(@) - Raf

Ezenler ve Ezilenler Dostoyevski'nin 1861 yılında yayımlanan ve Türkçe tercümesi "Ezilmiş ve Aşağılanmışlar" olan ancak Türkçe'ye "Ezilenler" olarak çevrilen romanı, yazarın romancı olarak ünlenmesinde büyük katkısı olan ilk önemli romanı olma özelliğini taşımaktadır. Yazar, gençlik yıllarındaki yaşamından izler taşıyan romanında,…devamıEzenler ve Ezilenler Dostoyevski'nin 1861 yılında yayımlanan ve Türkçe tercümesi "Ezilmiş ve Aşağılanmışlar" olan ancak Türkçe'ye "Ezilenler" olarak çevrilen romanı, yazarın romancı olarak ünlenmesinde büyük katkısı olan ilk önemli romanı olma özelliğini taşımaktadır. Yazar, gençlik yıllarındaki yaşamından izler taşıyan romanında, diğer romanlarında da yaptığı gibi ruh çözümlemelerine ve psikolojik tahlillere sıkça yer vermiştir. Romanda, toplumda hep küçümsenen ve hor görülen insanlarla, üst sınıfın ve nüfuzlu kimselerin hesaplaşmaları esnasındaki ezilişleri ve aşağılanışları işlenmiştir. Dostoyevski, romanında ezenler ve ezilenlerden oluşan iki grupla, seçtiği sıradan ama ilginç yaşantıları olan karakterleriyle, ustaca kurgusu ve sıkmayan anlatımıyla eserini, başarılı bir şekilde edebiyat dünyasına kazandırmıştır. Para kazanmak için dergilere yazı yazan, yoksul ve genç bir yazar olan, aynı zamanda da kitabın anlatıcısı olan Vanya'nın (ki Dostoyevski'nin gençliğinden izler taşır) çocukluk aşkı Nataşa ile üst sınıftan Prens Valkovski'nin oğlu Alyoşa birbirine aşıktır. Prens ise oğlunu Katerina adlı soylu bir kızla evlendirmek istemektedir. Nataşa'nın babası ile Prens'in aralarındaki husumetten dolayı evlenmeleri gecikince Alyoşa, Katerina ile yakınlaşmış ancak Nataşa'yı da bırakamamakta ve iki aşk arasında bocalamaktadır. Kahramanımız Vanya ise bu aşk üçgeninde bir yandan Nataşa'ya destek olmakla birlikte bir yandan da kendi sorunlarıyla uğraşmaktadır. Eser, her ne kadar eleştirmenlerin sert tepkileriyle karşılaşmış olsa da geniş bir okuyucu kitlesi tarafından da beğeniyle okunmuştur. Bunda Dostoyevski'nin gerçekçi ve dürüst bir yazar olmasının da şüphesiz etkisi büyüktür. Çünkü kendi iç hesaplaşmalarını, iyi ve kötü özelliklerini fark gözetmeksizin karakterlerine yükleyerek, hem kendisiyle bir karakteri üzerinden hesaplaşıyor, hem de okuyucuya kendi öz eleştirisini yapabileceği gerçekleri tokat gibi yüzüne vurarak kendisiyle yüzleşmesine olanak sağlıyor. Kitaptaki karakterlerin ortak özelliği ise; hepsinin kusurlarının olması ve yine hepsinin bu kusurlarının da farkında olmasıdır ki bunu da satır aralarındaki karakterlerin iç seslerinden anlayabiliyoruz. Ancak karakterler bu kusurlarının affedilmesi için kendi sebeplerini yaratarak mutluluk arayışlarından hiç vazgeçmemişlerdir. O halde "insan mutlu olmak için kendi kusurlarını yok sayabilir mi?" ya da "insanlar kusurları olduğu halde mutlu olabilir mi?" diye sorabiliriz kendimize. İşte Dostoyevski tüm bu soruların cevabını aslında yarattığı bir çok karakterle okuyucuya sunmuş ve seçimi de aslında bizlere bırakmıştır diyebilirim. Kitapla kalın... Notum : 9/10

nhlyrtsvn 2 years ago

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

Peyami Safa

91 Gönderi

1899 İstanbul doğumlu olan Peyami Safa, psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıkmıştır. Yapıtlarında olaya değil, psikolojik tahlillere ve ruh çözümlemelerine ağırlık veren yazar, Türk Edebiyatı'nda psikolojik roman türünün de ustalarındandır. Küçük yaşlarda babasını kaybedince annesi ve…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Stepançikovo Köyü

Dostoyevski

2 Gönderi

Dostoyevski'nin 1859 yılında sürgünden sonraki dönemde yayımlanan romanı, hem alışık olduğu büyük şehir hayatından uzak olmasının hem de sansür korkusunun etkisiyle daha çok köy hayatı hakkında ve yarı mizahi bir üslupla yazmasına sebep olmuştur. Sergey adındaki üniversite mezunu bir gencin,…devamıDostoyevski'nin 1859 yılında sürgünden sonraki dönemde yayımlanan romanı, hem alışık olduğu büyük şehir hayatından uzak olmasının hem de sansür korkusunun etkisiyle daha çok köy hayatı hakkında ve yarı mizahi bir üslupla yazmasına sebep olmuştur. Sergey adındaki üniversite mezunu bir gencin, dayısı Yegor İlyiç Rostanev'in mektubu üzerine Stepançikova Köyü'ne gelmesiyle birlikte kendini çiftlikte bir takım olayların içinde bulmasına yol açmıştır. Sergey'in ağzından dinlediğimiz hikayede, çiftliğin sahibi olan, iyi niyeti ve saflığından dolayı annesinin ve Foma Fomiç adındaki enteresan bir karakterin etkisinde kalan dayısının başına gelenler anlatılmaktadır. Yine eğlenceli ve mizahi yönü baskın olan bir hikayeyle karşımıza çıkan Dostoyevski, bu eserde de dominant kadın karakterlerin yanı sıra ilginç karakterleri de mizahi bir üslupla işlemiştir. Aslında Dostoyevski, Stepançikovo Köyü’nde çizdiği karakterlerle Rus kişiliğinin köyde de şehirdekinden farksız olduğunu okuyucuya göstermiş hatta kitapta da geçen "amma da garip insanlar! sanki hepsini özellikle toplamışlar buraya." cümlesiyle de bu durumu özetlemiştir bir bakıma. Çünkü gerçekten bu kadar enteresan karakterleri bu kadar titizlikle işleyip hikayeye yedirmek de büyük marifet gerektirir. Dostoyevski’nin bir oyun olarak tasarladığı ve ustası Gogol’e selam niteliği taşıyan eseri büyük bir keyifle okudum. Stepançikovo Köyü'nün Foma Fomiç gibi eşsiz bir karakterinin unutulmaz Rus karakterleri arasında yer alacağından hiç şüphem yok. Yer alacağından diyorum çünkü Dostoyevski'nin bu eseriyle ilgili yorumlarla pek karşılaşmadım ve bence kesinlikle tanınmayı hakeden bir eser olduğunu düşünüyorum. Thomas Mann'in deyimiyle "Stepançikovo Köyü’nün Foma Fomiç’i karşı konulmaz, Molière ve Shakespeare’e rakip olabilecek birinci sınıf, komik bir eser." Kitapla kalın... Notum : 9/10

nhlyrtsvn 2 years ago

Beyaz Diş

Jack London

71 Gönderi

Çok sevdiğim bir arkadaşımın ısrarla bana okutmak için alıp hediye ettiği (boşuna alma okumam dediğim halde 😊) ve uzun süredir kitaplığımda beklettiğim romanı nihayet okudum. Belki de ısrarla neden okumak istemediğimi merak edenler için söyleyeyim; bir ara kitap o kadar…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Erzurum Yolculuğu

Aleksandr Puşkin

3 Gönderi

1836 yılında Puşkin'in ölümünden bir yıl önce yayımlanan ve gezi edebiyatı türünde başyapıt niteliği taşıyan Erzurum Yolculuğu, dönemin Osmanlı-Türk imgesini ve toplumsal yaşamını ince bir mizah ve objektif bir bakış açısıyla gözler önüne sermiştir. Puşkin, 1828 yılında başlayan Osmanlı-Rus Savaşı'na…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Amcanın Düşü

Dostoyevski

5 Gönderi

Dostoyevski'nin 1859 yılında yayımlanan ve 5 yıllık sürgün hayatından sonra edebiyata dönüş yaptığı ilk eseri olan "Amcanın Düşü", şu ana kadar okuduğum Dostoyevski eserlerinden farklı olarak mizahi yönü baskın olan ciddi bir taşlama örneğidir. Mordasov adındaki bir taşra kasabasında geçen…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Çalıkuşu

Reşat Nuri Güntekin

116 Gönderi

Reşat Nuri Güntekin'in ilk defa 1922'de tefrika şeklinde yayımlanıp, 1923'te kitap olarak basılan, 1937'de de büyük değişikliklerle tekrar tefrika şeklinde yayımlanan romanıdır. Çalıkuşu'nu ilk olarak "İstanbul Kızı" adıyla dört perdelik bir piyes şeklinde kaleme alan Güntekin, piyesi önce Darülbedayi'ye sunmuştur.…devamıReşat Nuri Güntekin'in ilk defa 1922'de tefrika şeklinde yayımlanıp, 1923'te kitap olarak basılan, 1937'de de büyük değişikliklerle tekrar tefrika şeklinde yayımlanan romanıdır. Çalıkuşu'nu ilk olarak "İstanbul Kızı" adıyla dört perdelik bir piyes şeklinde kaleme alan Güntekin, piyesi önce Darülbedayi'ye sunmuştur. (Darülbedayi: 27 Ekim 1914 tarihinde İstanbul Belediyesi bünyesinde konservatuvar olarak açıldıktan sonra okul kimliğinden çıkıp bir tiyatro topluluğuna dönüşen; hâlen İstanbul Şehir Tiyatroları adıyla varlığını sürdüren sanat kurumudur. Osmanlı İmparatorluğu’nda kurulan ilk konservatuvardır.) Ancak yazar, Dârülbedayi'nin piyesin içeriğindeki köy sahnelerini hoş karşılamamasının yanı sıra kendisi de eseri, Türkçe'yi iyi konuşamayan o zamanki kadın oyunculara oynatmak istemediği için geri çekmiş ve "Çalıkuşu" adıyla romana çevirmiştir. Beş bölümden oluşan romanın hatıra defteri olarak düzenlenmiş ilk dört bölümünde Feride, kendisine yabancı bir şehirde, bir otel odasında anılarını yazarken geriye dönerek, çocukluk ve ilk genç kızlık dönemlerini anlatmaktadır. Üçüncü tekil anlatıcının devreye girdiği beşinci bölümde ise olayların bağlandığı sonuçlar şimdiki zamanda anlatılmaktadır. Hatıra defterinin satırlarından, İstanbul kökenli bir ailenin kızı olan çocuk ruhlu, yaramaz ve muzip Feride'nin çok sevdiği nişanlısı tarafından ihanete uğramasıyla kendini öğretmenlik mesleğine adaması ve hayatını kazanabilmek için Anadolu'da şehir şehir dolaşmasıyla birlikte yaşadığı zorlukları ve mücadelesini okumaktayız. Hüzünlü bir aşk öyküsünün yanı sıra bürokrasi eleştirisi, kadınların Osmanlı toplumunda var olma mücadelesi, öğretmenlik mesleğinin icrası, Anadolu’daki yokluk ve sefalet gibi pek çok konunun ele alındığı romanda şüphesiz ki babasının mesleği ve öğretmenliği dolayısıyla Anadolu'yu gezip görmüş olan yazarın gözlemlerinin de faydası olmuştur. Çalıkuşu romanı Reşat Nuri Güntekin’in romancılığının ilk yıllarında yazdığı bir eser olmasına rağmen Türk edebiyatında büyük yankı uyandırmıştır. Bu durumun en önemli sebebi belki de Anadolu’ya giderek kendini gerçekleştirme yolunda adımlar atan Feride karakterinin halkın içindeki idealize edilmiş duyguları seslendirmesinden ileri gelmiştir. Eseri, sadece basit bir aşk macerası olarak değerlendirmek büyük bir yanılgı olur. O yüzden Anadolu'ya yolculuğa çıkan ve yetim arketipinin yansıması olan, hayal kırıklığına uğramış idealist ve yetim bir genç kızın acı, yokluk ve ölümün yaşamın bir parçası olduğunu öğrenmek üzere kendini ve varoluşunu gerçekleştirme yolculuğu olarak tanımlamak daha doğru olur. Bu süreçle birlikte de aşk, anne-baba sevgisi, şefkat, görev ve sorumluluk bilinci, sahiplenme gibi olgular da ön plana çıkar. Türk edebiyatında Anadolu’ya yönelen ilk önemli roman olarak gösterilen eserde, İstanbul, B. (Bursa), Zeyniler Köyü, Ç. (Çanakkale), İzmir, Kuşadası, Tekirdağ gibi birçok farklı mekan kullanılmasının yanı sıra farklı sınıflardan çeşitli insan manzaraları da rol almıştır. Anadolu'nun yoksulluğunu ve eksiklerini gerçekçi bir bakış açısıyla yansıtan eserin, sinema, televizyon dizisi, tiyatro ve bale gibi birçok uyarlaması olmasına ve konu olarak da bilinmesine rağmen ben yine de edebiyatımızın bu güzel eserinin kesinlikle okunmasını tavsiye ederim. Notum : 9/10

nhlyrtsvn 2 years ago

Struma Karanlıkta Bir Ninni

Hakan Akdoğan

1 Gönderi

Bir İnsanlık Trajedisi Yıl 1941 aylardan Aralık. 2. Dünya Savaşı'nın yaşandığı yıllarda Nazi zulmünden kaçan Yahudiler'in, Romanya'nın Köstence limanından Filistin'e ulaşmak için yola çıktıkları Struma adlı geminin İstanbul kıyılarında demir atması ve yolcuların politik sebeplerden dolayı karaya çıkarılmamasıyla birlikte başlayan…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Gizli Günce

Aleksandr Puşkin

1 Gönderi

Puşkin’in 1836-37 yıllarında ölümünden kısa bir süre önce kaleme aldığı ve güncede adı geçen kişilerin, karısının, çocuklarının ve torunlarının mağdur olmaması için en az 100 yıl sonra yayımlanmasını şart koştuğu günce, ilk kez 1990 yılında Mikhail Armalinsky'nin çabalarıyla ABD'de yayımlanmıştır.…devamı

nhlyrtsvn 2 years ago

Mozart ve Salieri

Aleksandr Puşkin

1 Gönderi

Puşkin’in 1830 yılında yazdığı ve Tomris Uyar çevirisiyle okuduğum, dört adet tiyatro oyununun bulunduğu eseri, Puşkin'in farklı yönlerini görmek isteyenler için kesinlikle tavsiye ederim. Notum : 7/10