(@) - Raf

Filmografisinde fantastikliğe yemin etmiş yönetmen Tim Burton'ı bile gerçek bir hayat hikayesi çekmeye karar verdirtecek isim... Edward D. Wood Jr. Veya "Tüm zamanların en kötü yönetmeni" seçilen Edward D. Wood Jr.' in hayatını filme uyarlamaya karar veren, belki de onun…devamıFilmografisinde fantastikliğe yemin etmiş yönetmen Tim Burton'ı bile gerçek bir hayat hikayesi çekmeye karar verdirtecek isim... Edward D. Wood Jr. Veya "Tüm zamanların en kötü yönetmeni" seçilen Edward D. Wood Jr.' in hayatını filme uyarlamaya karar veren, belki de onun bu ününden dolayı filmlerine hiç göz gezdirmeyeceğimiz hâlde içindeki sinema sevgisini anlamamıza sebep olan büyük isim... Tim Burton. İki sinemaseverin bu işbirliğine "işte sanat" dememek ne mümkün? Korku filmlerine ve sinemaya olan ilgim dolayısıyla Ed Wood'da kendimi görmem sanırım filmi olduğundan daha çok beğenmeme yol açtı. Kendisi ayrıca her zaman yüzü gülen ve kadın kıyafetleri giymekten hoşlanan bir kişilikmiş. (Sexplotitaion filmlere yönelmesinin bir sebebi de budur belki.) Bu gibi sebeplerden ve sektörün gerçek yüzü olan finansal, pazarlama kısmından ötürü ne yazık ki zamanında kendini açıklamasına müsaade edilmemiş, yapımcıların kukla haline getirememiş olduğu Ed Wood'un üç filminin, ünlü "Dracula" Bela Lugosi ile ve diğer nice dostluklarının hikayesini izliyoruz. Eğer imkanı olsaydı "Tüm zamanların en kötü yönetmeni" diye anılmazdı fikrimce. (Tabi bazen imkansızlıklar da güzel oluyor, Tarkan'daki ahtapottan gördük ne de olsa filminde.) Çünkü bu biyografiden sonra kendisinin iki filmini izledim ve 50'li yıllar için, B movies için kötü yapımlar değildi. İzlerken aklıma takılan bir soru "Bütçesizlikle en fazla ne kadar süre film çekebilirsin ki?" idi. Ama Ed Wood bu konuyu ustalıkla aşmış. Çözüm odaklı oluşunu güreşçiyi canavar olarak oynatmasından anlıyoruz zaten. Veyahut bir ahtapotun belgesel görüntülerini filminde canavar olarak kullanmasından. Genelde aynı kadroyla çalışan yönetmenlerin kaliteli olduğunu farkettim (izlediğim kadarıyla). Mesela Wes Anderson, Tarantino, Onur Ünlü... Ed Wood da kendi film teşkilatını kurmuş gibi hep aynı oyuncularla çalışmış. İşini yapan, egodan uzak elemanlar; çoğunun kariyerinin yeni başladığı veya değeri bilinmediği zamanlar... Bu kadro da hakettiği değeri görür umarım. Ne de olsa eskide kalanlar değerleniyor. Ed Wood'u (yönetmen olan) biraz da "Plan 9 from Outer Space" filmi üzerinden değerlendirecek olursam tekrar tekrar keşke imkanı olsaydı, diyorum. Bazı diyalogları var ki çok kaliteli. Anladığım kadarıyla kendisi gerçek dışı konular çekip bastonun ucunu gerçeklere dayandıran biri. Mesela filmdeki olaylardan biri şu şekilde: Uzaylılar dünyadaki ölen insanları yeniden diriltiyor ancak dirilenler, bilinçsiz oluyor ve uzaylıların istediklerini yapıyorlar. Uzaylılar da, dirilenler vasıtasıyla "Size bir zararımız yok, dünyanızı korumaya geldik." mesajı iletmeye çalışıyorlar çünkü dilleri farklı. Neyse olayı anlattım, bir uzaylının repliği ise şu şekilde: "Dünyalılarla ilgili ilginç bir şey var. Nedense düşünemeyenlerden korkuyorlar." Mesela burada bir uzaylı-insan savaşından düşünmeye değiniyor Ed Wood. Bir başka replik: "Kendinizi kurtarmak için başka bir insanı öldürmek delilik mi? Siz bunu yaptınız. Bir ülkenin kendini korumak için diğerini yok etmesi delilik mi? Bunu da yaptınız. Öyleyse nasıl oluyor da bir gezegenin varlığını tehdit eden başka bir gezegeni yok etmesi..." Burada da iğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır diyor yönetmen ama bir uzaylı aracıyla. Tabi daha birçok altfikir çıkar... Son bir repliğe daha doğrusu benzetmeye değinmek istiyorum. Benzin bidonu ve solaronit benzetmesi. Uzaylı, güneş ışığını patlatan solaronit bombasını şöyle açıklıyor: "Bir benzin bidonu düşünün. Bu bidon güneş olsun. Etrafında dolaşan küçük bir top da dünya olsun. Şimdi, bidondaki benzin de güneş ışını oluyor. İşte, dünyayı benzine bulayalım yani güneş ışığına. Şimdi de topu ateşe verelim. Alevler hemen dünyayı saracak ve benzin geldiği yere, bidona doğru ilerleyecek, yani güneşe. Kaynağı havaya uçuracak sonra da benzinin ulaştığı, güneş ışığının gittiği her yere dağılacak. Güneş ışığını patlatırsanız beyler, tüm evreni yok edersiniz, zincirleme reaksiyon başlatırsınız." Tabi ki "Nolan'ın solucan deliği anlatımı bak işine kardeşim" demeyeceğim ama kötü bir yönetmen olmak için iddiasız diyaloglar ve fikirler bunlar! Anlatım tekniğinin çok önemli olduğu sinemada eminim ki Ed Wood bunun hakkını veren bir yönetmendi. "Bride of Monster" filminde de ülkesi tarafından sürgün edilen bir bilim adamının laboratuvarında yaptığı insan güçlendirme çalışmalarını izliyoruz. Belki de Tarkovsky'nin Nostalghia'sı, Ed Wood'un bu filmiydi ancak anlaşılmadı. Anlatım yolu herkese hitap etmiyordu ya da işlerine gelmiyordu. Bu yüzden kült bir yönetmendir Ed Wood. Yani sözün özü şu ki: Ed Wood aldığı ünü haketmeyen birisidir. Bu adamdan kötü yönetmen falan olmaz!

tunahantino 2 years ago

Güzel Oğlum

Felix Van Groeningen

29 Gönderi

Uyuşturucu bağımlılığı filminde adamakıllı bi' kriz anı görmememiz büyük eksiklik. "Trainspotting, Requiem for a Dream, The Basketball Diaries" izleyen adam sorar bu nasıl bağımlılık, diye. Ama film bu açığını şöyle de kapıyordu: asla bir kesinlikle bıraktım zamanı yoktu, her an…devamı

tunahantino 2 years ago

Miller Kavşağı

Ethan Coen, Joel Coen

3 Gönderi

Bayıldığınız bir şiiri, sevdiğiniz bir kişinin ağzından dinlediğinizi düşünün. Coen Kardeşler'den mafya filmi izlemek tıpkı bu şekilde hissettirdi. Kendi tarzlarını bu türde bir filme çok güzel yedirmişler. Zaten yaptıkları filmlerin çeşitliliğine bakınca başarısız olmaları mümkün gelmiyor. Film bana eski Amerikan…devamıBayıldığınız bir şiiri, sevdiğiniz bir kişinin ağzından dinlediğinizi düşünün. Coen Kardeşler'den mafya filmi izlemek tıpkı bu şekilde hissettirdi. Kendi tarzlarını bu türde bir filme çok güzel yedirmişler. Zaten yaptıkları filmlerin çeşitliliğine bakınca başarısız olmaları mümkün gelmiyor. Film bana eski Amerikan sokakları; karakterlerin griliği, gelişimi ve değişkenliği; müzikleri; aşkı, duyguları ve kadınları ele alış biçimiyle "Once Upon a Time in America" yı anımsattı. Filmdeki entrikaları, "şimdi bu ölecek" düşüncelerimdeki değişkenliği de göz önüne alırsak Coen Kardeşler bir mafya filminin tüm gerekliliklerini sunmuş Miller's Crossing'de. Ek olarak bir mafya filminde bu kadar gülünç durumu ciddiyeti hiç bozmadan yerleştirmek tam Coen Kardeşler'e göre bir iş. Her yönetmenin birlikte çalışmayı sevdiği, filmini izlerken "Aaa yine mi bunla beraber çalışmış?" dediğimiz oyuncular vardır. Bu filmde de John Turturro, Steve Buscemi, Frances McDormand ve Jon Polito gibi önemli isimlerin, Coenler ile ilk ve devamı gelecek olan birlikteliklerini izliyoruz diyebiliriz. (Ayrıca filmin müzikleri de yine Coen Kardeşler ile sıkı fıkı olan Carter Burwell'in elinde.) Ancak diğer isimlere nazaran Jon ve John'u daha çok izliyoruz filmde. İkisi de daha önce mafya filmlerinde görmediğim tiplemeler ve rollerinin aykırılığına rağmen filmin önünü hiç kesmemişler. Gerektiği kadar ve tam Coenlere yakışır şekilde absürtler. Fötr şapkalı gangster silüetleri, yeşil-kırmızı renklerinin hakimiyeti ve farklı kareleriyle sinematografik açıdan oldukça doygun bir yapım. Not: Bir filmin eski zamanlarda geçtiğini göstermek için yeşil masa lambalarından kullanmak şart sanırım. Ayrıca aklıma takılan birkaç nokta var ⚠️(Sadece izleyenler için): Filmin adı neden Miller's Crossing? Bir mekanın film için büyük önem taşıdığı filmler izledim fakat bu yapımda Miller Kavşağı'nı filmin ismi yapacak kadar önemli kılan nedir sorusunun cevabını bulamadım sanırım. Aklıma gelen bir cevap var aslında. Tom ilk seferinde buraya öldürmek için geliyor fakat öldürmüyor. İkinci seferinde ise öldürülmek için geliyor fakat öldürülmüyor. Mafyaların hayatını özetleyen bu iki olayı da Miller Kavşağı'nda gördüğümüz için önemli bir yer olabilir. Veya son sahnede izlediğimiz yerin de burası olduğunu varsayarsak Tom artık bu işlerden çekiliyor fakat yine bu yerin lanetine bağlı olarak devamında çekilemiyor, tekrar geri mi dönüyor? Tom'un rüyasının anlamı neydi? Rüzgarda uçan şapkası ve onu yakalamaya çalışmaması; finalde artık Tom'suz devam edecek olan patronu ve Tom'un da onun peşinden gitmiyor oluşuna, bu işi bıraktığına işaret ediyor olabilir mi? Eğer durum böyleyse sonu Scarface gibi bitmeyen bir anti-kahraman izlemişiz demektir. Miller Kavşağı'na geldiğimizde neden sürekli ağaçların çekildiğine dair ise net bir fikrim yok. Belki filmin sinematografisinden bahsederken sözü açılan yeşil ve kırmızı hakimiyetinden sonra bu sahnelerde kan kırmızısının olmayışı, bu yerin mafyalıktan kurtulmak için bir yol olduğuna; yeşil ağaçların varlığı da yine bu sayede hayata devam etmeye işaret ediyor olabilir. O hâlde bu aslında başlıbaşına bir mafya olup olmamaya karar vermek konulu bir film olabilir mi? Onu da Coenlere sormak lazım.

tunahantino 2 years ago

Bir ortama, gruba, topluluğa yeni katılan bir insanın oradakilerle bulunduğu etkileşimi, belki de bu yeni katıldığı yerde olanlardan belirgin olarak sadece biriyle olan etkileşimini konu alan; örnek verecek olursam Call Me By Your Name, It's Only the End of the…devamı

tunahantino 2 years ago

- İnsanlara vurmak hoşuma gitmiyor. Ama birine vurmuşsam genelde iyi bir sebebi olmuştur. - Sence iyi bir gerekçen var mıydı? - Az önce söylemedim mi? - Bana onları tam ne sebepten dövdüğünü söyler misin? - Peki, itlik yapıyorlardı. - Dünya…devamı

tunahantino 2 years ago

1917

Sam Mendes

90 Gönderi

Roger Deakins'ten, Kubrick'in tek nokta perspektifini anımsatan, sinemanın en epik kareleri gösterisi. Üstelik sadece görsel olarak Kubrick'i hatırlatmadı film. Askerlerin hüzünlü ve masum bir şekilde şarkı söyleyeni dinledikleri sahne, "Paths of Glory"e saygı duruşuydu adeta. Ayrıca ağaç=hayat metaforuna bu filmde…devamı

tunahantino 3 years ago

Yarasa Adam

Matt Reeves

172 Gönderi

Sonunda vampir yarasaya dönüştü. Sonunda maskesiz hâliyle gözü boyalı bir Batman gördük. Yönetmen, bu filmi yazarken Batman karakterinde Kurt Cobain'den esinlendiğini açıklamış. Peki yüzünü kapatan saçları, boyalı gözleri dışında yönetmen neden bir çizgi roman karakterinde, alternative rockın yıldızlarından birinden esinlensin…devamıSonunda vampir yarasaya dönüştü. Sonunda maskesiz hâliyle gözü boyalı bir Batman gördük. Yönetmen, bu filmi yazarken Batman karakterinde Kurt Cobain'den esinlendiğini açıklamış. Peki yüzünü kapatan saçları, boyalı gözleri dışında yönetmen neden bir çizgi roman karakterinde, alternative rockın yıldızlarından birinden esinlensin ki? Tek sebebi senaryoyu yazarken "Something in the Way" dinliyor olması olabilir mi? Film çıkmadan önce bu esinlenmenin zorlama olduğunu düşünüyordum ama izledikten sonra yönetmenin asıl hikayesini okudum: "Batman'i diğer versiyonlarda olduğu gibi zengin bir playboy olarak değil, büyük bir trajedi yaşamış ve kendisini toplumdan uzaklaştırmış bir kişi olarak ele almaya karar verdim." diyor. "Bu adam bir anda içine kapanarak ne yaptığını bilmiyor halde olursa ne olur diye düşündüm. Bu adam bir tür dik başlı, pervasız, uyuşturucu bağımlısı hale mi gelirdi? Gerçek şu ki, o bir tür uyuşturucu bağımlısı. Uyuşturucusu ise bu intikam dürtüsüne olan bağımlılığı." diye de ekliyor. Yani bu esinlenmeyi sadece karakterin dış görünüşünde izlemiyoruz aslında. İkisi de acılarından kurtulmak için bağımlı hâle geliyor. (❗SPOILER) Blade Runner'ın şehir atmosferi, V for Vandetta'nın 5 Kasım'ı, The Dark Knight'ın iyi-kötü karakter ilişkisi, Serpico'nun yolsuzluğu, Joker'i hatırlatan canlı yayınlar, anasının gözü bir Batmobile, yağmur, karanlık, psikolojik, polisiye... Batman budur. Asıl kimliğinin Batman olması, dedektiflik özelliğinin oldukça gelişmiş olması, küçükken anne ve babasını kaybetmesi, bir tarafının intikam diye tutuşması, hayatını Gotham'ı kurtarmaya adaması gibi Batman'i tanımlayan birçok özelliği bu filmde net bir şekilde görebildiğimiz gibi Gotham'ın da kurtarılmaya muhtaç, suça boğulmuş bir şehir olduğunu görebiliyoruz. Gotham'dan bahsetmişken sinematografiyi de övelim biraz. Şehir görüntüleri, renk kullanımları, açılar, farklı kareler... Gayet güzeldi. Dune'un görüntü yönetmeni Greig Fraser iyi iş çıkarmış. (❗SPOILER) Yaptıkları için kendince sebepleri olan kötü karakterleri çok seviyorum, Riddler'da bunu çok iyi başarmışlar. Joker'in anarşistliğini hissettim kendisinde. Sesi de Bane karakterini anımsattı. Ve Batman'le hem aynı hem zıt olması... çok fena TDK vibe'ı aldım. Ayrıca yönetmen Riddler karakterini yazarken Zodiac katilinden esinlenmiş. Ek olarak Penguin karakterinde de The Godfather'daki Fredo'dan esinlenmiş. Anlayacağınız yönetmen her yerden işine yarayabilecek ne varsa toplamış. (❗SPOILER) Penguin'in ayaklarının bağlı kalıp penguen gibi yürümesi, Catwoman karakteri için eskiden "The Lego Batman Movie" filminde de Catwoman'ı seslendiren Zoe Kravitz'in seçilmesi, Riddler'ın H ile birleştirilmesi, Catwoman'ın Batman'e "Mağarada mı yaşıyorsun?" demesi ve Batman'in gerçekten mağarada yaşıyor olması da filmin güzel noktaları. Sinemaseverlerin zaten farkında olduğu oyunculuğuyla Paul Dano, sonunda bu film ile oyunculuğunu daha geniş bir kitleye ispatlıyor. Ayrıca kendisinin "Ave Maria" performansı şahaneydi. Collin Farrel da "Ben Penguin'e dönüşmedim, Penguin benim." diyor adeta. "Big Lebowski" den tanıdığımız John Turturro ise bu filmle beraber ne kadar farklı rollerde oynayabileceğini kanıtlıyor. (❗HAYVAN GİBİ SPOILER) Sinemada yeni bir kötü karakterin daha önemi arttı diyebiliriz -Riddler- tıpkı TDK sayesinde Joker'in çıkış yapması gibi. Joker demişken ben sondaki kahkahayı pek beğenmedim. Ama o ikilinin gülüşlerine ben de fazlasıyla katıldım. Umarım ki devam filmlerinde kaliteli bir Joker izleriz. (❗SPOILER) Bale'dan daha güçlü bir Batman izlemek hem karakterin hakkını vermiş hem de aksiyon sahnelerine ayrı bir hava katmış. Sadece mermiler ateşlenince ekranın aydınlandığı o sahnede, Batman'i gittikçe bize yakınlaşıyor olarak görmek çok zevkliydi. Ama karşısında bomba patladıktan sonra bayılmakla kalması da biraz abartı geldi. Bunun dışında "Kostümü ne ara çıkardın, Batmobile'i ne ara getirdin?" gibi sorular aklınızı kurcalayabilir. Ve elektrikler kesildikten sonra asansör kullandıklarında, sinemada arkanızdaki birinin "Sikerim böyle işi." tepkisini duyabilirsiniz.

tunahantino 3 years ago

Kuzu

Valdimar Jóhannsson

22 Gönderi

Tek güzel yanı sonunda Handel çalması. Ne gerilim vardı ne korku, film resmen komikti lan. Üstelik "Bu film şimdi neyi anlatıyor?" sorusunun cevabı da çok basit geldi bana. Yani insanın doğaya müdahale ettiğinde neler olabileceğini göstermek için böyle hikayelere gerek…devamı

tunahantino 3 years ago

Macbeth

Justin Kurzel

5 Gönderi

Ana hikayesinin yanında iyi-kötü, doğru-yanlış, gerçek-hayal gibi birçok kavrama farklı bir bakış açısı getirebilmeyi başarmış; yönetmenin, sinemanın ilişkili olduğu sanat dallarından olabildiğince yararlandığı; müzikleri, sinematografisi, hikayesinin çekiciliği, Shakespeare' in şiirsel anlatımıyla son derece edebî ve epik bir uyarlama. Bu filmden…devamı

tunahantino 3 years ago

Amerikan Soygunu

Bart Layton

1 Gönderi

Normalde soygun filmlerinde kötü adamlara ayrı bir empati beslediğimden midir bilmem ama soygunun başarıyla sonuçlanmasını isterim; filmdir sonuçta. Ancak bu film öyle bir film ki -gerçek bir soygun hikayesi olmasından tamamen bağımsız olarak söylüyorum- çalmanın kötü bir eylem olduğunu ve…devamı