Raf Yorumu: Sorel (@sorel.j)

Kieslowsky’nin Sonsuz filminde göze çarpan, yas süreci ile melankoli arasındaki kritik ilişkidir. Freud, Yas ve Melankoli kitabında, yas kavramını ‘sevilen nesnenin kaybı’ olarak tanımlar. Nesnenin kaybı, kişide derin bir yarık oluşturur. Oluşan yarığı kapatmak, açılan derin boşluğu kapatmak kadar zorlayıcıdır.…devamıKieslowsky’nin Sonsuz filminde göze çarpan, yas süreci ile melankoli arasındaki kritik ilişkidir. Freud, Yas ve Melankoli kitabında, yas kavramını ‘sevilen nesnenin kaybı’ olarak tanımlar. Nesnenin kaybı, kişide derin bir yarık oluşturur. Oluşan yarığı kapatmak, açılan derin boşluğu kapatmak kadar zorlayıcıdır. Boşluğun yerine ikame edilen nesneler de boşluğu kapatmak için yeterli değildir. Kişi, yas sürecinde zarar görmüş egoyu tesis etmelidir ve kayıp nesne ile vedalaşmak zorundadır. Yas, bir süreçtir ve bu süreç sancılı da olsa tamamlanabilirliğini, kabulleniş ve unutuş ile sağlayabilir- ki kişi yeni bir yaşama adım atabilsin. Bu nedenle kişi nesne kaybıyla şayet yüzleşirse yas sürecini tamamlayabilir. Melankolide ise bu çok daha sancılı bir süreçtir. Çünkü melankolida bireyin benlik bütünlüğü yıkılır. Zamanla kapanacak boşluk, melankolide onulmaz hale gelir ve sürecin belirsizliği söz konusudur. Melankolianın ne zaman ortadan kalkacağına yönelik belirsiz bir zaman vardır. Bu ilişki süre, süreç ve zaman arasındaki farkı imleyen bir noktadır. Süre, belirli ve sınırlı bir anı veya anılar dizisini kapsar. Sürecin kendisine çok benzerdir. Aynı kökten gelirler. Süreçte, belirli bir ilişkinin A noktası ile B noktası arasındaki zamansal diziler söz konusu iken, zaman tüm bunları kaplar. Melankolide bu belirsiz zaman, zaman algısını da sekteye uğratabilecek güçtedir. Bunun sonu intihar da olabilir. Sonsuz filminde ise gerçekleşen şey budur. Çünkü kadın karakter eşinin kaybı ile yüzleşemez, nesne kaybıyla beraber yaşar. Onunla yüzleşmek ve vedalaşmak istese de bunda başarılı olamaz. Cinsel istekte bile ölen kocasını dionysos ayininde gerçekleşen şehvet duygusuyla çağırır gibi tatminliği arar. Tatmin duygusunu kendine dokunarak sağlamaya çalışır. Ne var ki ölünün imgesi, gerçeğin tahrifatına uğramıştır. Dolayısıyla kadın karakter, özdeşleşme ile sürdürdüğü yaşamını, bir ölünün nesnesi olarak deneyimler. Bunun sonucu ise, ölen kocasını başka fantazmada aramaktır. Ölümün burada fantasma olarak çağrıldıktan sonra kadının dirayetli biçimde ölüme teslim olması da manidardır.