Bir çok insan gibi H. R. Giger ve Ridley Scott gibi üstadlar ile tanışmam bu başyapıt sayesindedir. Medical-gore horror türünün ârş-ı alasıdır. Xenomorph ve yumurtaların tecavüzü metaforik anlatımının arka planının kalitesi, o dönem ve sonrası için bir yol gösteren idol…devamıBir çok insan gibi H. R. Giger ve Ridley Scott gibi üstadlar ile tanışmam bu başyapıt sayesindedir. Medical-gore horror türünün ârş-ı alasıdır. Xenomorph ve yumurtaların tecavüzü metaforik anlatımının arka planının kalitesi, o dönem ve sonrası için bir yol gösteren idol eser olması bu filmi izlemeniz için en büyük sebeplerden. Hatta bu film milenyum başlangıcında izlediğimiz bir çok sci-fi thriller janrında hem mihenk taşı olan, hemde "Alien" denince akla ilk gelen canlı formunun Xenomorph ve türevlerinden başkası değildir. Film başyapıt olmakla kalmıyor, korkutmayı da son derece başarıyor. Tabi, şimdi izleseniz korkutucu gelmeyebilir -hatta yaratığın filmin son 30 dakikasında gösterilmesine sinirlenebilirsiniz- ama 1979 yılında ismi sadece "Alien" yazan masum bir film severseniz filme gittiğinize pişman olarak salondan çıkarsınız. Aynı The Exorcist gibi bayılanlar, kriz geçirenler bu filmi izleyenlerde de var. Dediğim gibi korkmanıza gerek yok, 2024'de izlediğiniz de mimiğiniz oynamayacak. Fakat filmin bütün bu olumsuzluklara rağmen irite ediciliği ve heyecan duygusunu vermeyi başarıyor.
Filmin benim açımdan en hoşuma giden tarafları tabi ki de cinsellik alegorisi ve sınıf mücadelesi eleştirisi. Sınıf mücadelesi diye Netflix'in yeni çıkardığı rezil rüsva The Platform benzeri yapımları kastetmiyorum. Bu film de ki sınıf eleştirisi diğerlerine göre -Ridley hoca sayesinde- derin ve akıllıca işlenmiş. Filmin tek iyi tarafı metaforlar değil, H. Giger sayesinde Xenomorph, Chestbusters ve Facehugger tasarımlarının muhteşemliği. Giger'ın diğer çizimlerinde gördüğümüz (David Lynch'in rezalet Dune filminde ki reddedilen çizimleri de o yapmıştır. Hatta Ridley Scott kendisine gelen Dune senaryo fikirlerini reddeterken Giger'ın çizimlerinden çok etkilenmiş ve Alien filmi için birleşmişlerdir. Devamını biliyorsunuz zaten.) biological horror ve defalarca üstümüze fırlatılan cinsellik anlatımını yine Alien filminde görüyoruz.
Buna örnek olarak Xenomorph'un ağzının içinden çıkan uzvun penise ve yumurtaların vajinaya benzemesi, filmde karakterlerimizin bulunduğu geminin yapay zekasının adının "Mother" olması ve Xenomorph'un gemiye metaforik olarak tecavüz etmesi, Xenomorph'un kafa kısmının yine penis şeklini (Ridley Scott versiyonundan bahsediyorum. James Cameron versiyonu sonradan değiştiriliyor.) çağrıştırmasını verebiliriz.
Filmin onlarca güzel tarafından biri de 1979'dan 2024'e kadar halen üstüne makaleler yazılması, okumalar yapılması. Bir yönetmen vardı adını unuttum, "İyi bir eski film, günümüzde bile üstünde anlam çıkarılabilen filmdir." Yani o filmi her izlediğimizde farklı anlam ve fikirler çıkartmamız filmi değerli yapar. Bu değerli filmlerden biri de Alien'dır tabii ki de. Aradan 50 yıl geçmesine rağmen farklı yazar ve gazetecilerden farklı okumalar yapılabiliyor. Mesela bu yazı için araştırma yaparken "Alien filminde eşcinsellik" başlıklı bir makale gördüm. Ve bunlardan onlarca var. "Alien filminde Komünizm ve kapitalizm, Alien filminde özgürlük ve otoriterlik" gibi başlıklar görürseniz şaşırmayın. Dediklerimden dolayı over reading yaptığımı düşünmeyin, bunlar her aklı başında insanın yapacağı çıkarımlar. Tabi hayatında sadece Marvel ve aksiyon filmleri izleyip The Platform karşısına çıkınca ergenlerin "Abi metafor abi gizli anlatım abi siz anlamazsınız." demeyenlerdenseniz bu okumaları yapmak sizin için oldukça kolay.
Kısacası gelen geçen herkesin izlemeyeceği, izlese de anlamayacağı bir film. Tabi üstte bahsettiğim ergenlerden değilseniz "İyi ki filmler var be." bile diyebilirsiniz. Kesinlikle öneririm. Benim için The Omen ve The Thing gibi kült korku klasikleri arasında yer aldı.
----------------------------------------
Cyclous N. Sollum T.A.P (So. 7. Jan 2024)