(@) - Raf

Ingmar Bergman'ı tanımak için izlediğim ilk film The Seventh Seal oldu. Ünlü yönetmenin 1957 yapımı bu filmi, sinema tarihinin en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir. Film, 14. yüzyıl Avrupa’sında, Kara Veba’nın kol gezdiği bir dönemde, Haçlı Seferleri'nden dönen şövalye…devamı

muzikhal 4 months ago

Bir Ada İcat Etmek

Alain Gillot

1 Gönderi

Fransız yazarın 2021 yılında kaleme aldığı kitap, bir kaybın ardından yaşanan yas sürecini, sade ama etkili bir dille ele almış. Yas süreci ile ilgili beni çok etkileyen After Life dizisini hatırlattı bana. Aynı hisleri tekrar yaşadım diyebilirim. Her iki eserde…devamı

muzikhal 4 months ago

Protesto

Mathieu Kassovitz

66 Gönderi

"Her şey düşerken şunu deriz: 'Şimdiye kadar her şey yolunda.' Ama önemli olan düşüş değil, yere çarpmadır." Bu cümle, yalnızca 1990’ların Fransa’sını yansıtmakla kalmayıp, ülkemizin içinde bulunduğu durumu da düşündürdü bana. Mathieu Kassovitz, ikinci uzun metraj filmi La Haine ile…devamı"Her şey düşerken şunu deriz: 'Şimdiye kadar her şey yolunda.' Ama önemli olan düşüş değil, yere çarpmadır." Bu cümle, yalnızca 1990’ların Fransa’sını yansıtmakla kalmayıp, ülkemizin içinde bulunduğu durumu da düşündürdü bana. Mathieu Kassovitz, ikinci uzun metraj filmi La Haine ile Cannes Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazanarak adını sinema dünyasında duyurmayı başardı. Ayrıca, kendisini Amélie filmindeki gizemli âşık Nino rolüyle de tanıyoruz. Film, 1980’lerde başlayan ve günümüzde bile tam anlamıyla sona ermeyen Paris banliyölerindeki olayları konu alıyor. 1995 yapımı bu eser, 1993 yılında Paris’te, 17 yaşındaki Zaire kökenli genç Makome M'Bowole’nin polis nezaretinde vurularak öldürülmesinin ardından yaşanan zaman dilimine odaklanıyor. Daha spesifik bir anlatımla ifade etmek gerekirse, filmde Vinz, Saïd ve Hubert isimli üç gencin bir gününü izliyoruz. :) Vinz Yahudi kökenini ve kültürünü, Saïd Arap ve İslam kültürünü, Hubert ise Hristiyan kültürünü temsil ediyor. Kökenleri ve kültürleri farklı olsa da banliyölerde yaşayan bu gençlerin, adaletsizliği, işsizliği, yoksulluğu ve ikinci sınıf vatandaşlık muamelesini protesto ettiklerini görüyoruz. Yönetmen, bize bu mücadeledeki ortaklıklarını ve dayanışmalarını göstermek istemiş gibi görünüyor. Toplumsal gerçekçiliğin en iyi örneklerinden biriydi bu film; neredeyse belgesel niteliğindeydi. Siyah-beyaz görüntüler, filmdeki dünyanın gri tonlarını temsil ediyordu: ne tamamen siyah ne de beyaz. Bu durum, ahlaki belirsizlik ve karakterlerin içinde bulunduğu gri alanlara işaret ediyordu. Dinamik kamera kullanımı, sanki oyuncuların yanındaymışız gibi bir his yaratıyordu. Özellikle 50. dakikadaki sahneyi tekrar tekrar izledim. Filmin 24 saatlik bir zaman diliminde geçmesi, adım adım tırmanan gerilimi ve karakterlerin kaderine doğru yaklaştıklarını hissettiriyordu. Ve elbette, vurucu finaliyle şok etkisi yaratmayı da unutmamıştı yönetmen. La Haine, dinamik anlatımı, etkileyici sinematografisi ve evrensel temalarıyla toplumsal gerçekçiliğin sinemadaki en güçlü örneklerinden biriydi. Bu filmi izlemek, yalnızca Fransız banliyölerini değil, dünyanın dört bir yanındaki adaletsizliği de görme fırsatı sunuyor.

muzikhal 5 months ago

Caddo Gölü

Logan George

15 Gönderi

Celine Held ve Logan George’un yönetmenliğinde çekilen bu doğaüstü gizem filmi, izleyiciyi Louisiana ve Teksas sınırında yer alan Caddo Gölü’nün puslu, karanlık atmosferine davet ediyor. Film, bir yandan zaman yolculuğu temasını işlerken bir yandan da aile içi dramı ve psikolojik…devamı

muzikhal 5 months ago

Cevher

Coralie Fargeat

118 Gönderi

Bazı filmler vardır, seyirciye mesajını onu rahatsız ederek vermeyi tercih eder. Mesajları çok anlamlı ve ciddi olmasına rağmen bu filmleri izlemek için sabır göstermek gerekir. A Clockwork Orange, Dogtooth, Requiem For a Dream gibi örnekleri çoğaltabiliriz. The Substance da bu…devamı

muzikhal 5 months ago

Nerdesin Be Birader?

Ethan Coen, Joel Coen

8 Gönderi

Bu filmi, Coen Biraderler'in Fargo, The Big Lebowski, No Country for Old Men gibi başyapıtlarının yanında sönük kalsa da bu üç efsane filmden sonra dördüncü sıraya koyabilirim. Coen Biraderler, farklı türlerde olsalar da filmlerinde insan doğasının karmaşıklığını, absürd olayları ve…devamı

muzikhal 5 months ago

Hakaret

Ziad Doueiri

4 Gönderi

Bu film, Ortadoğu'nun neden sürekli bir savaş meydanı olduğunu, oradaki akan kanın neden hiç durmadığını, patlayan bombaların neden hiç susmadığını yeniden anlamamı sağlarken, güzel ülkemin de gün geçtikçe bir Ortadoğu ülkesine dönüştüğünü düşündürdü bana. Filmi daha iyi anlamak için biraz…devamıBu film, Ortadoğu'nun neden sürekli bir savaş meydanı olduğunu, oradaki akan kanın neden hiç durmadığını, patlayan bombaların neden hiç susmadığını yeniden anlamamı sağlarken, güzel ülkemin de gün geçtikçe bir Ortadoğu ülkesine dönüştüğünü düşündürdü bana. Filmi daha iyi anlamak için biraz Lübnan tarihinden bahsetmek gerekiyor. Lübnan, 1943'te bağımsızlığını kazanmış bir ülke ve ülkedeki farklı dini ve etnik grupların (Hristiyanlar, Sünni Müslümanlar, Şii Müslümanlar, Dürziler vb.) oluşturduğu bir mezhepsel sistemle yönetilmektedir. Doğal olarak, bu farklı gruplar arasında sürekli bir çatışma hali mevcut. Buna, İsrail-Filistin savaşından sonra Lübnan'a yerleşen Filistinli mültecileri de eklersek, oradaki coğrafya az çok aklımızda şekillenir. Film, küçük bir kişisel tartışmanın, Lübnan’daki köklü mezhepsel çatışmaların fitilini ateşleyerek büyük bir ulusal meseleye dönüşmesini konu alıyor. Hristiyan bir Arap olan Tony’nin balkonu tamir edilirken yaşanan bir su borusu problemi nedeniyle Tony ile Filistinli bir göçmen olan Yasser arasında çıkan kavga, Yasser’in Tony’ye söylediği hakaretle patlak veriyor. Tony, bu sözü kişisel bir saldırı olarak algılayıp özür talep edince olay, bir dava sürecine evriliyor. Film, yaşanan toplumsal travmaların bireyleri ne kadar kırılganlaştırdığına, ne kadar hassaslaştırdığına dair güçlü mesajlar veriyor. Tony ve Yasser arasındaki anlaşmazlık, aslında bir nesli etkileyen politik, dini ve etnik ayrılıkların dışavurumu. Film, izleyiciye bu tarihsel bağlamın bireylerin kişisel kimlikleri ve gururları üzerindeki etkisini hatırlatıyor. Kimin suçlu olduğuna karar vermek gerçekten zor. Tony'nin baştaki sert hareketleri, Yasser'in haklı olduğunu düşündürse de, Yasser'in yapmış olduğu hakaret ve fiziksel şiddet, onu masum hale getirmiyor. Ya da suçlu kişiler değil de toplum mu? Ya da toplumu bu hale getiren birtakım siyasetçiler mi? Ya da siyasetçileri yozlaştırıp kendilerine maşa yapan büyük devletler mi? Sinematografisi güçlü, oyunculukları derinlikli fakat kurgusal olarak biraz basite kaçmış bir filmdi. Sanki daha farklı bir kurgu ve farklı bir sonla çok daha etkili bir yapım ortaya çıkabilirdi diye de düşünmedim değil. "The Insult", toplumsal çatışmaların kişisel hayatlarımız üzerindeki derin etkilerini irdeleyen, sarsıcı, düşündürücü ve güzel bir filmdi

muzikhal 6 months ago

Filin Yolculuğu

José Saramago

4 Gönderi

Spoiler içeriyor Filin Yolculuğu, Jose Saramago'nun yazdığı son kitaptır. Yazarken sık sık hastalandığı için bazı kısımlarını hastanede yazmıştır hatta. 16. Yüzyılın Avrupa’sında geçen, gerçek bir olaydan esinlenilmiş tarihi bir roman. Kitap, Portekiz Kralı III. João’nun, Avusturya Arşidükü Maximilian’a hediye etmek üzere, Süleyman…devamıFilin Yolculuğu, Jose Saramago'nun yazdığı son kitaptır. Yazarken sık sık hastalandığı için bazı kısımlarını hastanede yazmıştır hatta. 16. Yüzyılın Avrupa’sında geçen, gerçek bir olaydan esinlenilmiş tarihi bir roman. Kitap, Portekiz Kralı III. João’nun, Avusturya Arşidükü Maximilian’a hediye etmek üzere, Süleyman adındaki bir filin Lizbon’dan Viyana’ya doğru gerçekleştirdiği uzun ve meşakkatli yolculuğu anlatıyor. Tabii bu olayı anlatan kişi Saramago olunca, bol alegorik cümlelerle bezeli, okurken düşündüren, eğlendiren, bazen de tebessüm ettiren bir okuma deneyimi çıkıyor ortaya. Yine diğer Saramago kitaplarında olduğu gibi, noktalama ve imlaya pek uyulmamış, uzun ve iç içe geçmiş cümlelerle karşılaşıyorsunuz. Herkes seviyor mu bilmiyorum ama zaman zaman zorlasa da benim hoşuma gidiyor yazarın bu üslubu. Saramago, bu tarihi olayın absürd yönünü vurgulayarak aslında insanın varoluşunun ne kadar anlamsız ve küçük olduğunu ironik bir bakış açısıyla sergilemiş. Filin uzun yolculuğu, insanoğlunun boş çabalarını ve anlamsız formalitelerini yansıtan bir metafor olarak işlev görmüş. Fil, kendi halinde kimse için bir anlam ifade etmezken, bir anda iki kraliyet arasında prestij kazandıracak bir nesne haline geliyor. Saramago, bu tür güç oyunlarını ironik bir şekilde ele alarak, insanların sahte bir gösteriş uğruna ne kadar anlamsız çabalar sarf ettiğini bizlere göstermiş. Yolculuk boyunca karşılaşılan engeller ve gereksiz formalitelerle kraliyet hiyerarşisine ve bürokrasiye yapılan eleştiriler de öne çıkıyordu. Fil ile rahipler ve kilise arasında geçen olaylar ise din ve inanç sistemine yapılan bir takım alaycı göndermelerden birisiydi. Sonuç olarak, Filin Yolculuğu, tarihsel bir olaydan yola çıkarak insana dair büyük meseleleri, bürokrasiyi ve güç uğruna yapılan anlamsız uygulamaları alaya alan ironik, okuması keyifli bir kitaptı.

muzikhal 6 months ago

Onur Savaşı

Thomas Vinterberg

65 Gönderi

Eğer birisi bana bu filmin ismini değiştirme hakkı verseydi, tercihimi Masumiyetin Kırılganlığı yönünde kullanırdım. Film, toplumsal yargılar ve masumiyetin naifliği hakkında etkileyici bir psikolojik drama örneğiydi. Film, toplumsal paranoya ve linç kültürünün bireyler üzerindeki yıkıcı etkisini gözler önüne seriyor. Küçük…devamı

muzikhal 6 months ago

Mülksüzler

Ursula K. Le Guin

22 Gönderi

Fantastik ve bilim kurgu edebiyatının hanım ağası Ursula K. Le Guin ile tanışma kitabı olarak Mülksüzler'i okudum ve yine "İyi ki okumuşum," dedim. 1974'te basılan kitap, bir yıl sonra 1975'te, bilim kurgu ve fantastik edebiyatın Nobel'i sayılan iki prestijli ödül…devamıFantastik ve bilim kurgu edebiyatının hanım ağası Ursula K. Le Guin ile tanışma kitabı olarak Mülksüzler'i okudum ve yine "İyi ki okumuşum," dedim. 1974'te basılan kitap, bir yıl sonra 1975'te, bilim kurgu ve fantastik edebiyatın Nobel'i sayılan iki prestijli ödül olan Hugo ve Nebula ödüllerini kazanarak kalitesini kanıtladı. Kitaba sadece bilim kurgu eseri demek haksızlık olur, çünkü politik ve felsefi bir okuma deneyimi de sunuyor. Kitabın ismi bile başlı başına bir hikâye. Kitabın orijinal ismi The Dispossessed ve yazarımız, Dostoyevski'nin Türkçeye çevirisi Ecinniler, İngilizceye çevirisi The Possessed olan kitabına ithafen bu ismi vermiş. The Possessed, "ruhun cin veya şeytan tarafından ele geçirilmesi" anlamına geliyor. Ecinniler'i okuyanlar bilir, orada anarşist olarak nitelenen bir grup genç vardı ve Dostoyevski onlara Ecinniler ya da The Possessed diyordu. Yani anarşistler, ruhuna şeytan girmiş kimselerdir demek istiyordu. Bir anarşist ve sosyalist olan Le Guin ise bunun tam tersini betimleyen bir topluluk ortaya koymuş. Buradan da kitabın konusuna geçeyim: Kitap, uzak bir gelecekte Urras isimli kapitalist bir gezegenden ayrılan ve kendilerine Odo'cu diyen bir grup insanın, Anarres isimli bir gezegende anarşizm ve sosyalizm temelleri üzerine kurduğu topluluk sistemini anlatıyor. Buradaki anarşizm kavramı, hiçbir şeye sahip olmayan, kimse tarafından yönetilmeyen, patronların ve yöneticilerin olmadığı bir topluluk anlamında kullanılıyor. Kıran, döken, her şeye isyan eden yıkıcı bir topluluk anlamında değil. Her iki gezegende bulunan koyu bir anarşist ve başarılı bir fizikçi olan Dr. Shevek'in maceraları da bu hikâyede bize eşlik ediyor. Yazar, "Devrim nedir?", "Devrimci kime denir?", "İdeal yönetim var mıdır?" ve "Gerçek özgürlük nedir?" gibi derinlikli, üzerinde çokça tartışılması gereken soruların cevabını bulmaya çalışırken, özgürlük, mülkiyet, eşitlik ve bireysel sorumluluk gibi temaları da derinlemesine incelemiş. Kitabın en sevdiğim yanı ise yazarın, bir sosyalist ve anarşist olmasına rağmen körü körüne bir anarşizm övgüsü yapmamış olması. Her iki gezegende bulunan Dr. Shevek üzerinden her iki dünyayı bizlere olumlu ve olumsuz yönleriyle anlatıp "İdeal bir dünya var mıdır?" sorusu üzerinden bir çatışma yaratmış. Kitabın çok akıcı bir dili olduğunu ve kolay bir okuma sunduğunu söyleyemem. Zaman ile ilgili yapılan bilimsel tartışmaları okumak zorlayıcı oldu. Okurken biraz sabırlı olmak ve emek vermek gerekiyor. Dune gibi hem politik, hem felsefi, hem de bilim kurgu sevenler için ise ideal bir kitap olduğunu söyleyebilirim.