Raf Yorumu: Fərid (@ferid01)

Franz Kafkanın Çevrilmə əsəri çox dərin və çoxqatlı bir hekayədir. İlk baxışdan sürreal bir hadisə – bir insanın nəhəng həşərata çevrilməsi – kimi görünsə də, əslində, bu çevrilmə Gregor Samsanın fiziki dəyişimi qədər onun psixoloji və sosial vəziyyətini simvolizə edən…devamıFranz Kafkanın Çevrilmə əsəri çox dərin və çoxqatlı bir hekayədir. İlk baxışdan sürreal bir hadisə – bir insanın nəhəng həşərata çevrilməsi – kimi görünsə də, əslində, bu çevrilmə Gregor Samsanın fiziki dəyişimi qədər onun psixoloji və sosial vəziyyətini simvolizə edən güclü bir metaforadır. Əsər, insanın ailə, iş və cəmiyyət qarşısında daşıdığı məsuliyyətləri və bu yükün onu necə tədricən əzdiyini ustalıqla göstərir. Gregor illərlə ailəsinin əsas dolanışıq mənbəyi olub, lakin çevrildikdən sonra faydasız hesab edilir və yavaş-yavaş ailəsi tərəfindən kənarlaşdırılır. Burada Kafka, cəmiyyətin insana yalnız faydalı olduğu müddətcə dəyər verdiyini çox açıq şəkildə göstərir. Digər tərəfdən, Gregorun öz çevrilməsini təəccüblə deyil, sakit şəkildə qəbul etməsi maraqlıdır. O, vəziyyətini şübhə altına almır, üsyan etmir, sadəcə, yeni reallığına uyğunlaşmağa çalışır. Bu, insanın çarəsizliyini və zamanla hər şərtə öyrəşə biləcəyini göstərir. Ailəsinin ona qarşı münasibəti isə mərhələli şəkildə dəyişir: əvvəlcə təəccüb və mərhəmət, sonra isə iyrənmə və nifrət. Əsərin əsas dramatizmi də məhz burada yaranır – Gregorun ailəsi onu əvvəlki kimi görə bilmir, hətta onun insani tərəfini tamamilə unudurlar. Kafka bu əsəri vasitəsilə həm insanın təkliyini, həm də sosial rolların necə qəddar ola biləcəyini vurğulayır. Əsərdəki atmosfer qaranlıq, ağır və təzyiqedici olsa da, Gregorun öz vəziyyətini dərk etməsi və qəbul etməsi oxucuya qəribə bir sakitlik hissi də ötürür. Hekayə nə qədər absurd görünsə də, dərin mənalarla doludur və insana öz həyatını, ailə münasibətlərini və cəmiyyətin gözləntilərini yenidən dəyərləndirmək imkanı verir. Ümumiyyətlə, Çevrilmə Kafka yaradıcılığının ən təsirli nümunələrindən biridir. Onu oxuyarkən təkcə Gregorun deyil, elə özümüzün də cəmiyyət qarşısında necə dəyişdiyimizi və dəyərləndirildiyimizi düşünməyə məcbur oluruq.