ibrakadarbra (@ibrakadarbra)

Öncelikle bugün benim doğum günüm arkadaşlar. Bugün benim doğum günüm hem sarhoşum, hem yastayım şarkısıyla klişe bir doğum günü paylaşımı yapmak istemem tabi ki. Çünkü neden yasta olayım ki, tam tersi çok sevinçliyim. Dördüncü ayın on dördünde yanmış kandilim ve…devamı

ibrakadarbra 6 days ago

Saatleri Ayarlama Enstitüsü

Ahmet Hamdi Tanpınar

43 Gönderi

Saatleri Ayarlama Enstitüsü Kitabı okuduktan sonra, duvardaki saatimizin üç dakika ileri olduğunu görüp ayarlama isteği uyandı. Dijital saatleri ruhsuz, mekanik saatleri ise ruhu olan, içimizden biri gibi hissettim kitap bitince. Özellikle "Mübarek" ismini verdikleri tarihi ve büyük saatin elini öpüp;…devamıSaatleri Ayarlama Enstitüsü Kitabı okuduktan sonra, duvardaki saatimizin üç dakika ileri olduğunu görüp ayarlama isteği uyandı. Dijital saatleri ruhsuz, mekanik saatleri ise ruhu olan, içimizden biri gibi hissettim kitap bitince. Özellikle "Mübarek" ismini verdikleri tarihi ve büyük saatin elini öpüp; halini, hatrını sormak istedim ciddi ciddi. Baş karakterimiz Hayri İrdal akıllı saatleri görse ne tepki verirdi acaba diye düşünmeden edemedim. Kitap, Türkiye'nin modernizme geçiş süreci ve bu süreçte yaşanan toplumsal sorunları anlatıyor. İki uygarlık arasında bocalayan toplumun hatalı tutumları ve davranışları; mizahi ve alaycı bir dille eleştirilir. Kitap her bölümü ayrı bir zaman dilimini kapsaya dört bölûmden oluşmaktadır. . Büyük Umutlar: bu dönem başkarakterimiz Hayri İrdal'ın geleneksel bir aile ile büyüdüğü zamanı anlatmakla beraber, Tanzimat öncesi zaman dilimini sembolize ediyor. . Küçük Hakikatlar: Hayri İrdal’ın geleneksel aile yapısından çıkarak, kendi ailesinin kurduğu ve arayışlar içinde olduğu bir dönemi ifade etmekle beraber Tanzimat dönemi sonrasını sembolize eder. . Sabaha Doğru: Toplumun, yaşayış ve anlayışlarının değiştiği bu dönem erken Cumhuriyet dönemini ifade eder. . Her Mevsimin Bir Sonu Vardır: Bu dönem romanın son kısmını oluşturur. Saatleri Ayarlama Enstitüsünün kapanması bir sonu anlatırken Cumhuriyet dönemi devamını ifade eder. Dolayısıyla kitabımız birinci bölümden sonuncu bölüme kadar, bir kişinin yaklaşık 50 senesini konu edinir. Romanda gelenekselciliği ve Türk modernleşmesini temsil eden karakterler vardır. Gelenekselciliğin olumlu yönünü Muvakkit Nuri Efendi, olumsuz yönünü ise Seyit Lütfullah temsil eder. Türk modernleşmesini temsil eden karakter Halit Ayarcı’dır. Romanın hem anlatıcısı hem de başkahramanı ise Hayri İrdal’dır. Çocukluğu Abdülhamit döneminde geçen, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde de yaşayan İrdal, geleneksel toplum düzeninden modernizme geçiş sürecindeki, başka bir deyişle -ne geleneksel toplum düzenini koruyabilmiş ne de tam olarak modern olabilmiş- Türkiye’yi temsil etmektedir. Kendisi bu yönüyle romandaki diğer kahramanlardan ayrılmaktadır. Kitap; zamanı, saati ve hayali bir enstitüyü metafor olarak kullanarak, bürokrasiyi, adam kayırmayı, gereksiz batı özentiliğini, yozlaşmayı ironik ve mizahi bir dille eleştirir. Çok akıcı ve insanı içine çeken bir eser. Eski kelimelerin biraz fazla kullanıldığınıda belirtmeden geçmeyim ama bunlar ufak bir Google aramasıyla çözülebilir. Kesin okuyun derim. Kitaptan en dikkatimi çeken alıntıyı da yazmazsam olmaz. . "En iyisi düşünmemekti. Kaçmaktı. Kendi içime kaçmak. Fakat bir içim var mıydı? Hatta ben var mıydım? Ben dediğim şey, bir yığın ihtiyaç, azap ve korku idi.” İyi haftasonları dilerim...

ibrakadarbra 2 weeks ago

Sonsuzluk ve Bir Gün

Saeed Roustayi

11 Gönderi

Spoiler içeriyor İnsan sosyal bir canlıdır ama toplumun sosyallik kalıbı içinde insanların bireysel hayatını bu kadar etkilemesi ve yönlendirmesi günümüzde çok gerekli midir? Bu durumdan en çok kadınlar etkilenmekte ve baskı görmektedir. Ya mecburi bı evlilikle eşine hızmet etmeye, ya da evlenmeyip…devamıİnsan sosyal bir canlıdır ama toplumun sosyallik kalıbı içinde insanların bireysel hayatını bu kadar etkilemesi ve yönlendirmesi günümüzde çok gerekli midir? Bu durumdan en çok kadınlar etkilenmekte ve baskı görmektedir. Ya mecburi bı evlilikle eşine hızmet etmeye, ya da evlenmeyip evinde, babasına ve erkek kardeşlerine hizmet etmeye zorlanmaktadır. Erkekler ise adam gibi adam anlayışıyla, sadece ailesini geçındirmeye, sert, katı disiplinli olmaya zorlanmaktadır. Filmimiz, Tahran'ın fâkir kenar mahallelerinden birinde yaşayan babaları ölmüş, yatalak anneleriyle yaşayan yedi kardeşin, anneleri ve kendi aralarındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Uyuşturucu bağımlısi ve satıcısı ortanca oğul Mohsen, ailenin tek geçim kaynağı olan dükkanı genişletmeye çalışan eski uyuşrurucu bağımlısı büyük oğul Morteza ve zengin Afgan talibinin evlilik teklifini kabul edip etmeme konusunda bocalayan Somayeh arasında şekillenen, zaman zaman diğer kardeşlerin de ortak olduğu aile için çatışmalara odaklanıyor. Film bir yandan uyuşrurucu ticareti yapan Mohsen'in aile için oluşturduğu tehlikeler ile uğraşan aile üyelerinin çaresizce, onu bu illetten kurtarma ve koruma çabalarını anlatırken, bir yandan da ailenin birleştirici gücü Somayeh'in evlilik teklifini kabul etmesi ve evden ayrılması ihtimali karşısında yaşadıkları ikircikli ruh halini anlatıyor. Film her ne kadar bu üç karakter üzerinden şekilleniyor gibi gözükse de, yan karakterlerin kendine ait hikâyecikleri de filme zenginlik katıyor. Adı uyuşturucu ile anılan ve çevreleri tarafından pek sevilmeyen ailenin her biri kaybeden bireylerinin iç hesaplaşmaları, aile içi kavgalar, derin çatışmalar, kadının toplum içindeki yeri ve çaresizliği, sosyo-ekonomk sorunlar, harika diyaloglar ve son derece derinlikli bir kurguyla işlenmiş. Üç oyuncunu üst düzey performansıyla dikkat çekiyor film. Bir tek mekän filmi gibi olmasına rağmen seyircinin kendinden kopmasına izin vermeyen temposu ve aile için ilişkilere, kardeşliğe dair sözleriyle insanı derinden etkileyen bir film. İyi seyirler dilerim dostlar...

ibrakadarbra 2 weeks ago

Yüksek müsaadelerinizle bugün aklıma takılan bir şarkıyı paylaşmak isterim. Ben bir garip aşk bestesiyim Şu yüreğin güftesiyim Hiç umulmaz nerelerde Tek başıma sersefilim Bir garip aşk bestesiyim Öyle içten, öyle serin Akıl almaz dayanılmaz Tek başıma çok sefilim Ben bir…devamı

ibrakadarbra 2 weeks ago

Eski bayramlar gibi olmasa da, bayram yine bayramdır. Onun bi havası, bereketi ve heyecanı vardır her zaman. Nerde o eski bayramlar demek işin kolayına kaçmak ve hayıflanmaktan başka bir şey değildir. Bayramları, eski bayramlar gibi canlı, heyecanlı ve neşeli hale…devamı

ibrakadarbra 2 weeks ago

Yedinci Mühür

Ingmar Bergman

105 Gönderi

Film izleyip, film üzerine görüşlerimizi ve yorumlarımızı paylaştığımız, "Sinema Kulübü" adlı telegram grubumuzda bu haftaki izlediğimiz filmin yorumuyla karşınızdayım. Filmde; ölüm, ölüm karşısında insanın çaresizliği, ölüm sonrası, tanrının varlığı gibi felsefi konular işleniyor ve sorgulanıyor. Film veba hastalığının tehlikesi ve…devamıFilm izleyip, film üzerine görüşlerimizi ve yorumlarımızı paylaştığımız, "Sinema Kulübü" adlı telegram grubumuzda bu haftaki izlediğimiz filmin yorumuyla karşınızdayım. Filmde; ölüm, ölüm karşısında insanın çaresizliği, ölüm sonrası, tanrının varlığı gibi felsefi konular işleniyor ve sorgulanıyor. Film veba hastalığının tehlikesi ve öldürücülüğünü anlatırken, çekildiği soğuk savaş dönemindeki nükleer savaş tehlikesine de dikkat çekiyor. On yıl boyunca Haçlı Seferlerinde yer almış, savaşmış şövalye Antonious Block ve silahtarı Jöns, ülkelerine döndüklerinde her şey çok değişmiştir. Savaşlarda gördüğü yıkımdan etkilenen Block, kendisini vebanın tarumar ettiği topraklarında, hastalıktan kırılan halkının arasında bulur. Gördüğü bu hengâme üzerine Tanrıdan kuşku duymaya ve yolundan sapmaya başlayan Şövalye, canını almaya gelen Ölüm'e meydan okur ve onu satranç oynamaya davet eder. İddiaya göre ikili satranç oynayacak ve bu müsabakanın sonucuna göre Block'un bedeni ve ruhunun Ölüm tarafından alınıp alınmayacağı belirlenecektir. Müsabaka sırasında Şövalye ve silahtarı, yaşamın anlamını aradıkları bir yolculuğa çıkar. Film, Block'un ölümle karşı karşıya kalmasını ve yaşamın anlamıyla ilgili derin sorgulamalarını anlatır. Film boyunca karakterimizi derin bir belirsizlik ve ruhsal buhran içinde görürüz. Zira gittiği her yere kafasındaki soru işaretlerini de götürür, rasyonel cevaplar arar, inanç değil cevap istemektedir. Filmin agnostik karakteridir. Silahtar Jöns, Block'un sadık arkadaşıdır. Tıpkı onun gibi savaşın ve ölümün ortasında yaşamış biri olarak, dünya görüsü acı gerçeklere dayanır. Jöns, Block'un inanç krizlerine anlayışlı ve destekleyici bir figür olmakla beraber, sert realizmi ve pragmatik bakış açısıyla diğer karakterlerden ayrıdır. Filmdeki ateist karakterdir. Akrobat Jof, karısı Mia ve bebekleri Mikael, yedikleri çilek ve içtikleri sütten mutlu olan, sevgi dolu bir ailedirler. Filmde masumiyet, sevgi ve umudu temsil ederler, çünkü başlarına gelen en talihsiz olaylar bile onların huzurunu bozamaz. Tiyatroculukla uğraşan aile kasaba kasaba gezip gösterilerini sergileyerek geçimlerini sağlarlar. Filmin sonunda alelade yaşamlarına dönerler. Filmdeki teist karakterlerdir. Filmin çok kasvetli bir havası vardır, filmin başında okunan İncil ayeti bu havayı destekler. Orta Çağın skolastik düşünce devrini gerçekçi şekilde yansıtmış. Filmin sonunda karakterlerin yemek sahnesiyle, "Son Akşam Yemeği" tablosunu, Block'un Ölüm'le satranç sahnesiyle, "Satranç Oynayan Ölüm" tablosunu ve filmin sonundaki ölüm dansı sahnesiyle ise, "Danse Macabre" tablosunun beyaz perde versiyonunu çizmiş sanki Bergman. Film içerdiği anlam yüklü imgeler, felsefi göndermeler, toplumsal eleştiriler ve titizlikle hazırlanmış diyaloglarıyla hepimizin mâlumu olan ölüm olgusunu benzersiz şekilde işliyor ve izleyici de derin etkiler bırakıyor. Herkese iyi seyirler dilerim...

ibrakadarbra 3 weeks ago

Satranç

Stefan Zweig

263 Gönderi

Adını ve kitaplarını çok duyduğum ve merak ettiğim bir yazar olan Stefan Zweig'ın okuduğum ilk kitabı. Kitap insanın zihninin hem bir hapishane, hem de o hapishaneden çıkış anahtarı olması üzerine, derin düşünceler ve sorgulamalara itiyor bizleri. İletişim araçları olmadan, dış…devamıAdını ve kitaplarını çok duyduğum ve merak ettiğim bir yazar olan Stefan Zweig'ın okuduğum ilk kitabı. Kitap insanın zihninin hem bir hapishane, hem de o hapishaneden çıkış anahtarı olması üzerine, derin düşünceler ve sorgulamalara itiyor bizleri. İletişim araçları olmadan, dış dünyayla hiç bağlantı kurmadan, sadece zaruri ihtiyaçlarımızı karşılayarak, zihin hapishanesinde biz ne kadar süre delirmeden kalabiliriz ki? Kitabımız Buenos Aires'e giden bir gemide geçiyor. Adı meçhul anlatıcımız, arkadaşından gemide dünya şampiyonu bir santranç oyuncusunun olduğunu öğreniyor. Bu oyuncuyla bir maç yapmanın yollarını düşünmeye başlar. Dünya şampiyonunun para ile ikna edilebileceğini düşünür ve bu konuda haklı çıkar. Ama Czentovic adlı şampiyon, gemideki maça katılmak isteyen herkese karşı tek başına oynamak ister ve oyun başlar. Anlatıcımız ve oyuncu grubu ile Czentovic arasındaki oyun, Czentovic lehine sonuçlanacak gibi görünür. Birden ortaya Dr. B adında biri çıkar ve oyuncu grubumuzun yapacakları hamleye müdahele eder. Acaba kimdir bu Dr. B? Kitabın başlarında sadece Czentovic'den bashedilince, bu karakterle ilgili bir kitap olduğunu düşündürdü ama bi anda Dr. B çıkıyor ortaya ve kitap tamamen başka bir hikâyeye geçiyor. Ama bu ikilinin ortak paydası santranç. Zweig, santranç oyununu bir metafor olarak kullanarak, insan doğası ve ilişkileri ele alır. Santrançtaki stratejiler, oyunun zevki, rekabetin getirdiği zorluklar gibi unsurlar, insanların hayatta karşılaştığı durumlarla ilişkilendirilir. Zweig, Nazi Almanyası dönemindeki baskıya ve totaliter rejimlere karşı bir eleştiri de yapar. Hikâye Dr. B'nin Nazilere nasıl teslim olduğunu, santranç yeteneğini ve bir araç olarak kullanıldığını anlatarak, totaliter rejimlerin bireyin özgürlüğü üzerindeki etkilerini gösterir. Kitapta zamanın rolü de önemli bir temadır. Hikâye uzun bir gemi yolculuğu süresince geçer ve zamanın yavaş geçişi, karakterlerin zihinsel durumuna ve olayların gelişimine etki eder. Çok kısa ve az sayfalı bir eser olsa da etkisi ve anlatımı doyurucu bir kitap. Bol kitaplı günler dilerim...

ibrakadarbra 1 month ago

Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın Bu toprak, bir devrin battığı yerdir Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın Bir vatan kalbinin attığı yerdir. 18 Mart Çanakkale Zaferi, sıradan bir zafer değildir. Bir milletin canının son nefesine kadar verip, son kalan…devamı

ibrakadarbra 1 month ago

Şişli Kız

Magnus von Horn

15 Gönderi

Spoiler içeriyor Film, savaşın toplum üzerindeki etkileri ile kişisel kötülüklere değiniyor. Savaşın getirdiği buhran ve ekomomik problemler, kaotik durumdaki bireylerin içindeki kötülüğü ve çaresizliği gün yüzüne çıkarıyor. Siyah beyaz çekilen film, insanın içinde hapsolduğu klostrofobik havayı, kötülüğün karanlığını ve dehşeti gotik bir…devamı

ibrakadarbra 1 month ago

Yeraltından Notlar

Dostoyevski

13 Gönderi

Spoiler içeriyor Kitaptaki baş karakterimiz modern dünyaya ayak uyduramayan ve toplumun kendisini anlamadığını düşünen bir adam. Bu adamın adını kitap boyunca öğrenemeyiz ve ögrenemeyeceğiz de. Yazar bu karakterin momologları aracılığıyla modern dünya ve insan doğası hakkında, görüşlerini ve eleştirilerini sunar bize. Tabi…devamıKitaptaki baş karakterimiz modern dünyaya ayak uyduramayan ve toplumun kendisini anlamadığını düşünen bir adam. Bu adamın adını kitap boyunca öğrenemeyiz ve ögrenemeyeceğiz de. Yazar bu karakterin momologları aracılığıyla modern dünya ve insan doğası hakkında, görüşlerini ve eleştirilerini sunar bize. Tabi ki kendini de eleştirir karakterimiz. Ayrıca toplumun, insan özgürlüğünü ve kişiliğini kısıtlayan güçlerine ve modern insanın iç dünyasındaki karmaşıklığına odaklanır. Baş karakter, anlatıcı kendini "yeraltından" bir kişi olarak tanımlar. Kitabın adı buradan gelmektedir. Kitabın anonim anlatıcısı kırk yaşlarında, kendine bir miktar miras kalınca emekli olabilen ve yalnız yaşayan biridir. Roman onun modern toplumdan yabancılaşmasını anlatan, kafası karışmış ve çoğunlukla çelişkili olan anılarından yani "notlarından" oluşur. Kitap iki bölümden oluşuyor, ilk bölüm olan "yeraltı" anlatıcı kırk yaşındayken geçiyor. Bu bölüm anlatıcının karakterine bir giriş niteliğindedir. Topluma karşı düşmanca konumunu açıklar. Yeraltı Adam çok okumuş ve zeki biridir. Modern toplumda tüm bilinçli ve eğitimli insanların kendisi gibi mutsuz olması gerektiğine inanıyor. Felsefe onu hayal kırıklığına uğratıyor. Bazı romantik fikirleri takdir ediyor, ancak onları dünyevi görerek saçma buluyor. On dokuzuncu yüzyıl faydacılığını küçümsüyor. İnsanın birincil arzusunun, yararına olsun ya da olmasın, özgür iradesini kullanmasınfan şikâyet ediyor. Faydacılık karşısında insanın tamamen özgür olduğunu kanıtlamak için iğrenç ve verimsiz şeyler yapacağına inanıyor. Kitabın ikinci parçası olan 'sulusepkene dair' anlatıcı yirmi dört yaşındayken yaşadığı bazı olayları anlatıyor. Bir bakıma bu bölüm, anlatıcının ilk bölümde ortaya koyduğu soyut fikirlerin pratik bir örneğini karşımıza çıkarıyor. Bu bölüm anlatıcı ile onun dünyasında yaşayan kişilerin arasındaki etkileşimi anlatıyor: askerler, eski okul arkadaşları ve fahişeler. Anlatıcı bu insanlara o kadar yabancılaşmış ki, onlarla normal bir iletişim kurmaktan aciz. Kendi silikliği yüzünden onlara kötü davranıyor. Bunun sonucunda da pişman oluyor ve kendinden nefret ediyor. Parkta yürürken hiç tanımadığı bı askere yol verip vermeme konusunda kafa yoruyor. Ardından, kendini istenmediği bir akşam yemeğine davet ettirirek eski okul arkadaşlarına hakaret ediyor ama onların arkadaşlığına özeniyor. Aynı akşamın ilerleyen saatlerinde anlatıcı, Liza adında genç ve çekici fahişeyi, vücüdunu satmaya devam ederse onu bekleyen korkunç kader hakkında bir konuşma yaparak kurtarmaya çalışıyor. Liza, bir kaç gün sonra anlatıcının kalitesiz dairesine gelir. Anlatıcı, Liza'nın ona acımak ve küçümsemek için bir nedeni olduğunu görür. Anlatıcı, ziyaret boyunca ona hakaret eder. Yaralı ve kafası karışmış halde onu dairesinde yalnız bırakır. Sonuç olarak roman isimsiz ve alabildiğine yalnız bir adamı anlatır. Kitabı okurken bir çok kişi kendini anlatıcının yerine koyabilir. Onu anlayabilir, ya da nefret edebilir. Sorunların mizahi ve ironik anlatımını sevdim. Velhasıl akıcı bir eserdi. İyi akşamlar ve bol kitaplı günler dostlar...