Raf Yorumu: kadirbulut (@kadirbulut)

"Kaderin baskısı altında ezilen daha niceleri uğradıkları haksızlığın üstüne üstüne gitmekten acı bir zevk duyarlar." Dostoyevski'nin romanında sanki amaç hikaye anlatmak değil de insanı anlatmak, insan ruhunu derinlerine inmek, neyi ne için yaptığını yapabileceğini çözümlemek gibi geliyor bazen. Başka bir…devamı"Kaderin baskısı altında ezilen daha niceleri uğradıkları haksızlığın üstüne üstüne gitmekten acı bir zevk duyarlar." Dostoyevski'nin romanında sanki amaç hikaye anlatmak değil de insanı anlatmak, insan ruhunu derinlerine inmek, neyi ne için yaptığını yapabileceğini çözümlemek gibi geliyor bazen. Başka bir yazarın kaleminden okusanız pekte enteresan olmayacak bir olayın bile içine okuyucusunu öyle çekiyor ki elinden bırakamıyor insan. Dostoyevski roman karakterlerini çok iyi tanıdığı gibi okurunu da çok iyi tanıyor, ruhuna işliyor yazdıklarını adeta. Dostoyevski insan ruhunu, psikolojisini anlatmak için hikayeyi fon olarak kullanıyor adeta. Ve yazdığı olayları, öne sürdüğü psikolojik tezleri kanıtlamak için kullanıyor. Her olay her hareket insanın türlü hallerini anlatmak, bir imgeye kavuşturmak, bir delile dayandirmak için kullanılıyor. Sonraki büyük romanlarını yazmasa bile Ezilenler Dostoyevski'nin büyüklüğünü kanıtlamaya yetecek bir kitap olurdu. Bu derece derin ve dürüst tahlilleri hiç beklemiyordum. Ezilenler ismine bakınca dramatize edilmiş, yoksul insanların, ne bileyim politik olarak ezilmiş bir sınıfın hikayesini beklerdim ama Dostoyevski bunların hiç birine yaslanmaya gerek duymadan müthiş bir eser koymuş ortaya. Kitabın en kötü karakterine bile hak verdiğiniz oluyor bazen. Çünkü diyor ki: eğer hepiniz benim dürüst olup gerçek yüzünüzü ortaya koyabilseydiniz dünyayı alacak pis kokudan hepimiz boğulurduk. Dostoyevski okurken, bazı kitaplarında biraz sabırlı olmak gerekiyor. Sizi olayın içine çekmesi bazen uzun sürebiliyor. Bu kitapta da epey uzun süre sıkılarak okudum ama ilerledikçe elimden bırakamaz oldum. Dostoyevski okumaya kronolojik listeye göre başlarsanız bu kitap elinizde daha bir anlam bulacaktır. Çünkü bu kitapta bir yandan da yazarlık serüvenini anlatıyor. Özellikle ilk eseri insancıklar'la ilgili bölümler var. Bu yılı Dostoyevski okumaya adamıştım. Şimdiye kadar okuduğum 16 kitabın içinde Ezilenler çok özel bir yere sahip oldu. Bakalım Dostoyevski dağının zirvesine doğru çıkarken daha neler göreceğim. Çünkü biliyorum ki Dostoyevski hep üstüne koyarak, kalitesini yükselterek Karamazov Kardeşler'e kadar gelmiştir...