Nhlyrtsvn (@nhlyrtsvn)

Mahmut Makal'ın 1950'de yayımlanan ve Köy Edebiyatı'nın en önemli sembollerinden biri olan Bizim Köy, aslında 1948-1949 yılları arasında "Bir Köy Öğretmeninin Notları" adıyla Varlık dergisinde yayımlanmış. Yazarın yaşadıklarından ve gördüklerinden yola çıkarak, yerel bir ağızla yazdığı çarpıcı gerçekler yalın anlatımıyla…devamı

nhlyrtsvn 2 months ago

Kızıl Çengi

Osman Balcıgil

1 Gönderi

İlk Türk kadın yönetmen ve sinema-tiyatro oyuncusu Cahide Sonku'nun hayatını dinlemek bir yandan keyifli bir yandan da oldukça hüzünlüydü. Konaklardan meyhanelere, zirveden en dibe giden yolda yanlış tercihler ve kararlar, yapılan hatalar bir de üstüne camianın vefasızlığı içinde yitip giden…devamı

nhlyrtsvn 2 months ago

Dağılma

Veysel Nazlı

2 Gönderi

Bilinç akışı tekniğiyle yazılan ve aynı zamanda kitabın da ana karakteri olan 1. tekil şahıs anlatıcının, içinde bulunduğu hezeyanlarının, varoluş sancılarının, hayata tutunma çabalarının, insanlarla ve kendisiyle olan savaşının anlatıldığı oldukça akıcı bir üsluba sahip kısa roman diyebilirim "Dağılma" için.…devamı

nhlyrtsvn 2 months ago

Abşalom, Abşalom!

William Faulkner

1 Gönderi

20. yüzyıl Amerikan Edebiyatı'nın en ünlü roman yazarlarından biri olan William Faulkner, Kutsal Kitabı kendine rehber edindiği ve 1936'da yayımladığı eseri Abşalom Abşalom'da, Kral Davud ile oğlu Abşalom'un hikâyesine atıfta bulunarak Kitabı Mukaddes'ten Güney'in efsanesine, oradan da modern dünyanın karmaşasına…devamı20. yüzyıl Amerikan Edebiyatı'nın en ünlü roman yazarlarından biri olan William Faulkner, Kutsal Kitabı kendine rehber edindiği ve 1936'da yayımladığı eseri Abşalom Abşalom'da, Kral Davud ile oğlu Abşalom'un hikâyesine atıfta bulunarak Kitabı Mukaddes'ten Güney'in efsanesine, oradan da modern dünyanın karmaşasına uzanan bir roman yaratmıştır. Eski Ahit'e göre; Hz. Davud'un üçüncü oğlu, yakışıklılığı ve saçlarının güzelliği ile ünlü Abşalom'dur. Öz kız kardeşi Tamar'a tecavüz eden üvey ağabeyi Amnon'u öldürünce, babası tarafından sürgüne gönderilen Abşalom, bir süre sonra hatırlı kişilerin araya girmesi ile affedilir. Ancak, artık eski Abşalom değildir, hırs, öfke, nefret ve intikam doludur ve tek hedefi babasının yerine tahta geçmektir. Babasına karşı düşmanlarıyla birleşerek ayaklanan Abşalom, savaşta yenilip, kaçmaya çalışırken uzun saçları bir ağaca takılır ve Davut'un ordusuna komuta eden Yoab tarafından öldürülür. Oğlunun kanlara bulanmış güzelim saçlarını, eline dolayarak ağlayan babası Davud'un son nidası ise "Abşalom! Abşalom!" olur. Hikaye ile roman arasındaki bağlantıya daha sonra değineceğim ama ondan önce kitapla ilgili bir bilgi daha vermek istiyorum. Romanın 6. bölümünde yer alan ve toplam 1.288 kelime içererek "Edebiyattaki En Uzun Cümle" olma özelliğiyle 1983 Guinness Rekorlar Kitabı'na giren Abşalom Abşalom, Ses ve Öfke kitabıyla birlikte yazara Nobel Edebiyat Ödülü'nü de kazandırmıştır. 1897'de Mississippi'de doğan Faulkner, burada, Güney geleneğinden oldukça etkilendiği bir çocukluk geçirmiş ve daha sonra hayatının büyük bir bölümünü geçirdiği Oxford'daki Lafayette kasabasına taşınmıştır. Faulkner, doğduğu ve yaşadığı bu şehirlerden kendi Güney imgesini yaratarak hayali bir bölge kurmuş, kendi eliyle haritasını çizmiş ve bir çok eserinde de bu haritadaki yerleri kullanmıştır. Eserlerinde bahsettiği "Jefferson" Oxford'u, "Yoknapatawpha kasabası" ise Lafayette'i temsil etmektedir. Abşalom Abşalom'a konu olan olaylar da Yoknapatawpha bölgesindeki Jefferson kasabasında geçmektedir. Fakir ve dağlı bir ailede doğan, güçlü ve zengin biri olup soyunu devam ettirecek bir aile kurmak için herşeyi göze alan Thomas Sutpen'in, gizemli bir şekilde Jefferson kasabasına gelmesi ve burada bir çiftlik kurmasıyla birlikte yükselişi ve düşüşü anlatılmaktadır romanda. Sutpen, hükmedilen değil hükmeden olmak için, gücünün ve soyunun devamını sağlayacak en önemli iki şeyin (toprak ve oğul) peşine düşer. Chickasaw Kızılderilileri'nden aldığı ve roman boyunca da adı "Sutpen'in Yüzkilometrekaresi" olarak geçen çiftlik ile soylu bir ailenin kızıyla yapacağı bir evlilikten olan oğul onun en büyük hedefi ve planının bir parçasıdır. İşte Eski Ahit'teki hikayenin, romanla bağlantısı da bu noktada ortaya çıkar ve yazar bu gizemi de okuyucunun, parça parça ve sık sık verdiği tekrarlarla bulmasını sağlar. Faulkner, Sutpen'in hikayesinin yanısıra dönemin devam eden kölelik düzeni, kölelerin yaşadığı toplumsal sorunlar, beyazların kölelere karşı tutumu, ırkçılık (ama sadece beyazın siyaha olan üstünlüğü değil, beyazın beyaza karşı üstünlüğü de), sınıf ayrımı, Amerikan İç Savaşı, savaş sonrası bunalımlar gibi sorunlara değinirken Güney'in aile ve toplum yapısını da gözler önüne serer. Çok katmanlı bir yapıya sahip olan hikaye, Sutpen ile doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili dört karakterin bakış açısından anlatılmakta bu yüzden de sık sık tekrarlar ve geri-dönüşler kullanılmaktadır. Bilinç akışı ve çoklu anlatıcı tekniği kullanılarak geçmiş ve şimdiki zaman arasında gezen eserde, Sutpen ailesinin hikayesi, önce Miss Rosa tarafından Quentin Compson’a anlatıldığı sıra, Quentin Compson’ın bilinci yoluyla bize parça parça sunulur. Sonra Quentin aynı öykünün diğer bölümlerini babasından dinler; daha sonra da Quentin, arkadaşı Shreve’e anlatmaya çalışır; en sonunda her ikisi de Sutpen'in hikayesinin bilinmeyen parçalarını kendi hayallerinde canlandırıp okuyucu da o anda onlarla birlikte bu işe dahil ederek farklı varyasyonlar geliştirirler. Eserde, düz bir kurgu olmadığı, her bölümde birkaç anlatıcı yer aldığı ve zamanda sıçramalarla olay örgüsü anlatıldığı için başta biraz okuyucuyu zorlasa da kurgu ortaya çıktıkça ve parçalar birleştikçe okuması da daha keyifli bir hal almaya başlıyor. Farklı anlatcılar, aynı olayları üst üste anlattığı için tekrarlar üzerine kuruluymuş sanısı yaratan romanda, aslında okuyucudan doğrunun eksik anlatımlarından geçerek, doğruyu daha derin bir biçimde kavraması sağlanıyor. Ayrıca kitabın sonunda verilmiş olan harita, kronoloji ve soy ağacı da eserin okunmasında oldukça faydalı oluyor. Eseri okumak isteyipte gözü korkanlara tavsiyem sabırla devam etmeleridir. Çünkü bitirdiğinizde iyi ki okumuşum diyeceğiniz eserler arasında yer alacaktır. Kitapla kalın... Notum : 10/10

nhlyrtsvn 3 months ago

Herkese sağlık, mutluluk ve huzur dolu bir yıl diliyorum. Bol kitaplı ve filmli bir yıl olsun. Bu yıl film hedefimi gerçekleştiremesem de benim için oldukça verimli bir yıl oldu. 😊 2023 Kitap Hedefim : 186/120 2023 Film Hedefim : 137/200…devamı

nhlyrtsvn 4 months ago

Çoğunluk

Seren Yüce

9 Gönderi

Orta-üst sınıf bir Türk ailesini, mercek altına alan ve aslında belki de bir aile üzerinden bize ülkenin genel bir aile panaromasını sunan, babasının baskı ve dayatmalarına maruz kalan, kişiliği tam oturmamış belki de çoğunluğun içinde henüz varolamamış Mertkan'ın hayatının bir…devamı

nhlyrtsvn 4 months ago

Sessizliğe Hayranlık

Abdulrazak Gurnah

2 Gönderi

Küçük yaşlarda Afrika'dan İngiltere'ye okumak için göç eden ve burada bir hayat kuran bir göçmenin hikayesi Sessizliğe Hayranlık. İsimsiz ve kırklı yaşlardaki anlatıcı, kendini bir türlü ait hissedemediği İngiltere'den köklerine ve doğduğu topraklara yolculuğa çıkar ancak orada da hiç bir…devamı

nhlyrtsvn 5 months ago

Kuzey

Burhan Sönmez

1 Gönderi

Kalemiyle ilk defa tanışma fırsatı bulduğum Burhan Sönmez'in 2009 yılında yayımlanan ilk kitabı Kuzey, düş ile gerçeğin, masal ile yaşamın iç içe geçtiği, birinin gerçeğinin başka birinin düşü, başka birinin masalının da diğerinin yaşamı olduğu egzotik doğu masalları tadında büyüleyici…devamıKalemiyle ilk defa tanışma fırsatı bulduğum Burhan Sönmez'in 2009 yılında yayımlanan ilk kitabı Kuzey, düş ile gerçeğin, masal ile yaşamın iç içe geçtiği, birinin gerçeğinin başka birinin düşü, başka birinin masalının da diğerinin yaşamı olduğu egzotik doğu masalları tadında büyüleyici bir eserdir. Aslında 7 bölümden oluşan bir yol hikayesidir Kuzey. Babası Aslem'in ölümüne tanıklık eden ve onun geçmişinin izlerini sürerek, gerçeğinin ya da hayalinin belki de rüyasının peşine düşen Rinda'nın varmaya çalıştığı Kuzey yolunda kendi benliğine, geçmişine belki de geleceğine yaptığı bir yolculuktur bu. Bir kaza sonrası yaşadığı travmalardan biri olan derin uyku aşamasına geçememek, rüya görememek ve görülen hafif rüyaları ise hatırlamamak durumuna istinaden notlar aldığını ve rüyalarla ilgili böyle bir eser fikrinin ortaya çıktığını söyleyen yazar, annesine bildiği tüm masalları anlattırıp kayıt altına alır ve Kuzey'in muhteşem masalları da işte böylece ortaya çıkmış olur. Toplumsal ve siyasal mesajların yanısıra, felsefe, psikoloji, metafizik, astronomi, mitoloji, inanç gibi konulara da değinen yazar, oluşturduğu karakterler ve ilginç isimleriyle de eserde destansı bir hava yaratmıştır. Gölgesini kaybeden Ose, rüyaları satın alan kör çerçi, Safali'deki "kardeşler" in ve Küçük Sultan'ın felsefi sohbetleri, sadece kadınların bildiği farklı bir dilde konuşan Şahmaran kadınları, masalları, hikayeleri, rüyaları, bilmeceleri ve hayallerinin peşinden koşan kahramanlarıyla epik bir şölen sunulmuştur okuyucuya. Şahmaran Kadınları'yla, Şahmaran hikayesini modern bir tarza dönüştüren yazar, savaşçı Şahmaran Kadınlarının, Menariler'e (Kürtçe'de erkekler demek) karşı savaştıkları, ezilen, aşağılanan, tecavüz edilen, hor görülen kadınları kendi aralarına alıp iyileştirdikleri, eğittikleri, dünyayı daha iyi ve yaşanılır bir yere dönüştürmek için mücadele ettikleri ütopik bir dünya da yaratmıştır. Safali bölümü için, İhvanı Safa’yı (İslam düşünce geleneğinin ve etrafında bir sır halesi bulunan bu akılcı düşünce grubunu) anmak için kitabın o bölümüne "Safali" adını verdiğini bir röportajında dile getiren yazar, felsefe sohbetleri için de en eskilerden Aristo, Platon, Parmenides, eskilerden İbni Rüşd, Gazali, Sühreverdi, yakın zamandakilerden Marks, Heidegger ve daha başka düşünürler üzerine okumalar yaptığını da söyler. Büyük bir emek verilen ve her bölümünden ayrı bir zevk aldığım ama en çok Beyaz Tilki, Safali ve Şahmaran Bahçesi bölümlerini beğendiğim kitabı şiddetle okumanızı tavsiye ederim. Kitapla kalın... Notum : 9/10

nhlyrtsvn 5 months ago

Memleket Hikayeleri

Refik Halid Karay

7 Gönderi

Refik Halid Karay'ın 1913-1919 sürgün yıllarında gezdiği İstanbul, Bursa, Bilecik, Çorum, Sinop, Ankara gibi Anadolu coğrafyasını ve bu coğrafyada yaşayan insanları anlattığı hikayelerden oluşan eserde halkın, devlet ve din adamlarının eleştirilerinin yanısıra kadın hakları, politika, sosyo-ekonomik ve kültürel eleştirilere de…devamı

nhlyrtsvn 6 months ago

Sokrates'in Savunması

Platon

53 Gönderi

MÖ 469 yılı civarında doğan, "Gnothi Seauton" yani "Kendini Bil" felsefesini savunan ve Yunan felsefesinin kurucularından olan Sokrates, maalesef bizlere yazılı kaynak bırakmamış, öğrencilerinin ve ardıllarının dolaylı anlatımıyla günümüze ulaşmıştır. Bu anlatımlar, Sokrates ve muhataplarının bir konuyu soru-cevap tarzında inceledikleri…devamıMÖ 469 yılı civarında doğan, "Gnothi Seauton" yani "Kendini Bil" felsefesini savunan ve Yunan felsefesinin kurucularından olan Sokrates, maalesef bizlere yazılı kaynak bırakmamış, öğrencilerinin ve ardıllarının dolaylı anlatımıyla günümüze ulaşmıştır. Bu anlatımlar, Sokrates ve muhataplarının bir konuyu soru-cevap tarzında inceledikleri diyaloglar olarak kaleme alınmış ve bunun sonucunda da Sokratik diyalog edebi türü ortaya çıkmıştır. MÖ 428 ya da 427 yılında doğan ve Sokrates'in öğrencisi olan Platon ise, onu en çok etkileyen ve hayatını değiştiren Sokrates’e eserlerinde sürekli yer vermiştir. Platon, hiçbir diyalogunda doğrudan kendini konuşturmadığı gibi dolaylı olarak Sokrates’in çok yakınında bulunduğunu sürekli ima etmiştir. Eserlerinin büyük çoğunluğu günümüze kadar gelen, nadir antik yazarlardan biri olan Platon'un Sokrates'in Savunması adı altında basılan eseri, İmparator Tiberius döneminin (MÖ 1. yüzyıl) aydın ve astrologlarından Thrasyllos’un trajedi tetralojilerinden (dörtleme) esinlenerek hazırladığı liste baz alındığı için toplam 4 bölümden oluşmaktadır. 1- Euthyphron (Dindarlık Üzerine) Euthyphron adlı kâhin ve din bilimci ile Sokrates arasında geçen; dindarlık, kutsallık ve genel olarak insanın Tanrı’ya karşı görevleri hakkında bir diyalogdur. Diyalog, diğer suçların yanında dinsizlikle de suçlanan Sokrates’in dinî inanışları hakkında da bilgi verir. 2- Apologia (Sokrates'in Savunması) Apologia, kentin inandığı tanrılara inanmadığı, yeni tanrılar icat ettiği ve gençleri yoldan çıkardığı gerekçeleriyle suçlanan Sokrates'in dava sürecini anlatır. Sokrates’e yapılan suçlamaların yanı sıra Sokrates’in bu suçlamalara verdiği yanıtlara, bu yanıtları verirken mahkemedekilere yönelttiği akıl dolu sorulara ve olaylara felsefi açıdan bakışına da şahit oluruz. 3- Kriton (Yapılması Gerekenler Hakkında) Kriton adlı öğrencisinin, ölümünden bir gün önce hocası Sokrates'i ziyaret ederek, onun firar etmesi ve bir yurttaşın saygı duyması gereken ilkeler üzerine tartıştıkları bir diyalogdur. 4- Phaidon (Ruh Hakkında) Dolaylı diyaloglar kategorisine giren Phaidon, Phaidon isimli öğrencisinin, diğer öğrencileriyle birlikte, hayatının son gününde Sokrates’le yaptıkları felsefi konuşmaları, Ekhekrates’le yaptıkları sohbete aktaran bir diyalogdur. Antik Yunan felsefesinde ruhun ölümsüzlüğünü irdeleyen en önemli eser sayılan Phaidon'da flashback tekniğinin de gayet güzel kullanıldığını görmüş oluyoruz. Okurken en çok keyif aldığım bölüm oldu diyebilirim Phaidon için. İçlerindeki en uzun bölümdü ama hiç bitmesin istedim açıkçası. Tarihin bilinen en meşhur öğretmen-öğrenci ikilisi olan Sokrates'i ve Platon'u eserlerden de olsa tanıyabilmek çok keyifliydi. Özellikle Sokrates'in sohbetleri sırasında, anlatımındaki o sakinlik ve dinginlik beni büyüledi diyebilirim. Bazı felsefi açıklamaları biraz beyin yaksa da, tekrar tekrar okumama vesile olsa da iyi ki bu dünyadan bir Sokrates geçmiş ve iyi ki Platon, bu büyük filozofun namını bizlere dek ulaştırmış. Kitapla kalın... Notum : 10/10