Raf Yorumu: muhammetikbal54 (@muhammetikbal54)

Üniversite yıllarımda okuduğum dinler tarihi dersinde en dikkatimi çeken hint dinlerinden biri Sihizm olmuştu. Bu dinin öğretisini ve dolayısıyla dindarlarının dünya görüşlerini hep merak ettim, özellikle modern dönemdeki hayata tutunuşlarını. Kendilerine has giyimleri ve kendilerine özgü dünya görüşleriyle o coğrafyanın…devamıÜniversite yıllarımda okuduğum dinler tarihi dersinde en dikkatimi çeken hint dinlerinden biri Sihizm olmuştu. Bu dinin öğretisini ve dolayısıyla dindarlarının dünya görüşlerini hep merak ettim, özellikle modern dönemdeki hayata tutunuşlarını. Kendilerine has giyimleri ve kendilerine özgü dünya görüşleriyle o coğrafyanın marijinal grubu bu insanlar. üstelik İslam ve Hinduizm ile bağdaştırılmalarına rağmen bambaşkalar. Bazı dinler tarihçileri onları eklektik bir din olarak tanımlayıp meseleyi basitçe kapatıyorlar. Kavrayış eksikliğini hissetmeyen ve her zaman kendini tam ve eksiksiz gören bir anlayış için bu kolaycı çıkarsamayı mazur görüyorum ancak ben, her daim eksik kavrayışımı yüzüme vuruyorum ve dolayısıyla onunla yüzleşiyorum. Hatta bu yüzleşmeyi bir zevk haline getirebiliyorum, zira bu beni durağanlıktan kurtarıyor. Bu yüzden sihler hep alakamda kaldı/kalıyor. Bu filmin üst aptalının yani Emirhan'ın da filmde bir Sih'i canlandırdığını söylersem sanırım filmin benim tarafımdan neden bu kadar dikkat çektiğini ve neden böyle bir girişle tanıtım yaptığımı da kolaylıkla anlarsınız. He bu arada Emirhan'ı siz Amir Khaan olarak da tanıyor olabilirsiniz. Ben kendime ziyadesiyle yakın hissettiğim bir aktör olduğu için bizdeki adıyla anmayı tercih ediyorum sadece. Esere dönecek olursak eser; Saf iyiliğin ve dahi saf sevginin yegane amacın menfaat olduğu ve nefretin hükümdarlığını ilan ettiği bir dünyada nasıl aptallık, hatta delilik sayılabileceğine işaret ediyor. Yani alenen dinlerin kamil insanlarına ve dahi Nieszhe'nin üst insanına "var olursan böyle yaşarsın. İnsanlar için sen hep bir aptalsın. Saflığından hoşlanılacaklardır ancak seni kimse ciddiye alıp sevmeyecektir/seninle evlenmeyecektir" deme cesareti gösteren bir film bu. Bu yüzden gelişmişlik de bir yönüyle aptallaşmak, felsefe, din birer bir aptallık sevgisinden ibaret filme göre. O halde; Savaşı sevmemek, kim ve ne olursa olsun insanı öldürmemek, en derinden gelen kavrayışla sevmek, gücü sadece sevgisizliğe karşı kullanmak ne büyük aptallık. Bir aptalı herkes severek dinleyebilir ama aptal gibi yaşamaya kimse cesaret edemez. Sihizm'in kurucusu Guru Nanak'ın diliyle "Ne Hindu ne de Müslüman vardır. Öyleyse ben, hangi yolu takip edeceğim? Sadece Tanrı'nın yolunu elbette. Tanrı ne müslümandır ne de hindu... İnsanların yaptığı iyi işler onların manevi gelişimine yardımcı olacak ve iyi her insan tanrısallığa erişecek." Bu yüzden sınıf sistemine hatta dinsel farklılığa da o coğrafya da en az karşı gelen dini gruptur sihler. Diğer yandan film, sihlerin özelinde dindarların modern yaşamın pozitivist baskısına boyun eğmek için nasıl dini pratiklerinden tavizler verdiğine de işaret ediyor ve sonrada modernizm'in kendi elleriyle bozduğu dini yaşayışı kusurla gösterişini. Modern insan, doğal insandan hoşlanır ama onu sevemez. Mutsuz olduğu halde mutlu davranmaya ve mutlu olduğuna inanmaya inandırılmış bir insan gerçek mutluluğa inanamaz. Ha bir de kurumsal sizin adlandırdığınız adıyla geleneksel din var tabi. Görünürde modernizmin muarızı ama gerçekte yaratan ve onunla büyük derin ilişkilere sahip olan. Bu ikisinin ortak düşmanı elbette bu aptal insan. Nasıldı, düşmanımın düşmanı dostumdur, ya da tam tersi... Böylesine güçlü bir tenkidi yapmak kolay değil. Üstelik bunu karşıya ben dili kullanarak yapmak hepsinden daha zor. Zaten bu başarıldığında ortaya çıkan ürüne de bütün insanlığın ürünü anlamında sanat diyoruz. Fakat bu eser daha da zoru başarmış, bu ben dilini mizaha kaynak olarak kullanarak adeta bir drama yaratmış. Böyle olunca da sanat olmaklığın üstüne çıkmış demek kolaylaşıyor. Biir olgu aşılmışsa orada mucize gerçekleşmiştir, öyleyse hint filmlerinin klişesi olan mucizevi iyileşmeleri de mazur görünüz ve yalnızca evrensel mesajlarına odaklanınız. Keyifli seyirler...