Raf Yorumu: Eren Cebeci (@kertenkele16)

Kara Deliklerin kısa tarihi. Kitap Kerem Cankoçağın önbilgi olarak Genel Görelilik, Özel Görelilik, Kuantum Fiziği, Kuantum Kütleçekimi gibi konuları açıklamakla başlıyor. Kerem hoca aynı zamanda İTÜ'de fizik profesörlüğü yapıyor. Konuya da hakim yani. Buradan sonra 2 farklı ders anlatılıyor. Şimdi…devamıKara Deliklerin kısa tarihi. Kitap Kerem Cankoçağın önbilgi olarak Genel Görelilik, Özel Görelilik, Kuantum Fiziği, Kuantum Kütleçekimi gibi konuları açıklamakla başlıyor. Kerem hoca aynı zamanda İTÜ'de fizik profesörlüğü yapıyor. Konuya da hakim yani. Buradan sonra 2 farklı ders anlatılıyor. Şimdi özet geçeceğim. Ders 1 - Kara Deliklerin Saçları Yok Mudur? İlk başlarda John Wheeler ve Einstein'ın keşfinden başlıyoruz. Her yıldızın içindeki yakıtları tüketip öldüğünü biliyoruz. Bir yıldızın kütlesi çok büyükse öldüğünde kara delikler oluşur. Sonra kuasar denen evrenin en eski cisimlerinden olan, boyutları galaksileri aşan, olağanüstü bir enerji ve ışık kaynağından bahsediyor. Fizikçilere göre kuasarlar merkezlerinde bulunan hiper boyutta büyük ve saldırgan kara delikler yüzünden bu kadar parlaklar. Hiper kara deliklerin kütleçekimini enerjiye dönüştürüp bu kadar parladığını söylüyorlar. Bilim felsefesinde bu durum paralel evrenlerden açılan bir solucan deliği olduğu yönünde. Onlara göre bunlar paralel evrenlerdeki solucan deliğinin çıkış kapıları. Enerjiyi bu evrenlerden alıyorlar. Tabii bunların hepsi teori. Sonrasında kara deliklerin olay ufuklarından bahsediyor. Bir kara deliğin olay ufkudan öteye gittiğinizde dış dünyayla olan bağlantınız kesilir. Gözlemcilerin gördüğü tek şey yok olduğunuz olur. Ama olay ufkundan sonrasını bilmiyoruz. Ders 2 - Kara Delikler O Kadar da Kara Değiller Bu bölümde Hawking Radyasyonundan ve Bilgi Korunumundan bahsediliyor. Hawking, kara deliklerin parçacık yayma keşfinden bahsediyor. Sanal parçacık* çiftlerinden birinin düşüp diğerinin düşmemesi ve bu durumda kara delikten kaçmasına Hawking Radyasyonu denir. Buradan sonra Hawking, mini kara deliklerin (var olsalardı) yayacakları enerji ile jeneratörvari bir sistem yapılabileceğinden bahsediyor. * Sanal Parçacıklar: Bir süreliğine normal parçacıklarla aynı özelliğe sahip olan geçici parçacıklardır. Buradan sonra Hawking bilgi korunumundan bahsediyor. Sayfa 64'te ki Walter Heisenberg göndermesi Hawking sevgimi yine hatırlattı. Bu bölümde Hawking, kara deliklerin olay ufkundan geçen varlıklara ne olacağını anlatmaya çalışıyor. "Kara Deliklerin Saçları Yoktur" sözü de buradan geliyor. Kara Deliklere düşenlerin bir solucan deliğine girerek başka bir evrenden çıkmasından veya yok olmasından bahsediyor. Son olarak gelişmelerden bahsedeyim: 5 Ocak 2016'da Hawking ve arkadaşları "Soft Hair on Black Holes" makalesiyle bilgi paradoksuna çözüm bulmaya çalıştı. 10 Nisan 2019'da NASA, bir karadeliği fotoğraflamayı başararak bir karadeliğin varlığını kesinleștirdi. Karadeliklerin varlığını zaten dolaylı olarak biliyorduk ama fotoğraf sayesinde kanıtlandı.