Raf Yorumu: GoldenKnife (@goldenknife)

Karmaşık kavramların olduğu ve çoğunun iç içe geçtiği ekonomi kavramını herkesin anlayabileceği şekilde basite indirgeyip anlatmak, kolay iş olmasa gerek. Mahfi Hocamız bu konuda kısmen de olsa başarıya ulaşmış. Karmaşık hesaplamaların dışında çoğu kavramı örneklerle pekiştirerek kafamda oturtmayı başardım. Ekonomi…devamıKarmaşık kavramların olduğu ve çoğunun iç içe geçtiği ekonomi kavramını herkesin anlayabileceği şekilde basite indirgeyip anlatmak, kolay iş olmasa gerek. Mahfi Hocamız bu konuda kısmen de olsa başarıya ulaşmış. Karmaşık hesaplamaların dışında çoğu kavramı örneklerle pekiştirerek kafamda oturtmayı başardım. Ekonomi haberlerinde konuşulan birçok şey hakkında artık daha derin bilgi sahibi olduğumu düşünüyorum. Tekrar edilmesi gereken kitap, tavsiye ediyorum. Kitapta önemli bulduğum notları ve terimleri de incelememe ekliyorum. - Piyasadaki faizlerin oluşma sebebi: Bankaların gün sonunda elinde kalan parayı Merkez Bankası'na yatırması ya da gün sonunda hesapta çıkan açıkları Merkez Bankası'ndan borç alarak kapatması. bu borç alışverişinin M.B tarafından verilen faizleri vardır. M.B nın piyasaları etkilemekte kullandığı asıl faiz de budur. Para politikasının faiz etkisi işte bu şekilde ortaya çıkıyor. - Nominal ve Reel Faiz Nominal görünürdeki, reel ise enflasyondan sonraki faizdir. Sıcak para girişine açık ekonomide bir ülke olduğumuz için yerli ve yabancı yatırımcı arasında reel faiz farkı söz konusu olabiliyor. Enflasyonumuz yüksek olduğu için yerli yatırımcı sıfır dolayında faiz elde ederken yabancı ciddi anlamda reel faiz elde ediyor. Onlar için tek rist TL'nin değer kaybetmesi. - Enflasyon TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), en kapsamlı ve en çok kullanılan fiyat endeksidir. Medya, TÜFE'deki değişimleri enflasyon göstergesi olarak kullanır. Manşet enflasyon da denir bu yüzden. Merkez bankası; petrol, altın gibi uluslararası piyasa mallarının fiyatlarını etkileyemez. Bu yüzden özel kapsamlı endeksler (çekirdek enflasyon) oluşturulur. C endeksi bu tür etkilerden en fazla arındırılmış olanıdır. Eğer C endeksi TÜFE kadar artıyorsa Merkez Bankasının para politikası etkisiz olmuş demektir. Düşük artıyorsa enflasyonla mücadelede etkili olduğunu gösterir. Slumpflasyon: Çöküş içinde enflasyon. Yani ekonominin küçüldüğü hâlde enflasyonun varlığını ifade eder. Dünya çapında en bilinen örneği 1929 büyük bunalımıdır. (Kara Perşembe). Borsa dibe vurmuştur. 2.Dünya savaşına kadar sürmüştür. - Döviz, Kambiyo, Kur, Parite Parite: İki yabancı paranın birbiriyle olan kuruna verilen isim. Kurla aynı anlama gelir. TL'nin dolar kuru 8,50 denildiğinde, 1 doların 8,50 TL ettiği ifade edilmiş olur. TL dolara karşı hızlı bir değer kaybı içine girmişse, bu gelişme enflasyonu yukarı çekebileceği için, Merkez Bankası devreye girerek dolar kurunu düşürmek amacıyla dolar satışı yapabilmektedir. - Paranın Dış Değeri Bir ülkenin ekonomisi güçleniyorsa, enflasyon, bütçe açığı, cari açık, borç stoğu gibi makro ekonomik göstergeleri sağlam görünüyorsa o ülkenin parası yabancı paralara karşı değer kazanıyor demektir. - Dolar Yükselirse Kriz Olur mu? Dışarıdan borçlanılabildiği ölçüde yatırım ve üretim yapılmakta ve ithalat yükselmekte, cari açık artmaktadır. Bunların sonucunda ülke de hızlı büyümektedir. Sonuçta TL, dolara karşı değer kaybetmektedir. Bu kriz olarak algılanmaktadır. Dolar yükseldiğinde eskisi kadar kolay kriz olmaz. Asıl kriz TL aşırı değerli kalmaya devam ederse olur. O zaman ihracat düşer, ithalat artar, cari açık yükselir ve kriz tohumları ekilmeye başlanır. Örn: 2001 krizi sonrası aşırı değerli olan TL, 2015'ten sonra aşırı değersiz hâle gelerek sorunlar yaratmıştır. - Devlet ve Şirket Yönetimi Devlet yönetimi şirket yönetiminden farklı olarak kâr etmek temeline dayanmaz. Tam tersine toplumdan alınan vergileri kullanarak toplum yararına, gerektiğinde zarar etmeyi göze alarak iş yapmak devlet yönetiminin dayanağıdır. Şirkette patron bellidir. Bir başkan ve yönetim kurulu vardır. Devlette ise belli değildir. Kısmen parlamento, kısmen hükümet, kısmen bürokrasi, kısmen denetim organları ve yargı yetkilidir. Devlet, şirketlerden farklı olarak vergi toplama yetkisine sahiptir. Devletlerin bir piyasa değeri yoktur çünkü orman, sahil vs. devletin malı sayılır, tapulu olmadıkları için değeri bilinemez. Şirketlerin ise piyasa değeri vardır ve bilançolarında gösterirler. - Küresel Sistem Kapitalizm sözcüğü ile sermayenin ekonomiyi yönlendirdiği bir sistem ifade edilmiştir. Bu sistem, büyük ölçekli dönüşümlerin içine girdiğinde krize neden olmaktadır. Bunun sebebi, dönüşüm sırasında uygulamada kurallar ve denetimin çok gecikmeli olarak gelmesidir. Gelene kadar kriz yaratan ortam gelişmektedir. Ticaret kapitalizminden sanayi kapitalizmine geçişteki sorun sanayi kapitalizminin yarattığı aşırı üretimin deniz aşırı ülkelere pazarlanmasıyla aşılabilmiştir. - Osmanlı Borçları Abartılıyor Safsatası İlk yurtdışına borçlanma Abdülmecid tarafından 1854 yılında Kırım Savaşı’nı finanse etmek için yapılmıştır. Lozan Ant göre 1912 öncesi borçların %62’si, 1912 sonrası borçların %77’si Türkiye’ye kalmıştır. Osmanlı’dan devralınan borçların ödenmesi 1954 yılında bitirilmiştir. Yani toplamda borçların tasfiyesi 100 yıl sürmüştür. Osmanlı’dan devralınan borçlar 145 milyon Osmanlı altın lirası tutarındaydı. Yani o dönemin milli gelirinin bir yaklaşık %65’i ediyor. Yani oldukça yüksek miktar. Plasman: Yatırım Tahvil: Bir yatırımcının devlet veya kurumsal işletmelerin finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla onlara belirli bir süre değişken ya da sabit bir faiz oranı ile borç verdiği ve vade sonunda faiz getirisi elde ettiği bir yatırım biçimidir. Vadesi 1 yıldan fazla olan tahvil, yazılı bir senettir. Bono: Bir devlet kurumunun ya da özel şirketin, yatırımcılardan aldığı bir miktar borç karşılığında çıkardığı bir çeşit borç senedidir. Başka bir deyişle, alınan bir miktar paranın belli bir süre geçtikten sonra ödeneceğini belirten ticari bir belgedir. Tahvilden farkı vadesi 1 yıldır.