Spoiler içeriyor
Konusu Annesi ve üvey babasıyla sıradan bir hayat süren Üftade görünürde kendi halinde, sıradan bir genç kızdır. Hayatlarındaki her şey tüm olağanlığıyla devam ettiği sırada, günlerden bir gün kapıları çalar. Gelen kişi evden yıllar önce ayrılan ablasıdır, fakat bu kez…devamıKonusu
Annesi ve üvey babasıyla sıradan bir hayat süren Üftade görünürde kendi halinde, sıradan bir genç kızdır. Hayatlarındaki her şey tüm olağanlığıyla devam ettiği sırada, günlerden bir gün kapıları çalar. Gelen kişi evden yıllar önce ayrılan ablasıdır, fakat bu kez yanında küçük oğlu Umur da vardır. Artık o evde kalmaya başlayan Umur ve teyzesi Üftade arasında son derece içten bir ilişki başlar. Bu ezberbozan ilişki zamanla bambaşka bir boyut edinerek Umur'un hafızasından silemeyeceği anılar yaratacaktır.
'Teyzem' gerek senaryosu gerekse ustalıkla yaratılmış özgün atmosferiyle ülke sinemamızın en önemli başyapıtlarından biridir.
Eleştiri
Filmde her sınıftan ve görüşten birer erkek tezahürü paylaşılmıştır. Bu hususta en güçlü erkek karakter olarak Üftade’nin üvey babası olan Recep evin erkeği konumundadır. Türkiye’nin sosyopolitik buhran yaşadığı 1980’li yıllar, ülke şartları gibi gelişmeler toplumun yansıması olarak sinema dilinde karşılığını bulmuş, başta devlet olmak üzere birçok hegemonya eleştirel yaklaşımla sorgulanmaya başlamıştır. Türkiye’nin devletçilik temsili olan Recep, emekli bir askerdir. Emekli olmasına rağmen ailesini geçindirmek için bakkal işleten ve beş vakit namazını kılan ulusal bir Türk babasıdır. Halit Refiğ’in kadrajından karakteri incelediğimizde on yıllardır süre gelen siyasal İslam çatışmasını ve iyi-kötü kavramının inanç üzerinden aktarıldığı bir temsil söz konusudur. Recep tam olarak antikahraman bir karakterdir ve erkek egemen toplumu, kapital sistemi işleten önemli dişlerden biri olmaya film boyunca devam etmektedir. Üstelik Üftade’ye olan bağlılığı baba figürünü sorgulamayı gerektiren diğer bir konudur. Defalarca tekrarlanan hayali taciz sahneler, Üftade’nin tekinsizliği, Recep tarafından tacize uğradığının sinyallerini vermektedir. Ancak Üftade’nin ruhsal sorunları Recep hakkında net bir hüküm vermemizi mümkün kılmamaktadır. Ümit Ünal’ın senaryodaki bu boşluğu bilinçli yarattığı aşikâr. Keza kadın tacize uğramasa bile tacize uğrama ihtimalinin yarattığı korku en az eylemin kendisi kadar hasar vericidir. Ne evliliğinde ne de aile evinde aradığı huzuru bulamayan Üftade, Erhan’ın hayaliyle hayata tutunmaya devam eder. Bir gece gördüğü halüsinasyonda dokuz ay sonra Erhan’ın gelip kendisini ışıklar içinde götüreceğini işitir. Ölüm ve yeniden doğuşun simgesi olan bu haber tam da dokuz ay sonra Üftade’ye çarpan bir kamyon sebebiyle gerçekliğe dönüşür. İçinde büyüttüğü sevgi artık yeni bir boyuta açılmıştır. Dönemin gazete haberlerine “Bir Kadın Ezildi!” manşetiyle düşen bu olay tam da Ümit Ünal’ın ve Halit Refiğ’in dikkat çekmek istediği kadın görünürlülüğüne göndermedir. Üftade’nin adı, yüzü ve umudu yoktur artık. Umur bile teyzesinin resmini çizerken Üftade’nin suratına yer vermemiştir. Burada suret-i aşk kavramına yüzeysel bir gönderme vardır. Önemli olan âşık olunan kişinin yüzü bedeni değildir, ona kavuşmak için çekilen çile ve maşukta yarattığı duygudur. Umur’un anne kavramından sonra tanıştığı ilk kadın olan Üftade Umur’un kimlik oluşumu açısından da ayrıca önemlidir. Nasıl ki Erhan Üftade için olmayan bir yerse Üftade’de Umur’un heterotopyasıdır. Yıkım üstüne yıkımın işlendiği Teyzem, simgesel anlatımın ötesinde kentleşme sorunlarını, toplumun çöküşünü, iktidarın yozlaşmasını birey üzerinden işleyen önemli filmlerden biridir. Özellikle “Ev, evler, benim evim. Yıkılıyor benim gibi.” diyaloğu Üftade karakteri üzerinden yıkıma uğramış ülke gerçekliğinin sinemasal bir görünümü olarak ele alınmalıdır. Ünal ve Refiğ birlikteliği belki de hiç olmayan bir yerde hiç olmayan karakterlerle süregelen bir yıkımın peşine düşürüyor seyircisini.
Alıntı: https://filmhafizasi.com
Yönetmen
Halit Refiğ
Yapımcı
Fedai Öztürk
Senarist
Ümit Ünal
Oyuncu kadrosu
Müjde Ar
Haldun Ergüvenç
Tomris Oğuzalp
Yaşar Alptekin
Mehmet Akan
Necati BilgiçAyşe Demirel
Müzik
Atilla Özdemiroğlu
Görüntü yönetmeni
Ertunç Şenkay
Stüdyo
Burç Film
YouTube den ( Teyzem ) yazıp izleyebilirsiniz
Cinsi
Sinema filmi
Türü
Dram, Psikolojik
Renk
Renkli, 35 mm
Yapım yılı
1986
Çıkış tarih(ler)i
01 Ekim 1986
Süre
101 dakika
Ülke
Türkiye
Dil
Türkçe
Kaynaklar = Alıntılar
https://filmhafizasi.com
https://www.beyazperde.com
https://tr.m.wikipedia.org