Daha önce hiç paranormal polisiye okumuş muydunuz? 👀 Okumadıysanız şayet her şeyin bir ilki vardır, buyurunuz 😂 Kitabın bu yanı belki herkese hitap edebilecek bir konu değildir, kimine göre saçma yanları da fazla olabilir ama benim için kurgu ve anlatımıyla…devamı
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
Vee geldik yolun sonuna, üçüncü versiyona... ama yol mu yol değildi, yoksa son mu son değil, orası biraz muallakta kalmış gibi... ▪Öncelikle bu versiyon öncekilerden tamamen bağımsız, yeni ve bambaşka mesajları olan bir film olmuş. İlk iki versiyon 1930 ve…devamıVee geldik yolun sonuna, üçüncü versiyona... ama yol mu yol değildi, yoksa son mu son değil, orası biraz muallakta kalmış gibi...
▪Öncelikle bu versiyon öncekilerden tamamen bağımsız, yeni ve bambaşka mesajları olan bir film olmuş. İlk iki versiyon 1930 ve 1979 yapımlarında, hiç savaş görmeyen nesillerin savaş güzellemesi çığırtkanlıklarıyla yeni nesilleri harcamaları eleştirilirken; bu 2022 versiyonundaysa komutanların, generallerin zafer takıntısına, ateşkesi gururlarına yediremeyişlerine, kısacası savaşın doğru yönetilememesine odaklanılmış ama odaklanılması lazım gelen asıl bu muydu, bilemiyorum tabii.
▪Küçücük belki 100 metre daha toprak kazanmak için dar alanda bir iki cepheye sıkışmış hâlde inatla devam ettirilen bir savaş izliyoruz.
▪Sadece bu kısıma odaklanıp diğer filmlerle bağlantısını da bir tek isim benzerliğiymiş diyerek farklı bir savaş filmi diye bakarsak sinematografik olarak görsellik fazlasıyla üst düzeydeydi, sahnelerin etkileyiciliği bayağı yüksekti. Ağaçtan sarkan cesetler mi dersiniz, ezilen bedenler, yanan vücutlar... her şeyiyle o kan ve çamura bulanmış vahşet ortamı kanınızı donduruyor, iliklerinizi sızlatıyordu...
▪Diğerlerindeki o romantize edilmiş duygu yüklü, coşkulu, lirik anlatımdan uzaklaşılmış, bizi yakamızdan tuttuğu gibi cepheye atmış film ve kafamıza kafamıza "Alın size travma" diyerek ne bulduysa fırlatıyordu. Bu açıdan teknolojinin de olanakları sayesinde film, bizlere o ölüm korkusunu ve çaresizliği bizzat yaşatıyordu.
▪Tüm ölüm ve yaralanma sahneleri rahatsız edici derecede gerçekti. Farklı olarak burada alev silahları ve tanklar görülüyordu.
▪1930'da kelebek metaforu vardı, 1979'da tarla kuşu, bu versiyondaysa açılış ormanda bir tilki yuvasıyla başlıyor. Bunun anlamını, neyi simgelediğini tam çözemedim. Tilki kurnazlığına bir atıftı belki de. Yavru tilkilerle buna bir ironi yaratılmış olabilir, daha kurnazlığı bilmeyen saf ve deneyimsiz çocukların savaşa sürüklenmesi, kurnazlıkta zirvede gezenlerin ellerindeyse piyona dönüşmelerini vurgulamış olabilir, başka bir yorum bulamadım.
▪Sinematografik açıdan etkileyici pek çok sahne vardı ama akılda kalıcı olanlarından biri, profesörün savaş çığırtkanlığının olduğu sahne, görselliğiyle fazlaca etkileyiciydi.
▪Ara ara arka fonda duyulan o keskin müzikse gazla ve coşkuyla ceylan gibi sekeleyerek cepheye koşan çocukların tosladıkları metal duvardan sekip gerçeğin acılığına hayalleri delik deşik yıkılmış vaziyette düşmelerini güzel yansıtmış.
▪Bu açıdan oyunculukların gözlerden, mimiklerden taşan bir sahicilikte olduğunu da belirtmek gerekir. Oyuncular o hayal kırıklığını ve savaşın dehşetini yüzlerine öyle bir geçirmişlerdi ki derinden hissettirerek yansıtıyorlardı o feci ortamı.
▪Bu 2022 yapımında, diğer 1930 ve 1979 versiyonlarına nazaran ön plana çıkan çaresizlik ve ölüm korkusu daha bir ağır basıyor gibiydi. Diğer filmlerde bu duygu biraz daha sonlara doğru yükselişe geçiyordu ama bu filmde tempo en baştan masaya yumruğunu vurdu. Daha cepheye düşemeden, daha cephe yolundayken hayatta kalma iç güdüleri tetiklenmeye başlamıştı.
▪Önceki filmlerin finalinde yeni hiçbir şeyin olmadığı durgun ve artık cephenin normalleşmiş bir anına şahit olurken bu 2022'de karşımıza yeni bir şey çıkmış, hayal kırıklığı üzerine hayal kırıklığının yüklendiği bir an ile mütareke boyutuna odaklanmak tercih edilmiş. 1930 ve 1979 yapımlarında savaşın ardında ve gerçeklerinden uzak kalmış herkesin savaşı bir oyunmuşçasına eleştirdikleri, kahramanlık sözleri sarf ettiklerini görüyorduk. Bu 2022'de ise sorumluluğun bir kısmı bu gerçeklere gözü kapalı halkın üzerinden alınarak yöneticilere, generallere yüklenilmek istenmiş gibi duruyor, bundaki etken de sadece I. Dünya Savaşı'nın perspektifinde kalmayarak II. Dünya Savaşı'nın hırslardan gözü dönmüş komutanlarını da eleştiriye katmak istemelerinden kaynaklı olabilir diye düşünüyorum.
⚠️Spoiler kısmına gelirsek artık, dileyen bu noktada aşağı, yukarı ne yana isterse kaçabilir, kararı size bırakıyorum ahahjssjdk⚠️
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
▪Etkileyici bulduğum sahnelerden biri, daha en başta Hendrick isimli bir çocuğun ölümünün ardından kıyafetlerinin yeniden tamir edilip yeni askerlere yani başrole, Paul'e verilmesi ve askere kayıt sırasında Hendrick ismini gören Paul'ün safça bu kıyafetlerin başkasına ait olduğunu söylemesiyle isim etiketinin sökülüp daha başka bir sürü etiketin arasına, yere atıldığı sahne fazlasıyla etkileyiciydi. Aynı üniformada can veren sayısız gencecik bedenler...
▪Paul'ün savaşın gerçeklerine ilk kez şahit olunduğu an, gözlüklü Ludwing Behm'in bombayla parçalanmış, bacağı kopmuş sol gözü ve yüzü kanlı feci ölümüydü ve hiçbir şeyin onu bu ana hazırlamaya muktedir olamayacağı şekilde yaşadığı şok ve hissizleşme etkisi dalga dalga yayılmaya bu sahneyle başlıyordu. Sahneyi tarif etmesi bile rahatsız edici, sahnenin kendisi daha beter gerçekçiydi... Diğer 1930, 1979 yapımı filmlerde şahit olunan ilk ölüm daha farklıydı ve bu denli dehşet verici kan, revan değildi.
▪Bir başka travmatik sahnelerden biri Albert Kropp'un yanarak ölmesiydi, Paul yine dehşetli bir çaresizlikle izliyordu. Bir diğeriyse generalin ateşkes öncesi saldırı emri verdiği, cepheye geri dönmeyi reddedenlerin vuruldukları andı.
▪Yine diğer versiyonlardan farklı olarak Paul'ün düşman askeriyle ilk yakinen teması çukur sahnesinden önce. Siperdeyken kürekle Fransız askere vuruyor, asker can çekişirken başka bir Alman asker Fransız'ı başından vuruyor. İkinci yakinen ölüm anına şahit olma çukurdayken yaşanıyor. Tüm bu anlarda Paul, yaptıklarının sonuçlarıyla ilk defa yüzleşmiş oluyor, öldürmenin sorumluluğunu tam manasıyla hissetmesi ve böylece düşman askeri sırf yok edilmesi gereken bir kavramdan uzaklaşarak insanîleşmesi yine fazlasıyla etkileyici sahneler arasındaydı.
▪Kat'in ölümü de farklı, kaz ve yumurta çaldıkları Fransız çiftçinin oğlu karaciğerinden vuruyor.
▪Ayrıca bu versiyonda farklı olarak mesela Paul'ün ev ziyareti yok, Fransız kadınlarla konuşma yok, çizme olayı yok. Bu sahnelerdeki cephe arkasının odağı da tamamen cepheye kaydırılmış.
▪Paul'ün ölümü de farklı işlenmiş. Paul, karşısındaki düşman askerini öldürmek istemezken başka bir asker tam ateşkes anında onu sırtının sol tarafından bıçaklayarak öldürüyor. Filmin başında Paul, Ludwing'in maskesini takmasına yardım ediyordu ve komutanın dediği gibi ölümü de aynı şekil yine merhametinden olmuştu.
▪1930 ve 1979 versiyonlarından farklı olarak Paul'ün ölümüyle bitmiyor film. Filmin başı ve sonu tekerrür hissi veriyor, başta Paul isim künyelerini topluyordu, sonda da başka genç bir asker Paul'ün künyesini alıyor. Böylece savaşın bu acı gerçeklerinin dünya durdukça yaşanılageleceğini vurguluyordu, ne yazık ki...
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️Spoiler bitti⚠️
Bu filme bir uyarlama gözüyle bakmadan ilk iki filmden ve kitabından bağımsız ayrı bir yapım sayarak baktığımızda oyunculuğu ve görselliği fazlasıyla iyiydi, filmi beğendiğimi söyleyebilirim.
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
Bir önceki gönderide 1930 versiyonunu yorumlamıştım, şimdi sıra 1979 versiyonunda. Bu versiyon, diğerlerine yani 1930 ve 2022 yapımlarına nazaran en beğenmediğim oldu. ▪1930 versiyonuna göre bu filmde savaş sahneleri daha gerçekçi işlenmiş ama bu sefer de oyunculuklar düşmüş gibi. Oyunculuklar…devamıBir önceki gönderide 1930 versiyonunu yorumlamıştım, şimdi sıra 1979 versiyonunda. Bu versiyon, diğerlerine yani 1930 ve 2022 yapımlarına nazaran en beğenmediğim oldu.
▪1930 versiyonuna göre bu filmde savaş sahneleri daha gerçekçi işlenmiş ama bu sefer de oyunculuklar düşmüş gibi. Oyunculuklar genel olarak bir duygusuz gibiydi, sevemedim. Özellikle kaliteli çizmeleri olan çocuğun sahnesi çok yavandı, 1930 versiyonundaki hâli o duyguyu daha çok verebiliyordu.
▪Ayrıca mesela o postacı adamın korkaklığı da tam yansıtalamamış, ilk versiyonda o savaş psikolojisi daha iyi aktarılmıştı.
▪Filmin o savaş çığırtkanlığı eleştirisini de önceki filme göre tam verememiş, yine oyunculukların duygusuzluğu etkili gibiydi bu hissiyatta.
▪Ama bu ara ara yavanlıklara rağmen iyi işlenmiş sahneler de vardı, çukurda düşman askeriyle karşılaştığı sahne daha gerçekçi ve iyi işlenmiş, 1930'dan daha etkileyiciydi.
▪Eğitim gördükleri sahneler de bu versiyonda daha güzel işlenmiş, önceki versiyonda yavan gelmişti bu kısımlar bana.
▪1930 versiyonunda olaylar çizgisel, düz bir zeminde sırayla akıyordu ama bu 1979 versiyonunda olay akışı hatırlamalarla, geçmişe gidip gelmelerle anlatılmış, yani düz bir çizgide işlenmemişti.
▪Olaylar ve sahneler arasında kopukluk hissiyatı vardı, sahne geçişleri birden pat diye olması hoşuma gitmedi, olaylar birbirine bağlanamamış gibi geliyordu göze. Bir sahne bitiyor, sonra başkası başlıyor ama önceki 1930 versiyonunda böyle değildi, daha iyiydi, kesintisiz akıyor gibi, olaylar birbirinin devamı gibi, bir bütün hissiyatı verebiliyordu.
▪Öncekinde kelebek koleksiyonu vardı, bu versiyonda tarla kuşu çizimleri kullanılmış.
▪Asker arkadaşının annesiyle konuşmaları diğer versiyonda olmayan bir sahneydi, duygu yönünden beğendim, verdiği sözün yükünü hissettirmişti.
⚠️Yine minicik bir spoiler sekmesi açmak istiyorum, haberiniz ola 😅⚠️
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
▪Sanırım çizmeli çocuğun annesiydi. Paul'ün kadını oğlunun hemen, hızlı öldüğüne ikna etmeye çalışması, yalansa eve geri dönmem diye yemin etmesi ve eve geri dönememesi duygu yönünden kuvvetli bir kurgu olmuş, beğendim.
▪Ama ölümünün tarla kuşunu çizerken olmasını çok da sevemedim ben. Tarla kuşunun bir imgesi var mıydı gerçi çözemedim ama belki bir sembol olarak kullanmışlardır, bilemiyorum. Aklıma gelen tek şey tarla kuşu adı üstünde tarlaya, yere açıklıkta araziye kamufle olmuş bir yuva yapıyor ve bu da onu bir miktar savunmasız kılıyor, bunun filmle bağlantısı da belki Paul'ün en savunmasız olduğu anda vurulması şeklinde olabilir.
▪Postacının cepheye ilk gelişinde dalga geçtikleri sahne de güzel gibiydi, niyeyse bir hoşuma gitti ama niye gitti, çözemedim 😂
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️ Spoiler bitti ⚠️
Diğerlerine nazaran en az beğendiğimdi ama genel gerçeklik yönünün daha kuvvetli olması ve eğitim aldıkları kısım, çukurda askerle karşılaştığı kısım, arkadaşının annesiyle konuştuğu kısım gibi sahneleri de beğendiğim için çok puan kırmıyorum. Sadece bazı sahnelerdeki oyunculukların ve filmin görselliğinin yavanlığından üç puan kırıyorum.
7/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆☆☆
🏆En İyi Film Oscarı Alanlar 4. Film🏆 Bu filmin üç versiyonunu da eskiden yeniye doğru sırayla izledim. Bu ilki 1930 yılında çekilmiş ve En İyi Film Oscarı'nı almış, diğerleriyse 1979 ve 2022. Üçünü de kıyaslayarak ayrı gönderilerde yorumlamaya niyetliyim, hadi…devamı🏆En İyi Film Oscarı Alanlar 4. Film🏆
Bu filmin üç versiyonunu da eskiden yeniye doğru sırayla izledim. Bu ilki 1930 yılında çekilmiş ve En İyi Film Oscarı'nı almış, diğerleriyse 1979 ve 2022. Üçünü de kıyaslayarak ayrı gönderilerde yorumlamaya niyetliyim, hadi bakalım.
İlk olarak şunu söyleyeyim, sanıyorum en çok bu 1930 yapımı ilk filmi daha bir sevdim. Hem yılına göre savaş sahnelerinin çekimi zahmetli oluşundan hem kamera açılarının, görselliğinin etkileyiciliğinden hem de verilmek istenen mesajı daha kuvvetli hissettirebildiğinden daha çok beğendim bu versiyonunu. Sırf eski olduğundan, maziye saygı falan filan diye değil, gerçekten günümüz bakışıyla da gözüme güzel geldiğinden sevdim. Ödülünü hak etmiş bir film.
Kıyaslamaya başlarken evvelce şunu belirteyim ki spoiler vermeden açıklama gayretindeyim, içiniz rahat olsun. "Amaan dert değil, zaten başka versiyonunu izledim, filmin konusunu biliyorum." derseniz bence demeyin 😂 çünkü her versiyonda değişen farklılıklar vardı, mesela 1930 ve 1979 yine büyük ölçüde benzerdi ama 2022 çok farklı, tamamen başka bir film gibiydi.
▪Öncelikle bu versiyonda mekanlar ve yapılar daha bir estetik geldi gözüme, 1979 yapımda böyle bir estetiklik yoktu. Bu 1930'luk filmin genel olarak sinematografik açıdan güzel kurgulandığını düşünüyorum. Mesela yerleri ve kapıyı silen görevlilerin kapıyı açmasıyla kalabalığı görmemiz, sonra sınıf sahnesinde arka fonda camlardan yine kalabalığı görürken öğretmenin coşkulu konuşması vb. sahneler diğer filmlere göre daha anlamlı geliyor göze.
▪Bu versiyonda diğerlerinden farklı olarak ömrün kısalığını vurulayan kelebek metaforu işlenmiş, hem kelebeğin güzelliği yaşamın güzelliğini çağrıştırıyor hem de kısa ömürlü olması ömrün geçiciliğini, kısalığını vurguluyordu. Yani gayet anlamlı bir detaydı gözümde.
▪Olaylar çizgisel bir düzlemde akıyor, her şey sırayla işlenmiş. Bu da hem olaylar ve sahnelerin birbirine bağlı kalmasını sağlamış, hem filmi akıcı kılmış hem de duygu bütünlüğü sağlamış. Ayrıca genel olarak duygusal yönü kuvvetliydi, olayların hissiyatı izleyiciye geçiyordu gerçekten ve sanıyorum savaşın anıları daha taze olduğundan bu duygu yönünden gerçekçilik filme kuvvetle yansımış.
▪Ama oyunculuklar tabii ki alışık olduğumuzdan farklı. Dönemin getirisine göre büyük büyük oynuyorlar, bu da hafiften sanki tiyatro izliyormuşuz hissiyatı veriyordu.
▪1979 versiyonuna nazaran yemek yedikten sonra savaş üzerine felsefi konuştukları sahne de bu filmde daha güzeldi.
▪Kaliteli çizmeleri olan çocuğun sahnesi bu versiyonda daha güzel işlenmiş, başrolün sonrasında koşarak arkadaşlarının yanına dönmesi ve onlarla konuşurken yaşama dair sözleri etkileyici bulduğum sahnelerden biriydi.
▪Kameranın bu şekilde çizmelere odaklanarak iyi durumdaki ayakkabıların bile o ortamda nasıl bir lüks olduğunu göstermesi sinematografik açıdan filmi daha da etkileyici kıldığını düşündüm.
▪Askerlik eğitimleri bu versiyonda hafif yapay hissettiriyordu, diğer versiyonlardaki hâlleri daha iyi gibiydi.
▪Final sahnesinde kelebek metaforunu görüyoruz ve bu sahne 1979 yapımı olandan da, 2022 yapımı olandan da daha etkileyici geldi bana.
⚠️ Bir tane de spoilerlı yorum ekliyorum, çünkü bunu spoilersız nasıl söyleyebileceğimi çözemedim 😅 neyse, dikkat diyorum, kaçın diyorum⚠️
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
▪Yaşlı ve deneyimli asker Kat'in ölüm sahnesi diğerlerinde de mevcut (gerçi 2022'de pek de yaşlı değildi ama neyse) lakin en çok bu versiyondaki ölümü etkileyici geldi gözüme, dönemine göre yaralanma görüntüsü falan da güzel yansıtılmıştı. Ölüm sebebi bacağından ve sonra ensesinden yaralanmasıydı, diğer versiyonlarda farklıydı bu.
▪Yukarıda tam anlaşılmasın, spoi olmasın diye üstü kapalı söylemiştim ama hazır spoi sekmesi açmışken tam söyleyesim geldi 😂
Final sahnesinde ölümün Paul elini kelebeğe uzatırken gelmesi diğer versiyonlara göre bu filmde "Batı Cephesinde Yeni Bir Şey yok" ifadesini daha vurucu kılmış bence. Ayrıca kitabında da olmayan bir sahneymiş bu, yönetmen düzenleme aşamasındayken oyuncular da olmadığından kendi elini kullanarak sahneyi çekmiş.
▪Postacı Himmelstoss'un cephe deneyimi daha sahiciydi. O savaş psikolojisi, sığınakta sıkışmışlık, aralıksız bombardımanın yıldırıcılığı, diğerleri bu duruma alışmışken postacının ürkekliği güzel yansıtılmıştı.
▪Öğretmenin öğrencileri asker olmaya teşvik ettiği konuşma sahneleri ve sonrasında izinle savaştan dönen Paul'ün savaşın gerçeklerini anlatması, cepheye gitmemiş öğrencilerden tepki aldığı sahneler diğer versiyonlardan farklı olan yanlarından biriydi ve bu versiyondaki hâllerini ben oldukça beğendim, etkileyiciliği yüksekti.
▪Başrol Paul'ün izinle eve dönüşünde geçmiş hayatını yadırgaması, önceki hayatına, evine yabancılaşması, hayatının cepheden ibarete dönüşmesi, ölümün, ölmenin, öldürmenin artık normali olması, yani kısacası savaşın Paul'ü değiştirmesi de yine etkileyici yanlarından biriydi. Cephede ölmese bile ruhu zaten çoktan ölmüştü, sağ olarak eve dönme seçeneği kalmamış gibiydi. Ve tam geçmişine, kelebek koleksiyonu hobisine dair bir an yaşadığında da son nefesini vermişti.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️Spoiler bitti⚠️ Benim bir tanem de bin taneymiş, neyse artık ahhsjs
Filme dair beğenmediğim tek yan aşırı oyunculuklar ve yavan askerlik eğitimi sahneleriydi ama sonra 1979 versiyonunu izleyince buradaki oyunculukları daha bir sevdim sanırım, o yüzden puan kırmamaya karar verdim 😅
10/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐
Kalemi fevkalâde kuvvetli Türk yazarlar tanıdıkça bir tek ben mi mutlu oluyorum böyle, bilmem 🐛💫 Girizgâhı şuradan yapalım, ben galiba Inception (Başlangıç) filminin kitap versiyonuyla karşılaşmışım 😁 Filmde rüya katmanları arasında dolanılıyordu, kitapta ise karşımıza hikâye katmanları çıkıyor. Ana hikâyeye…devamıKalemi fevkalâde kuvvetli Türk yazarlar tanıdıkça bir tek ben mi mutlu oluyorum böyle, bilmem 🐛💫
Girizgâhı şuradan yapalım, ben galiba Inception (Başlangıç) filminin kitap versiyonuyla karşılaşmışım 😁
Filmde rüya katmanları arasında dolanılıyordu, kitapta ise karşımıza hikâye katmanları çıkıyor. Ana hikâyeye yerleştirilmiş başka başka hikâyelerle karşılaşıyoruz. Buna kurgu içinde kurgu, anlatı içinde anlatı da diyebiliriz.
Her bir karakterin ayrı bir hikâyesi var olduğu gibi, her bir karakter de ara ara ayrı hikâyeler anlatıyordu kitap boyunca. Bu açıdan birbiriyle ilintili anlatıları ve ortak paydada buluşturan detaylarıyla kurgusu gayet sağlam örülmüş. (Bu detaylara gönderinin altına ayriyeten yorum ekleyerek spoilerlı değinirim, bu yazıyı spoiler vermeden yazmak istiyorum.)
Kitabın merkezine aldığı rüya ile hakikat, hayal ile gerçek çatışması bana biraz Puslu Kıtalar Atlası romanını da anımsattı. Benzer bir masalsı büyülü gerçeklik iki kitapta da sizi sarıp sarmalıyor lakin tek farkı Butimar'da gerçeklik sizi daha bir sıkı kuşatıyor gibi, hayal veya rüya kısımlarının var olmadığını kabullenesi gelmiyor insanın, onları da gerçek sayma hissiyatı kemiriyor içinizi.
Sayfalarda sizi sadece rüyalar alemi beklemiyor tabii. Ana merkeze aldığı aşk, dostluk, simya ve savaşın yanında felsefe, psikoloji, dram, yoksulluk, tarih, Çarlık Rusya, Lenin, Bolşevik Devrimi, soykırım, din, tasavvuf, hırs, suçlar, günahlar ve ara ara çok güzel şarkı ve türküler de taşıyor satırlardan. Kitap çeşitli çağrışımlar, bilgi ve derinlik yönünden yükünü güzel sırtlamış, taşıdığı mesajlarını hışır hışır yaymış sayfalarına.
Ayrıca kitap cidden çok güzel kurgulanmış, sürükleyiciliği üst düzeyde ki düşünün 360 sayfalık kitabı ben iki günde bitirdim, bir gün 50 küsür, diğer gün 300 küsür sayfa okuyarak. Uzun zamandır bu şekilde odaklanarak kitap okuduğumu hatırlamıyorum, okursam anca günde 20-30 sayfa civarı okuyup bırakıyordum ama bu kitaptaki merak unsurları ve akıcılık kitabı bırakmama mâni oldu, okumaktan yorulsam bile meraktan devam edesim geliyordu.
Yani bu açıdan kitapta merak unsurlarının gayet güzel yerleştirildiğini düşünüyorum, yazarın ara ara düğümler atıp atıp çözmesi akıcılığı kuvvetlendirmiş. Acaba olacak mı olmayacak mı, ne olacak diye hep merak edilecek bir soru bırakılıyordu kucağınıza kitap boyunca.
Özellikle vurgulamak istediğim bir başka yansa dili, üslubu ve anlatım kısmı. Yazarın şiirsel bir dili mevcut, betimlemeleri kuvvetli ve 5 duyu organını birbirine katarak kavramlara verdiği sıradışı, farklı özelliklerin anlatımı şahlandırdığını düşünüyorum, yani kısacası baştan sona benim çok hoşuma gitti kullanılan dil.
Bu bayıldığım kuvvetli betimleme dilini daha somut ifade edebilmek adına daha ilk sayfadan önümüze dizilerek "Durun siz, kitapta daha ne nice güzel cümleler gözlerinizin yollarına dökülecek" dercesine bize el sallayan birkaç cümleyi misal göstermek istiyorum:
"...Boynuma çaprazlama astığım karınca derisinden çantamın ön gözünden taşan arka yüzü paslanmış aynam göğe bakıyordu; yürüdükçe yıldızlar ve kehanetler, yüzü bin derde dava ay çıkınıma doluyordu. Yola girdiğimden beri, etrafımda çölün tenhalığını soluyan pervaneler vardı sadece. Savsaklamış vaziyette kanat çırpıyorlar, yıldızlardan dökülen ateşle büyüyorlardı..."
Şu kısacık kesitteki anlatımı incelersek yazar gece tasvirini çantasına doldurmuş, ıssızlığı nefes gibi derin derin içimize çektirmiş, yıldızların aydınlattığı yerlerin ışığına ateşler yakmış... Bu anlatıma kuvvetli denmezse ne denir bilemiyorum. Kitap boyunca her bir cümlenin genişleyip yüklendiği anlama, masalsı anlatımına ayrı ayrı mest oldum 💫
Son olarak şunu da belirtmeliyim ki bu kitap içime öyle bir çöküp kaldı ki beni kaç yıl yaşlandırdı sayamadım. Sen ne ettin ee beynamaz, değer miydi... :')
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
------------------------------------------------------------------------
Kitaptan çizilesi birkaç güzel cümle de bırakıyorum buraya ✨
📌 Sf. 12
"Ama insanın, düşünceleri ve eylemleri arasındaki tezatları, çeşitli bahanelere sığınarak görmezden geldiğini iyi bildiğim için şaşırmıyordum kendime."
📌 Sf. 14
"Ancak güzelliğinden şüphe duyulmayacak bir hikâyesi olanlar, sağ salim varacaklardı kendilerine."
📌 Sf. 17
"Aramanın bulmaktan kutsal olduğunu bilenler dünyanın hazinelerine değil, sırlarına meylederler."
📌 Sf. 24
"Hiçbir şey yapmadan oturan insanların aslında devasa yükler taşıdığından şüphelenirdim. Zor olan zihninde dönen binlerce fikre rağmen hiçliği koruyabilmekti çünkü. Herkes bağırırken onların seslerini dahi bastıracak kadar susmak gibi."
📌 Sf. 32
"Bugün de bir şey olmadı. O olmayan şey her neyse, onu özlüyordum."
📌 Sf. 33
"Kendimle temasımı yitirmemeye gayret ederek içimdeki volkanın ağzına sonradan yaşamaya söz verdiğim anlara tıktığımı fark ettim. Şu zamana kadar patlamış olsaydı muhakkak duyardım sesini."
📌 Sf. 41
"Evet, bir hastalığa tutulmuştum. Evet! Bilmek bir yıkımdır."
📌 Sf. 42
" Çünkü geçmiş bazen şimdiyle savaşıp geleceği esir alabiliyor."
📌 Sf. 64
"Sizin gibi düşünmüyor diye ucu kötülüğe temas etmeyen birinin fikirlerine müdahale etmek, onu kendi düşüncelerinize göre evriltmek zorbalık olur."
📌 Sf. 77
"Kitap okurken, acılarını sadeleştirmeden yazanlara tesadüf ettiğim zaman şunu idrak ediyorum en çok: Böylesine yoğun bir acıyla muhatap olan sadece biziz sanıyoruz ama çok şükür sandığımız kadar yalnız değiliz."
📌 Sf. 92
"Cahilin gölgesi bilmediği kadardır, koca dünyayı karartmaya yeter."
📌 Sf. 127
"Sizin yerinizde olmak isterdim; evvela benden genç olduğunuz için, ikincisi daha okumadığınız yüzlerce kitap olduğu için, üçüncüsü de daha sabah kahvenizin ilk yudumunu almadığınız için."
📌 Sf. 136
"Kimi ruhlar evvelden aşinadır birbirine, bunu biliyorum."
📌 Sf. 137
"Aklınız mı yetmedi ki, yumruklarınızdan medet umdunuz."
📌 Sf. 140
"İnsanlara gelince... Sizi yargılarlar. Onlara kulak asarsanız daha çok yargılarlar, kulak asmazsanız yine yargılarlar. En iyisi ellerine bir kalem verip eleştirdikleri şey her neyse "Al, doğrusunu sen yap" demektir. O zaman susarlar."
📌 Sf. 145
"İnsanın yazgısını arayışları tayin eder bazen de."
📌 Sf. 147
"İnsanın kendi olabilmesi, varlığını böyle idare edebilmesi hem masraflı hem de meşakkatli bir işti ve böyle yaşayanlar her zaman bir bedel ödüyordu. Halbuki başkasını taklit ederek maskelerle dolaşanlar, herhangi bir engelle karşılaşmadan, mutsuz olduklarının farkında bile olmadan yaşayıp gidiyorlardı."
📌 Sf. 193
"Geri kalan ömrünün kaçıncı gününde olduğunu düşündü, telafisi olmayan, yaşayamadığı ne varsa hepsini özledi."
📌 Sf. 261
"Kendine âmâ olan birisi tüm dünyaya sahip olsa ne olur..."
📌 Sf. 289
" Kulakların duymasa da kalbin çok iyi duyuyor bazı şeyleri."
"Bu yorgunluğumuz, hep söyleyemediklerimizden..."
📌 Sf. 348
"Hayal ile gerçeğin sınırlarının birbirine karıştığı yerde herkes aynı dili konuşur, susarak."
Her tür açlığın insanı kıvrım kıvrım sararak için için kemiren dört yanı dikenli bir yılana dönüşmesini gayet güzel yansıtan bir kitaptı. Midenin açlığı da, ruhun açlığı da insan için derin bir ızdıraba dönüşebiliyor. Kendini sağlıkla doyurmayı başarabilenlere ne mutlu... Ana…devamıHer tür açlığın insanı kıvrım kıvrım sararak için için kemiren dört yanı dikenli bir yılana dönüşmesini gayet güzel yansıtan bir kitaptı. Midenin açlığı da, ruhun açlığı da insan için derin bir ızdıraba dönüşebiliyor. Kendini sağlıkla doyurmayı başarabilenlere ne mutlu...
Ana karakterimizin açlıkla beraber her açıdan düştüğünü, çöktüğünü görüyoruz. Değerleri bile azar azar zedeleniyor, aç insan her şeyi yapabilecek hâle geliyor. Bu açlık hem fizikî hem manevî olarak yorumlanabilir. Karakterimizi çepeçevre saran bir yalnızlık hakim gibi ve bu yalnızlık ruhunu; parasızlık da midesini kemirip duruyor.
Bu açlığın getirisi adım adım zihin bulanıklığı da güzel yansıtılmış. Zaten kitap ağırlıklı olarak monologlardan oluştuğundan karakterimizin zihni çarşaf çarşaf seriliyor önümüze ve dolayısıyla karakterin psikolojisi, düşünce akışı satırlardan, kelimelerden gürül gürül taşıyordu, etkileyiciliği üst düzeydeydi. Anlatımı sevdim cidden, hissetmeyen, açlığı bilmeyen böyle yazamazdı diye düşünüyorum. Kitapta kendi kendine konuşmalar ağır basıyor dedim lakin diyaloglar az sayıda olsa da son derece etkiliydiler.
Karakterimizin bazı yerlerde de fevri tepkileri vardı ve sonrasında pişmanlık duyuyor, git geller yaşıyordu, tüm bu zihnindeki ikircikli karmaşaları açlık tetikliyor gibi duruyordu.
Ana karakterimiz tüm bu açlığa ve açlığın tezahürü ızdıraplarına rağmen fazla gururdan ölümü bile göze alabilecek durumda, yardım almak suçmuş gibi ruhuna eziyet ediyor. Bu duruş vesilesiyle de kurguda onur, şeref, dürüstlük ve vicdan kavramları açlık hissinin etrafına örülmüş oluyor.
Kitap boyunca yadırgadığım bir nokta da farklı bir toplumla karşılaşıyor oluşumuz, bizim topluma nazaran bir kültür çatışması hissettiriyordu. Bizim toplumumuzda yer edinmiş olan açı doyurmak, zorda kalana yardım etmek sevaptır anlayışından mütevellit "bir tas çorba, bir ekmek de mi veremiyorsunuz..." diyerekten doyurma iç güdüm kaç defa tetiklendi durdu sayamadım :')
Toplum açlığı görmüyor, yardım etmiyor, fazla bireysellik bencillik getirmiş gibi ama ana karakter ise bu duruma tamamen ters bir yapıda. Gerçi başlarda fazla cömert ve yardımseverken gittikçe bu yönleri de zedeleniyor ama olsundu yine de olabildiğine ruhu geniş, eli bol bir isimsiz karakterimiz avare avare dolaşıyordu Christiana (günümüze göre Oslo) sokaklarında...
Bu açıdan özellikle bakkal ile olan konuşmasını yadırgamıştım, kafamda farklı kurgulanmıştı o kısımlar, umduğumu bulamamak biraz hayal kırıklığı oldu sanırım :') ama oradan topluma yönelik bir eleştirisi olduğu da anlaşılıyor, tok insanlara yönelik "Neden yardım etmiyorsunuz" sitemi vardı.
Bir de sanki sadece yazarın değil, ülke genelinin bir açlık sorunu var gibiydi. Karakterimizin karşılaştığı hemen hemen her insanda da bir yoksulluk kol geziyordu sanki hafiften.
⚠️ Son olarak bu aşağıdaki cümle spoilerımsı sayılabilir, hikâyenin nasıl biteceğinin belli olmamasını isteyenler gardınızı alın ve hemen kaçın bu cümleden, benden söylemesi 😂
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Sonunda açlıktan öleceğini düşünmüştüm ama her zorluğa rağmen umudun diri tutulması mesajı ağır basıyordu kitap boyunca. Bu açıdan şehri terk etmesi şaşırtmıştı beni.
Madem hazır spoiler sekmesi açtım, şu bakkal konusuna da değinmek istiyorum 😅
Bakkalın bilerek çaktırmadan yardım ettiğini sanmıştım ilk karşılaşmalarında ama gerçekten de yanlışlık yaparak vermiş ya parayı, kabullenemiyorum bu kısmı bir türlü :')
Bir de "Eh be adam kendini olduğundan daha iyi göstere göstere açlıktan ölecen nerdeyse, ne gururmuş be!" diyerekten isyanımı da yaptım mı tamam, oh içimde kalmadı, rahatladım 😂
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️ Spoiler bitti ⚠️
Kitabı okuduğum anda yorum yazmamanın ceremesi... neden bu puanı verdiğimi unutmuşum, nereden kırdım iki puanı hiç bilmiyorum. Neyse artık işte, kitaba puanım buymuş 😅
8/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆☆
------------------------------------------------------------------------
📌Sf. 13
"Her şeyi oluruna, kendimi şen sabaha bırakıyor, mutlu insanlar içinde ben de kaygısız, öne arkaya sallanıyordum. Bulutsuz, berraktı gökyüzü; benim de gönlüm gölgesiz."
📌Sf. 19
"Pencereyle sokak arasında düşünceler mekik dokuyor ama tek söz söylenmiyordu."
📌Sf. 40
"Ve karanlık çepçevre etrafımda pusudaydı; her taraf sessizdi, her şey sessiz. Ama yukarıda edebi musikî, hava, asla susmayan uzak ve sessiz uğultu, devam ediyordu."
📌Sf. 41
"Gemi leşlerinin yüzdüğü bulanık insanlık denizinde bembeyaz bir fenerdim ben."
📌Sf. 42
"Talih çok kere dolambaçlı yollardan gelirdi."
📌Sf. 70
"Vicdan mı, dedin? Delilik etme, bu yoksulluğunda, vicdan senin neyine?"
📌Sf. 125
"İnsan deli olmasa bile, biraz duyarlı bir kalbe sahip olabilirdi pekâlâ. Öyleleri vardır ki, ufak tefek şeyler onları yaşatır da sert bir söz onları öldürür."
📌Sf. 154
"Gülünç olmak istemiyordum, fazla gururdan ölebilirdi insan."
📌38:40 "İnsanoğlu ne yalancı! Çoğu zaman kendimize karşı bile dürüst olamıyoruz..." Film boyunca insanın üzerine öyle bir sağanak sağanak yalanlar boca ediliyor ki en sonunda elinizde nur topu gibi bir koca şüpheyle kalakalıyorsunuz öylece... Gerçi öylece kalakalsak yine iyi lakin…devamı📌38:40
"İnsanoğlu ne yalancı!
Çoğu zaman kendimize karşı bile dürüst olamıyoruz..."
Film boyunca insanın üzerine öyle bir sağanak sağanak yalanlar boca ediliyor ki en sonunda elinizde nur topu gibi bir koca şüpheyle kalakalıyorsunuz öylece...
Gerçi öylece kalakalsak yine iyi lakin o şüphe öyle bir şüphe ki git gide her hücrenizi, iliğinizi, kemiğinizi sarıp sarmalayan sizi gerim gerim sıkıştıran bir sancı gibi adeta baştan aşağı her yanınızla ayaklı bir şüpheye dönüşüveriyorsunuz öylece... Aklınızda tekrarlayan tekdüze aynı sorular... Hangisi gerçek, kim dürüst, kim bencil, ona mı inanmalı, buna mı?..
Peki ya en sonda, o adama güvenmeli mi, emanet edilebilecek biri mi, ben olsam ne yapardım, yoksa kendi ellerimle bir hayat mı karartıyorum taa en başından hem de, doğru mu yaptım, yanlış mı?..
Film bittiği anda zihnim tam olarak böyle bir hâldeydi. Filmde adeta bir başrol yok gibi, başrol sizsiniz, onlarla oturuyor, onlarla konuşuyor, bir köşede her şeye şahit oluyorsunuz. Bir karar verme ihtiyacı hissediyorsunuz, bir yargıya varma ihtiyacı... ama nafile... İnsan aslında ne kadar aciz olduğunu anlıyor, bir yargıya varamamanın, her şeyi bilememenin acizliğini... Bazen ne de kolay hükümler veriyor, niyetler okuyoruz, değil mi? Peki ya ne kadar düşünüp sorgulabiliyoruz bu denli kolay mıdır sahiden diye, bu kolaylık normal mi diye...
Halbuki başkalarının niyetini okumak bir kenara dursun, kendi niyetimizi okumak bile başlı başına bir iş değil midir ki çoğu zaman? Hem de öyle bir iş ki işin içinden çıkmak, kolay kelimesinin yanına yamacına bile yanaşamıyor...
Dürüstlük neden zorlar insanı? En başta da kendimize karşı dürüstlük sanki bir büyük, devasa külfet...
Sanıyorum film bu durumun çünküsünü gayet güzel açıklamış, daha iyi bir cevap bulamıyorum.
📌51:06
"İnsanlar kötü şeyleri unutmak ve yalan da olsa iyi şeylere inanmak ister. Böylesi daha zahmetsizdir."
Bu demek oluyor ki kendimizi olduğumuzdan daha iyi görmek istiyoruz, bunun için kendimizi, davranışlarımızı, düşüncelerimizi daha iyiye dönüştürmek yerine; daha iyiyle örtüp süslediğimiz bir hayali hâlimizi anlatmak daha zahmetsiz geliyor. Sanıyorum zahmet etmeyi öğrenmek kendimizi aşabilmenin ilk adımı, ayaklarımızı sızlatmaktan korkmamaksa bir ufak sancılı cesaret...
Bu zahmete cesaret edemediğimizdeyse hoşlanmadığımız her davranışımıza bir ama, bir bahane bulmamız pek de uzun sürmüyor. Film bu amaların, bahanelerin, yalanların hepsine bencillik ve sahtekarlık diyor ve bir posta da bencillik kavramı üzerine düşündürüyor, hatta bir noktada "Bencil olmazsan hayatta kalamazsın." diyor, sonra da acaba hayatta kalmak için illa bencil mi olmak lazım diye zihnimizi tıkır tıkır kurcalıyor. Zihnim tıkırdarken bu bahaneler arasından şeytanın da fıslamayı en sevdiği cümle şu olabilir diye düşünüyorum: "Ama herkes yapıyor!" Bence en tehlikeli cümle bu, zira insana her şeyi yaptırabiliyor. Böyle anlarda dönüp de "Ama ben herkes miyim ki herkesin yaptığını yapayım" diyip de o şeytanı dumur edebilmek nasıl enfes olurdu diye hayal ediyorum ve "konudan çok mu saptım acaba yine" diye de bir tur sorguluyorum 😅
Velhasılıkelam film üzerine daldığım bütün bu düşüncelerden sıyrılıp da yüzeye çıkarsam artık, buraya kadar anlattıklarımdan filmi gayet beğendiğim anlaşılmıştır zaten. Filmin görselliğini de ayrıca belirterek fazlasıyla hoşuma gittiğini söylemek istiyorum. Kamera her bir açıyı es geçmeden sanki gerçeğin bütün pencerelerini dolanmak ister gibi olayı her yönüyle gözlerimizin önüne sermeye çabaladığını hissettim. Kameranın bir sağa bir sola kayması, bir yukarıdan bir aşağıdan çekmesi ister istemez tüm detaylardan gör der gibiydi ve bu, filmi gözümde şahane estetik kıldı.
Lakin bir parantez açarak şunu da eklemek isterim ki bu tarz eski filmlerin genelinde bazı sahnelerin uzun uzadıya sündürülmüş hissiyatı veren yanına bir türlü alışamıyorum. Filmi ara ara x10 hızına alasım geliyor ama inat ettim, direndim ve filmi hızlandırmadan izledim (bence bir alkışı hak ettim) 😂
Bilmiyorum, siz de hissediyor musunuzdur? Bu tarz yıllar yıllar öncesinin filmlerini izlerken bir yandan sanki o dönemde yaşıyormuşum da film ilk çıktığında sinemaya gitmiş, filmi öyle izliyormuşum gibi hayal ediyorum ve bu hayal değişik, hoş bir izlenim bırakıyor bende. Böyle hayal edince tahammülsüzlüğüme bile tahammül edesim geliyor, sanıyorum ondan filmi hızlandırmadan sabredip izlemeyi başarabildim hahahsjd
Neysem, yeter bu kadar konuştuğum. Sonuç olarak bu sefer de henüz hiç gitmediğim, görmediğim coğrafyaların asla gidemeyeceğim zamanlarına ışınlandık, çok şükür 🎬💫
Ha bir de olur da siz de izlerken ansızın 1950'lerin belki Tokyo'sunda, Kyoto'sunda falan dolanasınız tutarsa bir sokakta karşılaşırız, bir selam verirsiniz belki 🤭🌸
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
Önyargıların, etiketlerin sahteliğini ve bu sahteliğin doğurduğu o ötekileştiren zorbalıkları temeline alan şahane bir film. Ben filmi bayağı bir sevdim. Konusunu, oyunculuklarını, görselliğini her yanını beğendim. Siyah-beyaz oluşu da ayrı bir estetik, derinlik katmış filme, şiirsel bir güzellik sezdiriyordu. Şiirsellikten…devamıÖnyargıların, etiketlerin sahteliğini ve bu sahteliğin doğurduğu o ötekileştiren zorbalıkları temeline alan şahane bir film.
Ben filmi bayağı bir sevdim. Konusunu, oyunculuklarını, görselliğini her yanını beğendim. Siyah-beyaz oluşu da ayrı bir estetik, derinlik katmış filme, şiirsel bir güzellik sezdiriyordu. Şiirsellikten kastım da karanlık ve aydınlık hissiyatının oluşturduğu tezatlık, konunun etkileyiciliğini daha bir arttırmış.
Özellikle kameranın Fil Adam'ın kendisinden ziyade başkalarının ifadelerine, tepkilerine odaklanması da güzeldi. Yıllar yılı derinleşen travmalarıyla hepten kendine yabancılaşmış birinin yalnızca başka yüzlerdeki yansımalarda, başkalarının algılarında sıkışmış bir hâlde var olmasını derinden hissettiriyordu.
Bu açıdan film, insanın kendi değerini başkalarının düşüncelerinde aramasını da eleştiriyor ve insanların düşünceleri, sizi iyi veya kötü, güzel veya çirkin nasıl bir etiketle algıladıkları sizin kim olduğunuzu belirleyemez, diyordu.
Aynı zamanda bu eleştirilerin arasından film, bir insanın travmalarını sevgi ve şefkat tek başına iyileştirmeye yeter mi, kendine yabancılaşmış bir insanın kabuğundan çıkmasına arkadaşlık, dostluk tek başına çare olur mu diye de soruyordu.
⚠️ Vee dikkat, dikkaat, bir iki tanecik spoilerlı yorum da eklemek istiyorum, bilginizee ⚠️
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Doktor Frederick Treves'in John Merrick'i ilk defa gördüğü sahnede kameranın doktorun karanlıklar içinden çıkan yüzüne yakınlaşması tam olarak bahsettiğim o şiirselliklere uyan sahnelerden biriydi. Bu sahneden yola çıkarak doktorun sonrasında yaptığı "Ben iyi biri miyim yoksa kötü biri mi?" iç hesaplaşmasında, başından beri John Merrick'i kendi menfaati veya ünü için kullanmak yerine John'a gerçekten yardım etmek istediğini düşünmüştüm. O ilk gördüğü anda döktüğü gözyaşı doktorun bana empati kurduğunu hissettirmişti ama şöyle bir düşününce kameranın ışıkla şiirsel bir dilde oynaması yani daha somut ifade etmem gerekirse ilk başlarda sahnelerin karanlık tonlarda, ışığın az vurduğu yüzlere odaklanması John'un tamamen yüzeysel, dış görünüşüne odaklanıldığını göstermekteydi. İlerleyen sahnelerdeyse bu keskin tonlar yumuşadı, karanlıklar dağılmaya, ışıklar daha bir aydınlık olmaya başladı ve odak artık John'un deforme olmuş bedeninden kişiliğinin inceliğine, nahifliğine kaydı. Bu açıdan ilk başlarda doktor John'un gözlerine bile bakamazken -belki de içten içe onu gerçekten doktorluk ünü için kullanmış olmanın, sirkten hastaneye getirerek yine bir gösteri malzemesine dönüştürmesinin vicdan azabını duyuyordu- sonraları John'un tekrar bulunduğu sahnede doktorun samimi bir dost olarak içten bir sevinçle John'a sarılabilmesi aslında doktorun da John'a olan bakışının değiştiğini düşündürüyordu. Aslında bir tek en temiz bakan, John'un sadece kişiliğini önemseyip gören, samimiyetle elini tutan, hatta yanağından öpen sadece o tiyatro sanatçısı kadın olmuştu, onun haricinde kimse John'a bu denli temiz bir şevkat, sevgi ve saygıyla bakamamıştı, hatta bu sahnedeki bu bakışın sıcaklığını yansıtan renk tonlamaları da yumuşaktı, karanlıklardan sıyrılmış, aydınlanmış bir yüz görüyorduk. İşte tam olarak bu izlemekten mest olunası sahnelerdeki, şiirsellik değilse nedir :')
Bu dıştan içe, yüzeyden öze odak değişiminin ilk adımı tabii ki iletişimdi. John'un neredeyse kullanmayı unuttuğu kelimeleri tekrar bulması, konuşmaya cesaret edebilmesi hem insanların hem de John'un kendisinin Fil Adam'ın bir kişiliğini olduğunu görmesini sağladı, bir bakıma John'un kendine yabancılaşmasının buzlarını kıran ilk adımdı konuşması.
Yalnız bir sorun vardı, deforme olan ağzı kendini ifade edebilmesini bir noktada yetersiz kılıyordu. Bu noktada başka ifade yolları arar oldu ve bulduğu yol, sanattı. Hayal gücünü ortaya koyabileceği bir işe koyuldu, penceresinden duvarın ardında sadece çatısını görebildiği bir katedralin maketini yapmaya girişti. O tamamını görmesine mani olan duvar hem katedral ile hem de sanki kendi benliği ile arasında bir engel gibiydi. Kendini adım adım kazanmasının, benliğini keşfetmesinin, kendiyle barışmasının -her ne dersek diyelim- adımları katedral maketiyle doğru orantıda inşa ediliyordu. Hatta gece bekçisinin Fil Adam'ı görmeleri için bir grup insanı getirdiği sahnede o karmaşanın içinde maketin de yıkılması John'un kendiyle olan ilişkisinde yeniden travma almasını, kendiyle barışma sürecinin de yıkıma uğramasını yansıtıyordu. Bu travma sahnelerindeki o görüntüler film boyunca ara ara gördüğümüz o annesinin file karşı çığlıkları, senkronize çalışan adamlar, bakışlar, sanki kovalanıyormuş gibi John'un kaçışları bize Fil Adam'ın adeta zihninin içini, psikolojisini göstermekteydi ve bu bakımdan bu sahneler de ayrı bir şiirsellikteydi.
Hatırlarsanız baş hemşire odaya katiyyen ayna getirilmemesini tembihlemişti ve bekçi o gece John'un yüzüne ayna tuttuğunda John kendi görüntüsünden dehşete düşmüş, çığlık atmıştı. Bu durum hem travmasını yeniden tetiklediği için bir anlığına yeniden kendine yabancılaşmasına sebep olmuş lakin diğer yandan hem de o sirkten kaçtıktan sonra bir tur da tren istasyonundaki kendisini kovalayan bir grup insandan kaçarken belki de ilk kez kendini savunmasına, üzerine yürüyüp etrafını saran gözlere, yüzlere "Ben bir hayvan değilim, ben bir insanım!" diye bağırmasına vesile olmuştu.
Böylece en sonunda kendiyle barışma sürecini tamamlandığı gibi katedral maketini de bitirmiş oldu ve John bu kendini kazandığı, sevildiğini, dostluk kurduğunu hissettiği anda bile yine de normal olma isteği ağır bastı, hayatı uğruna bir kez dahi olsa normalliği deneyimlemek istedi. Deforme olmuş kafasının hayati tehlike riski taşımasından dolayı sadece oturarak uyuyabilmesine rağmen başını yastığa koyarak uyumayı seçti ve uykusunda boğularak vefat etti. Tam olarak bu sahne bahsettiğim o soruyu, "Bir insanın travmalarını, kendine yabancılaşmasını arkadaşlık, dostluk, sevgi ve şefkat tek başına iyileştirmeye yeter mi?" sorusunu akla getiriyordu.
Filmden sonra John'un gerçek hayatını araştırdığımda annesinin daha John küçük yaştayken vefat ettiğini ve babasının yeniden evlenerek John'u istemediğini böylece John okulu bırakmış, kimsesizler evinde kalmış olduğunu, yolunun sirke düştüğünü öğrendim ve sanıyorum doğduğunda görünüşü normal, sağlıklıyken hastalığı yaşı ilerledikçe artmış. Filmde hayatının bu öncesini de göstermesini isterdim.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️ Spoiler bitti. Evet, bir iki tanecik yorum ekledim, benim bir iki taneciğim de bu kadarmış 😂
Son olarak filmi ben fazlasıyla sevdim lakin yine de ufak bir eksiklik olarak sadece hikayenin öncesine, çocukluğuna dair bir şeylere de filmde yer verilseymiş dedim ve buradan bir puan kırdım.
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
Filmi iki yarıya ayırırsam iki yarısına da bayıldığımı söyleyebilirim lakin ilk yarıya beğeniden, ikinci yarıyaysa sıkıntıdan... :') Filmin ilk yarısını cidden çok sevdim, güzel başlamıştı. Özellikle genç kızın konuşmalarının olduğu kısımların hepsi en çok beğendiğim sahnelerdi. Filmin baştan sona görselliği…devamıFilmi iki yarıya ayırırsam iki yarısına da bayıldığımı söyleyebilirim lakin ilk yarıya beğeniden, ikinci yarıyaysa sıkıntıdan... :')
Filmin ilk yarısını cidden çok sevdim, güzel başlamıştı. Özellikle genç kızın konuşmalarının olduğu kısımların hepsi en çok beğendiğim sahnelerdi. Filmin baştan sona görselliği de çok güzeldi, bayağı hoşuma gitti.
Amaa ne yazık ki film, ikinci yarıda bir bocalamış, sarsılmış ve toparlayamamış. Özellikle Avcı lakaplı polisin sorgulamalarını, zekasına ve lakabına yaraşır cinsten bulamamaya başladığımda film ciddi oranda bir yavanlaştı. Bu durumu şöyle daha somut ifade edebilirim: Mesela bir sahnede kızın eşyalarını sorduğunda depoya kaldırıldığını sonra da dağıtılıp atıldığını duyunca "Eve bir daha dönmeyeceğini bildiğiniz için mi?" diye sorması gayet zekiceydi, lakabına yaraşır cinsten tam bir olta soru. Ama bundan sonra filmin sonuna değin sorduğu soruların, davranışlarının, cümlelerinin o kıvrak zekalıktan uzaklaşmasından hoşlanamadım. Hep dümdüz sorular sorar oldu "Sizce katil kim, siz mi öldürdünüz" diye. Bunlar bir de tuzak soruymuş, vay be 40 yıl düşünsek bulamayız böyle tuzak 😂
Aslında olayların giriş ve gelişme kısımlarını çok mu çok beğenip beklentim yükselirken çözüm kısmınınsa bir o kadar yavan kalıp tatmin etmemesinden hoşlanamadım. Sonuca acele varılmış hissiyatı veriyor film. Bir de sonunun bu kadar tahmin edilebilir olması, gizemi sağlayamamasını sevemedim. Mesela tırnak izi arıyorlardı ya, bu izlere birkaç kişide rastlasalardı ve biz de acaba o mu katil yoksa bu mu diye azıcık gidip gelseydik daha bir güzel olurdu film. Hatta birinin kolunda da tırnak izi gibi çizikler ağaç, çalı çırpı budarken olmuş olsa biz acaba doğru mu söylüyor, yalan mı diye düşünseydik fena mı olurdu, bence olmazdı, gayet de güzel olurdu ama olduramamışlar işte :')
⚠️ Spoilerlı bir iki şeyden de bahsedesim var, spoi yemek istemeyenler aman dikkat kaçın, uyarmadı demeyin 😂
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Şimdi ilk önce madem amacı kızın böbreğini almaktı, o zaman neden evlenmesi gerektiğini çözemedim, bana bu kısım bayağı saçma geldi. Yani mesela babasına para teklif etseydi de babası kabul etmiş olsa kız da kendisine sorulmadan pazarlık yapıldığını duymuş da kaçmış olsa daha mantıklı olurdu senaryo. Bu hâliyle olmamış, olamamış diye düşünüyorum. Ya her şeyden bahsedelim, çocuk gelin, zoraki evlilik konusu da olsun istediler, ortaya karışık oldu böyle ya da cidden konuyu bağlayamadılar mı bilemiyorum.
İkinci yan; şu Asit Ömer'i pattadanak öldürmeye ne gerek vardı, onun üzerinden katil kim karmaşası yaratılmaya devam edilebilirdi, hatta hemen yakalanmasa biraz daha kaçsa, izi sürülse ve bulunana kadar o sıra acaba katil o mu diye şüphelenilseydi keşke. O kargaşa anında vurulmadan kaçsa da güzel olabilirdi belki, Ömer'i neden vurmak istedi, Ömer niye kaçtı, ne söyleyecekti diye azıcık meraklanırdık en azından :')
Üçüncü yan; ortada katil kalmadı, herkesi niye öldürttünüz ya, göz göre göre niye intihar ediyorlar. En azından bir, kızın bedeni bulunsaydı. Avcı o kadar kızın mezarı yok, olay çözülmedi diyip duruyordu madem, ee o zaman kızı niye bulmaya uğraşmadın 🤦🏻♀️
Kızın ölüm anı da bir garip geldi bana, mantıklı değil gibi, doktoru tırmalama şekli falan çok yapay geldi gözüme. O buldukları el tam böyle bir şey tutar gibi bir hâldeydi. Mesela kız nefes alamamaya başladığında doktorun kolunu sıkı sıkı tutmuş, o anda çizmiş olsa neyse ama sadece tırnaklarını adamın kolunun içine değdirerek kedi tırmalamış gibi muntazam üç çizgi çekmesi çok komiğime gitti benim niyeyse 😂
Ayrıca Çaylak denilen Hasan'ın teziyle alakalı da bir şeyler beklemiştim, seri katillerle alakalı bir yerlere bağlanacak sanmıştım olaylar, bu açıdan bağlantı olması da iyi olabilirdi sanki.
Son olarak şu İdris karakteri deli diye yumuşatılacak cinsten değil, dümdüz psikopattı, hiç sevemedim karakteri, kadın katili olmaya yatkın cinayet polisi 🙄
Diğer yandan Asiye'ye de gıcık oldum, adam normal değil tamam ama senden adam olmaz dediğin birine niye ümit veriyorsun, bir de hataydı diyorsun, adamın ayarlarıyla oynuyorsun, sonra adam niye çıldırıyor. Asiye'deki tutarsızlığı da hiç sevemedim.
Bütün psikopatlığı İdris'in o ölüm anına bağlamak için kurguladıklarını düşünüyorum. Emekli olan meslektaşına şarkı söylediği sahneyle ölüm anında yine o vedayı hatırlaması güzeldi, herkes İdris'e veda ediyormuş gibi olması sahneyi daha hoş, etkileyici kılmış.
Hep olumsuzdan bahsettim, biraz da olumlu yanı olarak özellikle başlardaki sahne geçişleri çok hoşuma gitti. Mesela kızın nehirdeki kolunu gösterirken birden kara tahtadaki şüphe yazısına geçmesi ve bir de Avcı eşine "Her zamanki şeyler işte, kesik bir kol bulduk" dediği anda Hasan'ın nişanlısının "Nee kesik kol mu" demesi, güzel kurgulanmış, bu tarz sahne geçişleri çok hoşuma gitti benim.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Bu bahsettiğim yanları daha farklı olsa tam 10'luk film olabilirmiş, ilk başlarda 10/10'luk olacağını da sanmıştım ama azar azar hayalleri kıra kıra nahoş bir finalle bitti film. Yine de çok puan kırmayacağım, filmin görselliğini, renklerini, oyunculukları ve ilk yarısını beğendim, ikinci yarısını çok eleştirdim ama yine de sevdim gibi filmi 😂
7/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆☆☆
Irkçılık konusunu ele alan pek çok film var, belki bu filmden daha iyileri olduğu da söylenebilir lakin daha önce kadın ve annelik üzerinden ırkçılığı ele alan bir film izlediğimi hiç hatırlamıyorum. Bu açıdan konusunu büsbütün kıymetli buldum ve filmi fazlasıyla…devamıIrkçılık konusunu ele alan pek çok film var, belki bu filmden daha iyileri olduğu da söylenebilir lakin daha önce kadın ve annelik üzerinden ırkçılığı ele alan bir film izlediğimi hiç hatırlamıyorum. Bu açıdan konusunu büsbütün kıymetli buldum ve filmi fazlasıyla sevdim.
Benzer temada olan diğer filmlerden ayrı olarak bu filmde ırkçılığın fiziksel şiddetinden ziyade duygusal, psikolojik eziyetine odaklanılmış ve hâliyle bu psikolojik yıkımın bir parçası da annelik kavramı üzerinden örülmüş.
Bir insanın biyolojik anne olmasa dahi bir çocuğa sevgi, şevkat, ilgi verebileceğini, annelik yapabileceğini çok net hissettiren bir filmdi. Buna rağmen böyle bir sevgiyle büyüyebilen çocukların büyüdüklerinde yine kötülüğü seçebilmesi de fazla üzücüydü ama neyseki armut her zaman dibine düşmüyor, çok şükür...
📌2:04:30
"Cesaret bazen nesil atlar. Onu ailemize geri getirdiğin için teşekkür ederim."
Bu açıdan filmin en anlamlı repliklerinden biriydi. Bazen en yakınımızdakilere, hatta ailemize rağmen doğruları, iyiyi seçebilmek büyük cesaret işi, herkes bu yükü sırtlamayı göze alamıyor maalesef...
Ben hep sadece sevgisiz büyüyen insanların kötüleştiğini düşünürdüm, sevmeyi bilmediklerinden, öğrenemediklerinden yüreklerinde büyüyen yaranın boşluğunu nefret doldurur sanırdım. Oysaki sıcacık bir aydınlığın tam ordasındayken bile bir kalbin kararması mümkünmüş.
Bu doğrultuda düşüncem de hâliyle değişmiş oldu tabii... kötülüğün dış etkenlerden bağımsız olduğuna inanmaya başladım. Yani "ama travmasıymış, ama ailesi şöyleymiş, ama dertleri, sorunları böyleymiş..." vs. tüm ama'lardan bağımsız, tüm bahanelerin ötesinde kötülüğü tercih eden dümdüz kötüdür, diyorum. Kötülüğün de, insanın kalbini karartmasının da bir tercih olduğuna inanıyorum artık zira iyi insanlar hiç hataya düşmedikleri, asla kötü bir şey yapmadıkları için değil; aksine her hatada o kalplerinin karartısını yeniden ve yeniden temizleyebildikleri, iyi olmayı seçebildikleri için iyi insanlar olduklarına inanıyorum. Yani fikrimce asıl marifeti insanın belki her gün kararak ölen kalbini yine her gün inatla temizleyip tekrar tekrar canlandırabilmesinde buluyorum. Sonuçta temizlik imandan geliyor 🌻
📌24:37
"Her gün ölünmez. Sabah uyandığında bazı kararlar almak zorunda olacaksın. Kendine şu soruyu sormalısın: Ahmakların bugün hakkımda söylediği bütün kötü şeylere inanacak mıyım?"
Ahh Constantine... Bir sen bir de Aibileen, adeta "nasıl özgüven kazandırılır"ın kitabını yazmışsınız. Doğruyu, iyiyi seçmek kadar kötüye inanmamanın da nasıl büyük bir cesaret gerektirdiğini ne de güzel anlatmışsınız...
Velhasılıkelam filmin ele aldığı konuyu her detayıyla düşünmeye değer bulduğumdan zaten çokça sevdim ve sanıyorum, bunu daha fazla vurgulamama gerek yok ama bunun haricinde o konuyu işleyiş şeklini, oyunculuklarını, hem güldürüp hem hüzünlendiren yanını da ayrı bir sevdim. Zaten beğendiğim oyuncularla doluydu film ve bu da filme izlemesi lezzetli mi lezzetli bir güzellik katmıştı ✨
Neredeyse her bir karakteri ayrı ayrı beğendim ama favorim Celia karakteri oldu, hem kadının enerjisi hem Minny'e olan davranışlarıyla çok tatlı, neşeli bir karakter olması hoşuma gitti. Sorunlarına rağmen hâlâ gülebilmesi, o pozitif enerjisi gerçekten çok hoştu. Ayrıca Celia ve Johnny çiftinin iletişimlerinin, birbirlerine karşı anlayışlarının, verdikleri değerin hoşluğunu da belirterek buraya not düşme ihtiyacı hissediyorum.
Bir de Mae Mobley karakterini oynayan çocuk oyuncu da aşırı sevimliydi ve o kadar içten, sahici bir oyunculuğu vardı ki ağladığı o iki sahnede benim de gözlerim dolmuştu: Biri bahçeye yığılmış klozetlerin olduğu sahne, diğeri de filmin sonlarına doğru camda bağırdığı sahne...
Filmin sevemediğim tek yanıysa yine her zamanki gibi finalinin filmin güzelliğini baltalaması oldu. Daha güzel bir sona bağlansaydı film, cidden tadından yenmezdi amaaa... işte biraz Stuart'a, biraz da hem oksijen israfı o şirret kadının insanın içini ferahlatacak cinsten şöyle bir güzel layığını bulmayışına (gerçi layığını yemişti ama olsun, yine de bu kadarla kurtulamamalıydı😂), hem de filmin son dakikalarında gider ayak Aibileen'e de fesatlık zehrini sıçratabilmesine içten mi içten, canı gönülden sövgülerimle filmi noktalamak düşmüş benim de payıma... napalım nasip kısmet :')
Vee son bir güzel alıntı daha 🌿
📌2:17:29
"Hiç kimse bana ben olmanın nasıl olduğunu sormamıştı. Bu konudaki doğruyu söylediğimde kendimi özgür hissettim..."
Kendini bilmenin özgürlüğü ne kadar da kıymetli değil mi? Sınırlarını, haddini, çabanı, potansiyelini, gücünü, korkularını, cesaretini, ne olmak istediğini ve ne olmak istemediğini bilmek... insanın kendiyle tanışması sahiden de upuzun uçsuz bucaksız bir yolmuş... koskocaman bir ömürlük yol 💫
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆