Raf Yorumu: Zafer (@systeminfo)

Aristoteles, metafiziğin meselelerine değinirken iki ana mesele üzerinde yoğunlaşır. İlk mesele varlık olmak bakımından varlığı inceleyebilecek, herhangi bir gerçekliği değil de gerçek olması bakımından gerçekliği araştıran ve merkezi bir ilkeden evrenin ayrıntılı doğasını çıkarabilecek bir bilimin mümkün olup olmadığıdır. Filozof,…devamıAristoteles, metafiziğin meselelerine değinirken iki ana mesele üzerinde yoğunlaşır. İlk mesele varlık olmak bakımından varlığı inceleyebilecek, herhangi bir gerçekliği değil de gerçek olması bakımından gerçekliği araştıran ve merkezi bir ilkeden evrenin ayrıntılı doğasını çıkarabilecek bir bilimin mümkün olup olmadığıdır. Filozof, buna İkinci Analitikler yardımıyla olumlu yanıt verir. Her iki eserin ortak noktası, varolması bakımından varlığa yüklenen doğanın kanıtlanabileceği ve bu kanıtlamanın da çelişmezlik ve üçüncü halin imkânsızlığıyla ortaya konabileceğidir. Aslında varolan tek bir varlık vardır ve o da tözdür. Varlık için geçerli olan birlik için de geçerli olduğundan varolan her şey birdir ve bir olan her şey vardır. Çok olan şeylerin varlık olmadıkları değil, ilineksel anlamda varlık oldukları söylenir. Filozofun değindiği ikinci mesele, duyusal olmayan tözlerin olup olmadığıyla ilgilidir. Eğer varlık bireysel anlamda bir tözse, Platon’un formları gibi kendinde tözlerin varlığı imkânsızdır. Bu yüzden Aristoteles bu konuya olumsuz yaklaşmaktadır. Çünkü tümellere tikellerin varlığından ayrı olarak varlık atfetmek, onları töz olarak kabul etmek demektir. Oysa Aristoteles’e göre tümellerin ve yine duyusal olmayan matematiksel nesnelerin töz olması söz konusu değildir. Ancak filozof, yine de ilk hareket veren olarak Tanrı, gökkürelerini hareket ettiren akıllar ve ölümden sonra bir bedenden bağımsız varolma yeteneğine sahip olan zihni kabul etmekle, duyusal olmayan bazı tözlerin varlığını da kabul etmiş olmaktadır. Eserden alıntılar; 'Kanıtlama gerektiren şeylerle, ona ihtiyaç göstermeyen şeyleri birbirinden ayırdetmemek, bilgisizlikten ileri gelir. Çünkü herşeyi kanıtlamak imkânsızdır.' 'Aynı şeyin hem olması, hem de olmamasının imkânsız olduğunu, çürütme yoluyla kanıtlamamız mümkündür, yeter ki buna karşı çıkan, herhangi bir şey söylesin. Eğer o hiçbir şey söylemezse, herhangi bir şeyden söz etmekten âciz olan bir adamla tartışmaya çalışmak gülünçtür. Çünkü böyle bir adam, bu niteliği bakımından bir bitkiden farksızdır. ' ' Ruhumuzda bulunan aklımızın tüm şeyler içinde doğaları gereği en apaçık olanları karşısındaki durumu, yarasanın gözlerinin gün ışığı karşısındaki durumuna benzer. ' ' Kuvve, bilfiil nedenden önce gelir ve bilkuvve olan herşey, zorunlu olarak bilfiil olmaz. Ancak öte yandan eğer öğeler sadece bilkuvve olarak varsalar, var olan hiçbir şeyin var olmaması mümkündür. Çünkü henüz var olmayan bir şey de var olma imkânına sahiptir. Çünkü varlığa gelen, var olmayandır ve var olma imkanına sahip olmayan bir şey, varlığa gelmez. '