“İnsanlık dediğin dakikada 300 km hızla giden narsist keşin teki..
Üstelik yıldızlararası boşlukta saatte 100.000 kilometre hızla dönenip duran kocaman yuvarlak ve nemli bir kayanın yüzeyindeyken.
Doyumsuz bir keş.
Boşlukta bir keş.”
Kitapta; klasik hatta oldukça klişe bir hikaye olarak…devamı“İnsanlık dediğin dakikada 300 km hızla giden narsist keşin teki..
Üstelik yıldızlararası boşlukta saatte 100.000 kilometre hızla dönenip duran kocaman yuvarlak ve nemli bir kayanın yüzeyindeyken.
Doyumsuz bir keş.
Boşlukta bir keş.”
Kitapta; klasik hatta oldukça klişe bir hikaye olarak yazar/çizerin üretememesi konusunu işleniyor, ilham eksikliği ve korku, bunun yanı sıra değişen çevresel koşullar, politik baskılar, stres ve endişe gibi nedenlerin (günümüze hiçte yabancı olmayan etkenler) tetiklediği yazar tıkanması, muhakkak her çizer/yazar hayatında böyle bir dönemden geçmiştir ancak kimsenin Frederik Peeters gibi bunu bu kadar mükemmel yansıtabileceğini düşünmüyorum.
Oleg; Topluma rağmen hiç değişmeyen aksine gelişen bir zihin, bir yazarın kendi hayatını çizgi romana aktarması ve bunu yaparken o sürecin zayıflıklarını, çelişkilerini, bocalamalarını da çizebilmesi bir yaşam diliminden beklenmeyecek kadar yaratıcı, bana kalırsa oleg herkesin hayatında sahip olduğu bir parçaya hitap ediyor ve gerçekten bu çok mükemmel bir şey. Yazarın kendi hayatını çizerken kendi hayatımdan kesitler beklemiyordum, o kadar kendimi bulduğum yer oldu ki bu hikaye de, ilk defa anlaşılıyormuş gibi hissettim.
Şu kitabı okuduğum zaman dilimi hayattan en çok zevk aldığım anlardandı, ki sadece geceleri mum ışığında kulağımda müzikle (bulana kadar aramadığım yer kalmayanlar) ne kadar süredir baktığımı farketmediğim mükemmel çizimleri, Oleg’in gerçeklikle mücadelelerinde kendimi bulmak ve yaşarken benim gibi hayatta bocalayan bir karakteri okumak gerçekten tarifi olmayan bir duyguydu. Sevdiğim bir şeyden bahsetmek istediğim zaman o kadar çok beceriksiz hissediyorum ki o an ne yazsam ne desem hep yetersiz kalıyor, hiç bilmediğimiz yerlerde, hiç tanımadığımız insanlarla, birbirimizden habersiz aynı acıları paylaşarak yaşıyoruz, aynı çukurda kendimizi yalnız hissediyor ama ne yazık ki bunun farkında olamıyoruz.
“Kayıtsızlığım yalnızlığımla ilişkili, ve yalnızlığımın özenilecek yanı yok.”
Bu kitabı okumama bende güzel bir yere sahip olmasına sebep olan @martı’m ve onunda okumasına sebep olan @turcy’e çokça teşekkür ederim.
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
“İnsanlık dediğin dakikada 300 km hızla giden narsist keşin teki..
Üstelik yıldızlararası boşlukta saatte 100.000 kilometre hızla dönenip duran kocaman yuvarlak ve nemli bir kayanın yüzeyindeyken.
Doyumsuz bir keş.
Boşlukta bir keş.”
Kitapta; klasik hatta oldukça klişe bir hikaye olarak…devamı
“Yarın çok geç olmadan bugün sevdiklerinize sarılın” temalı, oldukça klasik bir konu üzerinden farklı bir bakış açısı. Yönetmen koltuğunda Takeshi Kitano başrolde yine kendisi ve izlediğim ilk filmiydi, muhakkak sonda olmayacak.
Bugüne kadar severek izlediğim Japon sineması bu yönetmen sayesinde…devamı“Yarın çok geç olmadan bugün sevdiklerinize sarılın” temalı, oldukça klasik bir konu üzerinden farklı bir bakış açısı. Yönetmen koltuğunda Takeshi Kitano başrolde yine kendisi ve izlediğim ilk filmiydi, muhakkak sonda olmayacak.
Bugüne kadar severek izlediğim Japon sineması bu yönetmen sayesinde farklı bir bakış açısı daha kazanmış oldu.
Böyle filmleri seviyorum. Sessiz..
Gereksiz müzik kullanımı olmayan, diyalogların az daha çok görüntülerin konuştuğu.
Son derece karamsar bir havada geçen filmde çok iyi yansıtılmış olan karamsarlık, film bittikten sonra bile etkisini sürdürüyor. Alışılagelmiş olduğumuz sinema dilinden olukça uzak bir anlatıma sahip. Genellikle sinemayı olduğu gibi yapan şeyden yoksun, kısacası ateş sonra bir çiçek, yeniden doğuştan çok bir yıkım.
Hana-bi yavaş, ağır ama umutsuzluktan oldukça uzak, en umutsuz anda bile izleyicisine umut sunabilen, uyuşmuş duyguların hissiz yansıyışı ağlatmak için yeterli bir sebep, az ama öz komik sahneleri ile oldukça enteresan bir eser. O kadar doğal bir işleyişi var ki; kurgu olsa bile kurgu değil sadece dünyada yavaş bir kayma gibi, birbirinden kopuk gibi duran parçaların arka-arkaya bağlanmış hissi veren kurgusu, kelimlere sığmayan bir etkisi var bana kalırsa sırf bu yüzden az diyaloğa sahip bir film, yavaş ilerleyişiyle durup düşündüğümüzde zamanın nasıl geçtiğinin farkına varıyormuşuz gibi, her karakterin duygularını anlayabileceğiniz kadar yüzlerinde duran kamerayı, (Joe Hisaishi'nin) müziklerinin sahnelere olduğu kadar ruhunuza duyguları iletişini, kısacası ne görmek isterseniz size onu sunuyor film, çoğunlukla anlam hayal gücüne bırakılmış.
Karakterler kendi hayatlarının arka planında yaşıyorlarmış gibi; hayatlarından birer yabancı gibi geçiyorlar, sadece içinden geçiyorlar, onlara sunulanlardan zevk duymuyorlar veya deneyim kazanmıyorlar, sonsuz yalnızlık muhtemelen böyle hissettiren bir üzüntüden farklı değildir. Belki de bu yüzden filmde zaman bir nesne değil, hayatta olması gerektiği gibidir.
Bahar çiçeği, renk noktaları, masum aksilikler, tek havai fişekler, sessiz kahkahalar, acı gülümsemeler, en basitinden farkındayken kar’ın yağışını olduğundan daha farklı görebilmektedir hana-bi, tüm gerçekliğin düş olabilme ihtimali, dünyayı sakin kaotik güzelliğiyle görebilmek, biraz da yüzünüze çarpmak için binlerce mil yol kat eden rüzgarı hissedebilmektir. Takeshi Kitano'nun bu filmdeki düşüncesi neydi bilmiyorum ancak gördüğüm eğer hissettiğim gibiyse mükemmel bir düşünce olduğunu söyleyebilirim.
Ayrıca eklemek isterim ki gönderiyi filme çok benzettiğim Nebelung - Innerlichkeit parçası ile yazdım, filmi izleyip sevenler bunu da sevebilir.
Yazarın okuduğum ilk kitabıydı, bir arkadaşım tarafından çok önerildi yazar, isminden dolayı başlamak içinde bu kitabı seçtim. Kitabı okumadan önce yazar hakkında biraz araştırma yaptım, konumu ve bilgisi açısından hayranlık duydum kendisine ancak doğrusu böyle bir kitap değildi beklediğim. Açıkçası…devamıYazarın okuduğum ilk kitabıydı, bir arkadaşım tarafından çok önerildi yazar, isminden dolayı başlamak içinde bu kitabı seçtim. Kitabı okumadan önce yazar hakkında biraz araştırma yaptım, konumu ve bilgisi açısından hayranlık duydum kendisine ancak doğrusu böyle bir kitap değildi beklediğim. Açıkçası yazarın bilgisine saygım sonsuz, araştırması, sunduğu kaynaklar açısından oldukça detaylı bir kitap, benim için bir kitabı kimin yazdığı önemli bir unsur ancak yazılma amacı kadar etkili değil.
Kitabı bitirdikten sonra biraz incelemelere baktım, kitaptan çok yazarının ön plana çıkması dikkatimi çekti, keşke birazda yazardan çok kitap üzerine durulsaymış güzel incelemeler okunulabilirdi.
Kitap; Sümer dini, uygarlıkları ve kültürü ile 3 büyük din arasındaki benzerlikleri ve ortak yönlerinin belirlenmesi üzerine yazılmış, oldukça kısa üzerine düşünmeden okursanız oldukça akıcı bir kitap, açıkçası böyle bir konu üzerinden ilerleyen kitap ne akademik bir çerçeveye sahip ne de bilimsel bir üslupla yazılmış, elbette meraklısı için oldukça ilgi çekicidir ancak bunlar olmadan oldukça etkisiz kalıyor.
Üzerinde durduğu konu için gösterdiği örnekler açıkçası bana çok basit geldi, yazarın anlatmaya çalıştığı din-köken ilişkisinin “sümerler'in tanrıları ölümsüzdür. yahudilerin tanrısı da ölümsüzdür. Aman ne büyük bir rastlantı, demek ki tevrat sümerlilerden esinlenerek yazılmış, insan elinden çıkma bir kurgudur.” tarzından çokta ileri gidemediğini belirtmeden edemeyeceğim. Hayır gerçekten, ölümsüzlük gibi en bilindik tanrı özelliğinden sümer dini ve semavi dinler arasında karşılaştırma mı yapılır? Ha yaptın olaya bu doğrultu da bakacak olursak doğrusu garip olan benzerliklerden ziyade farklılıklar olurdu, her ne kadar kitabın hiçbir yerinde kutsal kitapların birer insan kurgusu olduğu iddiası bulunmasa da, kutsal kitapların insan eliyle yazılmış olduğu imasını taşıyan bir anlatım üslubuna birçok yerde denk gelmek mümkün, bu üç büyük din mensubu okuyucularının özellikle müslümanların kalbini kırmaya pek müsait bir üslûp.
Açıkçası semavi dinlerin kutsal kitapları oldukça geniş bir tarihsel süreci kapsıyor; ortada kitap yokken de bu ritüellerin çoğu varsayalım ki pratikte uygulamadaydı. ilk insandan beri var olan ritüellerin sümerliler tarafından uyarlanıp pratiğe alınması gibi bir durumda söz konusu.
Sonuç olarak 3 büyük kitaptan cımbızlanarak alınan bu bilgiler ilmi bir zeminden ziyade belirli bir ideolojik amaç için oldukça kırıcı ve yanlış bir üslupla ulaşmak istenilen amaca ulaşmak için bir araç olarak kullanılıyor.
Kitapta dikkatimi çeken bir diğer nokta şuydu; Yazar kırık tabletlerin ve yer altında henüz çıkarılmamış tabletlerin olduğunu kitapta neredeyse her bölümde belirtiyor. Elde olan tabletlerin tarihsel olarak Sümer’den sonra gelen dinlere olan Sümer Kültürünün etkisini gösterme açısından yeterli olduğu yorumunu belirtip, karşılaştırma yaparken kullandığı bazı materyallerden bahsetmiş oluyor. O kullandığı materyallerle, yaptığı çıkarımlar noktasında yorumunu belirttiği için başka bir varsayım üzerinden beni düşündüren soru şu oldu; Eksik kalan kısımlarla ilgili zorlama yorumlarda bulunup bulunmadığını nasıl anlayacağız, eğer bir varsayım üzerinden gidiyorsak neden bu varsayım?
Diyelim ki bundan binlerce yıl öncesinde bıçağın yapımı ve kullanımı ile ilgili bir tablet yazdım, ancak yapımı olan kısmı kırılmış, kişi bunu yüzyıllar sonra bulduğunda benim onu meyve kesmek yerine insan öldürmek için kullanabileceğim bir araç olarak çok rahat gösterilebilir başka varsayımlarında olabileceği düşüncesi üzerine düşünmeye üşenenlere.
Son olarak belirtmek isterim ki; bu kitapta yazılanlar tamamen okuyucunun yorumuna bırakılmış ve bana kalırsa muhakkak okunması gereken bir kitap, kısacası yazarın göstermek istediği benzerlikler sorgulamanız gereken bir çok soruyu beraberinde getiriyor, bu açıdan oldukça faydalı.
“Bazı şeyler geçmek bilmez. Bence bu iyi bir şey.”
Çoğu zaman doğru insanların yanlış cümle kurması normal gelirken, yanlış insanların doğru cümle kurması bana oldukça garip geliyordu, alıntının geçtiği sahne ile aklıma kazınacak etkileyici bir örnek olmuş oldu.
Martin Mcdonagh…devamı“Bazı şeyler geçmek bilmez. Bence bu iyi bir şey.”
Çoğu zaman doğru insanların yanlış cümle kurması normal gelirken, yanlış insanların doğru cümle kurması bana oldukça garip geliyordu, alıntının geçtiği sahne ile aklıma kazınacak etkileyici bir örnek olmuş oldu.
Martin Mcdonagh anlatım tarzından dolayı sevdiğim bir yönetmen, kendine has bir yazım tarzı, ingilizlerin kendi diline özgü sıradanlığını çok iyi kullanıyor oluşu ve bu şekilde olayları aktarış şeklini çok sevmiştim. Kendisine Gülşen Sayın’ın Martin Mcdonagh tiyatrosu kitabını okurken rastladım ve yönetmen olduğunu öğrenince bir şans vermek istemiştim.
Film uzak bir irlanda adasında yaşayan iki arkadaşın hayatına odaklanıyor, içlerinden biri artık arkadaşlıklarını sonlandırmak istediğinde ikili kendilerini endişe verici durumların içinde buluyorlar. İki ana karakterin çekişmesinde haklı bir taraf olmadığı gibi kazanan da olmuyor.
Doğrusu arkadaşlık üzerine çok film izlediğimi hatırlamıyorum, iki insan arasında olan bu ilişkiyi, sevgiyi, kabullenişi ve daha bir çok duygusal uçları çok iyi yansıttığını düşünüyorum, şahsen ben her detayını çok sevdim, açıkçası film ne anlatırsa anlatsın, anlatmak istediği karşındakinin anladığı kadardır. Bana kalırsa herkesin beğeneceği bir film değil beğenip beğenmeyeceğiniz tamamen bakış açınızla ilgili, anlatılan arkadaşlığın ve ıssızlığın detayları karşısında kendinizce ister istemez empati kuruyorsunuz, manzaralar, anlatımın duruluğu, diyaloglar genel olarak oldukça başarılı bir samimiyet ve doğallık var bunda oyunculukların etkisi de büyük ve bu filmin tonu hüzün sanırım yani masalsı bir tarafı da var ancak hüzün kadar baskın değil.
Arka planda iç savaş ve onun anlamsızlığı çok başarılı bir şekilde işlenmiş.
Kısa sürede mükemmel bir karakter gelişimi söz konusu, karakterlerin hisleri ve Padraic'in dönüşümünü izlemek beni oldukça etkiledi. Herkesin yalnızlıkla baş etme veya edememe yöntemleri farklı, Colm yalnızlıkla daha iyi baş ettiğini düşünüyor ama aslında Padraic’tan çok yalnızlıkla savaşıyordu, en yakın arkadaşını ve ailesinden birini kaybeden birinin yapabilecekleri, insanın şiddete eğilimindeki o kolay ve geçirgen çizgi iyi yansıtılmış, istediğimiz kadar yanlış bulalım, kendi haline bıraktığımız insanlar, yalnızlaştırdığımız insanlar canavarlaşır ve ilk saldırdıkları kişi bizler oluruz, bu son derece olağan ve anlaşılırdır.
Yaşadıkları yeri o kadar sıkıcı gösteriyor ki film yani böyle sıkıcı bir yerde yaşayıp yalnız olmak; şu an yaşadığımız dönemde ve toplumda yalnız olmaktan çok daha iyi hissettirmeli diye düşünmeden edemiyordum, böyle bir hayat yaşayıp oradan hiç bir şey tutmasa bile kaçamamak, kurtulmak isteyip cesaret edememek hikaye ne kadar eski olursa olsun böyle duygular insan hayatında hâlâ var olmaya devam ediyor.
Filmin sonunda kendine ait olan adaletin burada uygulandığını ve cezaların herkese eşit paylaştırılmadığını görüyoruz, yaşam da biraz böyledir, her şey herkese kadar olmaz, olamaz.
Buradan sonra filmin benim hayatımdaki bir döneme benzemesi hakkında ve hiç unutmak istemediğim bir arkadaşım için yazdıklarım var, o yüzden isterseniz geçebilirsiniz.
Bana göre arkadaşlıkta bazıları hiç iz bırakmazken insanda, bazılarının kaybı acı verir... belli etmesen de... ne olursa olsun; araya mesafe, kırgınlık gibi şeyler girse bile, bıraktığın yerden devam edebiliyorsa "sağlam" olarak tabir ettiğimiz kalıcılıktadır, böylesi hiç kolay sağlanılmıyor. Anlamak, anlaş(ıl)mak, güvenmektir sırrı, arkanı dönünce kazık yemeyeceğini bildiğindir. ağladığın omuzdur; sırrınla sevincini ve acını paylaştığın, kahkahanı pekiştirip keyfini kadehine tokuşturduğun, düşünce destek bulduğun kişiyle yaşadığındır... sen anlatmayıp sustuğunda bile anlayan, küskünlüklere karşı duranla paylaştığındır.
Çok sevdiğim yakın bir arkadaşım yüzünden ne yazık ki arkadaşlık kavramı benim için oldukça karmaşık ve hasarlı, filmdeki gibi yan yana olduğumuz fakat ayrı düştüğümüz bir zaman dilimi oldu ve bu ikimiz içinde hiç iyi olmadı, özellikle onun için.
Bu filmi de onunla izlemek istiyordum ancak konusunu okuyunca sanırım benden daha çok kötü hissettiği için beraber izlemenin iyi bir fikir olmayacağını belirtti, haksız değildi tabii bende daha izlemeden konusu yüzünden bu filmin bende etkisini tahmin edebiliyordum.
İzledikçe her iki ana karaktere kendimi ve onu o kadar çok yakın bulduğum anlar oldu ki, açıkçası çok duygusal biri olmadığım için arkadaşlığımıza hiç dışardan bakmamıştım, geçte olsa aramızdaki kırgınlık yüzünden bunu değerlendirme fırsatım oldu. Karakter olarak oldukça uyumsuzduk, benim sevdiğim ilgimi çeken şeyler onun çokta ilgisini çekmezdi, aynı şekilde benimde öyle ama buna rağmen mükemmel zaman geçirirdik. Ben çok sosyal biri olmadığım için bundan hep şikayet ederdi ortamlarda olmayı o kadar çok severdi ki sürekli yanında olmamı istediği için ister istemez onunla sosyal bir kişiliğe bürünüyordum, ki bu beni ciddi anlamda yıpratmıştı. Arkadaşlığımızda yaptığımız en büyük hataysa birbirimize kırgın olduğumuzda asla bunu paylaşmazdık, ne yazık ki bu şekilde hassas olan bağımızı koparmış olduk ve 5 yıl kadar bir süre konuşmadık. Benim hayatım yine bir şekilde ilerledi, konuşmadığımız için çok üzgündüm ancak alışmaya kısaca ne kadar hatırlamazsam o kadar iyi olacak diye düşünerek hayatıma devam etmeye çalışıyordum, onunda öyle yaptığını zannediyordum fakat onun için öyle olmamış tekrar konuşmaya başladığımız zaman küstüğümüz dönem onun için oldukça yıpratıcı bir dönem olmuş, hayatında onu mutsuz eden çok şey yaşamış ve oldukça içine kapanık birine dönüşmüştü, şans bu ya evlerimiz 10-15 adım uzaklıkta olmasına rağmen 5 yıl boyunca hiç karşılaşmamıştık ve herhangi bir durumdan haberdar olmamıştı bu yüzden oldukça kötü hissediyordum çok sevdiğim birinin zor geçirdiği zamanda yanında olmayı bırak haberim bile olmamıştı, tekrar konuşmaya başladığımızda bana anlatırken bana anlatmak için beklediğini söylemişti onu anlayacak tek kişinin ben olduğunu belirttiğinde çok şaşırmıştım, onun hayatında bu kadar değerli olduğumu düşünmemiştim, ilk defa bir insanın beni hayatının merkezi yaptığını farkettim, başta çok garip hissediyordum. Bu defa barıştığımızda arkadaşlığımız o kadar sıkı oldu ki, ne anlatsam dinliyor, ne sevsem seviyor, gün geçtikçe aynadaki yansımama dönüyordu, sabah mesajlarının sesine uyanmaya başladım, kimseyle fotoğraf çekmeyi sevmeyen o kızın benim galerimde en saçma halleri vardı, kırılmamdan o kadar çok korkuyordu ki benimle konuşurken asla hoşlanmadığım şeylerden bahsetmiyordu. Ben ailesi dışında kolay kolay birine bağlanan (bisturi hariç tabi o benim canımın ciğeri) ve samimi olacak biri olmadığım için gelecek hakkındaki planlarında ilk adı geçen kişi olmayı garipsiyordum. Sanırım o doğru arkadaşı bulduğunu hissetmişti, arkadaşlığa güvenimi sarsan kişiyle onu kuvvetlendiren kişinin aynı olması şaşırtıcı değildi aslında, o kadar olumsuz bir durumdan şimdiki duruma gelmeyi hayal bile etmiyordum. Şimdi o kadar mutluyum ki, biz ne zaman bir şey üzerine konuşup kahkaha atsak üstüne hep cenaze arabası gelirdi, giderken gülüşlerimizi de götürürdü tabi ama bu defa o bile beni mutsuz edemez.
İkimiz içinde o kadar güzel gelişti ki her şey annesiyle karşılaştığımda bana bir içten sarılışı vardı ki anlatamam, bizden daha çok sevindiği kesindi.
Sanırım onun sayesinde benim hayatımda da bir dönüm noktası oldu, kendimden sakladıklarımı onunla paylaşmaya başladığımda bunu daha iyi anladım, o kadar özlemiştim ki yanında rahatça konuşup beraber saçmalamayı, zor anlarının geçmesini birlikte beklemeyi, sabahın köründe arayıp “ben geldim uyan sana neler anlatacağım” demesini, onu dinlemeyi çok özlemiştim, ben onun için geçmişiydim, geleceğinde muhakkak yeri olan sığınacağı kimseydim o ise benim kendimi özgür kılmamı sağlayabilecek tek insandı.
Yakın zamanda bu uygulamayı kullanmayı düşünüyor, umarım ben göstermeden yorumuma denk gelir, çok sabırlı biri değil tabii bu kadar uzun yazmama rağmen okur mu bilemem.
"Gelecek belirsizdir ve şu son birkaç sayfadaki öngörülerin eksiksiz gerçekleşmesi gerçekten çok şaşırtıcı olur. Tarih bize, hemen önümüzde duruyor gibi görünen şeylerin öngörülmeyen engeller yüzünden gerçekleşemeyebileceğini ve onların yerine bambaşka, hayal bile edilemeyen senaryoların devreye girebileceğini öğretmiştir. Bizden cevap bekleyen…devamı"Gelecek belirsizdir ve şu son birkaç sayfadaki öngörülerin eksiksiz gerçekleşmesi gerçekten çok şaşırtıcı olur. Tarih bize, hemen önümüzde duruyor gibi görünen şeylerin öngörülmeyen engeller yüzünden gerçekleşemeyebileceğini ve onların yerine bambaşka, hayal bile edilemeyen senaryoların devreye girebileceğini öğretmiştir. Bizden cevap bekleyen en önemli soru, "Neye dönüşmek istiyoruz?" değil, "Neyi istemek istiyoruz?"dur."
Kitabın içeriği alttaki 4 aşamadan oluşuyor, insanlık tarihinin evrimi sırayla bu aşamalarda anlatılıyor:
1-Bilişsel devrim
2-Tarım devrimi
3-İnsanlığın birleşmesi
4-Bilim devrimi
Öncellikle eğer kitabı okumadıysanız ve okumaya karar verirseniz önerim tüm bağlılıklarınızı, ön yargılarınızı kısacası tabu diye nitelendirdiğiniz her şeyi bir kenara bırakarak başlamanız olacaktır, ki aksi takdirde sizi rahatsız edecek, muhtemelen sevmeyecek ve yarım bırakacaksınızdır. Fikrimce bu kitabı okursanız pek çok olaya farklı açılardan bakmanız da muhtemeldir.
Temel konu Sapiens’in oluşumu ve gelişiminin dünyayla bağlantısı,
kitap içeriğiyse normal bir tarih anlatımının oldukça ötesinde, biyoloji, fizik, antropoloji ve daha birçok bilim dalıyla iç içe geçmiş, çok çarpıcı ve sarsıcı bir konuyu ele alıyor olmasına rağmen, oldukça anlaşılır ve sade bir dil kullanılmış. Tarih ve bilimi bir araya getiren oldukça etkileyici, akıcı ve anlaşılır bir anlatım, kitapta sevdiğim bir diğer noktaysa önce sorgulamamıza öncülük edip sonra soruların cevaplarını tüm açıklığıyla aktarıyor olmasıydı, bazı yerlerde tekrara düşüyor olsa da benim için gayet keyifli bir okuma süreci oldu. Kitabı kapattığım zaman, artısına, eksisine, tüm eleştirilecek yönlerine ve beğenmediğim kısımlarına rağmen bu kitaptan çok şey öğrendiğimi farkettim, bitirdikten sonra yarım bırakmadığıma sevindim.
Pek kitap okuyasım olmadığı bir dönemde başladığım için yarım kalacağını düşünüyordum, ta ki kitap babamında ilgisini çekene kadar hoş okuduğum her şey ilgisini çekiyor bazen ben anlattıktan sonra ben daha bitirmeden elimden alıp direkt okumaya başlıyor. Neyse ki bu kitapta öyle bir şey yapmadı, daha kötüsü bitirince ona anlatmamı istedi ona göre okuyacaktı, sırf bu yüzden bir an önce bitirdim ve çok detaylı bir şekilde anlattım, ki sonuç olarak detaylı açıklamamdan sonra okumuş kadar olduğunu belirtti ve okumadı.
Bölümün sonlarına doğru yazar her seferinde “daha mutlu değilsek bunca çaba ne diye?” sorusunu sorduruyor okuyucuya, sanırım her zaman bu soruyu soracak kadar mutsuz varlıklar olarak kalacağız, okudukça kendimizi ne kadarda önemsiyormuşuz bunu daha iyi anladım şu kocaman evrende önemsiz bir tür olarak ortaya çıkıp, hayal gücümüz sayesinde baskın bir tür haline geldik, türümüzün günümüze dek devam etmesine sebep olan, türleri yok eden, dünya denen şu küçücük gezegende yaşayıp hâlâ kendimizi düşünen ve tek kabul eden varlıklardan ibaretiz, ta ki bizden üstün bir tür gelip bizim kendimizi üstün bulduğumuz türlere uyguladığımız tarifeyi uygulayana kadar, ayrıca en vurucu ve etkili bulduğum kısımlardan biri, türlerimiz arasında nasıl oldu da biz türümüzün devamını koruyarak bu zamana ulaştık, ilk kısımlardan ziyade son kısımlar daha ilgi çekiciydi özellikle dönemleri anlatırken o dönem içerisinde evrimleşme sürecimizi ve bu süreç içerisinde çevre faktörlerinin değişimini kısacası doğanın insan üzerine ya da insanın doğa üzerine etkileri üzerinde oldukça açıklayıcıydı.
Çoğu zaman okuduğum kitaplar bana izlediğim yapımları anımsatır, kitabı okudukça sürekli The Matrix filminde geçen şu repliği anımsadım:
“Bu gezegendeki her memeli içgüdüsel olarak çevresiyle doğal bir denge oluşturur ama siz insanlar bunu yapmıyorsunuz. Belirli bir alana yerleşip çoğalıyorsunuz. Sonunda doğal kaynaklar tükeninceye kadar devam ediyorsunuz. Hayatta kalmanızın tek yolu başka bir alana yayılmak. Gezegende bunu yapan bir organizma daha var: Virüsler...İşte bu yüzden insanoğlu bir hastalıktır, bu gezegenin kanseridir. Sizler birer vebasınız ve biz de bunun çaresiyiz."
"Ne hissetmem gerektiğini bilmek güçtü. Daha önce böyle bir savaşta bulunmamıştım. Gizli, karanlık politik arzular yoktu. Bu toprak, zenginlik, özgürlük adına verilen bir savaş değildi. Bize kışı geçirtecek yiyecek stoğunu korumak için savaşmıştık. Sadece bir kaç metre uzaktaki; kadınlarımızın, çocuklarımızın,…devamı"Ne hissetmem gerektiğini bilmek güçtü. Daha önce böyle bir savaşta bulunmamıştım. Gizli, karanlık politik arzular yoktu. Bu toprak, zenginlik, özgürlük adına verilen bir savaş değildi. Bize kışı geçirtecek yiyecek stoğunu korumak için savaşmıştık. Sadece bir kaç metre uzaktaki; kadınlarımızın, çocuklarımızın, sevdiklerimizin hayatını korumak için. Daha önce hiç hissetmediğim şekilde gurur duydum. John Dunbar'ın kim olduğu asla bilememiştim. Belki de ismin kendisi anlamsızdı. Ama Sioux dilindeki adımın pek çok kez çağırıldığını duydukça hayatımda ilk kez kim olduğumu anladım."
Kuşkusuz, filme dair söylenecek çok şey var, ancak yukarıdaki alıntı pek çok konuyu aydınlatacak nitelikte 4 saatlik filmin özeti var resmen, normalde 4 saatlik filmleri izlemeye tereddüt ederim, ki biliyorum sıkılırsam yarım kalır ve ben filmleri yarım bırakmayı seven biri değilimdir. Çok uzun zamandır da aklımdaydı IMBd top 250 listesine başlamak istiyordum en sonuncu filmi olan bu filmle başlamış oldum. 4 saatlik bir filmi soluksuz izletmek kanımca hiç ama hiç kolay değildir. Tabii izleyenlerden bazı bölümlerde sıkıldığını söyleyenler de olacaktır, bazı anlar oldukça durağan gelecektir. Yanii açıkçası uzun süresine rağmen bu derece keyif veren kaç film var ki?
Kevin Costner hem oyuncu rolünde hem de yönetmen koltuğunda mükemmel işler çıkartmış, Costner'ın hikayeyi anlatımı, kusursuz. Senaryosu ve kurgusu oldukça akıcı. Oyuncusuyla, konusuyla, anlatımıyla, hele ki çekildiği mekan ve müzik seçimlerini düşünürsem (özellikle soundtrack) benim açımdan şaheser kabul edilebilir. Bu zamana kadar kızılderililer hakkında bu kadar tarafsız ve gerçekçi bir film görmemiştim. Ayrıca Costner'ın ilk yönetmenlik deneyimiymiş. Bana kalırsa filmin en güzel tarafı da ticari yanının yeterli olması, yani gişe başarısı filmdeki sanattan taviz verilerek değil de, sanatın üstüne gidilerek sanatla harmanlanarak yapılmıştır. Ayrıca uyarlandığı bir kitabı bulunuyormuş en yakın zamanda onu okumayı planlıyorum, nedense okumak zihnimde daha güzel bir iz bırakıyor, yani en azından iz bırakıyor.
Gelelim benim en sevdiğim karaktere, Kicking bird karakterinin sahnelerini izlemek yüzümde istemsiz tebessüme neden oluyordu, kahveyle tanıştığı anı o kadar beğendim ki (kahveye şeker konulunca sinir bozulduğu an, bu yüzden bile sevmiş olabilirim), sakinliği, sabrı, öğrenmeye olan merakı, başrol ile arasındaki iletişimsizlikten dolayı oluşan mimikleri o kadar güzeldi ki İzlediğim tüm karakterler arasında en sempatik bulduğum karakter olabilir.
Kızılderilileri western filmlerinden dolayı genelde sadece kafa derisi yüzen vahşi yaratıklar olarak tanıdım. Filmlerle empoze edilen şu saçma sapan düşünceleri o kadar sevmiyorum ki, doğruya bakacak olursan kızılderililerin topraklarını işgal eden, onları acımasızca katleden, soykırım uygulayan emperyalist, beyaz avrupalılardı.
Film, özellikle Kızılderelilerin yaşam biçimlerini, kültürlerini ve hayat felsefelerini çarpıcı bir şekilde irdelemiş. Ayrıca onlara acımasızca yapılan soykırımı harika müzikleriyle içimize işlercesine objektif bir filmden ötürü her türlü övgüyü hak ediyor. İzlemeyenlere tavsiyemdir, gerçekten dünyanın böyle filmlere ihtiyacı var.
08/11
‘Adanmışlık, sadece umutsuz bir duygusallıkla, akılsızca kendini öldürmek gibi bir şey değildir. Bundan çok farklıdır. Adanmışlık en muhteşem şekilde sonsuza kadar yaşamaktır. İnsanlık ancak bu saf adanmışlığa bağlı kalarak ölümsüz olur. Fakat adanmışlık için bir kılık da gerekmez. Herkes bugün,…devamı‘Adanmışlık, sadece umutsuz bir duygusallıkla, akılsızca kendini öldürmek gibi bir şey değildir. Bundan çok farklıdır. Adanmışlık en muhteşem şekilde sonsuza kadar yaşamaktır. İnsanlık ancak bu saf adanmışlığa bağlı kalarak ölümsüz olur. Fakat adanmışlık için bir kılık da gerekmez. Herkes bugün, tam şu anda oldukları şekillerde kendilerini adamalıdır. Çapa yapan biri, çapa yaparkenki haliyle adanmışlığını göstermelidir. Kendin hakkında sahtekar olamazsın. Adanmışlıkta ertelemeye izin verilmez. İnsanın her anı, her dakikası adanmış olmalıdır.’
Kitap; İkinci Dünya Savaşı sonrası döneminde günlerini kendinden utanmakla geçiren bir gencin (tarla kuşunun) hastalandığı için hastalıkları zihinsel yöntemlerle tedavi eden bir sağlık dojosuna gönderilmesi üzerine, herkesin takma isimler kullandığı bir sanatoryumda ilginç bir hasta ve hastabakıcı topluluğuyla geçirdiği günleri mektup aracılığıyla arkadaşına anlatışıyla başlıyor.
Savaş ve atom bombası sonrasında japon halkının psikolojisini ve savaşın onlar üzerindeki etkilerini de çok merak ediyordum, savaş sonrası yaşanılan buhranı ve birey - toplum ilişkisini çok iyi yansıttığını düşünüyorum.
Kitabın konusu ise.. yok sanki, tam olarak bir konuya sahip değil anı-günlük-mektup temalı ilerliyor, tabii anlatım tarzı ve mektup şekilde yazılmış olması kitabı daha ilgi çekici ve akıcı kılmış. İnsan ilişkileri, edebiyat, yer yer siyaset, toplum ilişkileri, aşk gibi bir çok konu üzerinden ilerliyor, özellikle aşkta sade davranışlar ve karmaşık düşünceleri bir araya getiren, kadın-erkek ilişkilerini Dazai'nin bakış açısından izlemekse çok keyifliydi.
Ölüm bitiş olmasından korktuğumuz için yeni, ama bilinmeyen bir başlangıç diyerek avunduğumuz belki hiçlik belki gerçekten yeni bi hayat, farkında olmadan kayboluş, belki de düşünce olarak havada asılı kalmak, bilemiyorum belki de yaşamak için yanlış çağda varolmanın verdiği bi ağırlık bu ruhumdaki. Bu yüzden hiçte yabancı gelmedi bu düşünceler, aksine umut verici buldum.
Belki de umut verici olan yalnız olmadığımı hissetmekti, hiçte bilemeyeceğimiz yerlerde belirsiz zamanlarda aynı duyguları paylaşmış, aynı düşüncelere çıkmış olduğumuz insanların varlığının düşüncesiydi. O yüzden kitapta ölümü arzulayan genç bir adamın kalbinde umut kırıntılarını aradım, bu yüzden kitap benim için en güzel yerinde sona erdi.
Bu yazar sayesinde japon edebiyatıyla tanıştım, okumaya devam ettiğim müddetçe de yeri bende hep ayrı kalacaktır.
Yazarın intihar ettiğini hatırladıkça kitabın her cümlesi daha bi anlamlı geldi ana teması olan umut bende o kadar acı tatlı bir his bıraktı ki sırf bu düşünce yüzünden, yazarı okumak ölümü sürekli anımsamak gibiydi, eserindeki ikilemleri ise bir yandan ölmeye direnip yaşamaya çalışmak diğer yandansa buna çokta değmez ölümü kabullenmek gerek(yazar için aslında zamansız kabullendirmekte diyebilirim) sanırım yazarın en çok bu yanını sevdim, o ikilemde kaldığı ne yere ne de göğe sığan halleri, yaşamak isterken her an uçurumdan atlamak üzere olan gri karakterleri, elbette bu belirsizlik (belirsizliği sevmeyen ben gibi) okuyucuyu bile yıpratacak kadar ileri seviye de, fakat bu şekilde seviyorum yazarı yıpranmayı göze alacak kadar ilgi çekiyor kitaplarını okumak, bana kalırsa Dazai’nin kalemine alışkın olanlar umudun ve umutsuzluğun birlikte işlendiği bu kitabı çok seveceklerdir.
İnsanlığımı yitirirken’e göre daha bi umut dolu buldum yazarı, hatta mektubun yazarı ve yazılan kişi arasındaki muhabbetin bile yer yer gülümsettiğini söyleyebilirim.Onun dışında kiraz çiçeği odasındaki diğer öğrencilere de çok daha iyimser bir yaklaşım var. Her kitabının nedense aynı karamsar havada olacığını düşünüyordum, bu halini de ayrıca çok sevdim.
“Nereden geldiğinin bir önemi yoktur artık, nereye gideceğinin önemi vardır ve karar artık rüzgarındır.”
Dram ve komediyi bu şekilde ince noktalara değinerek derine işleyen bu yapım, performansların harika (esas olarak Daniel'i oynayan Bartosz Bielenia), yönetmenliğin mükemmel, sinematografiğin de bir o…devamı“Nereden geldiğinin bir önemi yoktur artık, nereye gideceğinin önemi vardır ve karar artık rüzgarındır.”
Dram ve komediyi bu şekilde ince noktalara değinerek derine işleyen bu yapım, performansların harika (esas olarak Daniel'i oynayan Bartosz Bielenia), yönetmenliğin mükemmel, sinematografiğin de bir o kadar güzel olması, açıkçası bunlar izlemek için çok yeterli sebepler. Uzun zamandan beri bu kadar güzel oyunculuk izlememişim onu farkettim, kendine özgü senaryosu gerçekten çok iyi yazılıp; doğruluk, vicdan, adalet gibi kavramları, dinsel araçlarla ama dine dayatmadan oldukça iyi yansıtmış.
İnsanlar değişebilir mi?
Bu konuda İki düşünce kampı vardır. Ya insanların değişmediğine inanıyorsunuz ya da insanların değişebileceğine inanıyorsunuzdur.
Daniel aslında burada iki düşünceye de sahip olmanın bir öneminin olmadığını vurguluyordu, sahip olduğu hayali yerine getirmek uğruna kendine karşı verdiği savaşı büyük oynamayı seçerek başlatması bile bunun için yeterli bir örnek olur. Yönetmen hem olayın iç kısmını hem de dışa yansıyışını çok iyi ilerletmiş. Bana kalırsa trajedilerin iç yüzünün çoğu zaman görünen gibi olmayacağı da daha iyi gösterilemezdi.
Özellikle ilgimi çeken kısım ise diğer inançlarda veya ahlaki sistemlerde bazı geçerli sorular soruyor olması, bir günahkar, bir katil iyilik kaynağı, bir topluluğun lideri veyahut akıl hocası olabilir mi? Geçmişte vahim hatalar yapanları iyi işler affettirebilir miydi? Bu filmin devamında zaman zaman duygusal bazen de karamsar ve acımasız bıraktıran bir mesajı varsa, o da hukuk sisteminin toplumsal değerlerin ölçeğine ve hatta kilise kurumunun sorulara göre verdiği cevaplarına, inananların kalbindeki inançtan dolayı farklı olması olacaktır. İnanç sahibi insanların kafalarında soru işareti olsa bile sırf karşısındaki rahip olduğu için nasıl da mantık dışı davranışları kabullendiği kısımlarda daha iyi anlaşılıyor.
Bu film de konuşulacak o kadar fazla şey var ki, sanırım yazmaktan daha mantıklısı izlemenizi önermek olur.
02/11
Dizi yarım kaldığı için tam olarak nereden başlasam pek bilemiyorum, açıkçası hiç bitmemesi gereken bir yerde dizi farklı bir boyut kazanacakken bitti ve oldukça üzüldüm, kısaca klasik Netflix hareketi diye yorumladım, hoş böyle bir yapıma devam etmesi oldukça şaşırtıcı olurdu.…devamıDizi yarım kaldığı için tam olarak nereden başlasam pek bilemiyorum, açıkçası hiç bitmemesi gereken bir yerde dizi farklı bir boyut kazanacakken bitti ve oldukça üzüldüm, kısaca klasik Netflix hareketi diye yorumladım, hoş böyle bir yapıma devam etmesi oldukça şaşırtıcı olurdu.
İçerik olarak diziye gelecek olursam, meşhur gezgin Marco Polo’nun hayatından döneminin en güçlü devletlerinden biri olan, Moğol imparatorluğundan Kubilay Han’ın döneminde, Marco Polo’nun yazdıklarının ışığı altında ilerliyor.
Oldukça orijinal ve derin yan karakterlerin etkin olduğu, dizinin seyir zevkini özellikle artırdıklarını (hele ki Yüz gözlü ve Federal’in Khutulun’u) düşünüyorum. İzlediğim diziler boyunca en nefret ettiğim (ahmed) ve en sevebileceğim karaktere de (yüz gözlü) bu dizi sayesinde denk geldiğim içinde hem mutsuz hem mutluyum, introsuna da hayran kaldım.
Ayırca dizi seti diye 13. yy. orta asyasını yeniden inşa etmişler, dönemi yansıtan mükemmel bir görselliği, çekimi, oldukça yerinde kostümleri, kısaca epik havasını koruyan görselliğiyle kaliteli bir yapım sunmuşlar. Tarihi açıdan da oldukça güzel yerlere,kültürüne, toplum yapısına, yaşantısına, siyasetine, devlet yapılarından, askeri düzenine kadar bir çok önemli noktaya değiniyor, fakat tarihi gerçeklerle tam anlamıyla bağlantılı mı? Doğrusu bunu da gerçekten merak ediyorum. Her şeye rağmen şans verilmesi, özellikle tarih ve dönem dizilerini seven arkadaşlarınızla izlemeniz diziyi daha zevkli kılacaktır, lütfen tecrübe konuşuyor.
Şimdi güzel kısmısına gelecek olursam; diziyi ertelemeden izlememe sebep olan @cubbelifederal’e tekrardan çok teşekkür ederim, listeme ekleyip bilmem taa ne zamana kadar erteleyeceğim, ertelediğimi unutup belki de izlemeyeceğim bu diziyi onun sayesinde izledim. Bazı geceler uyuya mı kalmadık, aynı karaktere benim yerimede mi sövmedin, her iki kelimenden biri Khutulun’a övgü veya hayranlık mı değildi, aynı yerlerde takılıp birbirimizin beyinlerini mi yakmadık, sonunda Han’ın salak olduğuna seni mi ikan etmedim, doğrusu yaz yaz bitmez bu güzel zaman dilimi, o yüzden dizi için bilgi almaya gelenleri bunlarla vakit kaybettirmek istemem, son olarak diyeceğim o ki beni tanıyıp, bunu seveceğimi düşünerek bana önermen çok güzeldi, bu dizi fazladan güzelse seninle izlediğim içindir, teşekkürler arkadaşım (üşengeç olan). :)
"İnsanlık, tanrıları kendi yansımasından yaratırken yalnızca suretini değil, kendi yaşam tarzını da göz önünde tutar. "
Din ve inanç sistemleri, şahsi olduğu kadar toplumsaldırlar, toplumların hayatlarında sadece (toplumsal olarak) doktrin ve ahlak ilkesi olarak rol almamışlardır, onunla birlikte entelektüel faaliyet,…devamı"İnsanlık, tanrıları kendi yansımasından yaratırken yalnızca suretini değil, kendi yaşam tarzını da göz önünde tutar. "
Din ve inanç sistemleri, şahsi olduğu kadar toplumsaldırlar, toplumların hayatlarında sadece (toplumsal olarak) doktrin ve ahlak ilkesi olarak rol almamışlardır, onunla birlikte entelektüel faaliyet, felsefi uğraş, aklın, iradenin ve duygulara yön veren davranışların da temelini oluşturmuşlardır. Şahsi açıdan bu sistemler, insanın zihinsel faaliyetini kamçılayan, insana güç veren bir roldeyken aynı zamanda toplumları birleştirip bütünleştiren, uygarlaşmalarını sağlayan ideolojiler olmuşturlar.
"Tıpkı bedenin hamağa uzandığı zaman, barfikse asıldığı zamandan daha rahat olması gibi, beyin de kuşku duyduğu zamanlara kıyasla inanç duyduğu zaman daha rahattır..." *
Kitap; inanç ve din sistemlerinin beyin tarafından türetilmiş bir olgu olduğunu, beynin kendi ürünü olan dinle mücadelesine konu alıyor, daha da açacak olursam, insanlık inanca olan ihtiyaç düşüncesi ile etrafında olan bitene karşı bir çözüm arayışında bulunuyor, kendi ürünü olan zaptedilmez ve kısa zamanda çürümesi zor olan inancı üretiyor ve doğru kelime olacaksa bunu kendisine sunuyor. "Herhangi bir şeye inanan birisini ikna edemezsiniz, çünkü inançları kanıta değil, inanmaya duydukları köklü ihtiyaca dayanır."
Beyin bilimi, insanların ve diğer benzer primatların kaçınılmaz stres kaynaklarından rahatsız olduğunu, bununla başa çıkmak için bir yatıştırıcı arayışına girdiklerini, beyinlerini yatıştırmak için dinlerden ve dinlerin etrafında yaratılan toplumsal yapılardan faydalanarak endişelerinden kurtulmaya çalıştığını ve kitapta bunu nasıl yaptığımızı açıklıyor, en iyi beyin yatıştırıcı ‘din’ diye belirtiyor. Şu cümlesiyle bile dini yeterince iyi tanımladığını düşünüyorum; “Dini Görmek İçin Hem Teleskoba hem de Mikroskoba İhtiyacınız Vardır.“ *
Dindar olsun veya olmasınlar, insanların hayatları dinden etkileniyor.
"Din baskı altında ezilen yaratığın iç çekişi, kalpsiz bir dünyanın kalbidir.
Tıpkı ruhsuz bir durumun ruhu olduğu gibi. Din halkın afyonudur.”
İnanç ve din kavramları bana hep oldukça karmaşık gelirdi, açıkçası insanlığın mı Tanrı'yı, yoksa Tanrı'nın mı insanlığı yarattığına kafa yormayı bırakalı çok uzun zaman oldu, inanan bir insan kendine buyrulanı sorgulamaz, inkara gitmez ama "bu buyruk neden gelmiştir? " sorusunu sorar, illa ki her düşünen sormalıdır. Akıl yürütmeyi yasaklayan (bu tanrı'nın varlığını sorgulama noktasında da geçerlidir) bir din anlayışına sahip çevrede büyüdüğüm için uzun zaman önce bunun ezberlerin ötesine geçmediğini anladım, elbette ki bunun sonunda inançlarımın boşa olduğunu düşünmedim aksine bunu sorgulayarak onu daha sağlam hale getirdiğimi ve inancımın benden bir parça olduğunu kabullendim, din hakkında araştırmalarda bulundum, kendi süzgecimden geçirmediğim müddetçe o bilgi benim için herhangi bir anlam ifade etmeyecektir. İnsanların hayatlarının gerçek anlamını bir dine ve onun inançlarına bağlanarak bulmasının, bu davranışın ciddiyetten uzak ve anlamsız olarak değerlendirilip bir yana atılamayacak kadar çok örneği vardır. Çoğunluğun değilse de pek çok insanın yaptığı budur. ‘Din insanları bağnaz yapmaz. İnsanlar bağnazdırlar ve ideolojilerini haklı çıkarmak için dini kullanırlar.'
Okuduğum inanç çözümlemesi benzeri eserlerden üslûbu ile ayrılan bu kitap beynin yapısı hakkında da birçok bilgi sunuyor, anlatmak istediğini daha az defansif bi söylem kullanarak, yumuşak anlatımı nedeniyle mükemmel bir seçim olur, varılan noktada değişiklik olmasa da farklı ve bilgilendirici bir bakış açısı sunduğunu eklemek isteriim. Ben en azından bi kaç soruma emin olmak adına okuma hevesiyle başlamıştım fakat işler benim için daha da karmaşıklaştı, bir sorumun bir cevabı olması gerekirken bir kaç soruya daha sebep oldu, fakat inancın temelini ve dinlerin karmaşık yapılarının sebebini daha iyi anlamış olduğum için, ilgili olduğum alana katkısı nedeniyle de oldukça beğendim. İnanç sisteminin özellikle, yaşam üzerinde, cinsel hayatta, aile bağları gibi gibi daha bir çok, genel olarak hayatımızın içerisindeki konular, durumlarla ilişkilerinin anlatıldığı bölümleri ve örneklendirmeleri çok sevdim, oldukça başarılı buldum, bunun dışında kitabın polemik yaratacak cümleler kurma konusunda çokta başarılı olduğunu düşünmüyorum.
Dipnot: Sadece sonunda yıldız işareti olanlar kitaptan alıntıdır, geri kalanı benim başka kitaplardan önceden aldığım ve konuya uygun bulduğum alıntılardır.