emregoker (@emregoker)

Spoiler içeriyor Sinema dünyasının en özel filmlerinden biri. Bana göre ise hakkında yazması en zor film diyebilirim. Her repliği her sahnesi birçok anlam içeriyor. Fight Club 21. Yüzyıl kapitalizmini ve yarattığı berbat toplumu, aynen kitapta olduğu gibi sert bir şekilde eleştiren kült…devamıSinema dünyasının en özel filmlerinden biri. Bana göre ise hakkında yazması en zor film diyebilirim. Her repliği her sahnesi birçok anlam içeriyor. Fight Club 21. Yüzyıl kapitalizmini ve yarattığı berbat toplumu, aynen kitapta olduğu gibi sert bir şekilde eleştiren kült bir eser. Film Edwart Norton'un canlandırdığı beyaz yakalı bir karakterin hayatını anlatarak başlar. Anlatıcı nefret ettiği bir işte köle gibi çalışan ve bu nedenle de gün boyu yarı uyku halinde gezinen, amaçsız robot misali yaşayan biridir. Kendi sorunlarını çözmek ve kendini değiştirmek için terapi gruplarına gider, kendisi gibi sorunlu insanların dertlerine ağlar fakat değişen birşey olmaz. Kendini değiştiremeyince evini değiştirir, yeni mobilyalar alır ve rezalet hayatına birkaç yenilik katmaya çalışır. Kısa bir süre sonra evine döndüğünde ise evinde bir patlama yaşandığını farkeder. Bu olay sayesinde daha önce tanıştığı Tyler Durden'ın evine taşınır. Tyler eve veya mobilyalara ilgi göstermez, fakat anlatıcımız yavaş yavaş tanımaya başladığı Tyler Durden'a hayran olmaya başlar. Çünkü kendisinin sahip olamadığı her özelliğe Tyler sahiptir. Tyler'ın veya diğer karakterlerin gerçekliği konusuna girmeyeceğim çünkü film ilerledikçe anlaşılıyor ve ayna ve kamera sahnelerinde Tyler'ın görünmemesi de bunun cevabını apaçık gösteriyor. Tyler'ın maskülen ve karizmatik görünmesi, entelektüel düşünceleri ve özgüveniyle karakterimize modern yaşamında kaybettiği maskülenliğini hatırlatır. Film boyunca kamera bir kez olsun Tyler'a yukarıdan bakmaz, çünkü Tyler güçlü bir karakterdir. Anlatıcı gibi yaşamdan kopmuş birçok erkek Tyler'dan etkilenmiştir ki, dövüş klübünde Tyler Durden'ın izinden giderler. Tyler bu insanların suratlarına hayatlarının acı gerçeğini vurur; Modern erkek, maskülenliğini kaybetmiştir. Kapitalist işyerlerinde köle gibi çalışan, mutluluğu sonsuz tüketim kültüründe arayan ve birbirlerine dert yanarak ağlayan erkekler, geçmişte sahip oldukları maskülen kimliği yitirmişlerdir. Tyler Durden gibi birini gördükleri vakit kendi maskülenliklerinin ne kadar zayıf olduğunu farketmekle beraber, kendi potansiyellerinin de farkına varırlar. Tyler bu erkeklere tarihin en ilkel aktivitesi ile, dövüşerek maskülenliklerini hatırlatır. Her ne kadar bu erkekleri klüpte dövüştürerek monoton hayatlarında yaşayamadıkları adrenalini ve rahatlamayı yaşatsa da, Durden klüpte verdiği bir demeç ile amacının erkekleri dövüştürmekten ziyade, onların hayatlarındaki gerçeği yüzlerine vurur: "Biz tarihin ortanca çocuklarıyız. Bir amacımız veya yerimiz yok. Dünya savaşımız veya Büyük Buhranımız yok. Bizim savaşımız ruhsal savaş, Büyük Buhranımız ise, hayatlarımız." Tyler bu sözleri ile modern insanın ruhsal sıkıntılarına değinir. Tyler Durden'ın felsefesi Nietzche'nin üstinsan figürü ile örtüşür. Üstinsan, herhangi bir dinin, ideolojinin veya başkalarının koyduğu değerlere uymak yerine, kendi yarattığı değerlere göre yaşayan biridir. Tyler Durden ise tam olarak bu kalıba uyar. Kendi fikirlerini kutsalı ilan eden, kendi ideallerini gerçekleştirmek uğruna her türlü değeri yıkmaya cüret edebilen bir karakterdir ve yalnızca kendisini değil diğer insanları da kendi yolundan götürebilme kabiliyetine sahiptir. Tyler Durden ve Nietzche acı çekmeye sempati duyarlar. Nietzche bir üstinsanın acıya karşı her zaman hazır olması gerektiğini belirtir. Nietzche'ye göre acı kaçınılması gereken birşey değil, tam tersi sonuna kadar hissedilmesi gereken birşeydir. Nietzche bir insanın kapasitesinin acı çekmeye olan toleransı ile orantılı olduğunu belirtir. Tyler Durden'ın acı çekmeye olan tavrı da, üstinsan konsepti ile benzerlik gösterir. Fiziksel acının maksimumda olduğu bir aktiviteyi yaptırmasının yanında, dayak yediği sahnede duyduğun acıdan adeta zevk aldığı görülür. Filmin sonlarına doğru hem Tyler Durden'ın, hem de üstinsan konseptinin karanlık ve yıkıcı tarafları ile yüzleşiriz. Dövüş klübüne daha fazla kişinin katılmasıyla kendine bir nevi kült inşa eden Durden, bu ordusu ile düşman gördüğü kapitalizme karşı anarşik eylem ve saldırılar düzenlemeye başlar. Siyasilere suikast düzenler, zincir markaları patlatır ve kısa süre içersinde şehirde kaotik bir ortam yaratır. Bütün bunların yanında Tyler inşa ettiği bu yeni sistemle, nefret ettiği kapitalizme benzemeye başlar. Kapitalizmin insanı robotlaşmasından yakınır fakat kendi inşa ettiği sistemdeki insanlar da giderek robotlaşmıştır. Tyler'ın emirlerini birebir yerine getiren bu insanlar belki eski yaşamlarına göre daha maskülenleşmişlerdir ama halen birer köledirler. Tyler bu sistemi o kadar ileriye taşır ki tıpkı kapitalistler gibi farklı bölgelere şubeler açmaya başlar. Tyler'ın inşa ettiği bu sistem belki kapitalist değildir ama, faşisttir. Tarihe baktığımızda birçok faşist diktatör yanlış bulup nefret ettikleri sistemleri düzeltebilmek için yıkmaya çalışırken o kadar zalimleşir ki, yıkmak istedikleri sistemin başka bir versiyonu olurlar. Uğruna mücadele ettikleri dava ile, dünyayı daha iyi bir yer haline getireceklerine inanmışlardır. Fakat sonuca baktığımızda dünyayı eskisinden de kötü hale getirmişlerdir. Üstinsan dediğimiz konsept, kendi ideallerini gerçekleştirmek uğruna din ahlak ve vicdan gibi değerleri hiçe sayarak hedeflerine ulaşmak için herşeyi yıkma potansiyeline sahip olduğundan, bazı durumlarda tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Nietzche de bu konseptin karanlık ve tehlikeli yanını farketmiştir ki, bu durumla ilgili şunu söyler: "Canavarlarla dövüşen kişi, kendisinin de bir canavara dönüşmemesine dikkat etmelidir. Çünkü bir uçuruma uzun süre bakarsan, o uçurum da senin içine bakmaya başlar." Her ne kadar durumun tehlikeli yanı, konseptin etkileri ve doğabilecek sonuçlar ortada olsa da Nietzche'nin üstinsan kavramına katılıyorum. Kitlelere yayılınca doğurabileceği sonuçlar belli fakat bana göre her erkek kendi kapasitesini en iyi şekilde zorlamalı ve maskülenliğini korumalıdır.

emregoker 2 years ago

Yedi

David Fincher

243 Gönderi

Spoiler içeriyor Usta yönetmen David Fincher'ın yönettiği, Brad Pitt ve Kevin Spacey gibi yıldız isimlerin olduğu filmde, daha ilk sahneden bizlere karakter analizi şansı veriliyor. Filmin başında Dedektif Somerset'in günlük yaşamına dair sahneler gösterilir ve evinde hakim olan ışık griye yakın soğuk…devamıUsta yönetmen David Fincher'ın yönettiği, Brad Pitt ve Kevin Spacey gibi yıldız isimlerin olduğu filmde, daha ilk sahneden bizlere karakter analizi şansı veriliyor. Filmin başında Dedektif Somerset'in günlük yaşamına dair sahneler gösterilir ve evinde hakim olan ışık griye yakın soğuk maviyken yüzüne vuran ışık sarı renge dönüşür. Bu ışık oyunundan Somerset'in hayatının sıkıcı ve soğuk olmasına rağmen, kendisinin dünyaya karşı hala umutlu olduğunu anlıyoruz. Ki daha filmin başından bize gösterilen bu durumu Somerset filmin sonlarında şu sözleri ile doğruluyor " Ernest Hemingway bir keresinde şöyle demiş: 'Dünya güzel ve uğruna savaşmaya değer bir yer.' Ben bu cümlenin ikinci kısmıma katılıyorum.' " Karakter analizi ve sahneler bu kadar başarılı olsa da, film boyunca herşey yüzeysel anlatılır ve filmde karakterlerin geçmişine dair birkaç üstü kapalı cümle dışında neredeyse hiçbirşey öğrenemeyiz. Hatta film boyunca işlenen cinayetler gösterilmez ve biz de bulunan kanıtlarda dedektiflerle aynı duyguları ve hisleri yaşarız. Fincher'ın bu yüzeysel anlatımla varmak istediği sonuç karakterlerin gerçekte kim olduğunun hiçbir öneminin olmamasıdır. Bunu Dedektif Mills'in vurulan arkadaşının ismini hatırlamamasından veyahut katile kim olduğu sorulduğunda kim olduğunun hiçbir öneminin olmadığını ve özel biri de olmadığını söylemesiyle daha net anlıyoruz. Bu vurgularla insanların geldiği kayıtsızlık seviyesinin neredeyse artık toplumda bir erdem olarak kabul edildiği gösterilmeye çalışılıyor. Katile göre her köşe başında büyük bir günah görülmesine rağmen bunlar o kadar yaygınlaştı ki insanlar artık bunları önemsememeye başladı. Katil toplumdaki bu çürümüşlüğe ve kayıtsızlığa karşı bir farkındalık oluşturmayı amaçlıyor ve bunu Dante'nin İlahi Komedyasından esinlendiği yedi büyük günahla yapmak istiyor. Bu günahlar; oburluk, açgözlülük, tembellik, kibir, şehvet, kıskançlık ve öfkedir. Katil, evinden çıkamayacak kadar şişman ve obur birini yemek yedirerek, hayatı tembellikle geçen birini bir sene boyunca yatakta tutup işkence ederek öldürüyor. Öldürdüğü tüm kurbanlarını kendi günahlarına bir ceza olacak şekilde öldürüyor. Final sahnesine kadar beş günaha karşılık beş kurban öldürülüyor ve final sahnesine sadece kıskançlık ve öfke kalıyor. Katil son sahnede dedektife kendini öldürttüğünde kıskançlık günahının karşılığı olarak kendi ölümünü planladığını anlıyoruz. Filmde geriye tek bir günah kalıyor bu da öfke. Öfkeyi temsil eden karakter ise Mills. Filmin birçok yerinde ani parlamalarıyla öfkesini kontrol etmekte zorluk çeken bir karakter olduğunu anlıyoruz ve son sahnede karısının kafasını kesen katili, katilin kazanacağını ve tüm planı tamamlayacağını bildiği halde öfkesine yenik düşüp öldürüyor. Filmde öfkeyi temsil eden dedektif Mills'in ölmemesi hiçbirşey ifade etmiyor çünkü daha önce katil, Mills'i öldürme fırsatı yakalamasına rağmen yapmıyor. Onun için yaptığı plan başka ve bunu arabada açıkça söylemesinden de anlıyoruz. Zaten katilin büyük günahları işleyen herkesi öldürme gibi bir amacı yok ki öyle olsaydı belki de toplumda öldürmediği kimsenin kalmaması gerekiyordu. Dikkat ederseniz film boyunca bizlere hastalıklı bir toplumda yaşadığımız izlenimi veriliyor. Kütüphanedeki polisler tembelliği, Mills'in emlakçısı açgözlülüğü temsil ediyor. Katilin amacı toplumun işlediği cinayetleri konuşması ve nesiller boyu hatırlanması. Öldürdüğü insanlarla zaten amacına ulaşıyor fakat finalde kendini öldürmesiyle bu işi zirveye taşımış oluyor. Bunların yanısıra dedektif Somerset ve katil aslında hayata aynı pencereden bakıyor. İkisi de insanların duyarsızlığından bıkmış ve işlenen günahların farkında. Daha ilk cinayetten daha işlenecek birçok cinayet olacağını anlayan tek insan da o zaten. Somerset filmde katilin nasıl düşündüğünü anlayabilen tek insan. Katil arabadayken artık insanların dikkatini çekmek için onların omzuna dokunmanın yeterli olmadığını, onlara balyozla vurmak gerektiğini söylüyor. Bu sözün karşılığını ise katilin teslim olmak için polis merkezine geldiğinde dedektiflere iki kes seslenmesine rağmen sesini duyuramayıp bağırarak kendini farkettirmesiyle görüyoruz. Seven sadece bir katil veya dedektif filmi değil, zaten filmde katil kendisi teslim oluyor. Film bizlere insanlarda görülen duyarsızlık ve umursamazlığı, bunların sonucu olarak meydana gelebilecek canavarlığı gösteriyor. Bugün sinema dünyasının dahi yönetmeni David Fincher'ın doğum günü ve bugüne başka bir yönetmenden film yakıştıramazdım. Fincher'ın doğum gününü kutluyor ve herkese keyifli günler diliyorum. 28.08.2022

emregoker 2 years ago

Taksi Şoförü

Martin Scorsese

127 Gönderi

Spoiler içeriyor Usta yönetmenin ustalık eserlerinden biri. Filme nereden bakarsanız bakın farklı bir mesaj bulmanız mümkün. Neredeyse 46 senelik bir film olmasının aksine hala günümüzdeki birçok popüler soruna kendine has şekilde değinmeyi başarıyor. Scorsese ve De Niro'nun her açıdan döktürdüğü gerçekten muazzam…devamıUsta yönetmenin ustalık eserlerinden biri. Filme nereden bakarsanız bakın farklı bir mesaj bulmanız mümkün. Neredeyse 46 senelik bir film olmasının aksine hala günümüzdeki birçok popüler soruna kendine has şekilde değinmeyi başarıyor. Scorsese ve De Niro'nun her açıdan döktürdüğü gerçekten muazzam bir film. Karakterimiz, tarihin en travmatik savaşlarından biri olan Vietnam savaşından çıkmış genç bir adam. Savaşın etkisiyle amaçsızlık, varoluş sancısı ve travma gibi sorunlarla boğuşurken, üstüne bir de yalnızlık sorunuyla mücadele ediyor. Geceleri uyuyamıyor ve bu durumu düzeltmek için herhangi bir motivasyona da sahip değil. Hayatının çoğunu kendi düşünceleri ile başbaşa geçiriyor ve bir müddet sonra hem bu durumdan kurtulmak hem de sosyalleşebilmek amacıyla taksi şoförlüğüne başlıyor. Fakat Travis'in dengesiz hareketleri sosyalleşmesini engelliyor ve hayatına giren kadını da kendinden uzaklaştırıyor. Filmin ilerleyen zamanlarında ise küçük yaştaki fahişe bir kızla tanışıyor ve onu içinde bulunduğu durumdan kurtarmaya çalışıyor. Peki Travis daha kendi hayatını düzeltememişken neden kızın hayatını düzeltmeye çalışmak ister ? Çünkü içinde kahraman olma içgüdüsü vardır ve giyimini dahi o zamanların amerikasındaki popüler kovboy kostümlerine benzeterek kendi kostümünü dahi hazırlar. Kuşandığı kostüm ve altıpatlar silahları ile seçim günü suikaste girişecektir. Travis'in ciddi savaş travmaları vardır ve bunu suikast planını gerçekleştirmeden önce yaptığı mohawk saç modelinden bile anlıyoruz. Saç vietnam savaşındaki askerlerin intihar misyonuna gitmeden önce yaptığı saç modelidir. Ayrıca punk kültüründe de kullanılır ve genel olarak sisteme başkaldırı için yapılan bir modeldir. Travis başlı başına bir anti-kahramandır ve film sinemada anti-kahraman konseptine de öncülük etmiş ve en popüler örneği olan The Joker gibi filmlerin çekilmesine ilham kaynağı olmuştur. Anti-kahraman konsepti, filmin başrolünde karizmatik ve güçlü bi karakter değil, sorunları olan problemli bir karakter görmemizi sağlar. Travis kahraman olmak ister fakat filmin sonunda gazetelerde kahraman olarak geçmesi bile şans eseri olmuştur. Suikast günü farkedilip plan değiştirmese, ismi aynı gazetelerde "terörist" olarak yazılacaktır. Film bunun gibi birçok çelişki ve belirsizlikle doludur. Bu tipteki anti-kahraman karakterler normal kahramanların aksine seyirciyi kendi içine çeker. Seyirci karakterde kendinden birşeyler bulur ve empati kurabilir. Film bize her ne kadar dönüşmekten korktuğumuz bir karakteri gösterse de, bir açıdan bizlerin de bu karaktere ne kadar çok benzediğimiz gerçeği ile yüzleşmemizi sağlıyor.

emregoker 2 years ago

Cinnet

Stanley Kubrick

154 Gönderi

Spoiler içeriyor Kubrick'in kültleşmiş filmi The Shining. Kiminin vazgeçilmezidir kimisi için de sıkıcıdır ama sıradan korku ve gerilim filmlerinden çok daha farklı bir şekilde korku kavramına değindiği kesin. Filmin geçtiği otel, fazlasıyla boş ve tekinsiz bir yerdir. Bu sebeple karakterimiz Jack'in zaten…devamı

emregoker 2 years ago

Amerikan Sapığı

Mary Harron

110 Gönderi

Spoiler içeriyor "Acım sürekli ve keskin. Hiç kimse için daha iyi bir dünya dilemiyorum. Hatta acımı başkalarına yüklemek istiyorum. Kimse kaçamasın istiyorum. Tüm bunları itiraf ettikten sonra bile kötülükten arınamıyorum. Cezalandırılmaya devam ediyorum. Kendimle ilgili daha derin bir bilgi edinemiyorum. Anlattıklarımdan elde…devamı

emregoker 2 years ago

Kan Dökülecek

Paul Thomas Anderson

45 Gönderi

Başrolünde Daniel Day-Lewis'in bulunduğu ve adeta oyunculuğuyla şov yapıp izleyicileri mest ettiği bu film aynı zamanda alt temalarında kapitalizm hırs ve manipülasyon gibi konulara da göndermeler yapıyor. Kesinlikle çok başarılı ve filmseverlerin severek izleyeceği bi yapıt.