Raf Yorumu: Serdar (@srdrsws)

Tartışma, teorik bir konu üzerine karşılıklı konuşma hiç kuşkusuz her iki taraf için de çok yararlı olabilir çünkü tartışma, tarafların sahip oldukları düşünceleri doğrular veya teyit eder ve aynı zamanda yenilerini uyandırır. Çoğu zaman kıvılcımlar doğuran iki fikrin çatışması veya…devamıTartışma, teorik bir konu üzerine karşılıklı konuşma hiç kuşkusuz her iki taraf için de çok yararlı olabilir çünkü tartışma, tarafların sahip oldukları düşünceleri doğrular veya teyit eder ve aynı zamanda yenilerini uyandırır. Çoğu zaman kıvılcımlar doğuran iki fikrin çatışması veya çarpışmasıdır; ancak bunun aynı zamanda cisimlerin çarpışmasına benzer bir yanı da vardır çünkü zayıf olan çoğu kez ona katlanmak zorunda kalır, oysa kuvvetli olan bundan galip çıkar ve muzaffer bir tavır ve eda takınır. Bu bakımdan tartışmanın taraflarının da herhalde bilgi bakımından olduğu kadar zeka ve yetenek bakımından da birbirinin olabildiğince dengi olması gerekir. Eğer birinin bilgi eksiği varsa o değildir ve dolayısıyla diğerinin delil ve temellendirmelerine karşılık veremeyecektir; deyiş yerinde ise o çekişmede ringin dışında duracaktır. Ama eğer zeka ve kavrayış bakımından eksiği varsa, çok geçmeden içinde uyanacak olan öfke ve hiddet nöbetleri onu tartışmada her türlü çirkin hile ve bahaneye başvurmaya, bilerek güçlük çıkarmanın her çeşidinden yararlanmaya yöneltecek ve dikkati bunlara çekilerek meselenin esası kendisine gösterildiğinde bu kez de işi bayağılaşmaya kadar götürecektir. Dolayısıyla nasıl ki müsabakalara nesep ve mevki bakımından birbirinin dengi olanlar kabul ediliyorsa tartışmalarda da böyle olmalı ve her şeyden evvel bir bilgin cahil birisiyle tartışmamalıdır; eğer tartışacak olursa en iyi delil ve temellendirmelerini onlara karşı kullanamayacaktır çünkü cahiller bunları anlayacak ve üzerlerine düşünecek bilgiden yoksundurlar. Ama eğer getirdiği delilleri bu can sıkıcı durum içinde onlara (anlayacakları şekilde) açıklamaya çalışırsa bu çabasının başarısızlıkla sonuçlanması galip ihtimaldir. Hatta kötü ve kaba saba bir karşı delil ile kendileri kadar cahil olanların gözünde neticede haklı bile görüneceklerdir. Ve bu yüzden Goethe 'Westöstlicher Diwan'da der: İzin vermeyin hiçbir zaman, Götürülmenize haklı olmayan biçimde delile. Cahille tartışırken; akıllı, Gömülür boğazına kadar cehaletin içine.