Filmle ilgili konuşacak çok fazla konu var ama fazla detaya girmeden yorum yapmak istedim. Filmi sinematografik olarak değerlendirmek yerine PR çalışması hakkında konuşmak daha mantıklı çünkü o kadar enterasan bir PR yapıldı ki ben de ister istemez arada kaldım.
Arada…devamıFilmle ilgili konuşacak çok fazla konu var ama fazla detaya girmeden yorum yapmak istedim. Filmi sinematografik olarak değerlendirmek yerine PR çalışması hakkında konuşmak daha mantıklı çünkü o kadar enterasan bir PR yapıldı ki ben de ister istemez arada kaldım.
Arada kalmamın sebebi ise, Barbie filmiyle bu filmin aynı günde vizyona girmesi… Sosyal medyada bayağı geyik muhabbeti de döndü. Eh, ne diyelim Hollywood yine yaptı yapacağını.
Benim tercihim Nolan’ın filmine gitmekten yana oldu. Hem uzun zamandır sinemaya gitmediğim için hem de ilk bir Nolan filmini sinemada izlemek istedim.
Açık söylemek gerekirse filmden istediğim hazzı çok alamadım. Filmde görsel efekt kullanılmaması ya da film çekiminden IMAX kameralarıyla çekilmesi beni çok yükselten şeyler değil. Ki zaten bunun da çok fazla PR’ı yapıldı. Tabii ilk kez denenmesi, sinema tarihi açısından güzel ve özel bir durum. Ama bunlar tek başına filmi yücelten etkenler değil.
O kadar fazla diyalog vardı ki filmde artık bir yerden sonra altyazı okumaktan sıkıldım. Hikayeye girebilmek için fazlasıyla sabır gösterdim. Ama son yarım saat dışında çok fazla yükselemedim. Son yarım saatte ise beni tatmin eden en önemli olan unsur oyunculuklar oldu. Hikaye zaten ilgi çekici fakat işleniş olarak sanki bir Nolan filmi izlemedim gibi oldu. Bu filmin yönetmeni başka bir yönetmen olsaydı da çok farketmezmiş dediğimi hatırlıyorum.
Tarihi bir olay izliyoruz, Nolan filmi izliyoruz… Hani farklılık nerede? IMAX kameraları mı? Ya da filmde gerçek bir bomba patlatılması mı?
Nolan’dan izlediğim Dunkirk filminde daha çok etkilenmiştim. Tamam o film tamamen tarihi, bu film ise biraz daha biyografik olarak ayrılıyor ama öz aynı. Mesela Nolan orada 1 filmde sanki 3 film çekmiş gibiydi. Hava, deniz, kara… hepsi ayrı ayrı bir filmde 3 farklı roman okumak gibiydi. Bizi filmin içinde tutuşu, müzikler, çekim tekniği vesaire. Bu farklılığı Oppenheimer filminde hissedemedim.
Neyse çok sinematografik olarak ele almayacağım dedim ama kendimi açıklamam lazımdı. Daha değinilecek çok konu var ama lafı uzatmak istemiyorum. Filmin IMDb puanı benim için hiçbir anlam ifade etmiyor. Artık filmlere sadece sonunda ‘bu filmi tekrar izleyebilir miyim?’ Sorusunu soruyorum. Eğer cevabım evet ise o filmi defalarca izleyebilirim. Bu da demek oluyor ki filmi anlık değil uzun vadede aynı hazla izleyebilirim.
Yani sevdiğimiz şarkıyı her dinlediğimizde aldığımız farklı tat gibi.
Yoksa aynı şarkıyı yüzlerce kez tekrar tekrar dinleyen sadece ben miyim?
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
Samet Erdem
(@aerdemws)
Deniz olunmalı oğlum, deniz olunmalı!
Joined at February 2020
376
Followers
82
Following
28
Post
1,254
Movie
0
Serie
0
Book
Filmle ilgili konuşacak çok fazla konu var ama fazla detaya girmeden yorum yapmak istedim. Filmi sinematografik olarak değerlendirmek yerine PR çalışması hakkında konuşmak daha mantıklı çünkü o kadar enterasan bir PR yapıldı ki ben de ister istemez arada kaldım.
Arada…devamı
Türkiye’de en yaygın platformların başında gelen Netflix’te vizyona girmesiyle birlikte en çok izlenen filmler arasında 1 numara olarak öne çıkan Onur Saylak imzalı Boğa Boğa filmini çıkar çıkmaz izledim. Şahsiyet ve Uysallar gibi dizilerinin yanı sıra Daha, Müslüm filmi gibi…devamıTürkiye’de en yaygın platformların başında gelen Netflix’te vizyona girmesiyle birlikte en çok izlenen filmler arasında 1 numara olarak öne çıkan Onur Saylak imzalı Boğa Boğa filmini çıkar çıkmaz izledim. Şahsiyet ve Uysallar gibi dizilerinin yanı sıra Daha, Müslüm filmi gibi yapımların senaryosunu üstlenen Hakan Günday, yine kendine özgün senaryo biçimiyle Boğa Boğa filmiyle karşımıza çıkıyor.
Filmi kısaca özetleyecek olursak, yeniden huzura kavuşmak için İstanbul’dan Ege'de bir köye yerleşen bir çiftin hikayesini konu ediniyor. Ancak başrolümüz Yalın karakterinin geçmişte yapmış olduğu ‘büyük vurgun’ sebebiyle birçok insanın evinden yurdundan olduğunu, mağdur olan bu insanların bu çiftin gittikleri köyde de peşlerini bırakmayacaklarını ve gelişen olaylar silsilesini izliyoruz.
Filmi ilk olarak senaryo bakımından ele almak istiyorum.
Hakan Günday, gerçekten toplumun ahlak biçimini, iletişim kavramına yapmış olduğu ‘eleştirel’ bakış açısını, diğer senaristlere göre biraz daha farklı ele alıyor. Oyuncu kadrosunun zengin olduğu ‘Uysallar’ dizisini inceleme fırsatı bulmuş birisi olarak, kişinin kendisini keşfedişi ve bu kişinin alışılagelmiş toplum biçimine nasıl ayak uydurabileceğini merakla izlemiş ve film diline göre baz aldığımızda çok başarılı bulmuştum. Hakan Günday, Daha filminde yine bu dizinin yönetmenliğini yapan Onur Saylak ile birlikte çalışmıştı. Ancak o filmde, ‘Boğa Boğa' filmine göre daha iyi bir uyum yakaladıklarını belirtmek istiyorum.
Neden?
'Daha' filminde senaryo ile sinematografinin birleşimi sonucunda ortaya çıkan eserde, anlatılmak istenen mesaj çok daha iyi ve açık bir şekilde seyirciye sunulabiliyordu. Bunları metafor olarak da sinemanın ögeleriyle yansıtıyordu yönetmen ve senaristimiz. 'Boğa Boğa' filmine baktığımız zaman ise bunun biraz daha zor olduğunu söyleyebilirim. Yine de bu filmde birçok kavramın eleştirisini yaratılan durumlarla ele alabiliyoruz. Bu sayede bir şeyleri sorgulayabileceğimiz anlar yaratılıyor.
Ben hep bir film izlerken, arkadaşlarıma herhangi bir filmde gördüğümüz bir sahnenin boşuna olmadığını, senaryo gereği bir uyumun ortaya çıkardığı sekanslar olduğunu söylerim. Nitekim sinema tarihine baktığımız zaman, kurgu biçimleri arasında ‘Kuleshov tekniği’ sadece görsellerle hikaye anlatmaya çalışan bir biçimden oluşuyor. Mesela Nuri Bilge Ceylan filmlerinde de bu teknikten izleri sık sık görürüz. Bunun en güzel örneği de bence 'Koza' adlı kısa filmidir. Filme tekrar dönecek olursak. Boğa Boğa filminde ben bazen, ‘bu sahne filmde neden var?’ ya da ‘bu sahneden neden birkaç defa tercih edilmiş?’ dedim. Bunlara geçiş sahneleri örnek verilebilir. (Özellikle sisli manzara sahneleri bolca var) şahsen ben senaryo gereği olduğunu pek düşünmüyorum.
Filmin süresi ilerledikçe, kendisini tekrar eden sahnelerle de karşı karşıya kalıyoruz. Mesela filmde aynı olayı 3 kere tekrar tekrar yaşıyoruz. Ve bu sahneler ana sahne dediğimiz, önem derecesi yüksek sahneler. Bu sahnelerin her biri farklı olsa, yine ilerleyişe yorar bir şey demezdim ama neredeyse aynı biçimde, aynı olayların tekrarını izliyoruz. Bu da belli bir yerden sonra izleyiciyi sıkıyor. Belki yapımcı süreyi uzun tutmak da istemiş olabilir, artık sebebini bilemeyeceğim.
Hikayeyi özetleyecek olursam, sinemanın en önemli unsurlarından birisi olan ‘merak’ unsurunu bu filmde ben pek hissedemedim. Fakat konuyu tek yönlü ele alırsak, tamamen merak unsuruna dayandırılmış bir yapıyla karşı karşıya da kalmamız ironik. Tabii bu tarz filmlerin olmazsa olmazı da bir climax(doruk nokta) anı. Beni tek şaşırtan sahne de bu sahne oldu. Ana karakterimizin eşinin yaptığı ters köşeyle attığı tirat, yeniden filme tutunmama sebep oldu. Burada beni şaşırtan durumun tirat kısmı olduğunu ve oyuncunun ustalığını konuşturabilecek sahne boşluğuna sahip olması oldu. Nitekim fiziki anlamda da Funda Eryiğit, boşlukları da çok iyi dolduruyor. Buradan son sahneye geçiyoruz ve burada bizi bir sürpriz daha bekliyor. Açıkçası filmin tüm mesajı sadece bir sahneyle özetlenmiş. Bu tarz ‘arthouse’ filmlerde genelde ‘durum’ sahnelere yayılır.
Sonuç olarak da filmdeki sadece final sahnesini hatırlamayız, sahne sahne, hatırımıza gelir. Sadece bu açıdan ele aldığımız zaman filmin aslında değerlendirmesi de kısaca yapılabilir. Yazımın başında senarist-yönetmen uyumundan bahsetmiştim. Bu filmde sanki iki farklı kafa yapısı, iki ayrı film çekmiş gibi hissettim. Durumun özeti bu şekilde aslında. Bu filmi herkese tavsiye edemeyeceğim. Oyunculukların yeteri kadar derin, karaktere dökümü olarak fazla iyi olduğunu düşünmüyorum. Ancak Funda Eryiğit’in tirat sahnesinin filmdeki en başarılı karakter aktarımı olan sahne olduğunu tekrar vurgulamak isterim.
Başrolümüz Kıvanç Tatlıtuğ’a değinemeden de geçemeyeceğim. Yalın karakterinin kişilik özelliklerini, senaryo gereği ‘kısıtlı karakter derinliği’ olmasına rağmen elinden geldiğince yansıtmaya çalışmış. Bunda da başarılı olduğu fikrindeyim. Bazı sahnelerde girmiş olduğu ruh hali bana çok geçmese de bunun nedeninin senaryo sebepli olduğunu tekrar hatırlatmak isterim. Ancak totale baktığımızda karakterin mahcubiyet durumu, çaresizliği, arayışı ve psikolojik buhranını bazen göz oyunlarıyla, bazen ufak bir mimikle başarılı bir şekilde aktarıyor.
Sonuç olarak; Boğa Boğa filmi çok daha güzel işlere imza atılabilecek bir film olacakken, sanki bir kısmı büyük bir heyecanla yazılmış, sonrasında bu ilk heyecanın geçmesinden uzun bir süre sonra tekrar ele alınmış hissi veren bir film gibi olmuş hissi verdi bana.
Genelde filmlerle ilgili beklentiyi yükseltmemek için fragmanlarını izlemiyorum ya da konularını okumuyorum. Bu filmi de uzun zamandır görüyordum sosyal medyada, belki sosyal medyanın gerçekten büyük bir katkısı olur diyip açtım ama yine büyük bir hayal kırıklığına uğradım.
Bir kişinin yorumunu…devamıGenelde filmlerle ilgili beklentiyi yükseltmemek için fragmanlarını izlemiyorum ya da konularını okumuyorum. Bu filmi de uzun zamandır görüyordum sosyal medyada, belki sosyal medyanın gerçekten büyük bir katkısı olur diyip açtım ama yine büyük bir hayal kırıklığına uğradım.
Bir kişinin yorumunu okumuştum çok önceden. John Wick havası var filmde tarzında bir şeyler yazıyordu hatırladığım kadarıyla. Bu yorumu filmi izledikten sonra tekrar hatırladım. Hatta içimden ‘ne kadar benzeyebilir ki?’ dediğimi de hatırladım. Gerçekten içerik olarak çok ama çok benziyor.
Filmin bazı yerlerinde gerçekten ‘kim bu adam?’ dedim ancak bununla ilgili filmin konusu gereği hiçbir derinlik sunulmamış. Bu sebeple de filmdeki aksiyon sahnelerinde yaşanılan aşrı absürt kısımlar içinde ‘ha bu sebepten bu oldu’ diyemedim. Her halükarda ‘ya bu adam kim’ demeye itti beni film. Bu ne kadar mantıklı? Bence abartı bir şey yapmak için herhangi bir nedene ihtiyaç duymamak eleştirilebilecek bir düşünce yapısı yani. Psikolojide, insanların gösterdiği aşırı tepkilerin temelinde ufak da olsa bir neden yatar. Bu ufak unsur zamanla büyür ve bir sorun haline dönüşür. Bunu filmle bağlamak gerekirse; baş karakterimiz seçtiği iş gereği yalnız birisi. Seçtiği hayat gereği ise sıradan birisi. Filmin bu iki yönü birbirinden kopuk bir şekilde ilerliyor. Karakterimizin seçtiği hayatı çok az sahneyle görüyoruz. Sıradanlaşma, klişeleşme kısımları filmde üstünkörü sunuluyor. Aksiyon sahnelerine bağlı iş hayatı ise daha fazla işleniyor. Senaristimiz bu durumu da güçlü bir kötü adam karakterine bağlıyor. Bence bu çok daha büyük bir klişe. “Yanlış adama çattın” muhabbeti yani.
Az önce yazdıklarıma geri dönmek istiyorum. Psikolojide, insanların gösterdiği aşırı tepkilerin temelinde geçmişe dayalı ufak da olsa bir neden yatar demiştim. Bu ufak unsur zamanla büyür ve bir sorun haline dönüşür… Senaryo yazımı da büyük oranda hikayeden çok karakter psikolojisi yazmak diye düşünüyorum. Bunu bir Hollywood yapımından çok fazla beklemek de ne kadar mantıklı tartışılır tabii. Karakterler, hikaye, etkiler, tepkiler, çatışmalar, derinlik… Nobody filminde yazarımız, senaryoyu iki biçimde ilerletmeye çalışıyor. Fakat bunda çok da dengeli olamıyor. Belli bir noktadan sonra da sadece aksiyona yöneliyor. Bir aile babasının bence en önemli özelliklerinden birisinin dengeyi sağlamak olması gerektiği fikrindeyim. Eğer filmde bir ‘baba’ karakteri varsa bunu senaryonun iki yönüyle dengelemek çok önemli. Bakıldığı zaman baş karakterimizin de babası var, evet ama dediğim gibi senaristimiz biraz kararsız durumda kalmış gibi geldi bana.
Filmin süresinin kısa olmasını iki sebebe bağlayabilirim. Birincisi; karakterlerin ‘ne yapmak istediğini bilmemesi. İkincisi ise; senaryonun belli bir yerden sonra kopukluk sebebiyle tıkanması diye düşünüyorum.
Sonuç olarak filmden çok beklentim olmasa da, filmin beni ilk dakikalarda gereksiz bir beklentiye sokması ve bu beklentiyi karşılayamaması nedeniyle Nobody filmi sıradan bir film olarak rafa kalktı benim için.
Spoiler içeriyor
Bu analizime, görselli bir şekilde yayımladığım Fikirilegelecek.com adresinden bakabilirsiniz. Keyifli okumalar :)
Devamı yorum kısmında*
“Kendi kendinizi kandırdığınızı, bilerek kendinizi mahvettiğinizi anlamıyor musunuz?” – Goethe, Genç Werther’in Acıları
American Psycho (Amerikan Sapığı), filmi konusu itibariyle seyirciye vurucu, etkileyici ve oldukça…devamıBu analizime, görselli bir şekilde yayımladığım Fikirilegelecek.com adresinden bakabilirsiniz. Keyifli okumalar :)
Devamı yorum kısmında*
“Kendi kendinizi kandırdığınızı, bilerek kendinizi mahvettiğinizi anlamıyor musunuz?” – Goethe, Genç Werther’in Acıları
American Psycho (Amerikan Sapığı), filmi konusu itibariyle seyirciye vurucu, etkileyici ve oldukça özgün bir hikaye sunuyor. Seksenler dönemi Amerika’sının içinde bulunduğu durumu borsa işiyle uğraşan bir karakter üzerinden, bu sektör içerisinde yaşayan insanların ruh halleri, birbirleriyle girmiş oldukları yarışmaları ve borsa sektöründe en iyisi, en zengin olabilme çabasını izliyoruz. Ya da biz öyle sanıyoruz? Veya buna inanmak istiyoruz?
Filmin konusu, işleyiş biçimi gerçekten de dikkat çekici ve bizi yönlendirmeye fazlasıyla müsait. Bu yönlendirme tabii ki bizim inançlarımız üzerinden yapılmaya çalışılıyor. Bu filmin analizini yazma sebeplerimden en önemlisi, filmi izleyenlerin neredeyse aynı çıkarımları yapmasıydı. İtiraf etmek gerekirse bu filme analiz yazmayı düşünmüyordum bile. Fakat filmi izledikten sonra bazı insanlardan bu filmi izleyip çıkarımlarının ne olduklarını sordum ve genelde aynı cevapları aldım.
American Psycho filmi analizime geçmeden önce, hem bazı forumlarda yazılan hem de insanlarla yaptığım interaktif sohbetlerdeki görüşlerin bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum.. Çoğunlukla yapılan yorumlar ve çıkarımlar şöyleydi:
* Karakterimizin bariz bir şekilde aşağılık kompleksi var.
* Narsist, egosit, kendini beğenmiş bir zavallının hikayesi…
* Yaratıcı bir katil.
* Yalnız birisi ve bununla yaşamaktan mutlu gibi…
ANALİZ
Sahnelerin en önemli kısımlarını yakalayıp bunların bağlantısını sizlere açıklamaya çalışacağım. Şimdiden iyi okumalar…
Film, ilk olarak yemek sahnesiyle, yakın plan ve üst açılarla yemeklerin görüntüleriyle başlıyor. Burada, dikkat edilmesi gereken iki unsur var. Yemeklerin sunuş tarzı; genel olarak kırmızı soslu yemekler ve çatal bıçaklar. Ayrıca sahnede geçen ‘Dorsia’ muhabbeti ve Yahudi vurgulaması. Bu sahnelerdeki vurgulanan yerlerin en önemli kısımlardan birisi olduklarını söylemek mümkün. Çünkü film boyunca, Dorsia’nın karakterimiz Patrick Bateman’ın ulaşmak istediği hedef olduğunu ve diğer karakterlerinde sürekli bu muhabbeti yapmaları, bize verilen, filmin ve karakterimiz Paul Bateman’ın çıkacağı yolculukla ilgili ilk ipuçları diyebiliriz.
Bar sahnesinde Bateman, baristaya para uzatıyor ve barista onu terslercesine bir replik atıyor. Patrick’in, baristanın arkasını döndüğü sırada açı değişiyor ve kadrajın aynaya odaklı olduğu sırada Bateman’ın karakteriyle ilgili en önemli repliklerden birisini duyuyoruz: ”Seni gebertmek ve kanını içmek istiyorum, fahişe!”
Bu sahnede dikkat edilmesi gereken en önemli noktanın bu repliğin atıldığı sırada kadrajın aynadaki Bateman’a odaklı olması yönünde olduğunu düşünüyorum. Yani buradan şu çıkarımı yapabiliriz; yansıma. Peki bu sahne neden bu kadar önemli ve dikkati aynaya, yansımaya çektim? Nihilizm. Hiççilik. Nietzche. İdealar, yansımalar, gölgeler. Filmimizdeki en önemli kavramlardan birisiyle tanışıyoruz. Tabii ilk olarak kapitalizmden bahsetmek isterdim ama karakter üzerinden gitmeyi tercih ederim. Sahne sahne ilerleyeceğimiz için ilk kavramamız şöyle bir kenarda dursun. Sinemadaki merak ilkesini kullanmak lazım değil mi bazen?
Sonraki sahne benim çıkarımıma göre filmin prolog sahnesi. Yani asılı, anlatılmak istenenin ipucunu bir öndeyişle vermek… Çoğu yönetmen bunu olarak bir sözle yapar (Sen Aydınlatırsın Geceyi, Onur Ünlü’nün Euripides alıntısı), bazıları sadece diyalogsuz sahneyle, bazılarıysa mekan tanıtımıyla yapar. Prolog kısımları her zaman önemlidir çünkü bu bizim neyle karşılaşacağımızı, nasıl bir yolculuğa çıkacağımızın ilk düğümünü verir. Genelde ters köşe yapan filmlerde, bu giriş kısımlarında sonu açıkça verilir bize ama filmin sonunda alt metini bize unutturacak o kadar dolambaçlı bir hikaye anlatımıyla karşılaşırız ki sonunda şaşırma duygumuz tavan yapar. Oysa yönetmen karakterinin ufak bir mimiğiyle, jestiyle bize bunu sunar filmin başında. Bu filmde de bu tarz bir durum söz konusu olduğu için bu konuya da değinmek istedim. Dönelim American Psycho filmi analizimize.
Prolog sahnesinde karakterimiz kendini tanıtıyor. Prensipli, ilkelerine sadık, kişisel bakımına çok aşırı önem veren bir karakterle karşı karşıyayız. Bu konularla ilgili yaptığı her adım hakkında bilgi veriyor. Bu bilgi verme durumu sonraki sahnelerde de karşımıza çıkıyor. Fakat bu sahnede “Patrick Bateman, bir düşünce, bir tür soyutlama, ama gerçek bir ben yok. Sadece bir varlık. El sıkıştığımızda elimi hissedebilirsiniz. Düşüncelerimi hissedebilirsiniz ama ben aslında öyle biri değilim!” repliğini dış sesten duyuyoruz. Bir diğer önemli unsur ise tam bu repliklerin atıldığı sırada Bateman, yüzündeki maskeyi çıkartıyor.
Açıkça nihilizmin vurgusu… Yani filmin başında her şeyin bir hiç olduğunu, bir yansıma olduğu fikrini düşünmeye başlıyoruz.
Peki ama Patrick Bateman bir düşünce, bir yansımaysa izlediğimiz sahnelerin gerçek veya birer yansıma olduğunu nasıl ayırt edebiliriz?
İşte filme sorulacak en önemli soru bize prolog sahnesinde veriliyor! Yazarımız bilinçaltına ilk göndermeyi yaptı.
Bir sonraki sahnede ofise gelen Patrick’in kulağında kulaklık var ve sekreteriyle iletişimini ilk kez görüyoruz. Ona aslında çok daha güzel olduğunu söylüyor. Kulaklık? Ve sekreteriyle olan yakın ilişkisi? Sorular artıyor… Bu adam ofise neden kulaklıkla geldi? Sekreterinin giyimiyle ilgili neden bir tavsiye verdi? Merak etmeyin bunların hepsini cevaplayacağım. Ama bu sahneden hemen sonra arabada nişanlısıyla olduğu sırada kulaklıkla müzik dinlemeye devam ediyor. Buradan, rahatlıkla müziğe ilgili ve nişanlısıyla arasının iyi olmayan bir karakterle karşı karşıya olduğumuzu çıkarıyoruz. Yemeğe gittikleri zaman oturduğu mekan hakkında kötüleme yapıyor ve sonrasında globalizmle ilgili çok olumlu düşüncelerini paylaşıyor. Çelişkili? Kesinlikle. Evsizlere ev bulmaktan bahsedip evsiz bir adamı öldürmesi buna bir örnek. Irkçılığa karşı ve Asyalı insanları küçümsüyor. Karakterimizin kafası oldukça karışık. Evde telefonla konuşurken arkadaki televizyonda pornografik görüntüler… Karakterimiz hakkında çok büyük ipuçları verilmeye devam ediliyor.
Nişanlısıyla yemeğe giderken taksideki sahnede, kamerada net olarak nişanlısını görüyoruz fakat Bateman’ın taksinin içindeki buzlu camdan dolayı yüzünü net göremiyoruz. Bu da bir önceki bahsettiğim yansıma, nihilizm kavramını destekliyor. Nişanlısının başının onun omzuna yasladığı sahne aynı zamanda filmin başındaki ben yanınızda olsam dahi repliğine de tekrar vurgu yapılıyor. Oldukça hoş bir sahne. Bu arada nişanlısını Dorsia’ya getirdiğini söyleyip arkadaşlarına bu konuda hava atıyor Bateman. Ama aslında farklı bir mekana gidiyorlar. Bateman’ın, içinde yaşadığı dönemle ilgili güzel bir nokta daha.
Allen karakteriyle tanışıyoruz. Bu sayede kartvizit sahnesini görüyoruz. Bu sahne oldukça önemli. Kartvizitler arası bir çekişme söz konusu. Ama bundan öncesinde film şu soruyu sormam gerek; bu filmde neden kartvizit sahnesi var? Tamam rekabet için olduğunu düşünüyoruz ama daha genel bakalım. Yine bunu da sonra açıklayacağım. Ayrıca bu sahnenin başında gay bir karakter Patrick’in omzuna dokunuyor ve şiddetle buna gerek olmadığını söylüyor. Bir diğer soru daha… Gay olduğu için mi? Sanmıyorum.
Dilenci sahnesi… Bateman bu sahnede dilenciye yardımcı olacağını söylüyor fakat dilenci ona teşekkür ettiği sahnede kollarını tutuyor. Az önce ona yardım etmek isteyen karakterimiz şimdi ”Seninle hiç ortak yönümüz yok, Al.” diyor ve onu öldürüyor. Biraz akılları karıştıralım. Gerçekten öldürüyor mu?
Burada karakterimizin artık kendisine dokunulmasından haz etmediği, bir hastalığı olduğunu öğreniyoruz. Obsesif Kompulsif Bozukluk? Yüksek ihtimal. Bunu destekleyecek çok güzel birkaç sahne daha var.
Planlı bir şekilde işlenen ilk cinayet sahnesi… Patrick, Allen’ı kendi evine davet eder. Çok önemli bir ipucu daha var bu sahnede birazdan buna değineceğim. Patrick, Allen’ı öldürmeden önce üstüne yağmurluk tarzı bir giysi giyiyor. Az önce bahsettiğim, OKB hastalığı durumu… Aslında filmin en başında kendisini en ince ayrıntısına kadar temizlemesi ve türlü türlü kremler kullanması evinin çok sade ve tertemiz olması, karakterimizin net olarak bir OKB hastalığını veriyordu. Ama bundan emin olmak için bunun gibi farklı şekilde birkaç sahne daha görüp emin olmayı daha çok tercih ediyorum. Ki ileride bir sahnede de bunu destekleyecek bir an daha var. Gelelim dikkatimi çeken en önemli unsura. Patrick, Allen’ı öldürmeden önce müzisyenler hakkında bilgi veriyor ve bunu sonrasında işleyeceği tüm cinayetlerde de bir fantezi olarak yapıyor. Bu sahnede Patrick’in ilaç kullandığını görüyoruz? Ve Patrick, cinayet işlemeden önce şarkı açıyor daima teypten. Dışarıdan bakıldığında bir katilin, sapığın bunlara benzer sıradan fantezileri olur ve normal karşılarız bu tarz durumları, film izlerken. Yani ben hayatımda fantezisi olmayan bir katil görmedim herhangi bir filmde. Sizin fikriniz nedir? Ama burada bu fantezi kullanımı filmin en önemli kilit noktalarından birisini oluşturuyor. Acaba bu kilit nokta ne? Patrick, cinayeti işledikten sonra kanlı bir torbanın içine koyduğu Allen’ın cesedini güvenlik görevlisinin hemen önünden geçirip arabasının bagajının arkasına koyuyor. Sürüklediği sırada da torbadan kan akıyor. Şimdi buradaki olayı tekrar vurgulayıp açıklamak yerine az önceki iki cümleyi tekrar okuyup dikkatinizi çeken şeyin ne olduğunu kendinize sormasını istiyorum. Evet, bir sonraki sahneye geçebiliriz.
Allen’ın evine gidip onu Londra’ya göndermiş gibi gösterip cinayeti gizlemeye çalışıyor, Bateman. Tabii bu sırada onun evini kendi eviyle kıyaslaması da bir hayli dikkat çekici. Bahsettiğim o yarışmacılık durumu. Dorsia, kartvizit kıskançlığı, en iyisi ben olmayım düşüncesi. Artık karakterimizin net olarak bir aşağılık kompleksi olduğundan da eminiz.
Açıkçası filmin doğrudan siyaset konusunu ele almasına, kültür bakanlığı onaylı olması, günümüz politikasını tüm gerçekçiliğiyle yansıtmasına şaşırdım. Fakat bir o kadar da sevindim.
Sıradan bakış açısından ziyade filmi analiz ederek izlemeye çalıştım ama bu belli yere kadar sürdü. Bir noktadan…devamıAçıkçası filmin doğrudan siyaset konusunu ele almasına, kültür bakanlığı onaylı olması, günümüz politikasını tüm gerçekçiliğiyle yansıtmasına şaşırdım. Fakat bir o kadar da sevindim.
Sıradan bakış açısından ziyade filmi analiz ederek izlemeye çalıştım ama bu belli yere kadar sürdü. Bir noktadan sonrasına kadar da ‘noluyor yahu?’ sorusuyla, filmin içine fazlasıyla girerek merakla izledim. Cesur olunması gereken bir konu olduğu için-günümüz şartlarında-mantıken merakım analizden fazlasıyla daha ön plana çıktı. Ama yine de birkaç şey dikkatimi çekti ve bunları paylaşmak istiyorum.
Filmin prolog sahnesi, karakterimizin çalkantılı bir yolculuğun başlangıcında mesajını vermek amacıyla bir geminin içerisinde donuk ifadeyle bulunması ve kulağımıza gelen dalga sesleri bizi filmin sonuyla ilgili ilk göndermeyi veriyor. Sonlara doğru geçen bir diyalog bana ilk sahneyle ilgili bir soru işareti göndermişti ama son sahnede bunun ne demek olduğunu anlamak çok zor olmadı. Armudun iyisini ayılar yer...
İki sahnede asansör metaforu kullanılmış. İlkinde bozuk asansör, ikincisinde dolu asansör sahnesi. Karakterimiz bu iki sahne sonrasında da yürümek zorunda kalıyor. Bu iki sahne tam olarak ana karakterin çıkacağı zorlu yolun seyirciye yansıması. Bu yolculuğun içine katabilmek için yönetmenimiz, yazarımız, başrol oyuncumuz çekim açılarını harika kullanarak plan sekanslar ile akışı çizgiselliğe oturtmuş. Tam bir auteurist kuram göstergesi... Auterist yönetmenlere de bayılıyorum ya. Para bende, yetenek bende, oyunculuk bende kafası...
Birçok sahnede sürekli bir sıkışıklık durumu söz konusu. Çok rahatsız edici olsa da hikayeyle uyuştuğu için zamanla hoşuma gitti. Dar açılar, yakın planlar, detay çekimler, protez dişler... İster istemez seyirciyi de etkileyen, hatta seyirciyi hikayeyenin içinde tutmaya çalışan, yaratılan negatif durumu da doğrudan bizlere geçirebilen iyi bir teknik kullanımı. Bazen canımı sıktığını da itiraf etmeliyim.
Bu dar açıların, sıkışık durumların oldukça baskın olduğu plan sekanslarda genel olarak değerledirmek gerekirse politikanın aslında ne kadar gerici bir kavram olduğunu hissettim. Belir bir yere kadar dediğim noktadan sonra “Allah bizi bu durumlara düşürmesin, halimize şükür” dediğim için konuya sinematografiden daha çok odaklandım.
Karakterler arası ilişkiler ‘çıkarcılık’ üzerine kurulu olduğu için oyunculuğun çok daha doğal olması siyaset gereğince çok iyi kotarıldığını düşünüyorum. Üstten bakan ana karakter, alt kültürden yukarıyı eleştiren diğer yan karakterler ve çok daha fazlası. Kimisi sıkılabilir, kimisi de çok sevebilir ama bu filmin ilk çıkışının festival sineması için olduğunu düşünürsek, karakterlerin buna göre harika kurgulanmış olduğunu zaman geçtikçe anlıyoruz. Gerçi karakterler gerçek kişiler de olabilir ama neyse. Bana kalsa şu şöyle olmalıydı dediğim yer pek fazla olmadı.
Filmin genel bir gergin havası vardı ve bunu sağlayan en büyük faktörlerden birisinin ses kullanımı olduğunu düşünüyorum. Ortam sesleri ve karakterler arası sesler o kadar iyi kurgulanmış ki bazen nereyi dinlemeliyim dediğimi hatırlıyorum. Çok lüks değil mi? Buna ek olarak da filmde hiç müzik kullanımı yoktu denilebilir. Tamam birkaç sahnede var ama bu müzikler de ortam sesi olarak kullanılıyor. Yani beni duyguya sokabilmek için herhangi bir çaba yok çünkü duygusallığın ikinci planda olduğu bir konu temel alınıyor. Doğal.
Karakterin dönüşüm süreci de giderek tersine doğru yöneliyor. Aslında bir ikileme söz konusu. Hazır yazarımız da Ercan Kesal olunca... Ben bu dönüşümü alabildim mi? Evet tabii ama daha fazla derin de olabilirdi. Konu ilgi çekiciydi. Fazlasını da görmek isterdik ama o zaman kültür bakanlığı onaylı, izleyemeyeceğimiz bir film olurdu sanırım.
Sonuç olarak filmin realist olduğunu, yani direkt olarak gerçekçiliğin ta kendisi olduğunu itiraf etmem gerek. Günümüz politikasını ele alışını, üst-ast kavramları arası ilişkiler, hem sosyolojik hem psikolojik bakış açıları oldukça iyi yansıtılmıştı. Bir replikte de buna iyi değiniliyordu açıkça, çok hoştu. “Tam da ölecek günü mü buldun?” Hoş derken doğal yani. İkilik arası çelişkiler de ayrıca iyi bir şekilde aktarılıyor filmde. Bence fikirlerini sağlam bir şekilde dile getirebilmiş yazarımız.
Hikayenin sonuna pişmiş et metaforu iyi yerleştirilmiş. Karakterimiz istenilen kıvama başından geçen olaylar sayesinde geliyor. Sisteme boyun eğiyor. Gözünün önündekini görmeyi öğreniyor. 9 aylık çabalamaya gerek olmadığını farkediyor. Torpili akıl ediyor. Her şeyi farkediyor. Et pişiyor...
Filmle ilgili düşüncelerim bunlardı. Kaçırdığım yerler veya atladığım kısımlar illa ki oldu. Bazı yerleri de bilerek atladım zaten. Durduk yere başımıza iş almayalım şimdi.
İyi forumlar!
Bu dünya soğuyacak,
yıldızların arasında bir yıldız,
hem de en ufacıklarından,
mavi kadifede bir yaldız zerresi yani,
yani bu koskocaman dünyamız.
Bu dünya soğuyacak günün birinde,
hatta bir buz yığını
yahut ölü bir bulut gibi de değil,
boş bir ceviz…devamıBu dünya soğuyacak,
yıldızların arasında bir yıldız,
hem de en ufacıklarından,
mavi kadifede bir yaldız zerresi yani,
yani bu koskocaman dünyamız.
Bu dünya soğuyacak günün birinde,
hatta bir buz yığını
yahut ölü bir bulut gibi de değil,
boş bir ceviz gibi yuvarlanacak
zifiri karanlıkta uçsuz bucaksız.
Şimdiden çekilecek acısı bunun,
duyulacak mahzunluğu şimdiden.
Böylesine sevilecek bu dünya
"Yaşadım" diyebilmen için...
Gitme o güzel geceye usulca
İhtiyarlık yanmalı ve saçmalamalı gün kapandığında;
Öfkelen, öfkelen ışığın ölümünün karşısında.
Ciddi anlamda kaliteli bir film yazanlar, hüngür hüngür ağlayanlar, bol keseden puanlar verenler var film için.
Arkadaşlar yapmayın allah aşkına, klişeden ölen var... Filmi izlerken senaryoya sesli güldüm. Genelde tam tersi söylenir ama senaryo yazmak bu kadar kolay bir alan…devamıCiddi anlamda kaliteli bir film yazanlar, hüngür hüngür ağlayanlar, bol keseden puanlar verenler var film için.
Arkadaşlar yapmayın allah aşkına, klişeden ölen var... Filmi izlerken senaryoya sesli güldüm. Genelde tam tersi söylenir ama senaryo yazmak bu kadar kolay bir alan değil.
Netflix projesi, aşırı hassas bir konu, son ses hüzünlü şarkılar, basitlikten okumaya bile zaman ayırmaya zahmet etmeyeceğim bir senaryo ve inanılmaz klişe olaylar silsilesi...
Daha önceden birkaç netflix projesine bir şeyler yazmıştım ama yine az buz izlenebilen filmleri. Bakın dikkatinizi çekmek istediğim konu ‘proje’ olması. Proje yani. Kaç izlendi, getirisi yüksek mi gibi soruların hakim olduğu bir durum. Konu ney? İşte sokak çocukları neler yaşıyor falan falan. Tamam kabul ediyorun biraz sosyal biri durum olarak da ayrı bir perspektiften bakılabilir ama sonuç yine aynı yere çıkıyor. Bu bir netflix projesi olmasaydı belki bu açıdan bakabilirdim ama üzgünüm netflix bir içeriği dayatabilmek için en ince algoritmalara sahipsin ve benim ilgimi çekebilecek şekilde film afişi belirliyorsun. İstediğin kadar ‘ya işte evsiz çocuklar..’ ‘ama çok ağlarsın gerçekten’ ‘hatta için sızlar müslüm açar kendini kesersin’ desen de bu kadar büyük bütçeli bir film çekip ortaya klişe bir sonuç çıkarsa film yorumlarında bombalanırsın... Pardon zaten yorumlara değil izlenmeye bakıyordun, evet.
(İlerde sinema alanında kariyer yaparsam netşilifks şimdiden kapıyı gösterdi bile...)
Konuya gelecek olursak... Yine yorumlarda hiç beklenilmeyen bir son ve çok farklı bir hikaye olduğu falan yazılıp çizilmiş. Üzgünüm ama filmin daha 15.dakikasına gelmeden hikaye çözüldü. En azından benim için. Fazla girmek istemiyorum bu tarafa ama şiddetli hastalığı olan ve sürekli ağır ilaçlar içen bir karakter, filmdeki diğer karakterlerin hiçbir şey belli etmemesi ve sinematografik olarak dikkatin her sahnede farklı bir noktaya yönlendirilmesi izleyiciyi haliyle sürpriz sona gönderiyor. Tabi şunu diyebiliriz; yav kardeşim film işte ne ayrıntıya takılıyorsun bir şey farketmedik ne güzel bir son işte. Öyle olmuyor dostlar, hem de hiç. Her izleyici dikkat noktasını kendi istediği gibi yönlendiriyor ve kim filmden ne isterse onu alıyor genel olarak. Mesela bu filmin yorumlarında ağladığını belirten bir sürü kişi olmuş. Bu örneği vermek istedim çünkü filmin temel söylemlerinden birisi izleyicide hüzünlü duygular uyandırıp filmi sürükleyici hale getirebilmek. Bakın bir diğer konu da sürükleyicilik... Film akıyor ve fazlasıyla sürükleyici diyen de bayağı kişi olmuş. Çünkü film belirgin şekilde durgun bir konuyu seyirciyi ekran başından caydırmamak için süre olarak kısaltmaya gitmiş. Film 1 saat 36 dakika. İlk başta ben de niye bu kadar kısa diye sorgulamıştım ama konuyu da önceden okumadığımı belirtmek isterim. Evet genel olarak filmlerin konularını okumuyorum. İlginç bir şekilde filmi izlemeye üşeniyorum. Bunu sebebini de şöyle açıklamak isterim; zaten filmi izlerken filme bir sürü soru yöneltiyorum bari bunu izlemeden önce yapmayayım. Neyse konumuza dönecek olursak. Ben filmi izlerken filmde genel olarak sinematografinin dramaturjiyle harmanlanışını izleyip değerlendirme yapmaya çalışıyorum. Bu filmin sinematografisi iyi mi? Pek sayılmaz. Klasik ana akım sinema çekim teknikleri. Farklı bir şey yok. Konuya zaten klişe demiştim ama ayrı bir parantez açmak istediğim şu; konular klişe olabilir ki detaylı bir analiz yaptığımızda çoğu konu,olay,durum vs. zaten birer klişedir. Ama burada en önemli nokta işleyiş... Arkadaş her tahmin ettiğim şey doğru çıkmaz artık bu nedir? Filmi yarısını çok yakın bir akrabamla izledim-babam- ve adam bana gıcık oldu. (Cümleden kolaylıkla babamla aramın boz...) Özetle ne film benim için akıcıydı ne de iyi... Film izlerken çok sıkıldım demek isterdim ama sıkılmadım da. Aslında hem sıkıldım hem de bunu nasıl eğlenceye dönüştürebilirime geldi olay. Belli bir yerden sonra tahminler de tat vermemeye başlayınca oyunculukları detaylı incelemeye karar verdim ve açıkçası pişman da olmadım. Şaşırtıcı sonuçlar aldığımı bile söyleyebilirim. Senaryoya rağmen... Birazdan değineceğim.
Bakın ben bir senaryo doktoru değilim. Profesyonel dramaturg da değilim ama bu projeyi ortaya çıkaran ekip ülkemizde son derece bu alanda uzman olarak görülüyor. Yahu Can Ulkay yönetmen. Hani şu Ayla ve Müslüm’ün yapımcısı olduğu filmin yönetmeni... Ayla filmi Oscar aday adayıydı yahu. Gerçi o da gayet vasat bir filmdi ama Warner Broos’un da dağıtımı üstlenmesi ilginçti. Bilmiyorum belki de film aceleye getirilmiştir. Çünkü bir sahnede kabak gibi ‘corona’ graffitisi vardı. Bununla senaryonun da çok bir alakası yok ama bazı sahneler bu sebepten de atılmış olabilir senaryodan. Çok da kılıf aramak istemiyorum ama neyse.
Diğer değinmek istediğim konu ise oyunculuklar. Bu kadar kısıtlı bir senaryoya rağmen Çağatay Ulusoy, karakterine sınır tanımamış. Aslında tam olarak belli bir sınırdaydı ama senaryoya göre tanımamış. Yardımcı başrol oyunculardan daha önce hiç görmediğim Gonzi karakterini canlandıran oyuncunun da doğallığı yerindeydi. Çocuk oyuncu için çok bir şey diyemem ama yine senaryoya döneceğim... Acındırma hissi için çocuğu sıkı bir şekilde tembihlemişler ve katı, mesafeli bir çocuk karakter ortaya çıkmış. Bazı sahnelerde hiç beklemediğim derecede harika performans da sergilemiş. Senaryoya rağmen. Biraz düşününce bunun da bir sahneden ibaret olduğunu anlıyorum şu an ama spoiler vermemeye çalışıyorum.
Genel olarak izlediğim 10 netflix filminin 9’u vasat. Birkaç tane arada bir harika işler de izlediğim oluyor ama ne kadar zar, o kadar şans diyerek düşüncemi belirteyim.
Son olarak, arkadaşlar bu filme kaliteli bir film demek Hitchcock, Orson Welles, Coppola, Eisenstein, Scorsese, Spielberg, Bergman, Kiyarüstemi, Tarantino, Nolan, Kubrick, Polanski, Tarkovski, Kurosawa, Bong Joon Ho, Ken Loach, NBC ve daha nice sinemacılara hakaret gibi bir şey olur yahu?
Yani bence bir filmin kaliteli niteliği kazanabilmesi için ne çok satması, ne de çok izlenmesi ne de çok bilinmesi lazım. Şöyle olması lazım demek de haddim değil. Bu yüzden belki bazı şeylerin sınırının olmaması herkes için yeterli olması daha çekicidir?
İyi forumlar!
Not: Spoilersiz yazmak ne kadar zormuş ya.
Selamlar. Gönderiye geçmeden önce birkaç şey söylemek istiyorum. Öncelikle, Raf platformunda ilk senemi geride bıraktım ve burada tanıştığım çok güzel insanlar oldu. Önerilerim, analizlerim üzerine birçok kişiyle konuştuk, tartıştık ve bir sürü bilmediğim yeni içerikler keşfettim. Bugüne kadar bu güzel…devamıSelamlar. Gönderiye geçmeden önce birkaç şey söylemek istiyorum. Öncelikle, Raf platformunda ilk senemi geride bıraktım ve burada tanıştığım çok güzel insanlar oldu. Önerilerim, analizlerim üzerine birçok kişiyle konuştuk, tartıştık ve bir sürü bilmediğim yeni içerikler keşfettim. Bugüne kadar bu güzel katkılar için bu güzel insanlara çok teşekkür ederim ve minnetlerimi sunarım...
Raf’a ios için uzun zamandır güncelleme bekliyorduk ve sonunda attığım tüm mesajlar dikkate alındı, geri dönüş yapıldı ve yardımcı olundu. Bunun için de yetkili olan ve benimle iletişime geçen kişilere de ayrıca teşekkür ederim.
Gönderiye geçmeden önce de eklemek istediğim son bir şey var. Yahu bana sürekli şu filmi nasıl izlemezsin, bunu nasıl beğenmezsin, onu nasıl tanımazsın gibi yakınmalarla geliniyor. Sevgili dostlar ben şu anda bir sinema öğrencisiyim ve kendimi geliştirebilmek için her kavramdan faydalanmaya çalışıyorum. Beğenmek zorunda değilim ya da izlemek zorunda değilim klişesine girmeden şunu söylemek istiyorum; ben sinema alanında kendimi daha çok ikinci dünya sinemasına ait hissediyorum ve fransız yeni dalga akım ve türevi menşeili görsel içerikler daha çok ilgimi çekiyor. Olayın özü bu. Yani tüm mafya filmlerinin her sahnesini analiz etmek gibi bir ‘görevim’ yok.
Bu filmi ikinci kez izlemek uzun zamandır aklımdaydı fakat ben uzun bir zamandır sinemadan uzak kalmak zorunda kaldım. Film izlemekten biraz tadım kaçıyor gibi hissediyordum çünkü aşırı yüklenme gereksiz zorlayıcı gibi...
Film bayağı dolu ve üzerine konuşulacak çok materyali var. İlk önce filmin adından gidelim. Vavien. Yani filmde de bahsedildiği üzere merdivenden yukarı çıktığımız zaman aşağıdaki ışığı, yukarıdaki anahtar ile kapatabilmek. Celal de zaten bir elektrikçi. Lakin vekilin bu ışık sorununu Celal çözemiyor. Hatta karısıyla bu yüzden kavga bile ediyorlar. Buraya sonra değineceğim. Bu metaforun çok iyi kullandığını farkettim. Celal iyi bir aile babası veya iyi bir koca değil. Gözünün önündeki güzelliği göremeyecek kadar kör bir adam. Tabii köy yerinde yaşamak, kısıtlı imkanlar, belli bir yere hapsolma ve buralardan kaçma düşünceleriyle yaşayan alt kültürün iyi bir tiplemesi. Ahlat Ağacı filminde de bu tiplemeden ufak da olsa bir gönderme vardı. Hatta iyi bir repliği de vardı; “İnsanlar neden en yakınındaki hayatı yaşamak zorunda?” Bu repliği verme sebebim aslında, Vavien filmindeki Celal karakterinin de aynı felsefeyi benimseniş olmasından kaynaklı. Bu duruma iyi bir söylentiyle de filmde bir kılıf bulabiliyoruz. Yani bahsedilen Samsun’daki Lise işi... Celal ve abisi böyle bir iş var numarasıyla pavyona gidiyorlar. Celal’in abisi sıradan bir adam. Bekar, yalanla işi olmayan ve en önemlisi Celal’in vicdanını temsil etmesi. Yani abi Cemal birkaç defa şaka yoluyla Celal’i korkutuyor. Ben bu sahnenin artık birkaç defadan fazla olduğunu farkedince ve en sonunda Celal’in yalanlarını abisine anlatması ve abisinin Celal’i dövmesi sonucu bir vicdan kavramı nitelediğini anladım. Celal sürekli pavyona daha önce birlikte olduğu kadını görmeye gidiyor. Yani karısını öldürmeye filmin başından beri, hatta ilk sahnesindeki otomatik kapı ile bir kaza süsü vererek planladığını anlamamız çok zor olmuyor. Bildiğin adam bir hayat kadınına aşık oluyor, bu kadın için karısının Almanya’dan gelen ve gizlediği parayı çalıyor vs.
İyi de Celal, bunları yaparken aşağıdaki ışığı açık unuttun ve yukarıdaki ışık hiç yanmıyor?
Kapı metaforu da bu Vavien metaforunu destekliyor aslında. Celal kapının sürekli hızlı kapanmasının peşinde. Görsel olarak bunu düşündüğümüzde karısının ölümüne kaza süsü vermek. Ama bir de görsel olmayan ama aslında filmin alt metnini su üstüne çıkaran bir metafor var. Celal’in geçmişe ait olan hatıraları hızlı bir şekilde sonlandırıp atmak, silmek istemesi. Peki öyle kolay mı? Bu soruya cevabı veren ilk olarak bir abi var. İkinci olarak pavyondaki kadının yavuklusu ve son olarak en önemlisi karısının ona bağlılığı...
Abisinin onu dövdüğünü söylemiştim. E kadının yavuklusu tehdit etti, evine kadar geldi. Ya karısı?
Karısı, Celal’in onu aşağıya attığını zaten çözüyor. Ama ilginç olanı kadının yalnız kalmaktan korkması ve Celal’in onu boşamaktan çekinmesi... Yahu adam zaten seni aldatmış, paranı çalmış, tehdit etmiş... Sen neden hala onu istediğini söylüyorsun ki?
Burada işte kadına hak verdim. Çünkü kadın filmin başından beri adım atan taraftaydı. Kör olan ise Celal’di. Filmdeki piknik, kadının huzurevi için vekille yakın olması gibi kavramlar kadının iyi yürekli bir insan olduğuna vurgu yapıyor. Hatta vekilin kadın yükseklikten düştükten sonra bile “Hiç kötü düşünmezdi...” repliği kadının iyi bir insan olduğuna vurgu yapıyor. Hani bir insan öldüğünde onun için iyi şeyler söyleyen karakterli olan bol klişeli filmler vardır ya işte bu klişeyi gerçekten iyi vurgulayan ve gerçekten boş bir replik olmadığını anladıktan sonra kadının haklı olduğunu anladım.
Uzun lafın kısası Celal karısının parasını vicdanen yediremiyor. Yani abisi dövdükten sonra demek istiyorum😂 Yine de çaldığı paranın yarısını karısına geri vermek durumunda kalıyor. Gelin görünki karısı bu parayı istemiyor. Şaşırmadık. Çünkü karısı orada sadece Celal’i istediğini söylüyor. Evet 75bin euroyu değil, Celal’i... Celal’in de bu sahneden sonra kör olan gözlerindeki perde birden kalkıyor. Her şey mutlu sona evriliyor. Açık söylemek gerekirse uzun bir süredir mutlu sonla biten bir film izlememiştim. Hatta bu filmden bile böyle bir beklentim yoktu. Ama filmi izledikçe böyle bir beklentiye ister istemez girmek durumunda kalıyorsunuz çünkü dramaturjik olarak ucu açık bitirilecek bir film izlemiyoruz. Filmin amacından tepmemesi için bu sona mecburen kabullenmek durumundayız.
Vavien bağlantısı ise vekilin evinde çözüme ulaşıyor. Yukarı çıktıktan sonra aşağıdaki ışıkları da kapatabiliyor vekil. Celal başta yapamadığı vavien bağlantısını rahat bir vicdanla -yani abisiyle😂- eve kuruyor.
Yani aslında Celal yukarıdaki lambayı açsa bile aşağıdaki lambayı kapatamıyor. Yani geçmişini silemiyor. E Celal sürekli merdivenden aşağıya mı inecek? Hayır yukarıdaki ışığı aşağıdaki ışıkla birleştirecek. Geçmişiyle geleceğini... Vavien...
Güzeldi