(@) - Raf

HAYDİ HEP BERABER RİCKY GERVAİS’İ KINAYALIM! Niye mi? Çünkü; kan emici patronların, henüz 10’lu yaşlarında bir iki dolara “çocuk işçileri” çalıştırması durumuna alıştık (ya da artık dert sayılmayacak kadar normal), Ricky’nin bu rezilliği-utancı ofansif bir şekilde kulaklarımıza çarpması hiç hoş…devamıHAYDİ HEP BERABER RİCKY GERVAİS’İ KINAYALIM! Niye mi? Çünkü; kan emici patronların, henüz 10’lu yaşlarında bir iki dolara “çocuk işçileri” çalıştırması durumuna alıştık (ya da artık dert sayılmayacak kadar normal), Ricky’nin bu rezilliği-utancı ofansif bir şekilde kulaklarımıza çarpması hiç hoş ve etik bir şey değil. Neme lâzım sırf bu yüzden kendimizden utanabiliriz. (Devam edeyim mi? Sanırım bir iki örnek daha verilmekte zarar yok. -daha çok kınamak için-) Çünkü; insanlar “zor” tarafından tehdit altında yaşamaya çalışırken, açlıktan ölürken, yoksulluktan intahar ederken, özgürlük adına ne farsa elinden alınmışken, dilini-düşüncesini-rengini dâhil beyan etmekte kaygılanırken ve dünya-doğa-kadın-çocuk-işçiler bunca despotluğun boyunduruğu altında ezilirken, liyakatten yoksun insanların bir birine sunduğu imtiyazlar ve konforlar ile gününde gün ediyorken; Ve bir bütün olarak insanların genelinin yaptığı en büyük “etik-entellektüel” duruş klavye başında “duyar” kasması iken; Ricky’in bu duyarlarımızı samimiyetsiz-iki yüzlü bulması ve bu duruma ofansif mizahla dalga geçmesini hep beraber şiddetle kınayalım. Öylesine iki yüzlü bir çağdayız ki, hatta iki yüzlü kelimesini sadece kalıplaştı diye yazıyorum onlarca yüzümüz ve o da yetmiyormuş gibi her bir yüze bir maskemiz var artık. Ben bi maske-yüzümle Şükrü Erbaş’ın “Köylüleri Niçin Öldürmeliyiz” şiiriyle tanışmıştım. Şiirin adını ilk duyduğumda, “bu ne şimdi, yazık değil mi, hakaret eder gibi?” Diye kendi kendime serzenişte bulunmuştum. Çünkü; pop-kültürün yarattığı duyar gereği; köylüler, her zaman mutlu, doğa-doğal, minimal yaşam, emekçi insanlardı. Ta ki, şiiri okuyunca beynime indiğini hissettiğim gerçekliğin darbelerine kadar. Köylülüğün şahsında neleri öldürmemiz gerektiğini Ricky’in gösterisinde ki gibi hissetmiştim. Hep beraber Ricky Gervaisi kınayalım. Çünkü; BİZ KEDİYİ KUCAKTA DANAYI TAVADA seviyorduk-ağaçları kesip kağıt yapıyorduk ve o kağıtlara, “AĞAÇLAR KESİLMESİN!” diye duyarlarımızı yazıyorduk. Ricky tüm sırrımız bozdu. Böyle bunun gibi, sabaha kadar çünküleri sıralayabiliriz. Ancak, mesele bu değil. Gerçekten aşırı gergin bir çağda yaşıyoruz. Mantıklı değil miyiz, olmayalım sorun bu değil. Ya da sorun, ağaçların kesilmesine yol açan kağıtlara “ağaçları kesmeyin” diye duyar kasmamış da değil. Kağıt mı lazım, keselim yine de o ağacı. Sonra bir daha, “ağaçlar kesilmesin” diye duyar sağlayalım. Kağıda yazı yazmanın ufkumuz açtığı gerçeği kadar, ağaçlara aşırı yüklenmenin zararı da gerçek. Biri diğerinden önemli-önemsiz değil. Ancak, biri çıkıp içinde bulunduğumuz bu kaotik-abzürdlüğü ofansif mizah yoluyla eleştiriyorsa ona da tepkilenip ortamı germeyelim. Tüm bunlarla insanız zaten. Fazla gerilmeye gerek yok, hiç birimiz sadece iyi yada kötü, güzel veya çirkin, bilgili yada cahil değiliz. Hem hepsiyiz hem hiç biriyiz. Bizi düşünebilen varlık yapanın da bu olduğunu düşünüyorum. Kümülatif birikimin ürünüyüz. O yüzden kaşlarımıza çatık olma durumundan bazen (çoğu zaman) çıkmaları gerektiğini hatırlatmalı, Ricky Gervais gibi ofansif mizahı en üst perdeden yapabilen birini izlerken farkında olup keyif almaya bakmalı.. Ricky Gervais denince benim için en çok ifade bulan şey; düşünceyi derinleştirme kabiliyetinden yoksun olanlar için bir kolaylık yapıp, kendisini hedef tahtası-günah keçisi durumunda tutması. Ek olarak: Sanırım Arşimet’in bir sözüydü, “bir daireyi kusursuz bir şekilde hayal edebiliriz. Ancak, o kusursuz hayali kağıda döktüğünde her zaman kusurlu bir daire çizmiş oluruz.” Ricky Gervais’te kusursuz düşüncelerimizin,-iyi niyetlerimiz, duyarlı tavırlarımız, hümanist takılmalarımız- yani bir bütün olarak insan kusurlarının deşifresi gibi. Değişkenliğe, iki yüzlülüğe,niteliksiz olana entellektüel saldırı.Ve.. Neyse iyi geceler.

alanturing 1 year ago

Denemeler

Michel de Montaigne

69 Gönderi

ÜTOPYA değil, DİSTOPYA da değil bu bir DÜŞTOPYA!! Black Mirror dizisini neredeyse herkes izlemiş ya da konularına hakim. Bu kitapta benim için öyle bir duruşa sahip. “Düşüncenin kara aynası..” Kitabın, daha doğrusu Montaigne’nin hangi denemesinden-öğretisinden bahsetmeliyim bilmiyorum. Kitapta o kadar…devamıÜTOPYA değil, DİSTOPYA da değil bu bir DÜŞTOPYA!! Black Mirror dizisini neredeyse herkes izlemiş ya da konularına hakim. Bu kitapta benim için öyle bir duruşa sahip. “Düşüncenin kara aynası..” Kitabın, daha doğrusu Montaigne’nin hangi denemesinden-öğretisinden bahsetmeliyim bilmiyorum. Kitapta o kadar çok “değişken-gerçeklik” var ki, hangisinden başlanmalı? Montaigne gibi biri, gerçek bildiği “olaylar-olgular-şeyler” bütününe kendine özgü muazzam farkındalıklarıyla bize fısıldama imkanı bulmuş. Kitap, neredeyse yaşamlarımızda var olan “her şeyin” bir düşüncedeki özgün yansıması(Montaigne aynası), bir bireyin tamamıyla kitaplaşma-yazıya dökülmesi olduğu için belli bir konusu yok. Tıpkı, bir insanı sadece bir özelliğiyle tanımlamanın yanlış olacağı gibi, kitabı da bir-birkaç denemesi üzerinden yorumlamak bir o kadar yanlış olacaktır. Bu yüzden geneli ithafen yorumlamam gerektiğini düşünüyorum. Thomas More’un Ütopyası, Campanella’nın Güneş Ülkesi ve benzeri bir kaç kendi ütopik dünyasını oluşturan “büyük” yazarlardan farklı olarak Montaigne’de bir evren oluşturmuş ancak bu oluşturduğu evren kendi düş dünyasındakinden daha fazla neredeyse herkesin karşılaştığı-içinde bulunduğu dünyanın bir aynası-kara aynası/belki de bunun adı Black Miror!! Öyle ki; kitabı kendine rehber edecek bir tarafı yok, en azından benim için. Çoğu anlatılarında farklı düşündüğüm yerler de vardı. Onu önemli kılan da buydu. Kendisinin de önsözde belirttiği gibi, birilerini etkilemek veya ders vermek için değil kendini anlatabilme kaygısı üzerinden yazılmış denemeler. Önsözün bu kısmını okuduğuktan sonra tek düşündüğüm şey; ilkel-arkaik tarzının mükemmelliğiydi. Bir filmde mi bir yerde mi okumuştum bilmiyorum ama bir söz şöyle diyor, “İnsan, kalbi durduğunda değil; adı son kez anıldığında gerçekten ölürmüş.” Sanırım Montaigne’ın yaşam-ölüm arasındaki bağını kendisi için en güzel şekilde ifade eden insanlardan biri. Yıllarca farklı tür-düşüncelerde kitaplar okudum. Montaigne hiç okumamıştım. Sanırım, fazla popüler olmasından kaynaklanıyordu. Kitap çevrelerince çokça bahsedilip övülmesi ve bu çevrenin, içinde yaşadığımız bu dönemlerde çok ta sağlıklı olmadığı kanısına sahip olduğumdan dolayı, okumam için çokta çekici gelmemişti. Ancak, geçenlerde yeni tanıştığım ve beni bu platformla tanıştıran @thalassophile nin önerisi üzerine kitabı alıp okudum(tekrardan teşekkürler :) ). Not: kitabı okumadan önce, Montaigne’ın hayatı ve kişiliği üzerine biraz bilgi edinmek için küçük bir araştırma yaptım. Kötü olan da, çoğu yerde karşılaştığım; “kadına dair” düşüncesinin olamayacak kadar olmamasıydı. Bu durum bana Aristo’yu anımsattı. Oldukça derli toplu yazılan hazırlanan bu esere yapılması-yapmam gereken daha epeyi yorum olması gerekirken, bölük pörçük biraz da dağınık yaptığımın farkındayım. Belki bir ara bir daha okuyup daha anlaşılır (derli toplu) bir şeyler yazabilirim. Son olarak, bir düşünüre oldukça yakışan kitaptan bir sözünü bırakmak istiyorum. “Elimden geldiğince anlatmaya çalışacağım. Ama beni dinlerken Apollon'u dinlediğinizi sanmayın ve söylediklerimi gerçek kabul etmeyin; zavallı bir faniyim ben ve varsayımlarla gerçeğe benzeyen şeyi bulmaya çalışıyorum.”

alanturing 1 year ago

Hasretinden Prangalar Eskittim

Ahmed Arif

74 Gönderi

Ne söylenebilir ne yazılabilirdi ki bundan sonra. Buraya bir sözünü yazarsam diğerine haksızlık yapılır, lanet okur çökerler üstüme. Hepsini yazayım desem eksik kalır. Adorno, “Auschwitz’ten sonra şiir yazmak barbarlıktır.” Demişti. Adorno, haksız değildi. Ancak, Bertolt Brecht ve Ahmet Arif’i okusaydı,…devamı

alanturing 1 year ago

Peekay

Rajkumar Hirani

160 Gönderi

Bir yorum yazmak-yazmamak arasında tereddütte kaldım. Sonrası malum her tereddütte olduğu gibi bu tereddütüm de entropiye göre sonuçlandı. Film, seyir zevki yüksek. Mizah, diyalog, sahneler ve çekimi başarılı. Ancak, filmin konusu için aynı şeyler pek te söylenemez. Dinlere yaklaşım-eleştiri boyutunun…devamı

alanturing 1 year ago

Sen Aydınlatırsın Geceyi

Onur Ünlü

71 Gönderi

“Sen o filmi iki saat izliyorsun ama ben ona altı ayımı verdim. İki saatte her şeyi çözüp seni buradan gönderemem, kusura bakma! Birazcık oynayacağız.” -Onur Ünlü Filmeleri üzerine yaptığı bu oyun çağrısına katılmak gerekirdi. Madem ki oyun alanı, ben de…devamı“Sen o filmi iki saat izliyorsun ama ben ona altı ayımı verdim. İki saatte her şeyi çözüp seni buradan gönderemem, kusura bakma! Birazcık oynayacağız.” -Onur Ünlü Filmeleri üzerine yaptığı bu oyun çağrısına katılmak gerekirdi. Madem ki oyun alanı, ben de filmin bir repliğini bağlamından kopartmaya çalışarak biraz daha oyunu uzatmak istedim. Film üzerine söylenilecek çok şey var. Söz konusu Onur Ünlü filmi olduğunda, en iyi tanımlama, “şahsına münhasır” olur sanırım. Çünkü, filmde yer alan tüm karakterlerin ayrı ayrı ve oldukça derin izler taşıyan hikayeleri var ki, her bir karektere bir film yapılırsa yine de oturup büyük bir zevkle izlenirdi. Sadece aynada görünen öğretmen, ölemeyen adam, elleriyle zamanı durduran kadın… senaryosu, kurgusu ve yönetmenlikle ortaya çok güzel bir film çıkmış. Her şeyiyle uzun-güzel tartışmalara sahip. Ancak, yukarıda da dediğim gibi; Onur Ünlü’nün izleyiciye oyun davetine geri dönelim. Samim ve Cemal kuş avladıktan sonra kahvehanede sohbet ederken, Cemal Samim’e bu sözleri söyler. “Biz buradayız. Biz olmasaydık, ne olacaktı? Ne olacaktı o zaman?” (Uzun bir diyalogtan bağlamdan kopartılıp eklenmiştir.) Bir an durup düşündüğümüzde, var olmanın-olamamanın-olmamanın dayanılmaz ağırlı altında ezildiğimizi düşünüyorum. Bir gök taşı ekseninden 5 cm sapar ve dünyaya doğru hızla çarparsa ne okur dersiniz.? Neredeyse onbinlerce yıllık yerleşik hayat ve beraberinde devam eden; düşünce, bilim, kural, doğru, yanlış, gerçek, yalan, din. Onca; felsefi akım, ideoloji, savaş, aşk, sevgi, nefret, devasa makinalar, önü alınamayan metropoller, kanalizasyonlar, zaferler ve yenilgiler.. Bunca tantana, uğrunda ölüme gidilen ve egomuzu şişirmek için dalgalandırdığımız bayraklar, gürül gürül akan nehirleri ve sırtında uzayıp giden dağları bölen siyasi sınırlara ne olur dersiniz? Anladık, dünyaya köle olmaya, ölmeye ve “ezikçe” yaşamaya gelen alt-kimlik bireyleri biraz alışkın-gamsız. Peki, üst-kimlik bireylerinin o “yüce onuru” ya da beyaz-erkeğin “asil üstünlük” hakkına ne olur dersiniz? Daha söyleyeceğim “şeyler” bitmemişti, gel gör ki; gömleğimin sol cebindeki sigara paketide buruşmuş, sanırım son sigara da bitti. Ben oyunumu saldım. Sigara alıp geliyorum. Oyun sırası sende. Şimdi cevap ver, sence ne olur Ah Muhsin abi?

alanturing 1 year ago

Yenilmezler: Sonsuzluk Savaşı

Anthony Russo

77 Gönderi

Mutlak rasyonalite(tehlikesi) Yaradılış, Yunan Mitolojsi, Ahlak, Yaşam, Yenilmezler ve Thanos Bir hayatın değeri nedir? Çoğunluğa göre mi? Cevap vermeyi bir kenara bırakıp sadece düşünelim. “İşim bittiğinde insanlığın yarısı hâla var olacak. Her şey olması gerektiği gibi mükemmel bir dengeye sahip.”…devamıMutlak rasyonalite(tehlikesi) Yaradılış, Yunan Mitolojsi, Ahlak, Yaşam, Yenilmezler ve Thanos Bir hayatın değeri nedir? Çoğunluğa göre mi? Cevap vermeyi bir kenara bırakıp sadece düşünelim. “İşim bittiğinde insanlığın yarısı hâla var olacak. Her şey olması gerektiği gibi mükemmel bir dengeye sahip.” -Thanos Bu incelemede Sonsuzluk Savaşı hakkında doğrudan bir inceleme yapmayacağım. Öyle ki, üzerine seri yazmayı düşünüyorum. Bu, küçük bir girizgah olsun. Şimdiye kadar yapılmış en iyi süper kahraman filmi olmasının yanında, felsefi açıdan da en ilginç süper kahraman filmlerinden biri oldu. Faydacı etiği deontolojisiyle (bir iş-oluşu uygularken mutlaka uyulması gereken ahlaki değer ve etik kurallar) ya da akademik bir şekilde değil, her iki ahlaki sistemin kişisel ve manevi sonuçlarını gösteren bir yol. Sonsuzluk Savaşın'da Thanos, faydacı bir karekter ile motive edilir: Evren sınırlı kaynaklara sahip olduğundan, Thanos, daha fazla insanın daha fazla sefalete eşit olduğu sonucuna varır. Nüfusunun kaynaklarını tükettiği bir gezegende büyüyen Thanos, yetersiz beslenmeden kaynaklanan acıların son derece farkında. Parmaklarını şıklatıp, diğer yarısını yok ederek evrendeki varlıkların yarısını “kurtarabileceği” motivasyonuna sahip. Bu, kalan yarının evrenin kaynakları üzerinde rahatça yaşamasına olanak tanıyacaktı. Sonsuzluk Savaşı'de, "hayatları takas etmemek" şeklindeki tüm mağrur konuşmaların, feci sonuçlar doğuran ahlaki kibir olduğu ortaya çıktı. Hayatlarını takas etmeyi reddedenler ölüm ve kayıplara maruz kaldı; canlarını takas eden istediğini elde etti. En kaba ve en zalim biçimiyle faydacılık, en asil haliyle Kantçılığa galip geldi. Baştaki soruyu tekrar yerine; Cevap vermeyi bir kenara bırakıp sadece düşünelim. Bir hayatın değeri nedir? Çoğunluğa göre mi? Bir sonraki Sonsuzluk savaşı yorumu büyük ihtimalle zihin taşı üzerine devam ettiririm. İyi günler.

alanturing 1 year ago

Soraya'yı Taşlamak

Cyrus Nowrasteh

102 Gönderi

Filme yapılan yorumlar üzerine bir kaç şey.. Film baştan sona toplumsal ahlak ve din’in kadın üzerindeki etkisinin bir boyutunu çarpıcı bir şekilde işlemeyi başarmıştır. Ancak mesele bu film üzerine yapılan “sıkıntılı yorumlar.” Kadına yönelik, hem fiziksel hem psikolojik şiddetin faili…devamı

alanturing 1 year ago

Terminal

Steven Spielberg

123 Gönderi

Öylesine bir film ki, uzun uzadıya tartışma gerektirmiyor. Film bitiminde düşündüğüm tek şey “maalesef öyle” demek olmuştu. Çünkü, konusu gereği gayet özel bir olayı işlediğinden herkesle tartışılmayacak bir film (kapasiteden bahsetmiyorum). Ahlak, aşk, nefret, aile gibi genel kapsamlı kavramları değil…devamı

alanturing 1 year ago

Prestij

Christopher Nolan

335 Gönderi

Sırrı arıyorsunuz ama bulamıyorsunuz. Çünkü siz sırrı değil kandırılmak istiyorsunuz. Sözleriyle, son sahnede yarattığı etkiyle bir kaç dakika yerimden kalkamamıştım. Film iyi bir klasik anlatıma sahip. Öylesine klasik ki, bildiğin şeyleri bilmediğin bir tarzla yeniden öğretiyor. Ne kadar az bildiğimizi…devamı

alanturing 1 year ago

Deliliğe Övgü

Desiderius Erasmus

24 Gönderi

(Notun sonu; bu platformdaki ilk yorumum ve sanırım saçmalamış olabilirim. Yorumlamada en çok zorlandığım kitap.) Bir deli kuyuya bir taş atar sonra dünya güzelleşir.. Avrupa coğrafyası cehalet karanlığında cebelleşirken; Gazzali de, geri kalan coğrafyayı karanlığa itiyordu. Kuyunun dipsizliği ve karanlığının…devamı