"Bir sistemi iyi amaçlarla programlamak bile tahmin edilemeyecek kadar ters tepebilir. Popüler bir senaryoda, ilk süper yapay zekayı tasarlayan şirket, programı Pi sayısını hesaplamak gibi masum bir teste tabi tutar. Kimse daha ne olduğunu anlamadan, yapay zeka gezegeni ele geçirir,…devamı
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
🎬 Beş gündür devam eden Mission: Impossible maratonumu az önce bitirdim. Şu ana kadar yaptığım en keyifli maraton oldu. Bu gönderide serinin tüm filmlerini tek tek kısa bir şekilde inceleyeceğim. Büyük spoilerlar olmayacak ama ufak spoilerlar olabilir. Seriyi bitirdikten sonra…devamı🎬 Beş gündür devam eden Mission: Impossible maratonumu az önce bitirdim. Şu ana kadar yaptığım en keyifli maraton oldu.
Bu gönderide serinin tüm filmlerini tek tek kısa bir şekilde inceleyeceğim. Büyük spoilerlar olmayacak ama ufak spoilerlar olabilir. Seriyi bitirdikten sonra okumanız daha iyi olur.
1) Mission: Impossible (1996)
Konusu, kurgusu, kamera kullanımı ve ters köşeler harikaydı. İşleniş kısmı biraz daha iyi olabilirdi. Aksiyon sahneleri ve görsel efektler yılına göre gerçekçiydi.
📽️ Yönetmen: Brian De Palma
⭐ Puanım: 7/10
2) Mission: Impossible II (2000)
Yönetmen değişikliği sebebiyle bu film ilk filmden biraz farklıydı. Konusu zayıftı ve kurgusu iyi değildi. Kötü adamı beğenemedim. Senaryo şansa dayalı gibi geldi. Aksiyonu fena değildi, ama daha gerçekçi olabilirdi. Kamera kullanımı ise genel olarak normaldi. Kameraların daha az sallanmasını istediğim sahneler oldu.
📽️ Yönetmen: John Woo
⭐ Puanım: 6/10
3) Mission: Impossible III (2006)
Bu filmde iyi bir karar alınarak yine yönetmen değişikliği yapıldı. Filmin Konusu, kurgusu, aksiyon sahneleri ve kötü adamı ikinci filme göre daha iyiydi. Ancak ikinci filmde olduğu gibi bu filmde de, aksiyon sahnelerinde kameralar çok sallantılıydı ve bu yüzden aksiyonu takip etmesi zor oluyordu. Hikayenin genel işlenişini ise beğendim.
📽️ Yönetmen: J. J. Abrams
⭐ Puanım: 7/10
4) Mission: Impossible - Ghost Protocol (2011)
Bu film öncülü olan üç filmden daha iyiydi. Konusu, kurgusu, kamera kullanımı, aksiyon sahneleri iyiydi. İşleniş kısmı da halledilmiş. Belli ki, önceki filmlerden büyük dersler çıkarılmış. Aksiyon sahneleri gerçekçi olsa da, her şeyin son saniyelerde oluşu inandırıcılığı biraz düşürüyordu. Ancak genel olarak harika bir aksiyon vardı. Doydum vallahi.
📽️ Yönetmen: Brad Bird
⭐ Puanım: 7,5/10
5) Mission: Impossible - Rogue Nation (2015)
Bu film de önceki filmin seviyesinde bir film oldu. Konusu, kurgusu, kamera kullanımı ve aksiyon sahneleri; yönetmen değişikliğine rağmen pek değişmedi, yine harikaydı. Hikayenin işleniş şekli de güzeldi. İnandırıcılığı bir tık azaltan durumlar bulunsa da güzel filmdi.
📽️ Yönetmen: Christopher McQuarrie
⭐ Puanım: 7,5/10
6) Mission: Impossible - Fallout (2018)
Konusu, kurgusu, kamera kullanımı ve aksiyon sahneleri önceki iki filmle benzer olsa da; önceki iki filmin daha üstüne çıkılmış. En dolu aksiyon bu filmdeydi. İki buçuk saatlik süresine rağmen su gibi aktı. Arada bazı yerlerde "Çüş, bu kadar da olur mu?!" dediğim ve gerçekçiliği sorgulatan aksiyon sahneleri olsa da, serinin en beğendiğim filmi olmuştur.
📽️ Yönetmen: Christopher McQuarrie
⭐ Puanım: 8/10
*****
Aksiyon sinemasına çok hakim olmasam da, çok büyük ihtimalle Mission: Impossible en iyi aksiyon film serisidir. Ters köşeleriyle, yan karakterleriyle, ajanlık işinin yansıtılış şekliyle, nispeten gerçekçi aksiyon sahneleriyle ve bu yaşına rağmen dublör kullanmayarak o sahneleri 'gerçekten' çeken Tom Cruise üstadımız ile harika bir film serisi oldu.
Serinin en takdir ettiğim yönü ise, filmlerin karakterlerle uyuşmayan saçma ve yersiz şakalarla doldurulmamış olması. Komedi her filmde yerinde ve en uygun dozda kullanıldı.
Ayrıca serinin çoğu filminde olan aksiyonlu açılış sahneleri de harikaydı. Bu sahneden sonra gelen intro ve tema müziği de sizi filmlere hazırlıyor.
Mission: Impossible 7 ve 8'in ise çekimleri devam ediyor ve sırasıyla 2023 ve 2024 yılında çıkacaklar. Bu iki filmi yine Christopher McQuarrie yazıp yönetecek. Beklentim son filmler ile gerçekten tavan yaptı.
Seri beni tam anlamıyla bir Tom Cruise fanına çevirdi. Müsait zamanda bu adamın tüm filmlerini izlemek istiyorum.
🔎 Seriye Genel Puanım 7,5/10
🎬 Netflix'in hazırladığı ilk doğa belgeseli olan Our Planet; Kuzey Kutbu'nun vahşi doğası, derin denizler, Afrika'nın uçsuz bucaksız manzaraları ve Güney Amerika'nın çeşitli ormanları da dahil olmak üzere, gezegenimizin dört bir yanındaki vahşi hayat ve habitatların çeşitliliğine odaklanıyor. Belgeselin çekimleri…devamı🎬 Netflix'in hazırladığı ilk doğa belgeseli olan Our Planet; Kuzey Kutbu'nun vahşi doğası, derin denizler, Afrika'nın uçsuz bucaksız manzaraları ve Güney Amerika'nın çeşitli ormanları da dahil olmak üzere, gezegenimizin dört bir yanındaki vahşi hayat ve habitatların çeşitliliğine odaklanıyor.
Belgeselin çekimleri toplamda 4 yıl sürmüş. Tüm kıtalarda ve 50 ülkede çekim yapılmış. Tüm bu görüntülerin çekilmesine yardımcı olmak için de 600'den fazla ekip üyesi bu belgesel için çalışmış. Verilen tüm bu emeklere kesinlikle değmiş.
Bu belgeselde gelişen teknolojinin de yardımıyla, daha önce hiç görülmediği kadar ayrıntılı olarak çeşitli habitat ve hayvanları ziyaret ediyoruz. Sekiz farklı bölümde sekiz farklı biyoma yolculuk ediyor, gezegenimizi korumazsak neler olacağını ve türümüzün bunun için neler yapması gerektiğini öğreniyoruz.
Birçok belgeselde olduğu gibi bu Our Planet'te de David Attenborough'un huzur veren seslendirmesiyle karşılaşıyoruz. Ancak belgeselleri orijinal dili ile altyazılı olarak izlemenizi kesinlikle önermiyorum. Çünkü altyazıları okurken bazı görüntüleri kaçırmanız çok olası oluyor. Türkçe seslendirmede de yine birçok belgeselde olduğu gibi Mazlum Kiper'in seslendirmesi ile karşılaşıyoruz. David abinin sesi kadar Mazlum abinin sesi de huzur veriyor. Bu yüzden belgeseli Türkçe izlerken orijinal dilden hiçbir şey eksik olmayacak. Bu şekilde şahane görüntülere odaklanmış olacaksınız.
Belgeselde verilen mesajlar da çok önemliydi. İnsanların faaliyetleri yüzünden doğanın dengesinin ne denli bozulduğunu görüntüler eşliğinde gösteriyorlar. Bir tür yok olduğunda, diğer türlerin nasıl etkilendiğini de görüyoruz. Doğada meydana gelen en ufak değişimler gezegenin tüm ekosistemini etkiliyor. Bilinçlendirmeler çok etkili yapılmış. Üstelik bu bilinçlendirmeler görüntüler eşliğinde yapıldığında, dikkate almamak imkansız hale geliyor. Biz dünyayı yok ettiğimizi bilen ilk nesiliz ve bu konuda bir şeyler yapabilecek son nesil yine biz olabiliriz. Ama birlikte verilen zararı tersine çevirebilir ve doğayı eski haline getirebiliriz. Evimiz dediğimiz bu gezegen hepimizin...
Doğa aşığı birisi olarak bu belgesele ba-yıl-dım! Cosmos ve Planet Earth kalitesinde bir belgesel olmuş. Sakın ama sakın kaçırmayın. En kısa sürede izleyin.
🔎 Puanım 10/10
🎬 Emma Stone'un tatlı sesi ve diksiyonu ile sunuculuğunu yaptığı kısa bir Netflix bilim belgeseli. The Mind, Explained; hafıza, rüyalar, anksiyete, farkındalık ve psikedelikler olmak üzere toplamda 5 bölümde 5 ayrı konuyu ayrıntılı bir şekilde mercek altına alıyor. Belgeselde; ilgili…devamı🎬 Emma Stone'un tatlı sesi ve diksiyonu ile sunuculuğunu yaptığı kısa bir Netflix bilim belgeseli.
The Mind, Explained; hafıza, rüyalar, anksiyete, farkındalık ve psikedelikler olmak üzere toplamda 5 bölümde 5 ayrı konuyu ayrıntılı bir şekilde mercek altına alıyor.
Belgeselde; ilgili konular, yirmişer dakikalık bölümlerde, bu konularla alakası olmayan kişilerin bile anlayabileceği bir basitlikle, kısa ve öz bir şekilde anlatılıyor.
Nörobiyoloji ve nöropsikoloji dallarına ilgili birisi olarak bu belgeseli çok beğendim. Belgesel, bu tarz konular üzerinde imkanlarım dahilinde yaptığım araştırmaların üzerine çok daha fazlasını rahatlıkla koymayı başardı. Bir buçuk saat daha ne kadar verimli olabilir ki?
Anlatılan konular, animasyonlarla desteklenerek hem izleyiciyi sıkmıyor, hem de anlaşılması daha eğlenceli ve basit hale getiriliyor. Gerçi anlatılan konular o kadar da karmaşık şeyler değil, neyse.
Bu kadar övdüm ama bazı eksiklikler hissetmedim değil. Henüz bu eksikliklerin ne olduğunu çözemesem de var bir şeyler. Belki de biraz basit bir belgesel olduğu için böyle hissetmişimdir, bilmiyorum.
The Mind, Explained; insanların da robotlar gibi karmaşık algoritmalardan oluşan iradesiz varlıklar olduğunu gözler önüne seren ve 100 dakika gibi tek oturuşta bitirebileceğiniz uzunlukta bir belgesel olmuş. İlgisi olan veya olmayan herkese tavsiye ederim.
🔎 Puanım 8/10
Şuraya birkaç soru serpiştireyim... 1) Etik tanımınız nedir? 2) Sizce evrensel bir etiğe ulaşabilir miyiz? Böyle bir şey mümkün mü? 3) Sizce bilim ve teknoloji adına yapılan hayvan deneyleri etik mi? Bu deneylerin hayvanlar dışında hangi canlıya yapılmasını daha doğru…devamıŞuraya birkaç soru serpiştireyim...
1) Etik tanımınız nedir?
2) Sizce evrensel bir etiğe ulaşabilir miyiz? Böyle bir şey mümkün mü?
3) Sizce bilim ve teknoloji adına yapılan hayvan deneyleri etik mi? Bu deneylerin hayvanlar dışında hangi canlıya yapılmasını daha doğru buluyorsunuz?
4) Yakınımızdaki tüm gökcisimlerinde koloni kurduğumuzu varsayalım. Teknolojimiz ve bilgi birikimimiz o kadar yüksek ki, türümüzün yok olma olasılığı sıfır. Birden ultra teleskoplarla keşfettiğimiz binlerce ötegezegenin birinde yaşamın varlığını tespit ettik. Bizim dünyamızdaki gibi makroskobik düzeyde bir ekosisteme sahip olduğunu da keşfettik. Oradaki canlıları mı düşünürdünüz, yoksa araştırma yapmak için oraya da koloni kurar mıydınız? Unutmayın, türümüzün yok olma tehlikesi yok. O gezegene yerleşmek zorunda değiliz. Ne yapardınız?
Bu tarz konular hakkında film/dizi/kitap önerileriniz varsa paylaşabilirsiniz...
📚 NESLİ TÜKENMİŞ 10 İNSAN TÜRÜ ve İNSAN EVRİMİ HAKKINDA KİTAP ÖNERİLERİ Direkt olarak kitap önerilerine geçmek isteyenler aşağı kaydırabilirler... İnsanlar olarak, gökten zembille inmedik. 4,5 milyar yıl önce Dünya oluştu. 3,8 milyar yıl önce ilk canlı ortaya çıktı. Makroskobik…devamı📚 NESLİ TÜKENMİŞ 10 İNSAN TÜRÜ ve İNSAN EVRİMİ HAKKINDA KİTAP ÖNERİLERİ
Direkt olarak kitap önerilerine geçmek isteyenler aşağı kaydırabilirler...
İnsanlar olarak, gökten zembille inmedik. 4,5 milyar yıl önce Dünya oluştu. 3,8 milyar yıl önce ilk canlı ortaya çıktı. Makroskobik çok hücreli canlılar 600 milyon yıl önce evrimleşti. 530 milyon yıl önce ilk balık evrimleşti. 380 milyon yıl önce balıklar karaya çıkmaya ve orada karasal canlılara evrimleşmeye başladı. 178 milyon yıl önce ilk memeliler evrimleşti. 60 milyon yıl önce ilk primatlar evrimleşti. 6 milyon yıl önce atalarımız, şempanzelerle paylaştığımız ortak atadan Homo türüne doğru yol almaya başladı. 2,5 milyon yıl önce Afrika'da ilk insan (Homo) evrimleşti. Daha sonra bu tür de bizim türümüz Homo sapiens gibi farklı türlere evrimleşti. Homo sapiens 60 bin yıl önce Afrika'dan ayrıldı ve tüm Dünya'ya yayılmaya başladı. 48 bin yıl önce Avustralya'ya, 33 bin yıl önce ise Amerika'ya ulaştık. 30 bin yıl önce Homo neanderthalensis yok oldu ve Dünya'daki tek insan türü olarak gelişmeye devam ettik. 10 bin yıl önce tarımı keşfettik, medeniyetler kurduk. 300 yıl önce Sanayi Devrimi'ni gerçekleştirdik. 80 yıl önce atomu parçaladık. 60 sene önce uzaya çıktık. 50 sene önce Ay'a ayak bastık. 20 sene önce uzayda istasyon kurduk. Ve şimdilerde Mars'a koloni kurmak için çalışmalar yapıyoruz. İşte türümüzün hikayesi...
Biz Homo sapiens dışında keşfettiğimiz 10-15 civarı insan türü daha var. Ancak günümüze sadece biz ulaştık. Diğer türlerin nesli tükendi. İşte nesli tükenen 10 insan türü:
◽HOMO HABILIS
2,5 milyon yıl ila 1,5 milyon yıl önce Doğu ve Güney Afrika'da yaşamış bir insan türüdür. Homo habilis, "becerikli insan" anlamına gelir. Bulunan fosillerin yanında taş aletlere de rastlandığı için bu adı almıştır. İlk fosiller 1959 yılında keşfedilmiştir. Genel çevrelerce ilk Homo türü olarak kabul edilir. Muhtemelen bu yazıdaki türler arasında günümüz insanına en az benzeyen tür Homo habilis'tir. Modern insanın (Homo sapiens) doğrudan atası olduğu düşünülmektedir.
◽HOMO RUDOLFENSIS
2,3 milyon yıl ila 1,8 milyon yıl önce Doğu Afrika'da yaşamış bir insan türüdür. Homo rudolfensis, "rudolf insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, bugün Turkana Gölü olarak bilinen Rudolf Gölü'nün sahillerine yakın bir yerde bulunduğu için bu adı almıştır. İlk fosiller 1972 yılında keşfedilmiştir. Homo habilis ile beraber ilk insanlar olarak kabul edilen iki türden bir diğeridir.
◽HOMO ERGASTER
1,9 milyon yıl ila 1,2 milyon yıl önce Afrika'da yaşamış bir insan türüdür. Homo ergaster, "çalışkan insan" anlamına gelir. Bulunan fosillerini yanlarında taş aletler de bulunduğu için bu adı almıştır. İlk fosilleri 1949 yılında keşfedilmiştir. Homo ergaster'in kendine ait bir tür olup olmadığı henüz kesin bir şekilde kanıtlanamamıştır. Bu türün homo erectus kapsamına alınması, paleoantropoloji içinde devam eden ve çözülmemiş bir tartışmadır.
◽HOMO GEORGICUS
1,9 milyon yıl ila 1,7 milyon yıl önce Avrasya'da yaşamış bir insan türüdür. Homo georgicus, "gürcü insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, Gürcistan'da bulunduğu için bu adı almıştır. İlk fosiller 1991 yılında keşfedilmiştir. Bulunan fosillerini yanlarında taş aletlere de rastlanmıştır. Homo ergaster ile Homo erectus arasındaki bir geçiş türü olduğu düşünülmektedir. Ayrıca Homo georgicus fosilleri, Avrasya'da bulunan en iyi korunmuş fosillerdendir.
◽HOMO ERECTUS
1,8 milyon yıl ile 110 bin yıl önce Afrika ve Avrasya'da yaşamış bir insan türüdür. Homo erectus, "dik insan" anlamına gelir. Dik bir şekilde yürüdükleri düşünüldüğü için bu adı almıştır. İlk fosiller 1891 yılında keşfedilmiştir. Homo erectus'un, doğrudan modern insanın, yani bizim atamız olduğu genel kabul gören bir görüştür. Homo erectus; Afrika, Asya ve Avrupa'ya kadar çok geniş bir alana yayılmış bunun sonucunda birçok farklı türe evrimleşmiştir.
◽HOMO ANTECESSOR
1,2 milyon yıl ila 800 bin yıl önce Batı Avrupa'da yaşamış bir insan türüdür. Homo antecessor, "öncül insan" anlamına gelir. Avrupa'ya ilk yerleşen Homo türü olduğu düşünüldüğü için bu adı almıştır. İlk fosiller 1994 yılında keşfedilmiştir. Bulunan fosillerini yanlarında taş aletler ve bazı vahşi hayvan fosillerine de rastlanmıştır. Homo antecessor'un av partileri düzenlediği ve sosyal bir yaşama ve işbirliği yeteneğine sahip düşünülmektedir.
◽HOMO HEIDELBERGENSIS
700 bin yıl ila 200 bin yıl önce Afrika ve Avrasya'da yaşamış bir insan türüdür. Homo heidelbergensis, "heidelberg insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, Almanya'nın Heidelberg bölgesinde bulunduğu için bu adı almıştır. İlk fosiller 1907 yılında keşfedilmiştir. Bulunan fosillerin yanlarında taş aletlere rastlanmıştır. Bu aletler, büyük ölçüde Homo ergaster aletlerine benzemektedir. Bu aletler el baltası ve taş uçlu mızraklardır. Grupça yetenekli bir şekilde avlandıkları ve sosyal hayatlara sahip oldukları düşünülmektedir. Soğuk iklime adapte olan ilk insan türüdür ve yaşadıkları yerlerde barınaklar inşa eden ilk tür olarak bilinirler. Bu insan türü, büyük hayvanları avlama yeteneğine sahipti. Bu türden önce hiçbir insan türünde böyle bir özellik görülmemişti. Bugün Homo heidelbergensis fosili olarak tanımladığımız fosillerin pek çoğu, geçmişte Homo erectus ve Homo neanderthalensis fosili olarak tanımlanmıştı ama bugün bu fosillerin heidelbergensis fosili olduğunu biliyoruz. Neandertaller gibi geniş göğüslere sahiplerdi ve genel olarak dayanıklılardı. Homo heidelbergensis'in ilk önce Afrika'da evrimleştiği, daha sonra Avrupa ve Asya'ya yayıldığı düşünülmektedir.
◽HOMO NALEDI
335 bin yıl ila 235 bin yıl önce Güney Afrika'da yaşamış bir insan türüdür. Homo naledi, "yıldız insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, Rising Star isimli bir mağarada bulunduğu ve Tsvana dilinde "naledi" ismi, "yıldız" anlamına geldiği için bu adı almıştır. İlk fosiller 2013 yılında keşfedilmiştir. Tür; boy ve vücut kütlesi yönünden küçük bedenli insan popülasyonları ile, küçük kafatası hacmi ise ön insanlar olarak bilinen Australopithecus ile benzerdir. Kafatası şekli de erken Homo türleri kafataslarına ile benzemektedir. Boylarının 144 cm, kütlelerinin ise 40 kg olduğu tahmin edilmektedir.
◽HOMO FLORESIENSIS
200 bin ila 50 bin yıl önce Endonezya'da yaşamış bir insan türüdür. Homo floresiensis, "flores insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, Endonezya'nın Flores adasında bulunduğu için bu adı almıştır. İlk fosiller 2003 yılında keşfedilmiştir. Modern insanların 50 bin yıl önce bu adaya gelmesinden sonra nesilleri tükenmiştir. Bu tükenişin sebebinin Homo sapiens ile karşılaşmaları olduğu düşünülüyor. Boylarının 1 metre civarı, kütlelerinin ise 25 kilogram olması yüzünden "hobbit" şeklinde de anılırlar.
◽HOMO NEANDERTHALENSIS
200 bin yıl ila 30 bin yıl önce Avrasya'da yaşamış bir insan türüdür. Homo neanderthalensis, "neandertal insanı" anlamına gelir. İlk fosilleri, Almanya'nın Neander Vadisi'nde keşfedildiği için bu adı almıştır. İlk fosiller 1856 yılında keşfedilmiştir. Fosilleri muhafaza etmeye müsait kireç taşı mağaralarda yaşadıkları için haklarında en fazla bilgi sahibi olunan ve bunun bir sonucu olarak modern kültürde tipik "mağara adamı" kalıbını yaratan tarih öncesi insan türüdür. Beyin hacimleri günümüz insanından (Homo sapiens) daha büyüktü. Ayrıca kas gücü olarak daha güçlüler ve daha dayanıklılardı. Homo sapiens ve Homo neanderthalensis türlerinin, 50 ila 60 bin yıl önce karşılaştıkları ve birbirleriyle çiftleştikleri ile ilgili kanıtlar bulunmaktadır. Günümüzde, ataları Afrika'dan ayrılmamış insanlar hariç neredeyse her insanın DNA'sında %1 ila %4 civarında Neanderthal geni bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Henüz Sapiens'in bu türü yok ettiği kanıtlanmasa da büyük katkı sağladığı düşünülüyor. Bugün Neandertaller'in, iklim değişikliğine uyum sağlayamama, doğal afetler, parazit ile patojenler ve Sapiens gibi pek çok faktör yüzünden neslinin tükendiği düşünülüyor. Neanderthalensis ve Sapiens arasındaki genetik farklılık %0,12'dir. Eğer yaşasalardı, en yakın akrabamız olan tür olurlardı. Bugün yaşayan en yakın akrabamız şempanzelerdir ve genetik farklılığımız %1,14'tür. Yani şempanzeler ile insanların genlerinin %98,86'sı aynıdır. Kıyas yapmanız açısından; kedigiller ile aramızdaki benzerlik %85-90 civarındadır.
*****
Yukarıdaki türler hakkındaki bilgilerimiz oldukça kısıtlı. Ancak gelişen teknoloji ve bilim ile daha fazlasını öğreneceğimiz kesin. Şu anda elimizde bulunan veriler ışığında ulaştığımız en temel bilgiler bu şekilde. Daha fazlasını öğrenmek isteyenler İngilizce Wikipedia'da bu türleri araştırabilirler.
İnsanın evrimi ve antropoloji hakkında genel bir bakış açısına sahip olmak istiyorsanız, bu kitapları okuyabilirsiniz.
1) İnsanın Türeyişi - Charles Darwin
2) 50 Soruda İnsanın Tarih Öncesi Evrimi - Metin Özbek
3) Tüfek, Mikrop, Çelik - Jared Diamond
4) Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens - Yuval Noah Harari
5) Modern İnsanın Kökeni - Roger Lewin
6) Göl İnsanları - Richard Leakey, Roger Lewin
7) Biyoloji Açısından İnsan - Jean Rosland
8) İnsan Evrimi - Bernard Wood
9) Bilgi Ağacı: İnsan Anlayışının Biyolojik Temelleri - Humberto R. Maturana, Francisco G. Varela
10) Tarih Öncesi İnsan - Robert J. Braidwood
11) İnsanın Yükselişi: Türümüzün Biyolojik ve Kültürel Evrimine Bir Bakış - Jakob Bronowski
12) İnsan Nasıl İnsan Oldu? - M. İlin, E. Segal
13) İnsan Evrimine Yolculuk - Vural Yiğit
14) İnsan Olmak - Engin Gençtan
15) İnsan Olmak - John Gribben, Mary Gribben
16) Dünden Bugüne İnsan - Metin Özbek
17) Üçüncü Şempanze - Jared Diamond
18) İnsanın Kökeni - Richard Leakey
19) Soyağacımızdaki Maymun - Eugene Harris
20) Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış - Conrad Phillip Kottak
21) İnsanın Yanlış Ölçümü - Stephen Jay Gould
22) İnsan Türünün Kökeni ve Gelişimi - V. P. Alekseyev
23) İnsan ve Evrim Gerçeği - Adam Şenel
24) İnsan ve Evrim - Güven Arsebük
25) Doğanın İnsanlaşması - Serol Teber
*****
NOT: Öneriler, Evrim Ağacı'ndan alıntılanmıştır.
🎬 Frank Herbert'ın Dune serisinin ikinci ve üçüncü kitabından uyarlanmış üç bölümlük bir mini-dizi. 2000 yılında yayımlanan Dune mini-dizisinin devamı olan bu dizinin ilk bölümü Dune Mesihi'nden, ikinci ve üçüncü bölümleri ise Dune Çocukları'ndan uyarlanıyor. Önceki diziye göre daha başarılı…devamı🎬 Frank Herbert'ın Dune serisinin ikinci ve üçüncü kitabından uyarlanmış üç bölümlük bir mini-dizi.
2000 yılında yayımlanan Dune mini-dizisinin devamı olan bu dizinin ilk bölümü Dune Mesihi'nden, ikinci ve üçüncü bölümleri ise Dune Çocukları'ndan uyarlanıyor. Önceki diziye göre daha başarılı bir iş çıkarılmış.
Diziyi görsel açıdan ilkine göre daha iyi buldum. İki dizi arasında üç yıl var, ama görsel açıdan baktığımızda on yıl var gibi duruyor. Bence görsel efektler yılına göre gayet yeterliydi. Bütçeleri düşükmüş zaten, çok yargılamamak gerek.
Kostüm ve mekanlar, yine ilk diziye göre daha da başarılıydı. Hem kostüm ve mekan çeşitliliği artmış, hem de dandik kostümler kaldırılmış. Üç yılda kendilerini düzeltmişler kısacası.
Hikaye açısındaki sorunun bu dizide de devam ettiğini söylemem gerekiyor. Dizinin uyarlandığı iki kitabın toplam sayfa sayısı 850 civarı bir şey, ama bu iki kitap da çok felsefi metinler barındırdığı için 600 sayfalık bir kitaptan uyarlanmış diyelim. 600 sayfayı 4,5 saate sığdırmak yine zor bir iştir. İlki gibi bu dizide de becerememişler. Kitabı üç bölüme sığdırmaya çalıştıkları için bazı dönüşümler çok keskin gerçekleşti. Keşke kitabı ilk dizide yaptıkları gibi gibi üç değil de, beş bölüme sığdırsalardı da daha iyi bir şeyler izleseydik.
Kitapta olan bazı önemli sekanslar bu dizide yoktu, sekansların bazıları da değiştirilmişti ve olmayan sekanslar eklenmişti. Olmayan sekanslar ara sıra gerekli olabiliyor, ama sekansların değiştirilmesini doğru bir karar olarak görmüyorum. Kitaptaki diyalogların diziye aktarılma şeklini de ilk diziye göre daha iyi buldum.
Cast seçimini de beğendiğim söylenemez. Kitapta 9 yaşında olan çocukları 23 yaşındaki oyunculara oynatmak da neymiş ya? Gerçi bu kararı çok yadırgamamak gerek, kimse 9 yaşındaki Dune çocuklarının hikayesini ekrana, 9 yaşındaki çocukları oynatarak aktaramaz. Zaten bir röpörtajında, James McAvoy dizideki karakterlerin kitapta olduklarından daha büyük olduğunu söylemişti.
Duncan Idaho, Lady Jessica ve Stilgar'ın oyuncuları değiştirilmişti. Bence doğru bir karardı. Önceki oyuncuları rollerine yakıştıramamıştım. Alia için seçilen oyuncu da 14 yaşındaki karakterini canlandırırken 37 yaşındaydı. Kısacası cast seçimi, genel olarak iyi değildi.
Genel olarak dizi; ilk dizide olduğu gibi kitabın harika bir şekilde verdiği 'çöl' hissini veremiyor, hikayeyi iyi anlatamıyor ve karakterleri iyi yansıtamıyor. Ancak görsellik, kostüm ve mekan konusundaki eksikliklerini gidererek ilk diziden daha iyi bir Dune uyarlaması olarak karşımıza çıkıyor.
Kitabı okumayanlar bulaşmasınlar, okuyanlar ise izleyebilirler.
🔎 Puanım 7/10
🎬 Frank Herbert'ın Dune serisinin ilk kitabından uyarlanmış üç bölümlük bir mini-dizi. Dizinin, kitabın hikayesini ne kadar iyi yansıttığı tartışılır, ama hikayeden çok daha büyük bir problemim var: Dizi 2000 yılında çıkmasına rağmen görsel açıdan ciddi bir derecede berbat. Düşük…devamı🎬 Frank Herbert'ın Dune serisinin ilk kitabından uyarlanmış üç bölümlük bir mini-dizi.
Dizinin, kitabın hikayesini ne kadar iyi yansıttığı tartışılır, ama hikayeden çok daha büyük bir problemim var: Dizi 2000 yılında çıkmasına rağmen görsel açıdan ciddi bir derecede berbat. Düşük bütçeli bir dizi zaten, ama bu kadar kötü olmasını beklemiyordum.
Kostüm ve mekanları da beğenmedim. Toplam süresi 4,5 saat olan bir dizide karakterleri sadece 2-3 kostüm ile görüyoruz. Bu kostümler de çok dandik kostümlerdi. Mekanlar da görsel efektlerin kötü olması sebebiyle kötüydü. Görsel efekt bulunmayan mekanları, efekt bulunanlara göre daha iyi bulsam da yine de sevemedim.
Cast seçimini de beğenmedim. 15 yaşındaki çocuğu 30'una yaklaşmış oyunculara oynatmak kötü bir seçim olmuş bence. Ana karakterler olsun, yan karakterler olsun... cast seçimi iyi değil. Beğendiğim sadece iki cast seçimi oldu: Feyd-Rautha ve Prenses Irulan...
Gelelim hikayeye: 650 sayfalık felsefe dolu bir kitabı, açıkçası 4,5 saate biraz zor sığdırırsınız. Bu dizi bunu becermeye çalışmış, ama olmamış. Keşke üç değil de dört bölüm olsaydı dedirtti. Kitapta bulunan pek çok sekans atlanmış, kitapta olmayan bazı sekanslar eklenmiş ve kitapta bulunan olaylar genel olarak iyi işlenememiş. Hikaye açısından da iyi bir dizi olamamış.
Kitapta bulunan bazı önemli sekanslar ile diyalogların ekrana aktarılması çok kötüydü. Kitapta bulunmayan diyalogların da kitapta bulunmadığı, sonradan senaristler tarafından eklendiği çok belli oluyor.
Karakterlerin motivasyonlarını ve gelişimlerini de beğenmedim. Dizi ekibi, koskoca kitabı üç bölüme sığdırmaya çalıştığı için pek çok şey gibi bunu da becerememişler. Karakterlerin dönüşümleri çok keskindi ve anlaşılmazdı. Olmamış.
Genel olarak dizi; kitabın harika bir şekilde verdiği 'çöl' hissini veremiyor, hikayeyi iyi anlatamıyor, görsellik yönünden zayıf kalıyor ve karakterleri iyi yansıtmıyor. Dune'a yakışmayan bir uyarlama olmuş.
Kitabı okumayanlar bulaşmasınlar, okuyanlar ise izleyebilirler. Devam dizisinin incelemesini de daha sonra paylaşacağım.
🔎 Puanım 6/10
☀ GÜNEŞ SİSTEMİ'NDEKİ DIŞ (GAZ) GEZEGENLER Güneş Sistemi; Güneş, dört karasal iç gezegen, küçük, kaya ve metal içerikli asteroitlerden oluşan bir asteroit kuşağı, dört gazsal dış gezegen ve Kuiper Kuşağı'nın buzsu cisimlerden oluşan ikinci bir kuşaktan oluşur. Kuiper Kuşağı'nın ötesinde…devamı☀ GÜNEŞ SİSTEMİ'NDEKİ DIŞ (GAZ) GEZEGENLER
Güneş Sistemi; Güneş, dört karasal iç gezegen, küçük, kaya ve metal içerikli asteroitlerden oluşan bir asteroit kuşağı, dört gazsal dış gezegen ve Kuiper Kuşağı'nın buzsu cisimlerden oluşan ikinci bir kuşaktan oluşur. Kuiper Kuşağı'nın ötesinde ise seyrek disk, gündurgun ve en son olarak da varsayımsal Oort Bulutu bulunur.
Güneş'ten olan uzaklıklarına göre gezegenler sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Bu sekiz gezegenin altısının çevresinde doğal uydular döner. Ayrıca dış gezegenlerin her birinin toz ve diğer parçacıklardan oluşan halkaları vardır. Dünya dışındaki tüm gezegenler, adlarını Yunan ve Roma mitolojisinin tanrılarından alır. Beş cüce gezegen ise; Kuiper kuşağında yer alan Plüton, Haumea ve Makemake; asteroit kuşağındaki en büyük cisim olan Ceres ve seyrek diskte yer alan Eris'tir. Plüton bilinen en büyük cüce gezegendir.
Güneş sisteminin kütlesinin %99,86'sını, çekim kuvveti ile sistemi bir arada tutan ve G tipi bir sarı cüce olan Güneş, kalan kütlenin %90'ından fazlasını da Jüpiter ve Satürn oluşturur.
Yüzölçümü, hacim ve kütle parametrelerinde, konu daha anlaşılır olsun diye parantez içinde bu özellikleri Dünya ile kıyasladım. Astronomik düzeydeki yüzölçümü, hacim ve kütle ifadelerini anlayamıyorsanız, hemen yanında parantez içindeki ifadeye bakın, daha rahat anlayacaksınız. Bu yazıda gazsal olan dış gezegenleri inceleyeceğiz...
📌 JÜPİTER (JUPITER)
Jüpiter, Güneş'e yakınlık bakımından beşinci gezegendir. Varlığı antik çağlardan beri bilinmektedir. Adını Roma mitolojisinde tanrıların en büyüğü olan Jüpiter'den almıştır. Bilinen 79 uydusu vardır. Bu uyduların en büyükleri sırasıyla Ganymede, Callisto, Io ve Europa'dır. Bu uyduları Galileo Galilei keşfettiği için "Galileo uyduları" olarak da bilinirler. Güneş Sistemi'nin en büyük gezegenidir. Gaz devi sınıfına girmektedir. Silik de olsa bir halka sistemine sahiptir. Atmosferinin neredeyse hepsi hidrojen ve helyumdan oluşur. Tüm gezegenlerin toplamından daha büyük bir hacmi vardır. Gökyüzünde çıplak gözle gözlemlenebilir. Venüs'ten sonra gökyüzünde en parlak gözüken ikinci gezegendir. Çok güçlü bir manyetik alana sahiptir.
Yarıçapı: 69.911 km
Yüzölçümü: 61.420.000.000 km² (120,5 Dünya)
Hacmi: 1,431 × 10¹⁵ km³ (1.321 Dünya)
Kütlesi: 1,898 × 10²⁷ kg (317,8 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 778.570.000 km
Günöte: 816.620.000 km
Günberi: 740.520.000 km
Ortalama Sıcaklığı: -108 °C
Ortalama Yoğunluğu: 1,326 g/cm³
Kaçış Hızı: 60,20 km/s
Yörünge Hızı: 13,1 km/s
Eksen Eğikliği: 3,12°
Albedosu: 0,54
Uydu Sayısı: 79
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 9 saat 56 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 12 yıl
Tahmini Yaşı: 4,603 milyar
📌 SATÜRN (SATURN)
Satürn, Güneş'e yakınlık bakımından altıncı gezegendir. Varlığı antik çağlardan beri bilinmektedir. Adını Roma mitolojisinde bir tanrı olan Satürn'den alır. Bilinen 82 uydusu vardır. Bu uyduların en büyüğü, yüzeyinde sıvı metan gölleri barındırdığı da bilinen Titan'dır. Jüpiter'den sonra hem hacim, hem de kütle olarak en büyük ikinci gezegendir. Gaz devi sınıfına girmektedir. Halk arasında "Halkalı Gezegen" olarak da bilinir. Devasa bir halka sistemine sahiptir. Atmosferinin neredeyse hepsi hidrojen ve helyumdan oluşur. Gökyüzünde çıplak gözle gözlemlenebilir. Güçlü bir manyetik alanı vardır.
Yarıçapı: 58.232 km
Yüzölçümü: 42.700.000.000 km² (83,7 Dünya)
Hacmi: 8,271 × 10¹⁴ km³ (763,6 Dünya)
Kütlesi: 5,683 × 10²⁶ km³ (95,1 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 1.433.530.000 km
Günöte: 1.514.500.000 km
Günberi: 1.352.550.000 km
Ortalama Sıcaklığı: -138 °C
Ortalama Yoğunluğu: 0,687 g/cm³
Kaçış Hızı: 36,09 km/s
Yörünge Hızı: 9,7 km/s
Eksen Eğikliği: 26,73°
Albedosu: 0,50
Uydu Sayısı: 82
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 10 saat 42 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 29 yıl
Tahmini Yaşı: 4,503 milyar
📌 URANÜS (URANUS)
Uranüs, Güneş'e yakınlık bakımından yedinci gezegendir. William Herschel tarafından 1781 yılında keşfedilmiştir. Adını Yunan mitolojisinde gökyüzü tanrısı olan Uranüs'ten almıştır. Bilinen 27 uydusu vardır. Bu uyduların en büyüğü Titania'dır. Uranüs, buz devi sınıfına girmektedir. Açık mavi renktedir. Silik de olsa bir halka sistemine sahiptir. Ekseni o kadar eğiktir ki, kendi etrafında dönerken sanki yerde yuvarlanıyormuş gibi gözükür. Neptün ile beraber sistemin en soğuk iki gezegeninden birisidir. Gökyüzünde ancak teleskopla gözlemlenebilir. Atmosferi büyük oranda hidrojen, helyum ve metandan oluşur. Güçlü bir manyetik alanı vardır.
Yarıçapı: 25.362 km
Yüzölçümü: 8.115.000.000 km² (15,9 Dünya)
Hacmi: 6,833 × 10¹³ km³ (63,1 Dünya)
Kütlesi: 8,681 × 10²⁵ kg (14,5 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 2.875.000.000 km
Günöte: 3.008.000.000 km
Günberi: 2.742.000.000 km
Ortalama Sıcaklığı: -195 °C
Ortalama Yoğunluğu: 1,270 g/cm³
Kaçış Hızı: 21,38 km/s
Yörünge Hızı: 6,8 km/h
Eksen Eğikliği: 97,86°
Albedosu: 0,49
Uydu Sayısı: 27
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 17 saat 14 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 84 yıl
Tahmini Yaşı: 4,503 milyar
📌 NEPTÜN (NEPTUNE)
Neptün, Güneş'e yakınlık bakımından sekizinci gezegendir. Johann Galle ve Urbain Le Verrier tarafından 1846 yılında keşfedilmiştir. Adını Roma mitolojisinde denizler ve depremler tanrısı olan Neptün'den almıştır. Bilinen 14 uydusu vardır. Bu uyduların en büyüğü Triton'dur. Uranüs, buz devi sınıfına girmektedir. Lacivert renktedir. Silik de olsa bir halka sistemine sahiptir. Güneş Sistemi'ndeki en şiddetli rüzgarlar bu gezegende gözlemlenir. Bu rüzgarların hızı 2000 km/h'i aşabilir. Uranüs ile beraber sistemin en soğuk iki gezegeninden birisidir. Gökyüzünde ancak teleskopla gözlemlenebilir. Atmosferi büyük oranda hidrojen, helyum ve metandan oluşur. Güçlü bir manyetik alanı vardır.
Yarıçapı: 24.622 km
Yüzölçümü: 7.618.000.000 km² (15 Dünya)
Hacmi: 6,254 × 10¹³ km³ (57,7 Dünya)
Kütlesi: 1,024 × 10²⁶ kg (17,1 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 4.500.000.000 km
Günöte: 4.540.000.000 km
Günberi: 4.460.000.000 km
Ortalama Sıcaklığı: -201 °C
Ortalama Yoğunluğu: 1,618 g/cm³
Kaçış Hızı: 23,56 km/s
Yörünge Hızı: 5,4 km/s
Eksen Eğikliği: 29,56°
Albedosu: 0,44
Uydu Sayısı: 14
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 16 saat 6 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 165 yıl
Tahmini Yaşı: 4,503 milyar
*****
Eğer bazı parametrelerin ne ifade ettiğini anlamadıysanız öncelikle "ASTRONOMİK TERİMLER İÇİN MİNİ-SÖZLÜK" gönderisine bakmanız gerekiyor. Orada her bir parametrenin ne anlama geldiğini tek tek açıkladım. Sözlüğü okuduktan sonra tekrar gelin..:)
Astronomiye 2012 yılında Bilim Çocuk dergisini almaya başladığımdan beri çok büyük bir merakım var. O zamandan bu yana, dokuz senede astronomi ile ilgili bilgim her geçen sene katlanarak arttı. Astronomi ile ilgili neredeyse hiçbir kitabı okumamış olsam da, aldığım dergilerden ve internetten yaptığım araştırmalar sonucu bir üniversite öğrencisinden bile beklemeyeceğiniz düzeyde bir astronomi bilgisine sahip oldum. Üniversiteye başladıktan sonra astronomi üzerinde onlarca kitap alıp hepsini okumak istiyorum. Böylelikle zaten bildiklerimin üstüne yine kat kat bilgi eklemiş olmayı umuyorum. Bunu övünmek için söylemiyor, gerçekten böyle düşünüyorum. Özellikle ülkemizde "profesör" veya "doktor" unvanlarıyla dolaşan televizyon/twitter şovmenlerini gördükten sonra bu düşüncemden daha da emin olmaya başladım. Neyse...
Bu yazıda, astronominin en temel konularından birisi olan Güneş Sistemi'nin gazsal gezegenlerini ele almış oldum. Bu yazıyı hem kendime bir anı olarak, hem öğrendiklerimi tek bir yerde toplayarak kafama daha da kazımak, hem de içinde yaşadığımız sistem hakkındaki en temel bilgileri derli toplu bir şekilde öğrenmeniz için hazırladım. Umarım faydası dokunmuştur. Konsept dışına ilk ve son kez çıkıyorum.
Buraya kadar okuduysanız çok teşekkür ederim..:)
☀ GÜNEŞ SİSTEMİ'NDEKİ İÇ (KARASAL) GEZEGENLER Güneş Sistemi; Güneş, dört karasal iç gezegen, küçük, kaya ve metal içerikli asteroitlerden oluşan bir asteroit kuşağı, dört gazsal dış gezegen ve Kuiper Kuşağı'nın buzsu cisimlerden oluşan ikinci bir kuşaktan oluşur. Kuiper Kuşağı'nın ötesinde…devamı☀ GÜNEŞ SİSTEMİ'NDEKİ İÇ (KARASAL) GEZEGENLER
Güneş Sistemi; Güneş, dört karasal iç gezegen, küçük, kaya ve metal içerikli asteroitlerden oluşan bir asteroit kuşağı, dört gazsal dış gezegen ve Kuiper Kuşağı'nın buzsu cisimlerden oluşan ikinci bir kuşaktan oluşur. Kuiper Kuşağı'nın ötesinde ise seyrek disk, gündurgun ve en son olarak da varsayımsal Oort Bulutu bulunur.
Güneş'ten olan uzaklıklarına göre gezegenler sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Bu sekiz gezegenin altısının çevresinde doğal uydular döner. Ayrıca dış gezegenlerin her birinin toz ve diğer parçacıklardan oluşan halkaları vardır. Dünya dışındaki tüm gezegenler, adlarını Yunan ve Roma mitolojisinin tanrılarından alır. Beş cüce gezegen ise; Kuiper kuşağında yer alan Plüton, Haumea ve Makemake; asteroit kuşağındaki en büyük cisim olan Ceres ve seyrek diskte yer alan Eris'tir. Plüton bilinen en büyük cüce gezegendir.
Güneş sisteminin kütlesinin %99,86'sını, çekim kuvveti ile sistemi bir arada tutan ve G tipi bir sarı cüce olan Güneş, kalan kütlenin %90'ından fazlasını da Jüpiter ve Satürn oluşturur.
Yüzölçümü, hacim ve kütle parametrelerinde, konu daha anlaşılır olsun diye parantez içinde bu özellikleri Dünya ile kıyasladım. Astronomik düzeydeki yüzölçümü, hacim ve kütle ifadelerini anlayamıyorsanız, hemen yanında parantez içindeki ifadeye bakın, daha rahat anlayacaksınız. Bu yazıda karasal olan iç gezegenleri inceleyeceğiz...
📌 MERKÜR (MERCURY)
Merkür, Güneş'e yakınlık bakımından birinci gezegendir. Varlığı antik çağlardan beri bilinmektedir. Adını Roma mitolojisinde tanrıların habercisi olan Merkür'den almıştır. Bilinen bir uydusu yoktur. Güneş'e en yakın gezegen olmamasına rağmen en sıcak gezegen değildir. Çünkü, incecik bir atmosferi olduğu için aldığı ısıyı tutamaz. Güneş Sistemi'nin en küçük gezegendir. Yapı olarak Ay'a benzer. Kütlesinin küçük olması ve manyetik alana sahip olmaması yüzünden atmosferini koruyamamıştır. Bu yüzden ince bir atmosferi vardır. Atmosferi büyük oranda oksijen, sodyum ve hidrojenden oluşur. Güneş rüzgarları, Merkür atmosferini uzaya üfürerek inceltmeye devam etmektedir. Gökyüzünde çıplak gözle zor da olsa gözlemlenebilir. Güneş'e yakınlığından ötürü, ancak Güneş'in doğuşu ve batışı sırasında gözlemlenebilir.
Yarıçapı: 2.440 km
Yüzölçümü: 74.800.000 km² (0,147 Dünya)
Hacmi: 6,083 × 10¹⁰ km³ (0,056 Dünya)
Kütlesi: 3,301 × 10²³ kg (0,055 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 57.910.000 km
Günöte: 69.817.000 km
Günberi: 46.001.000 km
Ortalama Sıcaklığı: 167 °C
Ortalama Yoğunluğu: 5,427 g/cm³
Kaçış Hızı: 4,25 km/s
Yörünge Hızı: 47,4 km/s
Eksen Eğikliği: 0,1°
Albedosu: 0,14
Uydu Sayısı: 0
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 58 gün 15 saat 30 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 88 gün
Tahmini Yaşı: 4,503 milyar
📌 VENÜS (VENUS)
Venüs, Güneş'e yakınlık bakımından ikinci gezegendir. Varlığı antik çağlardan beri bilinmektedir. Adını Roma mitolojisinde aşkın ve güzelliğin tanrıçası olan Venüs'ten almıştır. Bilinen bir uydusu yoktur. Güneş'e en yakın gezegen olmamasına rağmen en sıcak gezegendir. Çünkü Dünya'nın atmosferinden 90 kat daha kalın ve sera gazlarıyla dolu bir atmosfere sahip olduğu için, gelen ışık bir daha dışarı çıkamaz ve böylelikle gezegen aşırı ısınır. Atmosferi büyük oranda karbondioksit, azot ve sülfürik asitten oluşur. Venüs'ün Güneş etrafında dönüş süresi, kendi ekseni etrafında dönüş süresinden kısa olduğu için 1 Venüs günü, bir Venüs yılından daha uzundur. Boyut ve kütle olarak Dünya'ya benzediği için "Dünya'nın İkizi" olarak da anılır. Gökyüzünde çıplak gözle gözlemlenebilir. Gökyüzünde en parlak gözüken gezegendir. Manyetik alanı, aşırı yavaş dönüşü yüzünden çok zayıftır. Buna rağmen, güçlü volkanik aktivite ve büyük bir kütleye sahip olduğu için atmosferini koruyabilmiştir.
Yarıçapı: 6.052 km
Yüzölçümü: 460.200.000 km² (0,902 Dünya)
Hacmi: 9,284 × 10¹¹ km³ (0,857 Dünya)
Kütlesi: 4,867 × 10²⁴ kg (0,815 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 108.208.000 km
Günöte: 108.939.000 km
Günberi: 107.477.000 km
Ortalama Sıcaklığı: 471 °C
Ortalama Yoğunluğu: 5,243 g/cm³
Kaçış Hızı: 10,36 km/s
Yörünge Hızı: 35 km/s
Eksen Eğikliği: 177,4°
Albedosu: 0,69
Uydu Sayısı: 0
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 243 gün 0 saat 32 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 225 gün
Tahmini Yaşı: 4,503 milyar
📌 DÜNYA (EARTH)
Dünya, Güneş'e yakınlık bakımından üçüncü gezegendir. Üzerinde yaşam barındırdığı bilinen, bildiğimiz tüm canlılara ev sahipliği yapan ve Güneş Sistemi'nde yüzeyinde sıvı su barındıran tek gezegendir. Bir uydusu vardır. Güneş Sistemi'nin en yoğun ve en büyük karasal gezegenidir. Güçlü bir manyetik alanı vardır. Bu yüzden atmosferini koruyabilmiş, üzerinde yaşamın oluşması için uygun koşulları bulundurabilmiştir. Atmosferi büyük oranda azot, oksijen ve argondan oluşur.
Yarıçapı: 6.371 km
Yüzölçümü: 510.100.000 km²
Hacmi: 1,083 × 10¹² km³
Kütlesi: 5,972 × 10²⁴ kg
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 149.600.000 km
Günöte: 152.100.000 km
Günberi: 147.095.000 km
Ortalama Sıcaklığı: 16 °C
Ortalama Yoğunluğu: 5,514 g/cm³
Kaçış Hızı: 11,19 km/s
Yörünge Hızı: 29,8 km/s
Eksen Eğikliği: 23,45°
Albedosu: 0,43
Uydu Sayısı: 1
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 23 saat 56 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 365 gün
Tahmini Yaşı: 4,543 milyar
📌 MARS (MARS)
Mars, Güneş'e yakınlık bakımından dördüncü gezegendir. Varlığı antik çağlardan beri bilinmektedir. Adını Roma mitolojisinde savaş tanrısı olan Mars'tan almıştır. Şekli patatese benzeyen iki küçük uydusu vardır. Gelecekte Dünya dışı kolonizasyon için en uygun gezegen olarak görülmektedir. Yüzeyindeki topraklar oksitlendiği için kızıldır, bu yüzden "Kızıl Gezegen" olarak da anılır. Gökyüzünde çıplak gözle gözlemlenebilir. Atmosferi büyük oranda karbondioksit, azot ve argondan oluşur. Manyetik alanını kaybetmiş, bunun sonucunda atmosferi zaman geçtikçe incelmiştir. Manyetik alanın yokluğu yüzünden, Mars atmosferi hala Güneş rüzgarları ile uzaya üfürülmektedir.
Yarıçapı: 3.390 km
Yüzölçümü: 144.800.000 km² (0,284 Dünya)
Hacmi: 1,631 × 10¹¹ km³ (0,151 Dünya)
Kütlesi: 6,417 × 10²³ kg (0,107 Dünya)
Güneş'e Ortalama Uzaklığı: 227.940.000 km
Günöte: 249.200.000 km
Günberi: 206.700.000 km
Ortalama Sıcaklığı: -28 °C
Ortalama Yoğunluğu: 3,933 g/cm³
Kaçış Hızı: 5,03 km/s
Yörünge Hızı: 24,1 km/s
Eksen Eğikliği: 25,19°
Albedosu: 0,17
Uydu Sayısı: 2
Kendi Etrafında Dönüş Süresi: 1 gün 0 saat 37 dakika
Güneş Etrafında Dönüş Süresi: 688 gün
Tahmini Yaşı: 4,603 milyar
*****
Eğer bazı parametrelerin ne ifade ettiğini anlamadıysanız öncelikle "ASTRONOMİK TERİMLER İÇİN MİNİ-SÖZLÜK" gönderisine bakmanız gerekiyor. Orada her bir parametrenin ne anlama geldiğini tek tek açıkladım. Sözlüğü okuduktan sonra tekrar gelin..:)
Astronomiye 2012 yılında Bilim Çocuk dergisini almaya başladığımdan beri çok büyük bir merakım var. O zamandan bu yana, dokuz senede astronomi ile ilgili bilgim her geçen sene katlanarak arttı. Astronomi ile ilgili neredeyse hiçbir kitabı okumamış olsam da, aldığım dergilerden ve internetten yaptığım araştırmalar sonucu bir üniversite öğrencisinden bile beklemeyeceğiniz düzeyde bir astronomi bilgisine sahip oldum. Üniversiteye başladıktan sonra astronomi üzerinde onlarca kitap alıp hepsini okumak istiyorum. Böylelikle zaten bildiklerimin üstüne yine kat kat bilgi eklemiş olmayı umuyorum. Bunu övünmek için söylemiyor, gerçekten böyle düşünüyorum. Özellikle ülkemizde "profesör" veya "doktor" unvanlarıyla dolaşan televizyon/twitter şovmenlerini gördükten sonra bu düşüncemden daha da emin olmaya başladım. Neyse...
Bu yazıda, astronominin en temel konularından birisi olan Güneş Sistemi'nin karasal gezegenlerini ele almış oldum. Bu yazıyı hem kendime bir anı olarak, hem öğrendiklerimi tek bir yerde toplayarak kafama daha da kazımak, hem de içinde yaşadığımız sistem hakkındaki en temel bilgileri derli toplu bir şekilde öğrenmeniz için hazırladım. Umarım faydası dokunmuştur. Konsept dışına ilk ve son kez çıkıyorum.
Buraya kadar okuduysanız çok teşekkür ederim..:)