Fransız sinemasının en iyi filmlerinden, hatta dünya sinemasında yer edinmiş en iyi filmlerden birisi. Olayın gerçek hikayeye dayanması ayrı bir hoşnutluk. Kafası dışında vücudunun hiçbir yerini kullanamayan, engelli fakat zihinsel olarak toplumun üst kültürünü simgeleyen Philippe. Diğer yandan halkın içinden…devamıFransız sinemasının en iyi filmlerinden, hatta dünya sinemasında yer edinmiş en iyi filmlerden birisi. Olayın gerçek hikayeye dayanması ayrı bir hoşnutluk. Kafası dışında vücudunun hiçbir yerini kullanamayan, engelli fakat zihinsel olarak toplumun üst kültürünü simgeleyen Philippe. Diğer yandan halkın içinden gelen, kendi başına hayatta kalmaya çalışan, anın mutluluğunu yaşayan fakat siyahi olduğu için ırkçılığa maruz kalan, işsizlik maaşı ile teyzesinin evini geçindirmeye çalışan Driss. Philppe, kendisiyle ilgilenmesi için bir bakıcı tutmak istiyor ama bu bakıcının tam anlamıyla engelini görmezden gelmesi ve kendisini yücelten bir kişi olmasını istemiyor. Çeşitli başvurular yapılıyor. Driss de zaten iş bulamayacağını düşündüğü için direkt reddedilme belgesinin imzalanmasını istiyor ve karakterlerimiz burada tanışıyor. Bu sırada Driss, Philippe’nin engelli olmasına bile dikkat etmiyor. Bu durum da Philippe’nin ilgisini çekiyor ve hikaye tam olarak burada başlıyor. Filmle ilgili çok fazla şey söylemek istemiyorum. Genel olarak değerlendirmek gerekirse, iki zıt karakterin hayat şartlarını kendilerine sorgulaması ve bu sorgulamanın çok doğal yapılması çok hoşuma gitti. Driss ve Philippe, sosyolojik açıdan ‘üst kültür’ ve ‘alt kültür’ kavramlarını simgeliyor. Bu iki kültür arasındaki kopukluğun çatışma ile seyirciye sunulması çok yerinde. Driss, eğlencesini kendisi yaratan, Philippe ise eğlencesini başkalarından bekleyen bir karakter. Zenginlik ve fakirlik kavramları filmin psikolojisini belirliyor. Peki bu psikolojide siz kendisini hangisine ait hissedeceksiniz? Philippe’nin sanata olan düşkünlüğü, elindeki imkanları bu yönde değerlendirmesi ve bunların geçici mutluluk olduğunu, Driss karakteri Philippe’nin sorgulama yapmaya başlaması durumunu ortaya çıkarıyor. Fakat bu sorgulama sırasında, kendi kabuğunun dışına çıkabilmenin zorluğu bize bazı sahnelerle veriliyor. Bu yüzden bir insanın, özellikle toplum tarafından dışlanan bir insanın, toplumun hayat koşullarını yönlendiren ve onları hayata karşı bazı sorumlulukları olduğunu gösteren insanlara karşı baş kaldırması ve bu yönlendirilmenin, insanın kendi prensiplerinin dışına çıkılmamasına, dik bir şekilde karşı duran Driss karakterini görüyoruz. Gerçekleri yaşan yaşayan Driss, hayallerinde yaşayan Philippe. Bu filmin sekansları bana bu filmden çok sonra oscar kazanan yeşil rehber filminin benzerliğini düşündürttü. İşleyiş bakımından, akıcılık ve süreklilik çok benzer. Hatta neredeyse aynı. Karakterler, hikaye, belirlenen materyaller çok benzer. Ama yine de iki filmi denk tutmak istemiyorum. İki filmi de çok severek izlemiştim. Umarım siz de bu bakış açısıyla izlersiniz. Son olarak filmin müzikleri çok hoşuma gitti. Ayrıca filmde kullanılan müziklerle dalga geçilmesi çok daha hoşuma gitti :) Sinematografi konusunda ise en çok hoşuma gidem filmin rengi oldu. Film kış zamanında çekiliyor. Soğuk renkler filmin geneline hakim. Fakat hikayenin sıcaklığı ile bu duruma ironik bir gönderme yapılıyor. Bu da ayrı bir hoş. Bu filmi defalarca kez izledim ve her izlediğimde bana farklı bir bakış açısı kazandırdı. Tekrar tekrar izlenebilir filmlerden birisi :) Dublajlı filmleri çok sevmem. Filmin doğallığını kısıtlıyor diye düşünüyorum ama bu filmi ilk izlediğimde dublajlı izlemiştim ve izlediğim en iyi dublajlı filmdi. (Sonra fransızcaya ilgim olduğu için kendi dilleriyle izledim) Omar Sy ile tanıştığım ilk film. Her projesinde farklı oyunculuklarla seyirci karşısına çıkıyor. Adamın kendine sınır koymaması taktir edilesi. Bazı sanatçılar ben bu tarz karakterlerde iyiyim o yüzden böyle karakterleri oynarım felsefesinde. Bunun çok doğru bir uygulama olduğunu düşünmüyorum. Çünkü, Stanislavski her oyuncunun kendi bedenini, her türlü karaktere uygun olarak eğitilmesi gerektiğini savunuyor. Ben de Stanislavski oyunculuk tekniklerini araştıran, okuyan ve uygulamaya çalışan biri olarak bu felsefenin daha doğru olduğunu düşünüyorum.
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
Fransız sinemasının en iyi filmlerinden, hatta dünya sinemasında yer edinmiş en iyi filmlerden birisi. Olayın gerçek hikayeye dayanması ayrı bir hoşnutluk. Kafası dışında vücudunun hiçbir yerini kullanamayan, engelli fakat zihinsel olarak toplumun üst kültürünü simgeleyen Philippe. Diğer yandan halkın içinden…devamı
Nerede kalmıştık?
Fareler ve İnsanlar. İlk önce romanını okudum sonra oyununu izledim ve son olarak da filmini izleyerek üçleme yaptığım ilk yapıt.
Okuduğum en güzel romanlardan birisi. Filminin çekilmesi de romanın dünya çapında tanınmasında çok etkili olmuştu. Hikayesi etkileyici ve…devamıNerede kalmıştık?
Fareler ve İnsanlar. İlk önce romanını okudum sonra oyununu izledim ve son olarak da filmini izleyerek üçleme yaptığım ilk yapıt.
Okuduğum en güzel romanlardan birisi. Filminin çekilmesi de romanın dünya çapında tanınmasında çok etkili olmuştu. Hikayesi etkileyici ve vurucu bir roman. İlk önce oyunculuk üzerine değinmek istiyorum. İki baş karakter. Birisi zihinsel engelli ve büyük hayalleri olan fakat gerçeklerin farkında asla olmayan Lennie. Diğeri ise realist, ciddi, her şeyin farkında ve olgun bir karakter olan George. Bu iki karakteri romanı okurken zihnimde çok belirli simgelerle oluşturmuştum. Lennie oldukça kalıplı ve güçlü olmasına ramen bu gücün sınırlarını dengelemeyi beceremiyor. Bunun sebebi ise korkunç bir sebebe dayalı değil. Masumluk, samimiyet ve iyi niyetiyle dokunduğu her şey, sahip olduğu gücü engelinden dolayı dengeleyememesiyle başına gelen şeylerden bihaber olmasına dayandırılıyor. Bu karaktere sahip çıkan, onu kollayan ve kötü şeylerden uzaklaştırmaya çalışan ise George. Aslında dengelemeye çalışan daha doğru olur çünkü gerçekten kuvvetli ve dengesiz insanların el attığı her şeyin kendi aleyhlerine dönmesi çok olağan. Üstelik zihinsel engeli varsa bu durumu daha da zorlaştırıyor. Oyunun cast seçimi o kadar güzel yapılmış ki zihnimde canlanan her şey sinema perdesine dökülmüş. Bu çok güzel ve bir o kadar da güzel olmayan bir şey. Güzel olmasını şöyle açıklayabilirim: Benim izlemek istediğim şey bu ve bunu bize sunabiliyorlar ve de sunmuşlar. Güzel olmayan tarafını ise şöyle açıklamak isterim: Zihnimizde canlandırdığımız şeylerin, bazen sadece zihnimizde, kendi isteğimizle oluşturduğumuz harika düşler ile orada yaşamasını istediğimiz zamanlar. Yani, kelimeler bize görsel bir şölen sunuyor. Yazar bunu bize sanki oradaymışız gibi o anı yaşatıyor. Harika bir şey. Yazar sadece yazıyor ve sen onun yazdıklarını istediğin gibi kendin yaşatıyorsun. Dediğim gibi ilk önce romanını okumuştum. Çok etkileyici bir hikaye. İnsana kendisini sorgulatan, vicdanını test edebileceği çok güzel bir soru. Yani bu roman benim için bir soru. Yani bu film benim için bir soru. Yani bu oyun benim için bir soru. Filmin sinematografisi ise bize derslerde öğretilen batı, doğa, kovboy filmlerinin sarı renk ile betimlemesiyle uyuşuyor. Klasik batı(Western) filmi yani. Benim bu tür filmler hoşuma gidiyor. Özellikle bu filmlerde kullanılan müziklerin de etkisi olduğunu söyleyebilirim. Filmin sonu ile ilgili merak ilkesi filmin henüz ilk sahnesinde George’nin düşünceli hali ile vermesi gereken bir karar olduğu, kullanılan ışık ve kamera açısıyla seyirciye sunuluyor. İnanın bu karar hayatınızda verirken en çok zorlanacağınız karar olurdu. Ben şahsen böyle bir karar verebilecek cesareti olan bir insanın tamamen vicdanıyla ile ilgili olduğunu düşünüyorum. Siz olsanız ne yapardınız? Duygusal mı olurdunuz? Yoksa gerçekçi mi? Açık söylemek gerekirse bende filmin etkisinin hala devam etmesinin sebebi bu kararı verememiş olmam. -Ben de hep kararsızım be-
Veremedim çünkü böyle bir durum ne yaşadım ne de yaşamak isterim. Fakat George, sana sözüm şu: Vicdanın rahat mı güzel kardeşim?
Roman ve Filmle ilgili yorumlarım bunlar. Son olarak ise oyununu oynayan Kocaeli SDKM Tiyatrosu ile ilgili bir şeyler söylemek isterim.
Yaklaşık yedi senedir bu oyun sergileniyor. Kullanılan dekor, hayatımda gördüğüm en güzel dekordu. Lennie karakterini canlandıran oyuncu muazzam bir iş çıkarmış fakat George karakteri hiç ama hiç olmamış. Her oyuncunun karakter yaratırken kendi özgün yaklaşımıyla karakter çıkardığını biliyoruz ama buradaki karakter açık açık realist ve olgun bir karakter. Bu kadar heyecanlı oynanacağını düşünmüyorum. Bu yüzden olur da SDKM’ye yolunuz düşerse iki kere düşünün derim.(tabii oyun hala sergileniyorsa...)
Fantastik, bilimkurgu filmileri çok ilgimi çekmez. Bu alanda da çok fazla film izlediğimi söyleyemem. Fakat bu filmin senaryosuyla hem kişisel bir sorgulama hem de toplumsal bir sorgulama ile seyirciye eğlenceli bir film sunulmuş.
Görsel olarak aktarımı hakkında çok fazla şey…devamıFantastik, bilimkurgu filmileri çok ilgimi çekmez. Bu alanda da çok fazla film izlediğimi söyleyemem. Fakat bu filmin senaryosuyla hem kişisel bir sorgulama hem de toplumsal bir sorgulama ile seyirciye eğlenceli bir film sunulmuş.
Görsel olarak aktarımı hakkında çok fazla şey söyleyemem ama filmi ilk açtığımda, henüz filmin başında Larry karakterinin yaşadığı talihsiz olayların ve hayatını değiştirmek için “keşke böyle yapmasaydım” düşüncesini, dış sesten açıkça dinliyoruz. Sinema filmlerinden seyir zevkimizi arttırabilmek için çoğumuzun fark etmediği fakat bize anlatılmak istenen olayın alt metni olarak bazı açılar ile fikir sahibi olmak mümkün. Burada da işin içine teknik ve kullanılan tekniğin başarılı bir şekilde aktarılmasıyla seyir zevki güzel, karakterle ilgili fikir sahibi olmamız için açılar giriyor. Üst açı, alt açı, vs. Bu filmi ilk açtığımda Larry karakterinin küçük versiyonunu gördüm. Bir beyzbol maçı, atılan topun ıskalanması ve sonrasında yaşanan hayal kırıklığı sahnesi... Bu sahnede Larry karakteri, uğradığı hüsran sonucunda üzgün bir şekilde soyunma odasında oturuyor. Bu sahnenin çekimi alt açıyla yapılmış. Bu ayrıntıyı görünce aklımda kocaman bir soru işareti ve hatalı çekim olduğu düşüncesi oluştu. Çünkü sinemada alt çekim açısı, genellikle kötü karakterlerin kibrini, kendilerini üstün görmelerini ve karşısında her kim olursa olsun, kendisini çok güçlü göstermek amacıyla kullanılan bir açı olarak öğrendim. Bazı filmlerde de mekan(Cami, Kilise, Tarihi Eserler, vs.) tanıtımı için insanların kafasında muazzamlık ve olağanüstülük mesajı oluşturmak için kullanılıyor. Bu filmde ise bunların tam tersi bir durum söz konusu olunca aklıma şu düşünce geldi:”Bu bir hatalı çekim, yönetmen böyle bir çekimi neden ve ne için yapmış olabilir ki?” Bu biraz beni filme bağlayan, izleme şevkimi arttıran bir sebep oldu. Merak ilkesi dediğimiz olayı sadece bir görüntü ile aktarmış James Orr. Sonrasında filmin hikayesi akmaya başlayınca her şeyin farkına vardım. Filmde bir mucize olması gerekiyordu. Bu mucize de fantastik ögeler kullanılarak gerçekleştiriliyor. Bu olaylar gelişince hemen ‘hata’ olarak değerlendirdiğim düşüncemin aslında mükemmel bir detay olduğunu anladım. İşler tam tersine döndü. Bir sinemacının film çekerken hata yapması ve bunu fark etmemesi çok doğal bir şey. Yüzlerce görüntü arasından en iyisini seçip kurgu kısmına geçildiği zaman ‘en iyi görüntümüz bu olmuş’ denilebiliyor. Hatta bazı yönetmenler hataların farkında olmasına ramen o görüntünün bir hata içermesinden çok farklı mesajlar çıkarabiliyor. O zaman da keşfedilen mesaj, hatanın önüne geçiyor. Ama bu filmde çekilen görüntü hata içermiyor. Tam tersine filmin tüm akışının özetini, fikrini ve merak ilkesinin arttırılması sağlanmış. Filmin başında alt açıyla çekilen sahne filmin hikayesini, filmin sonunda çekilen üst açı da filmin mesajını veriyor. Filmin mesajı zaten senaryonun gelişimi ve sonuçlanması ile açıkça veriliyor. Fakat son sahne filmin mesajından çok daha fazlasını veriyor. Çok aşırı beğendiğim bir film diyemem. Eksik yönleri fazlaydı. Eğlendiğimi ve kendi kendimi sorgulamama sebep olduğu için filmde kendimden bazı parçalar buldum. Bu yüzden filmi izlemek beni mutlu etti. Bazen elinizdekilerle yetinmeyi bilmek gerek, değil mi? :)
Filmin senaryosunun biraz karışık olduğunu söyleyebilirim. Yani bir sahne öyleyken bir sahne böyle gibi bir olay meydana geliyor. Ben bu senaryoyu okuyan, ezberleyen ve uygulamasını yapan oyuncuların zorlandığını hissettim. Böyle bir senaryoyu hayata geçirmek kolay değil. Seyircinin bazı yerlerde kafası karışabilir. Mantıklı ve gerçekçi bakarsak filmin bazı noktaları açık uçlu bırakılmış. Bunun sebebi de kader kavramı ile açıklanmış. Fena bir film değildi. Son olarak en çok beğendiğim sahne filmin başındaki tadilat yaptırılan adamla Larry arasında geçen diyalog oldu. Tadilatçının doğallı beni çok güldürdü. Adamın rahatlığı beni bile rahatlattı yahu.
Bu filmi tavsiye eden @percy_jackson’a teşekkür ederim. Spoiler olur mu bilmiyorum ama uzun zamandır mutlu sonla biten bir film izlemememiştim. Bu biraz bana geçmişte izlediğim klasik filmleri hatırlattı. Tabii çoğu film mutlu sonla biter genelde ama bu filmdeki farklılığın beni mutlu bir başlangıç ile uğurlaması olduğunu söyleyebilirim.
Bong Joon Ho. Bazen film yeni bir film izlemek sıkıcı, kendinden bir parça bulduğun bir filmi izlemek daha zevkli gelebilir. Hatta şu sıralar sosyal medyada bunun muhabbeti bayağı dönüyor. Ne yalan söyleyeyim bazen ben de yeni bir film izlemekten çekiniyorum.…devamıBong Joon Ho. Bazen film yeni bir film izlemek sıkıcı, kendinden bir parça bulduğun bir filmi izlemek daha zevkli gelebilir. Hatta şu sıralar sosyal medyada bunun muhabbeti bayağı dönüyor. Ne yalan söyleyeyim bazen ben de yeni bir film izlemekten çekiniyorum. Çünkü kesin yine aynı senaryo, farklı oyuncular tarafından oynanacak düşüncesine kapılıyorum ki bu çoğu zaman gerçekten başıma geliyor. Komik bir durum. Özellik kendi ülkemizin sinema sanatçıları ya da dizi yazarları birbirisinin aynısının filmini ya da dizisini çekiyor. Ya siz delirdiniz mi demek isterdim ama, Ulan siz manyak mısınız demek daha doğru olur. Yani binlerce fikiri olup, günlerce çalışıp araştıran, belki de benzer bir konuyu farklı bir bakış açısından yorumlamaya çalışan, bunun için kendini geliştiren o kadar çok insan var ki... Şimdi neden ‘manyak mısınız’ sorusunu sordum; çünkü aynı filmin aynısını çekiyorlar. Yahu be güzel kardeşim madem imkanın var, madem sektörün içindesin, neden gidip kendi istediğin şeyleri çekmiyorsun da sinemanın S’sinden anlamayan, para babaları yapımcıların salak salak fikirlerini çekiyorsun? Bunun açıklamasını da “Seyirci ne isterse biz onu çekiyoruz” diye yaparak, kaçacak yol arıyorlar. Çok ciddiyim bu insanların gözü paradan başka bir şey görmüyor. Görmek de istemiyor. Sanat mı? Siktir et zengin olalım, magazin dünyasında yer edineyim, insanlar sürekli beni konuşsun yeter. Medya sektörümüzün özeti bu aslında. Ben Radyo, Televizyon ve Sinema öğrencisiyim. Ama ben ne radyo dinlerim, ne televizyon izlerim ne de yeni gelen salak saçma komedi filmlerini izlerim. Zaman kaybı. YouTuber’lar sinema filmi çekiyor yahu? Hayır bir de oynuyorlar? En kötüsü ama en kötüsü de film yazıyorlar. İğrenç!
Şimdi bu eleştirilerimin filmle bağlantısını açıklamak istiyorum. Bu film bir ‘akli dengesi bozuk’ bir çocuğun bir cinayet işlemesini ve annesinin de oğlunun masum olduğunu kanıtlamaya çalışan bir hikayeyi anlatıyor. Buraya kadar filmi izlerken içimden dedim ki “Yine mi ya?” Bong Joon Ho, Kore Sinema tarihinin en başarılı yönetmeni... Sen de mi ya? Ama bu bütün önyargılarımı kıran, bütün fikirlerimi değiştiren, kendime filmi izledikten sonra “Bunları nasıl düşünürsün? Ne sandın ki? Bu kadar basit bir hikaye olacağına nasıl inanabildin ki?” dedirten olaylara gelene dek. En azından açtım bitireyim bari diyene dek. Hiç öyle değilmiş. Hiç ama hiç öyle değilmiş. Çok başkaymış. Çok güzelmiş. Çok farklıymış. Çok harikaymış. Filmi izlerseniz, bu dediğim olaylara gelene dek gayet masum bir şekilde “‘Bir anne,’ evladı için neler yapar?” Sorusunu soruyorsunuz. Filmin tüm akışını değiştiren kısma geldikten sonra “‘Bir anne’ evladı için neler yapar?”diye sormak aklınıza yine gelebilir. Gelir de. Bundan gayet eminim. Ama bu sefer aynı şekilde gelmez. Bu sefer aklınızda o soruyu farklı tonlarsınız. Farklı tonalamak durumunda kalırsınız. Öyle olunması isteniyor zaten. Oluyor da.
Filmin psikolojisi seyirciye çok iyi bir şekilde aktarılıyor. Benim en çok hoşuma giden şey ise filmde kullanılan mekânların ‘Anne’ psikolojisine çok iyi uyum sağlaması olmuştu. Son olarak şunu söylemek istiyorum: Yeni bir film izlemeye çekinmek, popüler kültürün absürdlüğü ve saçmalığı nedeniyle işinize gelmiyor olabilir. Bu çok doğal. Fakat bu film -samimi bir şekilde söylüyorum- beni en çok yanıltan film olmuştu. Aynı ama çok farklı bir film izlemek istiyorsanız bu filmi sadece bu cümleyle özetleyebilirim.
“Aynı ama farklı bir film!”
Şaşırdım. Bu filmle ilgili hiç yorum yapılmamış. Aslında hem şaşırdım hem şaşırmadım. Nadine Labaki, sen bu dünyaya gelmiş en güzel kadınlardan birisin. Bir kadın olarak ‘savaş’ kavramının en iyi anlatıldığı filmi çektiğin için sana saygım sonsuz. Hem yazıp hem yönetip…devamıŞaşırdım. Bu filmle ilgili hiç yorum yapılmamış. Aslında hem şaşırdım hem şaşırmadım. Nadine Labaki, sen bu dünyaya gelmiş en güzel kadınlardan birisin. Bir kadın olarak ‘savaş’ kavramının en iyi anlatıldığı filmi çektiğin için sana saygım sonsuz. Hem yazıp hem yönetip hem de oynayıp ortaya harika bir film çıkarmış Nadine üstadımız. Bu film konusunda bahsedildiği gibi savaşın kadınların gözünden anlatılmasını işliyor. Harika olan şey ise buradaki kadınların, erkeklerini savaştan uzak tutmak için gösterdikleri çabayı aktarması. Müslüman ve Hristiyanların bir arada yaşadığı küçük bir kasabada, televizyondan yayınlanan haberler üzerine filmdeki cesur kadınlarımız, bu dini çatışmanın kendi köylerine yansımaması için ellerinden ne geliyorsa hiç düşünmeden yapmalarını, kendilerini bile karşılarına almalarını, erkeklerin odaklarını başka noktalara çekebilmek için her zorluğun üstesinden gelmelerini, zihinsel ve fiziksel açıdan uğraşlarının seyirciye sunulması, bir kadının hayatta özellikle şuanki dünya toplumuna ayna tutması hayatımda gördüğüm en güzel şeylerden birisi. Film Cannes’da dakikalarca ayakta alkışlanmış. Az bile. Sinema tarihinin en başarılı filmlerinden biri olarak görüyorum bu filmi. Dikkat çekmek istediğim bir diğer nokta ise filmin adı. “Peki Şimdi Nereye?” Bence bu soru tüm insanlığa sorulan bir soru. İnsanın sorgulaması gereken şeyleri düşünmeye başlamasının yolculuğunun yönü. Kendi toplumsal yapımızı incelediğimde, topluma yön veren kadınların genelde model, stilist, moda, magazin ya da benzeri işlerle uğraşan kadınlar olduğunu düşünüyorum. Hani her zaman ‘ünlülerimizi eleştiriyoruz hiç olumlu tarafından bakmıyoruz’ derler ya, işte bu film bu düşüncenin ne kadar saçma sapan bir cümle olduğunu kanıtlıyor. Modellerle ya da stilistlerle veya diğerleriyle alıp veremediğim bir şey yok. Ama bu ülkede hala değeri bilinmeyen, mükemmel zekası olan, keşfedilmeyi bekleyen, çok başarılı kadın sanatçılarımız var. Örnek olarak herhangi bir sanatçı ismi söylemeyeceğim. Kendinize sorun. Aklınıza hangi sanatçımız geliyor? Bu sorgulamayı sadece kadınlarımızın değil özellikle erkeklerimizin yapması gerektiğini düşünüyorum.
Neler söylemem gerek bilmiyorum. Doğaçlama takılacağım. Art arda işlenen cinayetler. Beceriksiz ve suçu başkasının üzerine yıkmaya çalışan kasaba polisleri. Kasabaya cinayetleri araştırmak için gönderilen şehirli polis. Konunun özeti aslında bu. Filmde birçok farklı noktaya temas var. Bu noktalar toplumsal, kasaba-şehir…devamıNeler söylemem gerek bilmiyorum. Doğaçlama takılacağım. Art arda işlenen cinayetler. Beceriksiz ve suçu başkasının üzerine yıkmaya çalışan kasaba polisleri. Kasabaya cinayetleri araştırmak için gönderilen şehirli polis. Konunun özeti aslında bu. Filmde birçok farklı noktaya temas var. Bu noktalar toplumsal, kasaba-şehir ilişkisi, cahiliyet ve aydınlanma gibi noktalara parmak basıyor. Kore sinemasına çok büyük bir ilgim var. Onlarca film izledim. Çok etkilendiğim filmler oldu. Ama bu film sadece Kore Sineması içerisinde değil, Dünya Sineması’nda izlediğim ve aklımda hala soru işareti bırakan tek film. Her gün aklıma gelir. Sürekli düşünürüm. Her zaman düşündüm. Hala benim kendi içimde bu filmde sorulan soruya verecek cevabım yok. Hiçbir zaman olmadı. Yıllardır aklımdan çıkmaz. Filmin sonu izleyicinin kendi yorumuna bırakılmış. Önyargımıza ve kendi kişisel fikirlerimize, hatta kendi kişiliğimizle ilgili yaptığımız öz eleştirinin cevabına bırakılmış. Bu benim için hayattaki en önemli şeylerden biridir. Bir insanın kendisini sorgulayabilmesi, bu sorgulamanın dürüstlükle yapılabilmesi, disiplin ve mantık çerçevesi içinde yapılması her karakterin başarabildiği bir şey değildir. Benim uzun zamandır bu filmin sonunu düşünmem ve sonuca ulaşamamın nedeni aslında bu sorgulamanın hiçbir zaman son ermeyeceğinden kaynaklanıyor. Hayata kesin yargılarla bakmak ve sadece bu yargıları benimseyerek hareket etmek, insanın kendini sınırlaması, hayattaki amaç ve vizyonunu tamamladığının belirtileri. Bu da benim için insanın kendini üstün görmesini düşündürtüyor. Burada da işin içine kibir, id ve ego da giriyor. Böyle insanların hayatta her zaman kolay yolu seçeceğini, düşünmekten uzak, ve sadece tüketmek için yaşadıklarını düşünüyorum. O yüzden bu filmin sonunun ucu açık bitirilmesi çok büyük eleştiriler almıştı. Ben bu eleştirilere katılmıyorum. Klasikleşmiş sonla biten bir filmden ziyade insanda özellikle kadınlar üzerinden yapılan bu sorgulama aslında insanın kendi içsel sorgulaması içerisinden yola çıkarak ve bunun üstesinden gelerek insanlara yön verebilmek-daha doğrusu seçenek sunmak-çok büyük bir yetenek. Ben sosyal yapı içerisinde kadınlara saygının olmadığı, hayvanların yok sayıldığı ve şiddetin her zaman ön planda olduğu bir toplumun çağdaşlıktan uzak, cahilliğe mahkûm kalacağını düşünüyorum.
Tüm bu düşüncelerimi özetleyen replik ise şuydu:
”Sen de bizim gibi bir insan değil misin?”
Şu ana kadar hep izlediğim ve bende etkisini bırakmış filmlerle ilgili yapmıştım. Bazen iyi ya da kötü ayrımı yapmak doğru değildir. Çünkü eğer bir iş için emek verilmişse, üzerine uğraşılmışsa o iş saygıyı hak ediyor. O yüzden ben bir filme…devamıŞu ana kadar hep izlediğim ve bende etkisini bırakmış filmlerle ilgili yapmıştım. Bazen iyi ya da kötü ayrımı yapmak doğru değildir. Çünkü eğer bir iş için emek verilmişse, üzerine uğraşılmışsa o iş saygıyı hak ediyor. O yüzden ben bir filme kötü demekten çoğunlukla kaçınırım. Şimdi asıl konuya gelecek olursak; bu filmi, bu film çekilmeden önce zaten izledim. Bu ne demek? Şu demek: Tarkovski izleyenler ‘Stalker’(İz Sürücüler), filmini izlediyse ‘Buğday’ filminin neredeyse ‘Stalker’ filminin kopyası gibi bir şey olduğunu fark etmiştir. Hayatımda birçok film izledim. Günümüz komedi filmleri birbirlerinin aynısı. Bu filmde farklılık gösteren olay Semih Kaplanoğlu Sineması’nın, Sanat Filmleri adı altında, insanlara yön veren, onlara bir şeyler katan, kısaca sinemada ‘Çözümleyici Filmler’ dediğimiz insanları düşünmeye iten filmler olarak değerlendirilmesini göz önüne alarak, filmin işleyişinin, kullanılan sinematografik dilinin özgün olmayışı. Arkadaşımla Semih Kaplanoğlu’yla ilgili ne zaman konuşsak hep ona “Tarkovski izledim, özgünlük nerede?” sorusunu sorardım. Son olarak bu filmi yönetmenin kendisinin de katılmış olduğu gösterim ve söyleşide şöyle bir yorum gelmişti:”Semih Bey, ben çok fazla yorum yapmayacağım çünkü filmleriniz hep Tarkovski Filmleri’nden izler taşıyor. Bunun sebebi ney?”. Aslında olayı özetleyen durum da Semih Kaplanoğlu’nun bu soruya alakasız bir konuyla cevap vermesiydi. Bence bu durum komik. Sanat dediğimiz şey, insanın kendi yaratıcılığıyla, benzer konuları -ki bu toplumsal bir mesele- kendi yorumlama kabiliyetinin mükemmelliğiyle ortaya çıkan muazzam bir haz duygusu. Sanatla ilgili olan, sanat hakkında ufacık bir fikri olan bir insan bile bunu bilir. Bu durumda olay daha da komikleşiyor. Başka bir sanatçının eserinden ilham alınabilir, yapacağın işi, kaynağını o sanatçıyla aynı fikiri sahiplenip farklı şekilde izah edebilirsin. Buna saygım sonsuz. Filmi izledikten sonra bu kadar olmaz dediğimi hatırlıyorum. Bunlar beni kendi şahsi fikirlerim. Filmle ilgili tek olumlu yorumum şu: Filmin sonunda karakterin amaçladığı şeyi ispatlayabilmesi için kullanılan materyal çok hoştu. İçimi bu kadar ısıtmasının sebebi de sonunda kullanılan hem soyut hem de somut olan anlatımın gerçek bir hikayeden esinlenerek yansıtılmasıydı. Farklı eleştirileri olan birisiyle konuşmak daha da güzel olabilir.
Martin Scorsese sinemanın baba adamlarından birisi. Zaten bu film de sinemanın baba denilenecek filmlerinden. Di Caprio’nun oyunculuğunu en beğendim filmi. Kısaca açıklamak gerekirse filmde kullanılan ‘Kuleshov Tekniği’ çok ince bir detayla belirtilmiş. Filmin tüm hikayesinin özünü tanıtan bir mucize. Ben…devamıMartin Scorsese sinemanın baba adamlarından birisi. Zaten bu film de sinemanın baba denilenecek filmlerinden. Di Caprio’nun oyunculuğunu en beğendim filmi. Kısaca açıklamak gerekirse filmde kullanılan ‘Kuleshov Tekniği’ çok ince bir detayla belirtilmiş. Filmin tüm hikayesinin özünü tanıtan bir mucize. Ben sinemada küçük detayların bu kadar güzel kullanılmasına hayran kalıyorum. Tabii bu detayı herkes fark eder mi bilmiyorum. Detayın ne olduğunu filmi izleyen birisiyle konuşmak daha hoş olabilir. Ayrıca sinemada merak unsurunu da destekleyici bir öz. Konu ve işleyiş hakkında düşüncelerimi açıkça söylemek gerekirse şöyle ifade etmek isterim; muazzam. Böyle filmleri yazmak hiç ama hiç kolay bir iş değil. Çok okumak, çok araştırmak ve bu uğraşlar sonucu elde edilen bilgilere hakim olup yaratıcılığın işin içine girmesiyle böyle bir film yazmak üstün yetenek ister. Bu konuda fazlasıyla izlediğiniz filmin sizi tatmin etmesi çok olağan. Sinema psikolojidir. Tabii bu benim görüşüm. Bu filmde de psikolojinin teknik açıdan yansıtılması beni çok fazla filmin içine çekti. Üstad filmi harika çekmiş. Açılar, renk, ses, oyunculuk, her şey yerli yerinde ve birbiriyle bağlantılı. İzlediğim en iyi filmlerden biridir. Özellikle filmin sonu insanı şunu düşünmeye itiyor; “Ben az önce bir film seyrettim. Görsel imgeler benden geçti. Ama filmin ana fikri bende hala yaşıyor.” Her film insana eleştirel anlamda bir şeyler katar. Bu film ise benden bir şeyler götürdü. Görüntü bitti fakat düşünce yaşıyor. Bu hissiyatı insanların içinde yaşatmak çok zor bir iş. Gerçekten çok çok zor bir iş. Filmin anlamsal tarafı, insanları düşünmeye ve sorgulamaya itiyorsa o film benim için bir baş yapıt. Bu şekilde aklımda olan birkaç film daha var. Onları da paylaşacağım. Oyunculuk olarak irdelemek gerekirse. Oyuncu kadrosu ve oyuncuların performansı, bize kendilerinin yaşattığı karakteri bizlere de yaşattırabilmeleri... Bazen yorum yapmakta zorlanıyorsun. Çünkü bazı şeyler kelimelerle ifade edilemeyecek kadar güzel oluyor. Bence bu bir insanın başka bir insanı etkilemesinin en üst düzey noktası. O yüzden sinemanın güzelliği -bu noktadan sonra sanatın demek daha doğru olur- burada başlıyor. Umarım böyle filmleri daha fazla görmeyiz. Çünkü bazı şeyler çok güzel olur, zamanla bu güzellik o şeyle kalır. Bir zamandan sonra o güzellik, o şey olur. Taklidini yapıp tekrarlamaktansa ben bu güzelliğin böyle kalmasından yanayım. Biraz uzun yazdım. Bunun nedeni aslında genel sinema eleştirisi yapmak istememdi. Bu filmi izleyecekseniz tek söyleyeceğim; izlemeyin, filmi düşünün. Düşünmek, izlemekten çok daha farklı emin olabilirsiniz.