(@) - Raf

Ve artık hükmü kalmayacak ölümün. Ölüler çırılçıplak birleşecek tek bir gövdede Yeldeki ve batı ayındaki adamla; Kemikleri ayıklanınca ve yitince arı kemikler Yıldızlar olacak dirseklerinde ve ayaklarında; Delirseler de uslu olacaklardır her zaman Batsalar da denize doğacaklardır yeni baştan; Sevenleri…devamı

sorel.j 11 months ago

Toz toprakla birleşir Deniz suyla Var oluş öz ile Öz, varlık ile Gece, gündüzdür Gündüz geceyi barındırır Şimdi, geleceği Gelecek, geçmişi sırtlar. Diyalektiktir birleşimin ayrımını yaratan

sorel.j 11 months ago

Ayrım, aşkla muhakkak ilişkili olmalıdır. Varlık’ın içerisinde yokluk gizlenmiştir. Tıpkı “Başka” derken varlık olarak gerçekliği olmasa da bir ayrıma tekabül etmesi gibi; imdi, aşk, bir eksikliğin yokluk hali ise, diğer var olanlardan farklı olarak bir “başka”yı imler. Gerçekliği varlık olarak…devamı

sorel.j 11 months ago

Söylediğimiz şudur: Freud bir yandan arzuyu libido olarak, üreten arzu olarak keşfederken, aynı zamanda libidoyu aile tasarımı (Oedipus) içinde durmadan yeniden yabancılaştırır. Psikanaliz, Marx’ın anladığı şekliyle siyasal ekonomiyle aynı şeydir: Adam Smith ile Ricardo zenginliğin özünü, üreten emek olarak keşfederler…devamı

sorel.j 11 months ago

Coğrafya kaderdir, demişti İbn-i Haldun. Coğrafya kader ise, kaçışın imkansızlığı salt kişinin ait olduğu topografyayla düşünce sınırlanmıştır. Bütünlüğü iki ayrı parçaya böldüğümüzde bu cümlenin ikiliği, iki çeşit doğruluk payı oluşturur. Buna karşılık sorunsalın diğer bir yönelimi yapısal bir sorunu da…devamı

sorel.j 11 months ago

Bataklık Ateşi

Louis Malle

10 Gönderi

“İntihar ölümcül bir hastalıktır ve insan hasta olduğundan emin olamaz ki tedavi olabilsin. Mucizevi bir ilacı yoktur. Drieu’ye gelince, psikanaliz onun için romancının araç gereçlerinden biri olagelmiştir.” JACQUES LACAN Le Feu Follet, Pierre Drieu La Rochelle’in intihar eden arkadaşından sonra…devamı“İntihar ölümcül bir hastalıktır ve insan hasta olduğundan emin olamaz ki tedavi olabilsin. Mucizevi bir ilacı yoktur. Drieu’ye gelince, psikanaliz onun için romancının araç gereçlerinden biri olagelmiştir.” JACQUES LACAN Le Feu Follet, Pierre Drieu La Rochelle’in intihar eden arkadaşından sonra kaleme aldığı bir eserdir. Türkçe’ ye “Hayalet Işık” olarak çevrilen eserin film uyarlamasını Fransız yönetmen Louis Malle, sinemaya uyarlamıştır. Filmde alkolizmle mücadele eden Alain Leroy’un melankolik kişiliği anlatılır. Filmin giriş sekansından filmin sonuna kadar merkezde olan Leroy; yaşama tutunamayan, kendi kendisinin düşmanı olan-Lydia’nın deyimiyle- umutsuz bir karakterdir. Alkolü bırakmak için klinikte dört ay tedavi gören Alain, alkolden uzak durmasına rağmen derin umutsuzluğuna bir çare bulamamıştır. Alain, klinikteki yaşamı ile dışşal dünya arasında mekik dokumaya çabalasa da arkasında bırakmış olduğu geçmiş yaşamının heyulaları, onun içsel sınırı haline gelmiştir. Aşılamayan psikoz, dışarıyı hastalıklı bir yer olarak algılar. Leroy, klinikten Paris’e ekseriyetle tek başına adım atmaya kalkıştığında geçmişin ölü gölgeleri onun umutsuz ruhuna yapışıp kalır. Özellikle dikkate değer olan bir sahnenin sekansında Leroy, alkol içip içmeme arasında tereddüt yaşarken, suratındaki bitik hal, alkolizmin mimikler üzerinde ne kadar derin yaralar bıraktığını gösterir:” Şu yüzü iyi gördün mü: Alkol(01.18.17). Tabi burada Maurice Ronet’in muazzam oyunculuğunu ıskalamamak gerekir. Eric Satie’nin Gnossienne No.1 bestesi, filmin odağında Leroy’un umutsuz biçareliğini ölgün tınılarla yansıtmak açısından eşsiz bir kontrast oluşturur. Her ne kadar Fransız Yeni Dalga sinemasının dış sese olan ilgisi belirgin bir temel ilke olarak filmde kendisini hissettirse de, söz konusu olan Alain Leroy’un içsel melankolizmine gelince; iç ses ve dış sesin gürültüsü tezatlık oluşturur. Bu ikilik, Leroy’un dış sese karşı kabuğuna çekilip suskunlaştığı noktada kendisini daha iyi gösterir. Leroy için dış dünya, geçmişin lekeleriyle bezeli bir tehdit gibidir. Alkol, bu tehdidin göstergesel nesnesi görevi görür. Sanki Leroy’un iç dünyasının boşluğunu oluşturan ve ruhunun varlığını vantuz gibi kendisine çeken alkolün kendisiymiş gibi. Alkol içen birinin susaması gibi, yer altında yapılan sondaj faaliyetinin yer altı kaynaklarını tüketmesi gibi Leroy’un ruhu da alkolle tükenmiştir. Alain, önündeki şişeyi kafasına diktiği an, hastalanmaya başlar. Kriz, kendisini fiziksel olarak hissettirince Alain tekrardan geçmişe bir yolculuk yapar ancak bu sefer başka biri olarak. Eski yoldaşlarıyla görüşmek isteyen Alain, onların yalnızca gündelik yaşama eklemlendiklerini ve belirli ideallerle oyalandıklarına şahit olur. Değişen tek şey, her şeyin daha da kötüye doğru gittiğidir. Böylece Alain için hiçbir kaçış yoktur. İntihar planı örümcek ağı gibi ruhunu çevreleyip ağına almıştır Alain’ı. Alain, içsel boşluğa karşılık intihar fikrini kendisine yakın bulmasında bir tezatlık vardır. Çünkü bir yandan kadınlara tutunarak yaşamaya çalışıp öte yandan da onlara dokununca bile onları hissedemediğini fark eder:” Beni öyle çok sevsinler ki, ben de onları sevebileyim istedim. “ Kadınlar Alain için bir kurtuluşu temsil etse de Alain’in asıl yalnızlığı sevmekten ve sevilmekten yoksun olduğunu düşünmesidir. Anlamsız bir yaşamda değer verdiğimiz belirli inançlar veya düşünceler mevcut değilse, tutunabileceğimiz bir dayanak noktası da yoktur. Alain’ın dayanak noktası olarak gördüğü şey ise kadınlardan almak istediği sevgidir. Ne var ki Lydia’nın karakterinde cisimleşen veya Alain’ın eşinin karakterinde cisimleşen şey, Alain’ın kumla inşa edilen bir yükseltiye tırmanması kadar çaresiz bir çabadır. Eksikliği çekilen şeyi ötekinden istemek, ötekini bundan mahrum bırakmakla da ilintili olabilir. Alain’in ısrarla istediği lakin alamadığı tek şey, sevgidir. Lydia eli açık bir kadın olsa da Alain’ın yanında kalmaz, gerekçe olarak ise kariyerini gösterir. Sevgiden mahrum kalmanın vermiş olduğu acı Alain’ı tastamam dayanaksız bırakır. Eğer Lacan’ın argümanlarıyla konuşursak, Alain’ın ötekinden talep ettiği sevgi, ötekilerin istese de veremeyeceği bir sevgi halidir. Çünkü ötekinde olmayanı ötekinden isteyemeyiz. Bunu ötekinden çalmaya kalkarsak bile ortada çalınacak bir nesne yoktur. Alain’ın elini atmak istediği nesne, nüfusu olmayan bir nesnedir. Tıpkı Blanchot’un “Bekleyiş ve Unutuş” adlı eserinde:” Boşluğun sayılamaz nüfusu” dediği boşluk gibi. Boşluğun yıkıcı etkisi kişide zorunlu olarak kaygıya sebebiyet verir. Kaygı ise korkudan farklı olarak nesnenin nedeninin ortada olmamasıdır. Öznenin malik olamadığı şey, tam da bu belirsizliktir. Uzay boşluğuna atılan bir nesnenin bize geri döneceğini düşünmek de aynı ölçüde biçare bir taleptir. Alain, sonuç olarak intiharı tek çıkış yolu olarak görür. Tedavi ve ilaç türünden müdahaleler Alain’ı hiçbir biçimde iyileştiremez. Çünkü boşluğa bulunabilecek bir çare yoktur. Lacan’ın da yukarıda ifade ettiği gibi, intihar ölümcül bir hastalıktır ve insan hasta olduğundan emin olamadığından tedavi de olamaz.

sorel.j 11 months ago

İstek(will), bir …’den yoksun olma ve ona sahip olamamanın ifadesidir. A, istek duyar B’ye karşı, çünkü B’de olan A’da yoktur. Sizde olan bir şeyi isteyemezsiniz, ancak ve ancak başkasında olan veya başkasında olduğu düşünülen şey istenebilir. Tıpkı aşk gibi.. Aşkın,…devamıİstek(will), bir …’den yoksun olma ve ona sahip olamamanın ifadesidir. A, istek duyar B’ye karşı, çünkü B’de olan A’da yoktur. Sizde olan bir şeyi isteyemezsiniz, ancak ve ancak başkasında olan veya başkasında olduğu düşünülen şey istenebilir. Tıpkı aşk gibi.. Aşkın, arzu ve istekle bu derece ilişkili olması tesadüfle açıklanamaz. Aşk, Platon’un Şölen diyalogunda aktardığı üzre, eksik olanın tamamlanma isteğine karşılık gelir. Bir elmanın yarısı olan, çaresiz ve eksik olan varlık, ötekini de elmanın öteki yarısı olarak görür. Demek ki istek bize şunu der:” Ben eksiğim ve seni istiyorum; sende olan şeyden yoksunum, bu yüzden aradığım şey sende olmalı.” İşin en acı yanı ise, eksikliği çeken kişi, tamamlanma arayışının ötekinde olduğunu düşünmesidir. Çünkü öteki de aynı biçimde karşıdaki kişide eksik olan parçayı arar. Bunlar bazen çakıştığı gibi bazen de uyumlu bir yanılsamanın paylaşımı olarak anlam bulur. Uyumda aranan şey, benzerin benzeri çektiği yanılsamasıdır. Ne benzer benzeri çeker ne de farklı kişiliklerde olan insanlar birbirlerini çeker. İyi, kendi benzeri olan iyiye ihtiyaç duyamaz, aynı şekilde iyi, kötü ile de birlik oluşturamaz çünkü iyi ve kötü birbirlerinin zıddı oldukları gibi çıkarları da çatışacaktır. Kötü olan daima iyiyi kendi yararı konusunda sömürür. İlişkilerde benzer benzeri çeker yanılsamasıyla insanlar birbirlerini çekici bulurlar. Zamanla birbirlerinden de ayrılırlar. Aşk, karşılıklı bir yanılsama halinin, mevcut olmayan eksiklik söyleminin iki kişide de tamamlanmamasıdır. Ortada bir yokluk varsa ona istediğimiz kadar varlık atfedelim onu var kılamayız. Spinoza, Ethika adlı eserinin “Tanrı” bölümünde, Tanrı’nın isteğe/arzuya sahip olmadığını belirtir. Çünkü istek, kendinde olmayanı istemektir; özcesi bir eksiklik tamamlanmak istenir. Nitekim mutlak/bütün olan yani tam olan bir varlık istek duyamaz. İsteğin anlamı da iradedir. O halde Tanrı veya insan irade sahibi de değildir. Gelgelelim özgür de değildir.

sorel.j 11 months ago

Sen gizemli gecenin gümüş tanrısı, Ormanın gölgesi boyunca adımlarıma hükmet. Sen bilinmeyen hazzın bilinçli tanığısın Aşığın koruyucusu ve ilham perisinin yardımcısı! Dolaşıyorum senin solgun ışığınla yapayalnız Sana döküyorum içimdeki hassas kederi, Sakin güzellikle süslüyorsun sessiz koruyu. Arkadaşım, tanrıçam ve benim…devamı

sorel.j 11 months ago

Bir Başkasının Yüzü

Hiroshi Teshigahara

8 Gönderi

Hiroshi Teshigahara’nın “The Face of Another ” filmi, Guy Debord’un “Gösteri Toplumu” ve Jacques Ranciere’nin “Özgürleşen Seyirci” adlı metniyle okunduğunda, modern eleştiri gösteri olarak kendisini çıplak biçimiyle ortaya koyar. Gösteri toplumunun özne ve nesne ilişkilerini ters yüz eden bir yönü…devamıHiroshi Teshigahara’nın “The Face of Another ” filmi, Guy Debord’un “Gösteri Toplumu” ve Jacques Ranciere’nin “Özgürleşen Seyirci” adlı metniyle okunduğunda, modern eleştiri gösteri olarak kendisini çıplak biçimiyle ortaya koyar. Gösteri toplumunun özne ve nesne ilişkilerini ters yüz eden bir yönü mevcuttur. Özne olan insan, nesne olarak da konumlanır. The Face of Another filmi de bu “nesneleşmiş” ve hem kendisine hem de topluma yabancılaşmış bireyi, toplumsal izole ediliş biçimini tahrif olmuş bir yüz imajı ile aktarır. Korkunç bir kaza sonucu yüzü tanınmaz hale gelen Mr. Okuyama, Dr. Hira’nın deneysel maskesiyle yeniden hayata döndürülmeye çalışılır. Okuyama, karısı tarafından dahi “öteki” olarak görülür çünkü bir yüze değil, sargılı bir yüze sahiptir. Böylelikle insan ilişkilerinin “imaj ilişkileri” diyebileceğimiz evresine geçiş yapılır. Artık söz konusu olan yüzlerin jest ve mimiklerinden çok veya bir bakışın derin anlamlığından çok, bir imaj görüntüsü hakim olur. Okuyama, Dr.Hira’nın ona yapmış olduğu maskeyi - yeni bir yüz- taktığı zaman hem kendi içsel ruhsal dünyasına hem de kişiliğine gitgide yabancılaştığını fark eder. Yeni bir maske yeni bir yüz demek ise; yeni bir yüz yeni bir imajı imliyorsa, o halde kimlik dönüşümü imajın dönüşümüyle yeni bir görünüm kazanmıştır. Kısacası Okuyama artık kimliği salt imaja dayalı, kimse tarafından tanınmayan bir karakterdir. Modern toplum, kimliklerin toplumudur. Okuyama ise artık imaj dönüşümüyle bir kimlikten, belirlenmiş ve meşru görülen bir kimlikten , meşruyeti tartışma konusu dahi olamayan bir imaj-kimliksizliği belirtir. O artık bir suçlu da olabilir çünkü meşruiyeti sorgulanabilecek bir yasal pozisyonda değildir. Onu tanıyan, onun benliğini imaj üzerinden tanıyan tek kişi de Dr.Hira’dır. Filmin sonlarında Okuyama, Dr.Hira’yı öldürür. Okuyama, tek tanıyıcısı olan doktoru da öldürerek, tamamen kendi imajında belirsiz bir yeni karakter geliştirmiştir. Yüzün ifadesinin arkasında dönüşüme uğrayan, imaj üzerinden kişiliğini başka bir gerçeklikle yaşayan bir karakter, sanki gösteri toplumuna uzaktan tanık olan bir yabancı gibi toplulukta kaybolur.

sorel.j 11 months ago

Süreklilik ve Kopuş… Nietzsche Tanrı’nın öldüğünü ilan etmişti 19.yy’da. Ölüm, bir sürecin , niceliksel sayımsızın nitel sıçramasına olan dönüşüdür. 10 dereceden 20 dereceye geçiş, bir nicel süreçtir. 0’dan 100’e geçiş nicelden nitele geçişin göstergesel ifadesidir. Ortaçağ karanlığından çıkan büyük bir…devamı