Ayşegül Vekiloğlu (@aysssegul)

Spoiler içeriyor Kitapta neler anlatıldığı ya da ne anlatılmaya çalışıldığından ziyade Martin Eden'in benim için biricikliğini anlatmaya geldim. Martin Eden okuduğum ilk andan itibaren en sevdiğim kitap haline geldi. Yüzlerce kitap okusam da daha fazla seveceğim bir kitap olacağını sanmıyorum. (Belki daha…devamıKitapta neler anlatıldığı ya da ne anlatılmaya çalışıldığından ziyade Martin Eden'in benim için biricikliğini anlatmaya geldim. Martin Eden okuduğum ilk andan itibaren en sevdiğim kitap haline geldi. Yüzlerce kitap okusam da daha fazla seveceğim bir kitap olacağını sanmıyorum. (Belki daha fazla severim ama Martin Eden'in yeri hep ayrı.) Sahip olduğum Martin Eden'in üzerinde bir yaşanmışlık var. Kitabımı görmenizi çok isterdim. Okurken kırdım, büktüm; defalarca çizdim ve neredeyse her sayfasına post-it yapıştırdım. Martin'in yazmaya karar verdiği sayfada yazı yazan bir adam çizip boyadım ve son sayfada karanlık suları resmetmeye çalıştım. Hatta gittiğimiz kampta şükür listesi yapmak için en arka sayfasını kullandım. Arkadaşıma okuması için ödünç verdim onun da birkaç çizdiği kısım ve ayraca benim için yazdığı not var. Kısacası kitap harap ama tamamen benim haline gelmiş durumda. Şimdi tekrardan okuma şansını bulduğum alıntıları sizinle paylaşacağım: (Zamanla bunları güncelleyip yenilerini ekleyeceğim) "...farkındaydı ki güzelliğin en derinlerine, kendisi ve insanoğlu tarafından hiçbir zaman tamamen nüfuz edilememiştir. İnsanın hiçbir şey hakkında nihai bilgiyi asla elde edemeyeceğini; güzelliğin gizeminin hayatın gizeminden hiç de az olmadığını, hatta güzelliğin telleriyle hayatın iplerinin birlikte dokunduğunu; kendisinin de güneş ışığı, yıldıztozu ve harikalardan oluşan o akıl sır ermez dokunun küçücük bir parçasından başka bir şey olmadığını sevgili Spencer'ı sayesinde biliyordu." "Sadece kendi dünyasıyla sınırlı dar görüşlünün, evrensele akıl hocalığı yapmaya çalışmasının kadim tragedyasıydı bu." "Demek onun bu kötü yola sapmasına neden olan şey bir yalanmış. Bunu bilseydi asla yazar olmaya kalkışmazdı." "...bulabileceği herhangi bir işten daha fazla para kazanacaktı. Savaşı kaybettiğini düşünürken kazanmıştı. Başarısını kanıtlamıştı. Yolu belliydi artık." "O kadar uzun zamandır parasızdı ki açlıktan ölmekten son anda kurtarılan biri yiyecekleri nasıl gözünün önünden ayırmazsa o da elini gümüşlerinin üzerinden çekemiyordu,..., o para onun için dolarlardan ve sentlerden çok daha büyük bir anlam ifade ediyordu. Başarı demekti." "Kanunları ve kurumları, dinleri ve gelenekleri, bunları yapan varlıkların doğasını bir yana koyun, bu varlıkların yapıldığı maddenin doğasını bilmeden nasıl anlayabiliriz?" "Kendisinin okuduğu kitapları onlar da okuyabilirdi. Nasıl olur da kitaplardan bir şey öğrenmezlerdi?" "Sosyalistlerden korkuyor ve nefret ediyorsunuz. Ama neden? Ne kendilerini tanırsınız ne de fikirlerinizi bilirsiniz." "Kendisi düşünsel anlamda ahlakçıydı ve etrafındakilerin tuhaf bir ekonomik, metafizik, duygusal ve taklitçi karışımdan oluşan döküntü ahlaki yaklaşımları, basmakalıp laflardan ibaret kendini beğenmişliklerinden çok daha sıkıntı veriyordu ona." "...yani kendi küçük hayatlarını dar kafalı küçük formüllere göre yaşayanları, bir araya toplaşmış sürüler dışında var olamayan varlıkları, yaşamları başkalarının düşüncelerine göre kalıplara sokanları, kölesi oldukları çocuksu kurallar nedeniyle gerçekten yaşamayı ve birey olmayı becremeyenleri düşününce bir iki kez acı kahkalara boğuldu."

aysssegul 1 year ago

Morgue Sokağı Cinayetleri

Edgar Allan Poe

10 Gönderi

Spoiler içeriyor Poe'nun yazış biçiminden inanılmaz zevk aldım. Kısa bir kitap olup kısa sürede okunmasına rağmen insanı düşüncelere itiyor. Aynı zamanda vermek istediği mesajı tek bir olay çevresinde basit ama etkileyici bir biçimde veriyor. İnsanlar farklı özellikleriyle öne çıkar ve kişiselleşirler. Farklı…devamı

aysssegul 1 year ago

Reading Hapishanesi Baladı

Oscar Wilde

5 Gönderi

İğrenç bir bataklıkta bir şeyler Arıyor gibiyiz el yordamıyla, Belli edemiyoruz acımızı, Cesaretimiz yok dua etmeye; Bir şeyler ölmüştü içimizde de Ve bu ölen şeyin Umuttu adı. Çünkü hiç sapmadan yolunda yürür İnsanın o yabanıl Adaleti, Güçlüyü de güçsüzü de…devamı

aysssegul 1 year ago

Sokrates Öncesi ve Sonrası

Francis MacDonald Cornford

2 Gönderi

Spoiler içeriyor Felsefe; Sokrates öncesi çocukluk, Sokrates dönemi ergenlik ve Sokrates sonrası ise olgunluk felsefesi olarak dönemlere ayrılır. Bunun en temel sebebiyse: Sokrates öncesinde dış çevreye yönelen ve onu anlamlandırmaya çalışan bir felsefe söz konusuyken Sokrates'in insana dönmesidir. Diğer filozofların doğa hakkında…devamıFelsefe; Sokrates öncesi çocukluk, Sokrates dönemi ergenlik ve Sokrates sonrası ise olgunluk felsefesi olarak dönemlere ayrılır. Bunun en temel sebebiyse: Sokrates öncesinde dış çevreye yönelen ve onu anlamlandırmaya çalışan bir felsefe söz konusuyken Sokrates'in insana dönmesidir. Diğer filozofların doğa hakkında yaptıkları yorumlar sebepleri açıklarken amaçlarını açıklayamadıklarından bunu gereksiz bulmuş ve 'Gaye'ye yönelmiş, insanın hayattaki amacına odaklanlanmıştır. "Sokrates, 'faydasız' diyerek, İyonya biliminin insanın kendisi ve doğru yaşam yolu hakkında bilgi edinmek açısından bir fayda içermediğini kastediyordu; ona göre insanın en önemli ve esas meselesi buydu. "Yaşamın kaydedilmemiş geçmişteki başlangıcını bilemesem de", diye düşündü Sokrates, "yaşamın buradaki ve şimdiki amacını bilebilirim." İnsanın mutluluğuna odaklanmış, iyi olanı aramıştır. "Çünkü benim, paranız ve servetiniz için değil, vücudunuz için değil, her şeyden önce ruhlarınızın mükemmeliği için çalışmanıza, ve bunu en büyük önceliğiniz yapmanız gerektiğine genç, ihtiyar hepinizi ikna etmekten; hem kamusal, hem özel hayatta, iyiliğin servetten gelmediğini, ama serveti ve diğer şeyleri yapanın insan için gerçekten değerli olan iyilik olduğunu söylemekten başka bir vazifem yok." "-kendi ruhuna sahip olmakta mutluluk bulacaksın; fakat doğru olduğunu bildiğin şeyi yapmak hiç de zevkli olmayabilir; bu sana fakirliğe ve acı çekmeye mal olabilir ve eğer toplumla çatışmaya girmekten kaçınamazsan, hapis veya ölümle de sonuçlanabilir. Eğer bu koşul sağlanamazsa, çıkarcı bir duygu esiri haline gelebilirsiniz ve eğer egoizminiz güçle desteklenirse insanlığın bir düşmanı, toplumu yok etmeye hakkı olduğunu sanan bir kurda dönüşebilirsiniz." Platon, Sokrates'in aksine dış doğanın bütün sahasını da kucaklamıştır. Sokrates'in öğrencisi olduğundan onun etkisinden çıkamamış, düşünceleri gaye ahlakının geliştirilmesi etrafında şekillenmiştir. "Ruhun mükemmelleştirilmesi insan kozmozundaki harmoninin onarılmasıdır." Aristoteles ise Platoncu olarak başladığı serüvenine, Formlar dünyasından vazgeçerek devam etmiştir. Platon'un öteki dünyacılığından kaçıp bu dünyaya dönmeye ve sağduyu felsefesiyle yeniden bağ kurmaya çalışmıştır. Potansiyel enerji kavramının bilim dünyasında yer edinmesine olanak sağlarken nesnelerin yok olabileceğini ama değişim ve zamanın yok olmayacağını savunur.Uzayda sürekli ve bitmeyen tek değişim dairesel harekettir böyleyse kendisi hareket etmeyen fakat harekete sahip olan bir şey olmalıdır. Böylece başlangıcı ya da sonu olmayan bir enerji -Tanrı- kavramı ortaya çıkar. " Sokrates dünyanın düzenini en iyisine göre kuran ilahi bir akıl istiyordu. Platon'un mitolojik ilahiyatı bu talebi karşılıyordu; fakat Arisyoteles'in Tanrısı ne dünyadaki düzeni planlar, ne de iyi bir amaç için çalışır. Tanrının kendisi, kendi mükemmelliğini tefekküre dalmış bir nihayettir."

aysssegul 1 year ago

Nasıl Ölünür

Emile Zola

10 Gönderi

Spoiler içeriyor Beş farklı hikaye, beş farklı çevre ve ölen beş farklı insan. Her yaştan, her sosyal statüden, her düşünceden... Kitap hakkında daha öncesinde herhangi bir şey okumadığım için kitapta beş ayrı hikaye bulunmasını beklemiyordum, bu yönü şaşırtıcı oldu. Ölüm. Herkesin hayatının…devamı

aysssegul 1 year ago

Gilmore Girls

Amy Sherman-Palladino

106 Gönderi

Gilmore Girls benim en ihtiyacın olan zamanda izlemeye başladığım için bağlandığım bir dizi. İzlediğimde lisenin ikinci yılındaydım ve hayatla yeni yeni tanışıyor, kendimi keşfediyordum. Gilmore Girls bana hata yapmanın normal olduğunu, kimsenin mükemmel olmadığını ve her ilişkinin sonsuza kadar sürmesi…devamı

aysssegul 1 year ago

Kurak Günler

Emin Alper

131 Gönderi

Netflix'e birkaç gün önce yüklenen filmi, ikinci kez izleme fırsatı yakaladım. Bu geçtiğimiz günler için oldukça manidar. Demokrasi, hak, hukuk, özgürlükten bahsederken teker teker bu kavramlardan nasıl uzaklaştığımızın ve kullanıldığını fark etmeyen, kendisi için daha iyisini istemeyen hatta ona daha…devamı

aysssegul 1 year ago

20th Century Girl

Woo-ri Bang

94 Gönderi

"Seni özledim, 20. yüzyılın Na Bo Ra'sı." İnsan ilişkilerinin karmaşasını, arkadaşlığı ve aşkı saf bir şekilde aktarmışlar. İzlerken kendimi çok rahatlamış ve düşüncelerden arınmış hissettim. İzlerken aslında insanın tesadüflerle yaşadığını düşünmeden edemedim. Ya şöyle olsaydı ya böyle olsaydı diye nefesimi…devamı

aysssegul 1 year ago

Sıfır Noktasındaki Kadın

Nevâl es-Saadavi

46 Gönderi

Spoiler içeriyor "...sanki yerde de gökte de bulunmayan gizemli bir kaynaktan alıyorlardı ışıklarını; çünkü toprak gece örtüsüne bürünmüştü, gökyüzündeyse ona ışık verecek ne ay ne de güneş vardı." (Firdevs'in bu cümleleri sarf ettiği üç kişinin de hayal kırıklığı ile sonuçlanmasına ithafen.) Kitabı…devamı

aysssegul 1 year ago

Genç Werther'in Acıları

Johann Wolfgang Von Goethe

208 Gönderi

Spoiler içeriyor Uyarı: İntihar "Karmaşık ve aykırı güçlerin labirentinden bir çıkış yolu bulamıyorsa, insan ölmeli." İntihar çok tartışmalı bir konu. Kimilerine göre cesaret kimilerine göre korkaklık. Benim gözümde ise her ikisi de. İnsanlığın en bilinmezine doğru bir yolculuk belki de insanın gösterebileceği…devamıUyarı: İntihar "Karmaşık ve aykırı güçlerin labirentinden bir çıkış yolu bulamıyorsa, insan ölmeli." İntihar çok tartışmalı bir konu. Kimilerine göre cesaret kimilerine göre korkaklık. Benim gözümde ise her ikisi de. İnsanlığın en bilinmezine doğru bir yolculuk belki de insanın gösterebileceği en büyük cesaret ama aynı zamanda bu dünyadan ve kötülüklerinden bir kaçış. İntihar bir tercih değil, hayatı boyunca içinde biriktirdiklerinin acısından kaçamayan insanın sürüklenerek bırakıldığı patikadan başka ilerleyecek yolunun olmadığı son çıkış yolu benim gözümde. İntihara karar veren insanlar çoğu zaman histerik ama aynı zamanda mutludur çünkü acısının geçmeyeceğine inandığı bir durumda acısı için bir çare bulmuştur. Goethe insanlığın intihara bakış açısını, o dönemin durumunu çok güzel açıklamış. Aynı zamanda insanlık hakkında bahsettiği şeyler de benim düşüncelerime çok yakın bu yüzden okurken kendimi pekiştirir gibi hissettim ve kitabı sevmem için başka bir neden sundu bana. (Buraya Goethe'nin düşüncelerini anlatan birkaç alıntı eklemiştim oysa) Kitaba gelirsek Genç Werther'in zamanla ilgi duyduğu şeylere olan ilgisini kaybetmesi ve ulaşılmaz olduğunu bildiği birine duyduğu aşk onu bu sona doğru götürdü. Werther için intihar bir son değil aksine mutluluk vadeden bir başlangıçtı. Sevgilisinin mutluluğu için bir fedaydı. Kendi varlığını onun mutluluğu için feda etti ve birlikte olacaklarına inandı. Bu sebepten kitabın kapağını kapattığımda buruk bir mutluluk hissettim. Gözyaşlarım gözlerime doldu ama akmadılar çünkü bir yandan gülümsüyordum. Werther belki ideal olan yolu tercih etmedi ama mutluydu ve rahatlamıştı. En sevdiğim alıntı şu: "İnsanın yazgısı payına düşene katlanmaktan, sunulan kaseyi sonuna kadar içip bitirmekten başka nedir ki?" (İki defa alıntılarla bu yazıyı süslemeye çalışsam da uygulama izin vermedi. Belki daha sonra düzenlerim.)