Ana ilişkisel temalar oto değerlendiriciler tarafından değerlendirilmesi bir miktar zaman alabilir. Türe sabit öğrenme hemen herkesin yaşadığı deneyimler. Duygu sürecinde ortaya çıkan şeylerin tek kaynağı öğrenme değildir türe sabit öğrenme doğuştan kör çocukların yüz ifadelerinin görebilen çocuklarla neden aynı olduğunu…devamıAna ilişkisel temalar oto değerlendiriciler tarafından değerlendirilmesi bir miktar zaman alabilir.
Türe sabit öğrenme hemen herkesin yaşadığı deneyimler.
Duygu sürecinde ortaya çıkan şeylerin tek kaynağı öğrenme değildir türe sabit öğrenme doğuştan kör çocukların yüz ifadelerinin görebilen çocuklarla neden aynı olduğunu açıklayamıyordu.
Temalar veriliydi edinilmiş değildi öğrenilmiş olan tek şey söz konusu temaların çeşitlemeleri ve ayrıntılarıydı.
Duygular en temel ayırt edici özelliklerden biri olarak duygularımızın yalnızca bireysel deneyimlerimizden değil sosyal geçmişimizden de etkilenerek tetiklendiğindir.
Oto değerlendirme mekanizmaları duyu alarm veritabanımızda depolanmış şeyleri andıran her şeye karşı çevremizi araştırma halindedir kısmen biyoloji kısmense bireysel deneyimlerimizle yazılır.
Düşünsel değerlendirme belirsiz durumlarla yani otomatik değerlendirme mekanizmalarının halihazırda ayarlı olmadığı durumlarla ilgilidir.
Duygularımıza erişim ya da onların aktif hale gelmeleri:
Oto değerlendirme ve mekanizmaları düşünsel değerlendirme mekanizmaları (hayal gücü ve yol)
Geçmişte yaşadığımız duygusal bir olay hakkında konuşmak empati ile başkalarının bize öğrettikleri kuralın ihlali
Bir duygunun görüntüsünün kişi istemli bir şekilde canlandırılması.
Duygularımıza külliyen devre dışı bırakmak fazla belli tetikleyiciler karşısında verdiğimiz duygusal tepkilerimizi devre dışı bırakmayı tercih ederiz
Duygu alarm veritabanımızda depolanmış belirli bir tetikleyici ya da setini bir senaryo ya da kaygı silebilmek için bir sil tuşuna sahip olabilmeyi isteriz ancak bu mümkün değildir.
Ön koltukta oturan kişilerin karşıdan gelen hızlı bir arabayı görünce ayaklarını fren tabanına basar gibi yaptıkları görülmektedir arabalar atalarımızın ve içinde bulunduğu çevrenin herhangi bir unsuru değildir bize doğru yönünü değiştiren araç ise yerleşik ve verili bir tema değil o öğrenilmiş bir çeşitlemedir biz bunu çok çabuk öğreniriz çünkü bu çeşitleme çok sıklıkla rastlanan bir korku temasıyla benzemektedir.
( görüş alanımıza giren çarpmakcakmışcasına hızla gelen ve bize doğru yaklaşan bir şeyin varlığı )
Duygusal bir tetikleyicinin hareketi keskinliği ve gücü ile sadece hissettiğiniz duyguları destekleyen bilgileri kullanabileceğimiz tepkisizlik dönemini süresini azaltmada başarmamızı belirleyen birbirinden farklı altı etmen ;
1 evrilen temaya yakınlık
öğrenilmiş tetikleyicisi öğrenilmemiş temaya ne kadar yakınsın onun gücünü azaltmak o kadar zor olacaktır. Kim evrensel temaya yakın değil uzun olan bir tip değildir çok daha rahat bir şekilde zayıf batmasını bekleyebiliriz babasının sözle kendisini küçük düşürmesi hareketini kısıtladığı şaka yapmasından çok daha uzaktır.
temaya şayet orijinal deneyim fiziksel kısıtlamaları ve açıklamaları değil sözel olanları içeriyorsa tim'in yetişkinlik döneminde söz konusu tetikleyici zayıflatması çok da mümkündür.
İki tetikleyicinin ilk öğrenimini orijinal duruma ne kadar yakın olduğu
2 Kimin otorite figürü olmayan bir kişi tarafından kısıtlandığı böyle durumlarda söz konusu tetikleyici zayıflatması çok daha kolay olacaktır.
3 Tetikleyicinin erken dönemde öğrenilip öğrenilmediği ile ilgili
Tetikleyici ne kadar erken öğrendiğimişse zayıflatılması o kadar zor olduğu varsayılmaktadır. Bunun sebebinin erken çocukluk döneminin kişiliğin ve duygusal yaşamın oluşmasında kritik bir dönem olmak potansiyelinden kaynaklanmaktadır. Öğrenilmiş şeyler bu durumda çok daha güçlü ve değişime çok daha dirençli olmaktadır bu kritik dönemde öğrenilmiş tetikleyiciler çok daha uzun süren bir tepkisizlik dönemine yol açabilmektedir.
4 duygusal yüklenme
öğrenildiği dönemde deneyimlenen duygular ne kadar güçlü ise etkisini zayıflatmak ve o kadar zor olacaktır.
5 yoğunluk.
Buradaki yoğunluk duygusal olarak yüklü kısa bir sürede gerçekleşen bir kişiye karşı konulmaz ve etkisi altına alan tekrar eden epizotlardır.
6 Duygulanım biçimleri ile ilgilidir.
Daha hızlı ve güçlü duygusal tepkileri olan kişiler şiddetli bir tetikleyicinin durdurulmasında genelde çok daha fazla zorlanmaktadırlar.
Tim'in kızdırılması ile ilgili tetikleyici nasıl zayıfatabiliriz.
1 kendisini bu kadar kızdıran şeyin ne olduğunu tespit etmek
2 Kızgınlığın farkına varması ve kendi bedenindeki duyumları tanıması ve başka insanlar üzerinde yarattığı etkiyi anlaması
3 kızgınlık epizotları ile ilgili olarak bir günlük tutması
Kızgın olduğunu fark etti ya da başkasının kendisine kızgın olduğunu söyle bir durumları kaydetmesi gerekecek
Kendisine sataşma olduğu zamanlarda gereğinden fazla tepki verdiğinin ve bu sataşma eyleminin kendisi için her zaman aşağılama anlamına gelmediğinin farkına varması belki de yeterli olacaktır.
kendisini sataşma olma ihtimalinin bulunduğu tüm durumlardan basitçe uzak durmanın şimdilik için en basit çözüm yolu olduğunu söyleyebiliriz.
Hangi sıklıkla öyle bir şey olmadığı halde kendisine savaşıldığını sandığı ve aşağılama olarak algıladığı durumlar üzerine düşünmesi gerekir savaşmayı yaratan şeylerin neler olduğunu yeniden değerlendirmeyi öğrenmeli gözden geçirmeli tekrar tekrar yapıldığında bir fayda sağlayabilir
Yine de bu duygu tamamıyla ortadan kalkmayacaktır
Tim'in başka nedenlerle aşırı duyarlı olduğu duygu durumlarında yeniden gündeme gelebilecektir. Bu noktada duyguları duygu durumlarından ayırmak yerinde olacaktır. Duyguların duygu durumlarından çok daha kısa süreli olduğu bilinmektedir. Duygu durumları bir gün hatta iki gün süre değilse de duygular dakikalar hatta saniyeler içinde oluşup kaybolmaktadır.
Duygu durumu daha hafif fakat sürekli devam eden bir duygusal duruma benzetilebilir.
Bir duygu durumu belirli duyguları harekete geçirir.
Duygunun nedeni olarak genellikle bir olayı gösterebiliriz ancak neden belirli bir duygu durumu içerisinde olduğumuzu çoğunlukla bilmeyiz.
Duygu durumlarını başlatan ve sürmesine neden olan otonom ve nörokimyasal değişiklikler şart olsa da duygu durumları yoğun duygusal deneyimler sonucu da ortaya çıkabilir.
Duygu durumları seçeneklerimizi daraldığı düşüncelerimizdir ve çoğunlukla bir değişik bir anlam ifade etmeden yaptığımız şeyleri kontrol etmemizi zorlaştırır.
Fiziksel eylemleri ve konuşmalarımızı da içeren öğrenilmiş eylemler yaşamımın boyunca edindiğimiz ve sürmekte olan deneyimlerimizi bir ürünüdür.
Bir duyguyla sarmalandığımızda kendi seçimimiz ya da hemen harekete geçen farkındalığımız olmaksızın saliseler içinde bir değişiklikler silsilesi meydana gelir o değişiklikler şunlardır yüzde ve seste duygusal sinyaller önceden konumlanmış eylemler öğrenilmiş eylemler bedenimizi düzenleyen otonom sinir sistemi faaliyeti davranışımızı sürekli değiştiren düzenleyici örgüler ilgili hatıraların ve beklentilerin yeniden çağrılması ve içimizde olup bitenlerler , dünyayı yorumlama biçimimiz..
Duygusal tepkilerimiz yalnızca evrimsel geçmişimizde değil kişisel geçmişimiz ve bu günümüzde de bağlantılıdır.
Duygusal davranışlarımızda ölçülü olabilmemiz ve yapıp söylediğiniz şeyleri seçebilmeniz için duygusallaştığımız zamanları bilmemiz gerekir
Kişi bu dürtü farkındalığını yakalayabilirse söz konusu dürtünün gerçekleşmesine izin verip vermemeye de karar verebilir
Keder, ölüm ya da ayrılık haberi ile ortaya çıkmaz bu haber yalnızca sözcüklerden ibarettir Keder kişi bomboş evden içeri girdiğinde kişiyi vurur.
( Agoni bizi anlayan kişiler ile karşılaştığımızda ortaya çıkabilir.)
Bir duygu uyandığında bedeninizde ne gibi fiziksel değişimler olduğuna yönelik farkındalığınızı artıracak alıştırmalar yapın.
Duygusal olduğunuz özellikle de sonrasında pişmanlık duyabileceğiniz muhtemel durumları belirleyin bunun için pişmanlık duyulan duygusal epizotları yer verdiğiniz bir günlük tutabilirsiniz bu onlarla karşılaşmadan önce sizin için yoğun olan tetikleyicileri görebilmenizi sağlayacaktır ayrıca geçmiş duygusal deneyimler ile ilgili herhangi bir senaryoyu aktarıp aktarmadığınızı düşünmek tetikleyicilerin şiddetinin azalmasına yol açacaktır.
İletişim kurduğunuz kişinin duygusal tepkilerini tespit etmeyi öğrenin onların tepkisini kullanarak kendi güzelmiş duygularınıza uyarı gönderebilirsiniz.