(@) - Raf

🎬 Gözünüzü seveyim, altı bölümlük dizi yapmayın artık. Diğer iki TWD spin-off'una göre iyi başladı, iyi devam etti dedik ama son bölümde yine aynı boka basmış bulunduk. Bütün hikaye bir bölümde oldu bittiye getirildi. En azından sekiz bölüm falan yapsaydınız.…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Tüfek Mikrop ve Çelik

Jared Diamond

7 Gönderi

📚 Jared Diamond'ın Pulitzer ödüllü bu kitabı, bazı uygarlıkların neden diğerlerinden daha hızlı geliştiğini ve onlara nasıl üstünlük sağladığını; tarihi olaylara, antropolojik ve coğrafi bir perspektiften bakarak açıklamaya çalışıyor. "Neden Avrupalılar Amerika'yı kolonize etti de Amerikalılar Avrupa'yı kolonize etmedi?" "Neden…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Dune: Çöl Gezegeni Bölüm İki

Denis Villeneuve

120 Gönderi

🎬 Frank Herbert'ın bilim-kurgu edebiyatına 1965'te kazandırdığı ve onyıllar boyunca sinemaya layığıyla uyarlanamayacak bir eser olarak görülmüş o meşhur kitabı Dune'un Denis Villeneuve uyarlamasının ikinci bölümü nihayet vizyonda! Bu incelemem iki filmi de spoiler vermeden kapsamaya çalışacaktır. Bu incelemeyi okumadan…devamı🎬 Frank Herbert'ın bilim-kurgu edebiyatına 1965'te kazandırdığı ve onyıllar boyunca sinemaya layığıyla uyarlanamayacak bir eser olarak görülmüş o meşhur kitabı Dune'un Denis Villeneuve uyarlamasının ikinci bölümü nihayet vizyonda! Bu incelemem iki filmi de spoiler vermeden kapsamaya çalışacaktır. Bu incelemeyi okumadan önce profilime sabitlediğim Dune incelememi mutlaka okuyun derim. Arrakis, diğer adıyla Dune, evrenin en değerli maddesi olan baharatın bulunduğu yegâne gezegen. Peki bu "baharat" neden bu kadar önemli? Baharat, veya diğer adıyla melanj, vücuda düzenli olarak alındığında kullanıcısının ömrünü uzatan ve sağlığına katkı sağlayan bir kimyasaldır. Ayrıca insan zihninin uyanık olmayan kısımlarını uyandırır ve böylece kullanıcısına öngörü yeteneği kazandırabilir. Baharatın bu özelliği bilhassa hayatidir; zira insandan zeki bilgisayarların yasak olduğu bu evrende uzay yolculuğu, ancak Uzay Loncası'nın aşırı miktarda baharat tüketen uzay navigatörleri sayesinde mümkün olabilmektedir. Navigatörler, baharat olmadan uzaydaki güvenli yolları göremezler. Kısacası, baharat olmadan yıldızlararası yolculuk mümkün değildir. ☀ DUNE: PART ONE İlk fragmanı Eylül 2020'de çıkmıştı ve çıktığı dakikada izlemiştim. Dünyasından ve filmin ölçeğinden o kadar etkilenmiştim ki, film çıkmadan uyarlandığı kitabı okumaya karar vermiştim. Mayıs 2021'de elime geçen altı kitabın üçünü tam üç haftada yalayıp yuttum. Artık bir Dune hayranı olmuştum. Peki Ekim 2021'de vizyona girdiğinde dört kez, toplamda sekiz kez izlediğim, kitabın ilk yarısını uyarlayan bu film nasıldı? Kitabı okumayanlar için belirtmekte fayda var: Dune'un ilk yarısı ikinci yarısına göre daha sakin ilerliyor. Bu film de kitabın ilk yarısını uyarladığı için hâliyle sakin ilerledi ve kaçınılmaz olarak hikayeyi yarım bıraktı. Filmin fragmanları aksiyonla doldurulduğu ve film "Part One" olarak pazarlanmadığı için izleyicilerin önemli bir kısmı ilk filmi hayal kırıklığıyla karşılamıştı. Kitap, baharatın öneminin defalarca altını çiziyor. Bu film ise izleyiciye baharatın önemini diyalogların arasına serpiştiriyor ve üzerinde yeterince durmuyor. Dolayısıyla izleyiciler baharatın önemini kavrayamıyor. Ben kitabı okumamış olsam kavrayamazdım en azından. Arrakis, baharat üretimi sebebiyle endüstriyel bir önem taşısa da, çetin çöl şartları sebebiyle gezegenin tamamı kontrol edilemiyor. Çölün keşfedilmeyen derinliklerinde ise, çöl yaşamına çok iyi adapte olmuş yerli Fremen halkı yaşıyor. Su, Fremenler için inanılmaz önemli. Kitabı okurken susamamanız imkansızdı. Ama film, suyun bu önemini izleyiciye kitap kadar etkili gösteremiyor. Büyük hanedanların oluşturduğu Landsraad meclisi, uzay yolculuklarını tekeline almış Uzay Loncası ve yıldızlararası baharat ticaretini yöneten CHOAM şirketi gibi Dune evreninin temel unsurlarından bazılarından bu filmde maalesef bahsedilmiyor. Sadece Landsraad'ın sözü bir yerde geçti, o kadar. Kitabın ilk sahnesi, bizi yirminci dakikalarda ancak buluyor. Kitapları okumamış izleyicileri Dune dünyasına ve filmde yaşanacaklara hazırlamak için karakterlerin ve dünyanın önden tanıtıldığını görüyoruz. Film de kitabın "o" ilk sahnesiyle başlasaydı herkes "Bu ne lan" diye afallardı herhalde. Zaten filmi çoğu kişi anlamamış, o şekilde hiç kimse anlamazdı. Filmin ilerleyen kısımlarında da kitapta olmayan, izleyiciye Dune'u tanıtma ve anlatma amacı güden ufak sahneler eklenmiş. Bu kararları bir okur olarak çok doğru buldum. Yeterli olup olmadıkları elbette tartışılabilir. Kitapta olup da hâliyle filmde kendine yer edememiş tonla sekans var. Meşhur yemek sahnesi, Jessica ve Hawat arasındaki gerginlikler ve Gurney'nin baliseti çalması aklıma ilk gelenler. Hans Zimmer'ın müzikleriyle, Greig Fraser'ın sinematografisiyle, Mark Mangini'nin ses dizaynıyla, Denis Villeneuve'ün yönetmenliğiyle ve inanılmaz castı ile sinemada uzun bir süre unutulmayacaktır Dune. Üstelik bunun ikincisi de var... ☀ DUNE: PART TWO Dune: Part One vizyona girdikten dört gün sonra ikinci bir filme yeşil ışık yakıldı. Bu haberi gördüğümde yaşadığım sevinci hayal dahi edemezsiniz. Aptal bir kararla bu filmi sinema ile aynı anda HBO Max'e koymaları ikinci filme olan ümidimi kaybetmeme sebep olmuştu. Ama yeşil ışık yine de yakıldı. Sırada 2,5 yıllık bir bekleyiş vardı. Sekiz aylık bir süreçte üç fragman yayımladılar. Fragmanların üçü de birbirinden muhteşem olan, heyecanımı katlayarak artıran fragmanlardı. Hızlı geçen uzun bir zamandan sonra bir IMAX seansına biletimi aldım. Filmi ağzım açık şekilde izledim. Bu dünyaya doyamamıştım. Bir IMAX bileti daha aldım. Yine doymadım. Birikmiş CGV paramla üçüncü biletimi de aldım. Bu şaheseri Türkiye'nin en büyük IMAX salonunda üç defa izleme şerefine eriştim. Elime para geçse dördüncü kez izlemekten de geri durmayacaktım. Durmadım da. Dördüncü ve muhtemelen sonuncu kez yine IMAX'te bu filmle buluştum. Kitabın ikinci yarısını uyarlayan bu film, ilk filmin bıraktığı yerden direkt devam ediyor. Kitabın ikinci yarısının daha dolu ve daha aksiyonlu geçmesinden dolayı Dune: Part Two; genel izleyiciyi daha da memnun edecek, daha Hollywoodvari, üzerine yıllarca konuşulacak, tonla (çoğu aptalca olacak) editi yapılacak ve kaçınılmaz olarak popüler kültürün bir parçası hâline gelecek bir film olmuş. Bu film vesilesiyle, insanların kitapları keşfetmelerini ve Dune evrenine damardan girmelerini ümit ediyorum. İlk filmin %30'u, bu filmin ise tamamı IMAX formatında çekilmiş. %100 IMAX deneyimi, aksiyonun ilk filme göre fazlalığı, işlenen temaların büyümesi, yeni karakterlerin eklenmesi, dünyanın genişlemesi gibi faktörler; Dune: Part Two'yu gelmiş geçmiş en heyecanlı ve unutulmaz sinema deneyimlerinden biri hâline getiriyor. Mümkün olan en büyük ekranda izlenmeli. İlk film baharatın öneminin üzerinde pek durmamıştı, bu filmin durmasını bekledim, ama bu da durmadı. Filmin başına koydukları bir yazıyla yetinmek zorunda kaldık. Baharat hasatçılarına bir yerde "Spice must flow" dedirtseniz çok mu olurdu? Yine ilk filmde olduğu gibi bu filmde de Landsraad, Uzay Loncası ve CHOAM'ın sözü maalesef hiçbir şekilde geçmiyor. Suyun önemini, kitapta beni çok şaşırtan bir sahne olan, Stilgar'ın yüzyıllardır biriktirdikleri suyun bulunduğu havuzu gösterdiği sahneyle birlikte bu filmde daha iyi görmüş olduk. İlk filmde Gurney'nin baliset çaldığını görememiştik. Bu filmde ise çok şükür görebildik. Önemli bir detay olmasa da Gurney'nin müzisyen kişiliği bence onun için güzel bir dokunuş. Austin Butler'ı Feyd-Rautha rolünde izlemek korkutucu bir deneyimdi. Baron'un genç ve yakışıklı hâlini izler gibiydik. Harkonnen arena sahnelerinin siyah-beyazlığı da Giedi Prime'ın zalim ve hayatsız dünyasını çok iyi hissettiriyordu. Kitaptaki favori karakterim olan Lady Jessica'yı bu filmde, olması gerektiği gibi kararlı ve korkutucu bir kişilik olarak gördük. Ama Villeneuve ona keşke azıcık ekran süresi daha verseymiş. Zira ben Jessica'ya doyamadım. Bu karakteri Rebecca Ferguson'dan başka birisi asla oynamamalı. Lütfen Children of Dune uyarlamasında geri dön! Timothée Chalamet, gerçek potansiyelini bu filmde gösterme fırsatı buluyor. İlk filmdeki oyunculuğunu gayet yeterli bulmuştum ancak görece sakin bir film olduğundan onu tam potansiyelinde görememiştik. Bu filmde, Paul'un geçirdiği devasa karakter gelişiminin ağırlığını hakkıyla vermiş. Gerçekte olmayan bir dilde yaptığı o korkunç konuşma bu oğlana Oscar kazandırırsa şaşırmam. Bundan böyle Paul Atreides ve Timothée Chalamet aynı kişidir benim için. Casting muhteşem. Hakkında çok konuşulmayan Gaius Helen Mohiam rolündeki Charlotte Rampling'i de biraz övmek istiyorum. Bir Bene Gesserit rahibe anasında görmeyi beklediğimiz o ağırlığı Rampling'in yüzü zaten tek başına verebiliyorken, bunun üstüne de o korkunç sakinlikteki sesini ekleyince gözünüzün önünde bütün ihtişamıyla bir Bene Gesserit rahibe anasını diriltiyor. Casting yine muhteşem. Beğenmediğim tek casting İmparator oldu. Christopher Walken sadece kendini oynamış. Bu film hâliyle ilk filmden daha tatmin edici bir şekilde sonlanmakla beraber, aslında gerçek bir sona sahip değil. Paul'un hikayesi, Dune Mesihi ile devam ediyor. Villeneuve, bu kitabı da uyarlamak istediğini defalarca dile getirmiş olmasına karşın, üçüncü filmi 2029'dan erken izleyebileceğimize inanmıyorum. 🔎 GENEL YORUMLARIM Denis Villeneuve, küçüklüğünden beri Dune'u sinemaya uyarlamayı hayal etmiş. Villeneuve'ün kitabın ruhunu ve vermeye çalıştığı mesajları anladığını, kitapları okumuş biri olarak ziyadesiyle hissettim. Okumayan kitlenin ise bu dünyanın ruhunu ve mesajlarını tamamıyla anlayabileceğinden şüpheliyim. Hans Zimmer'ın en yaratıcı ve en şaheser müziklerini bu filmlerde buldum. Başvurulan enstrümanların farklılığı ve işlenen temanın eşsizliği tüylerimi her seferinde diken diken ediyor. Filmin bütün müziklerini abartısız her hafta dinlerim, bununla kalmam Sketchbook albümüne de damlarım. Yirmi yıldan uzun bir süredir Oscar alamayan Zimmer, ilk Dune albümü ile Oscar'ı hakkıyla kapmıştı zaten. Sinema dünyasında yükselmekte olan Greig Fraser'dan da bahsetmek istiyorum. Çektiğin her kare mi sanat eseri gibi durur? Zimmer'ın müzikleri ile Fraser'ın kareleri, asla unutamayacağım müthiş sahneleri, hatta direkt bütün filmi yarattı. Manyak bu adamlar. Mark Mangini ise filmin ses dizaynını üstlenen bir başka manyak. İşine olan saygısını, gerçekte olmayan ama "gerçek olsa böyle ses çıkarırdı" diyeceğimiz araç ve teknolojilerin seslerini kusursuzca yaratabilmiş olmasından anlayabiliyoruz. Dune ile o da Oscar'ı kaptı. Frank Herbert'ın; seçilmiş kişi hikayelerine şiddetle karşı çıkan, karizmatik liderlere karşı bir uyarı niteliğinde ve esaslı bir bilim-kurgu eseri olan Dune, Denis Villeneuve gibi işini büyük emek ve saygıyla yapan büyük bir yönetmen tarafından neredeyse kusursuz bir şekilde beyaz perdeye uyarlanabilmiş. Sinemaya koşun! Absolute cinema. Filmin kitapla olan farklılıklarını aşağıya sabitleyeceğim spoiler içeren yorumumda bulabilirsiniz.

lashakyshaky 1 year ago

Extraordinary

Emma Moran

11 Gönderi

🎬 Ergenlikten çıkmış herkesin bir süper-güce sahip olduğu bir dünyada geçen ve 25 yaşına gelmiş olmasına rağmen hâlâ bir süper-gücü olmayan Jen ile arkadaşlarının çevresinde şekillenen, kısa olduğu kadar komik de olan bir gençlik komedisi. Yeni sezonu çıkmış olan, ama…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Emma

Jane Austen

8 Gönderi

📚 Jane Austen'ın hayattayken basılan son romanı olan Emma, 19. yüzyıl İngiliz taşrasında yaşayan bir grup ailenin arasındaki ilişkileri ele alıyor. Olaylar ise Emma Woodhouse adlı genç bir hanımın çevresinde şekilleniyor. Kitabı açtığımız zaman güzel olduğu kadar şımarık da olan…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Çöl Gezegeni

Denis Villeneuve

222 Gönderi

🎬 Bu filmi ne kadar sevdiğimi kelimelerle anlatamam. Az önce filmin yeniden gösteriminden çıktım. Bu IMAX'te ikinci, toplamda ise altıncı izleyişimdi ama yine de ilk kez izliyormuşcasına heyecan içindeydim. Ses dizaynı, müzik, sinematografi, casting... Kitabına layık, her yönüyle mükemmel bir…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev

Jean-Jacques Rousseau

3 Gönderi

📚 Soru: "Bilimlerin ve sanatların gelişmesi, ahlakın düzelmesine katkı sağlamış mıdır?" Dijon Akademisi bu soruyu 1749'da bir yarışma sorusu olarak ortaya atar. Jean-Jacques Rousseau ise bu soruya sadece yarışmada birinciliği alan bu söylevi ile değil, bütün eserleri ve hayatıyla net…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Seyir Defterleri

Kristof Kolomb

1 Gönderi

📚 Avrupa ülkeleri, Amerikaların keşfine kadar doğudaki Hindistan ve Çin'in yanında pek fakir kalırdı. Doğudaki tüccarlar, Avrupalı tüccarların getirdiği neredeyse hiçbir ürünü satın almazdı, çünkü Hindistan'da zaten daha iyileri üretilirdi. Avrupalıların bu yüzden doğuyla ticareti sürdürmeleri için bolca altına ihtiyacı…devamı📚 Avrupa ülkeleri, Amerikaların keşfine kadar doğudaki Hindistan ve Çin'in yanında pek fakir kalırdı. Doğudaki tüccarlar, Avrupalı tüccarların getirdiği neredeyse hiçbir ürünü satın almazdı, çünkü Hindistan'da zaten daha iyileri üretilirdi. Avrupalıların bu yüzden doğuyla ticareti sürdürmeleri için bolca altına ihtiyacı vardı, başka bir şey kabul etmezlerdi çünkü. Bu sorunlar yetmezmiş gibi önemli ticaret yolları da Osmanlıların kontrolü altına girmişti. Bunun üzerine Avrupalılar alternatif ticaret yolları aramaya giriştiler. Portekizli denizciler ilk girişimciler olarak Afrika'nın güneyinden dolaşarak Asya'ya ulaşmayı başardılar ve yıllar geçtikçe de oradaki varlıklarını sağlamlaştırdılar. Kristof Kolomb, veya asıl İtalyan adıyla Cristoforo Colombo ise doğunun zenginliklerine ulaşmak için başka bir yolun olduğunu düşünüyordu. Hayalperest bir eylem adamı olan Kolomb, Dünya'nın bir küre olduğundan yola çıkarak Atlantik'te batıya doğru yapacağı bir yolculuğun onu doğuya ulaştıracağını düşündü. Bu düşüncesini tasarı olarak çeşitli Avrupa hükümdarlarına sundu. Portekiz, Fransa ve İngiltere'den ret yedi. İspanya'da hükum süren Kraliçe Isabella ve Kral Fernando ise, Kolomb'un yolculuğunu finanse etmeyi kabul etti. Kolomb ve mürettebatı, 3 Ağustos 1492'de Kastilya topraklarından 3 karavela (Pinta, Niña ve Santa María) ile denize açıldı. Öncelikle Kanarya Adaları'na uğradılar ve orada biraz kalmaları icap etti. Şartlar elverdiği gibi hemen batıya doğru açıldılar. 12 Ekim'de, İspanya'dan ayrılmalarının üstünden 70 gün geçtikten sonra, bugün Bahamalar olarak bildiğimiz adalar bölgesine ayak bastılar. Hepimiz Avrupalıların yüzyıllar boyunca Amerika yerlilerine neler çektirdiklerini az çok biliriz. Amerikaların keşfinden sonra baş döndürücü bir hızla gelişmeye başlayan sömürge imparatorluklarına da aşinayızdır. Ancak sanılabileceğinin aksine Kolomb ve mürettebatının yerlilerle olan ilk teması hiç de vahşice değildir, hatta çok hoştur. Bakın Kolomb, Hintli sandığı yerlilerle ilk kez temasa geçtiği o gün seyir defterine onlar hakkında neler yazmış: "Aralarından birkaçına renkli külahlar, üç beş tane de sırça gerdanlık verdim, hemen boyunlarına taktılar; değersiz, ufak tefek bir iki şey daha vardı, öyle sevindiler, bize öyle bağlandılar ki o kadar olur." "Onların daha sonra gemi sandallarına yüze yüze geldiklerini görüyorduk; bize papağanlar, pamuk ipliği yumakları, mızraklar getiriyorlardı, bir sürü de ıvır zıvır. Bütün bunları bizim önerdiğimiz ufak tefek şeylerle, küçük sırça gerdanIıklarla, çıngıraklarla değiş tokuş ediyorlardı. Bir sözcükle kendilerine sunulan her şeyi alıyor, karşlığında da en küçük bir duraksama göstermeden ellerinde ne varsa veriyorlardı." "Öyle sanıyordum ki bunlar çok yoksul insanlardı, hiçbir şeyleri yoktu. Çırılçıplaktılar, anaları dünyaya nasıl getirdiyse öyleydiler, kadını da erkeği de. Görebildiğim herkes gençti. Hiçbiri otuzunu aşmışa benzemiyordu. Yapılı, düzgün insanlardı, görünüşleri güzeldi. Saçları bir at kuyruğunun kılları kadar kabarıktı. Önden kısa kesip kaşlarına düşürüyor, arkada bir tutamını örüp hiç kesmeden aşağı salıyorlardı. Bir kısmının bedeni kahverengi boyalı, geri kalanlarıyla beyaz, kızıl ya da başka renklerde, ellerine hangi boya geçtiyse. Yüzlerini boyayanlar, bütün vücutlarını, gözlerini ya da yalnız burunlarını boyayanlar da var." "Silahları yok, ne olduğuna da bilmiyorlar; kılıçlar gösterdim, öyle bilgisizlerdi ki keskin tarafından tutuyor, parmaklarını kesiyorlardı. Demirden yapılma hiçbir şeyleri yok. Mızraklarında demir uç bulunmuyor; kimileri bunun yerine ya balık kılçığı takıyor ya da rastgele bir şeyler." "Hepsi iri yapılı, güzel yüzlü, huyları çok iyi. Bedenlerinde yara izleri olan birkaç kişi gözüme ilişti, el kol sallayarak bunun nedenini sordum. Bana anlatmaya çalıştıklarına göre, komşu adaların kimisinden gelip onları tutsak almak isteyen, onlarla savaşan adamlar varmış." Kolomb, yaptığı seferlerde "barzo" olarak nitelendirebileceğimiz görgüsüz mürettebatına kesinlikle hiçbir yerlinin eşyasının karşılıksız alınmamasını ve onlara asla zarar verilmemesini emretmiştir. Ancak Kolomb, bu kişiliğinin yanında bağnaz ve altın sevdalısı da bir adamdır. Dinine, kutsal toprakların yeniden fethedilebilmesi için sağlayabileceği bütün mali desteği sağlamak istiyordur. Nispeten iyi niyetli ve görgülü bir denizci olması dahi onu şu talihsiz sözleri sarf etmekten maalesef alıkoyamamıştır: "Bunlara en ağır işler gördürülebilir; uyanık adamlar, bakıyorum, dediklerimi hemen yineliyorlar. Onları kendilerine özgü bir inanışları olmadığına göre dinimize döndürmek kolay olacak sanıyorum. İsa efendimizin izniyle buradan ayrılırken siz yüceler yücesine sunmak için, ayrıca dilimizi öğrensinler diye bunların beş altısını yanıma alacağım." Kristof Kolomb, 1492 ve 1502 yılları arasında batıya dört sefer düzenlemiş, her seferinde de yeni topraklar keşfetmiştir. Ne var ki 1506'da İspanya'daki ölümüne kadar, keşfettiği bu toprakların Hindistan olmadığını, Yeni Dünya'yı keşfettiğini hiçbir zaman anlayamamıştır. Kolomb, doğu medeniyetleri hakkında sahip olduğu bilgilerin bir kısmını Marco Polo'nun yazdıklarından almıştır ve bu bilgileri Karayiplerde bulunduğu sırada kendince yorumlamıştır: - Oranın yerlilerine Hintliler (Indians) demiştir, ki bu terim Amerika yerlileri için hâlâ kullanılmaktadır. - Yerlileri yanlış anlaması ve Marco Polo'nun Asya için anlattıklarından yola çıkması üzerine Karayiplerde sadece kadınların yaşadığı bir adanın bulunduğunu sanmıştır. - Temasa geçtiği her topluluğa İspanya kralının mektubunu ulaştırmak için Büyük Hakan'ın nerede olduğunu sormaya çalışmıştır. *** Kristof Kolomb her yolculuğunda, dönüşünde saraya sunmak için ayrı ayrı seyir defterleri tutmuş olsa da ilk iki seyir defteri her nasılsa sonradan kaybolmuş. Ancak yine de sonradan yazılanlar sayesinde Kolomb'un yolculukları hakkındaki pek çok detayı biliyoruz. Birinci Yolculuk (1492-1493): İlk yolculuğun ayrıntılarını, Kolomb'un seyir defterinin özetini çıkaran bir din adamından öğreniyoruz. Bu seyir defteri, eserde diğer üç yolculuğun toplamından daha fazla yer kaplıyor. Dolayısıyla epey ayrıntı içeriyor. Aynı zamanda Doktor Moreau'nun Adası gibi bir roman havası veriyor. İkinci Yolculuk (1493-1496): Bu yolculuğun seyir defteri de ortadan kaybolmuş, özeti de mevcut değil. Sadece Kolomb'un saraya yazdığı bir mektup günümüze kadar ulaşabilmiş. Üçüncü Yolculuk (1498-1500): Bu seyir defteri ise Kolomb'un kendi yazdırdıklarından oluşsa da ayrıntılı değil. Dördüncü Yolculuk (1502-1504): Bu yolculuğun seyir defteri de üçüncü yolculuğun seyir defteri gibi Kolomb'un yazdırdıklarından oluşuyor ve yine pek ayrıntı içermiyor. *** Kolomb ve mürettebatının yerlilerle etkileşimleri ilk yolculuk sırasında gayet olumlu ilerlemiş olsa da onun hanzo mürettebatı yerlilere, bilhassa Kolomb İspanya'ya döndükten sonra iyi davranmamış ve iki topluluk arasında şiddetli çatışmalar başlamıştır. Sonraki yolculuklarda da, ilk temasa geçilmiş iyi huylu yerlilerle benzeşmeyen bazı saldırgan yerlilerle de etkileşime girildiğinde, çoğu Avrupalının gözünde bütün yerliler "vahşi" olarak görülmeye başlamış ve 40-50 milyon civarında olan Amerika yerli nüfusu, katliamlar ve Avrupa'dan gelen hastalıklar neticesinde sadece yarım yüzyıl içerisinde 4-5 milyona kadar inmiştir. Kolomb, çıktığı seferlerinin getirdiği zenginlikler sayesinde ailesiyle beraber kendisini epey zengin etmiş olsa da, dördüncü yolculuğu sırasında, Kolomb'un düşmanlarının etkisi altında kalan Kraliçe tarafından zaptı emredilmiştir. Saçında ağarmayan bir teli bile kalmayan, bedeni çökmüş, uykusuzluktan gözleri kan çanağına dönmüş bu adama neler çektirilmiş neler... Bakın seyir defterine neler yazmış: "En mutlu ve en dingin olduğum bir sırada tutuklandım ve zincire vurulup, iki kardeşimle birlikte gemiye kapatıldım, en çirkin aşağılamalara uğrayıp, yarı çıplak, hakkın hukukun kendisinden geçtim, izini bile görmeden." "Yirmi sekiz yaşımdayken hizmetinize girdim. Bugün saçımda ağarmayan tel yok. Bedenim çöktü; elimde neyim varsa alındı, satıldı. Kardeşimle benim sırtımızdaki tunikler bile sorulup edilmeden, onurumuzu beş paralık ederek üzerimizden alındı." "Dediğim gibi durumum içler acısı. Bugüne dek hep ben başkaları için ağladım; şimdi de bana ağlasınlar. Paradan puldan yana öyle yoksulum ki tek bir meteliğim yok. Ya gönülden yana denirse, yorgun, bitkin ve hasta bu Hint ülkelerine geldim işte, bize düşman, acıma nedir bilmez bir milyon yabanıl adamla çevrildim, ha bugün ha yarın ölümü bekledim hep. Kutsal kilisemizin hayır duasından öyle uzak düştüm ki burada ölüp kalırsam ruhum onun desteğinden, acımasından uzak düşmüş olacak. Acıma nedir, doğruluk nedir, hak nedir bilenler ağlasalar gerek benim bu kara yazgıma." "Bu yolculuğa, bu deniz seferine zengin olmak, şan şöhret kazanmak için kalkışmadım ben. Kimsenin kuşkusu olmasın bundan, öyle şeylerden umut keseli çok oldu. Bütün iyi niyetimle, bütün şevkimle geldim siz yüce efendimize, yalan söylemeyi de bilmem üstelik." Buraya kadar çok masum bir Kolomb imajının çizildiğinin farkındayım. O, çağdaş amirallerden daha iyi niyetli olsa da pek masum sayılmazdı. Kolomb ikinci kez Karayiplere vardığında, ilk seferinde bölgede bıraktığı 39 adamının yerliler tarafından öldürülmüş olduğunu gördüğünde, 17 gemisiyle yeni getirdiği 1500 adamının yerlilere karşı gösterdiği vahşice tavırlara artık göz yummaya başlamıştı. Sonra da İspanya'dan talep edilen altınları kolayca bulabilmek için yerlileri altın aramaya zorlamıştı. Amerika yerlilerinin cehennemi daha yeni başlıyordu... Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisinin okuyuculara sunduğu ve Sait Maden tarafından dilimize kazandırılmış olan bu eserin çok önemli bir tarihi belge olduğuna hiç şüphe yok. O boynuz boruya üfleyerek Keşifler Çağı'nı başlatan usta denizci kişiliğinin yanında aynı zamanda usta bir anlatıcı da olan Kristof Kolomb'un ortaya koyduğu bu belgeyi özellikle tarihsever okuyucuların okumasını ve incelemesini şiddetle tavsiye ediyorum.

lashakyshaky 1 year ago

Ocean's 11

Steven Soderbergh

45 Gönderi

🎬 Geçenlerde Ocean's Eleven'ı izlememiş olmama rağmen filmin yapım aşamasına dair kısa bir video karşıma çıkmıştı. Merak edip videoyu izledim. Video, zaten uzun bir süredir izlemeyi düşündüğüm bu filmi daha da merak etmeme sebep oldu ve bugün açıp izledim. İzlerken…devamı

lashakyshaky 1 year ago

Echo

Marion Dayre

8 Gönderi

🎬 Echo, dövüş koreografileri ve farklı havasıyla hemen beni içine çekse de son bölümde yine sıradan bir Marvel dizisine döndü ve beni hayal kırıklığına uğrattı. Ama yine de izlemeye değer bir yapım olmuş.