Hayallerinin o inişli çıkışlı yollarına ömürlerini serebilen insanlara her daim derinden bir saygı duymuşumdur. Hedeflerine ulaşmak için sergiledikleri o taştan inat ve azimleriyle, o doğuştan yüreklerinde yaktıkları tutku ve inançlarıyla verdikleri mücadeleleri o kadar etkileyici ki...
Bu hayattaki en büyük…devamıHayallerinin o inişli çıkışlı yollarına ömürlerini serebilen insanlara her daim derinden bir saygı duymuşumdur. Hedeflerine ulaşmak için sergiledikleri o taştan inat ve azimleriyle, o doğuştan yüreklerinde yaktıkları tutku ve inançlarıyla verdikleri mücadeleleri o kadar etkileyici ki...
Bu hayattaki en büyük hayalimi düşünüyorum. Ve daha da önemlisi bu hayale olan sadakatimin derecesini... Bir hayal uğruna ne kadar risk alabilmeliyim? Bir hayalin peşinde koşarken ne denli cesur olabilirim? veyahut ahmak...
Sanıyorum bu açıdan filmle empati dolu derinden bir bağ kurdum. Film boyunca ben böyle bir emek verebilir miydim veya neyi tercih ederdim, diye düşünüp durdum. Zaten film öyle aman aman bir aksiyonda seyretmediğinden filmin neredeyse genelinde teslim oldukları o durgunlukta ister istemez düşünecek çok şey bulabiliyor insan.
Aksiyon namına ufacık bir olaydan bile uzak, daha çok oyuncuların habire birbirlerinin üzerine diktikleri o garip ve donuk bakışlarıyla psikolojiye odaklanan bir noktada akıyor gibi film. O tuhaf, donuk bakışların hem komik hem de ürkünç bir yanı da hissediliyordu; komikti çünkü ansızın fırlattıkları o sinsi sinsi parlayan bakışlar gülesimi getiriyordu, ürkütücüydü çünkü ne düşündüklerini gözlerinden okuması zordu ve bu da insanı hafiften gerip tedirgin ediyordu. Gerçi bu İskandinavların genel, tuhaf bir özelliği de olabilir, tam çözemedim ya neyse...
Bunun dışında çoğu sahnenin kamera çekimlerini, görselliğini oldukça beğendim. Özellikle akılda kalıcı bir sahne de vardı, o malum köpekbalığı sahnesi... "Helal olsun bee abim sen neymişsin öylee" dedirtti 😂💪🏻🦈
Genel olarak bu tarz hayallerine çılgınca bağlı, sınırları zorlayan insanları ilgi çekici bulduğumdan filmi ve hikayesini de çokça sevdim. Sadece finalini biraz sevemedim, daha vurgulayıcı, daha etkileyici bir son beklerdim, zihnimde bir iki soru işareti bırakarak sonlanmasından azıcık puan kırdım.
8/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆☆
------------------------------------------------------------------------
• Not 1: Bu arada Kon-Tiki, İnkalarda "güneşin oğlu" demek, yani bir Güneş Tanrısı ve bu Thor Heyerdahl'ın hayatını araştırdığımda bir başka yolculuk daha denemiş olduğunu, buna da Mısır mitolojisinden yine bir Güneş Tanrısı olan "Ra" ismini verdiğini gördüm, kısacası Thor'cuğumuz bu güneşe biraz fazlaca takmış sanki 😂
• Not 2: Ayrıca yelkende düğüm düğüm sallanan o ipler dikkatinizi çektiyse bir ilginç bilgi ekleyeyim hemen. İnkaların dilinde alfabe yok, yani bir yazıları yok ama bu eksikliği giderecek çok ilginç bir şey bulmuşlar: Düğüm yazısı, yani iplere attıkları çeşitli düğümler... (Bakınız: Quipu veya Khipu)
Bu düğümleri birtakım istatiksel hesapları kayıt altına almak için kullanmışlar, hatta rahipler bazı dini hikayeleri de böyle düğüm düğüm boyunlarına asıyorlarmış ama tabii bu düğümler hâlâ tam deşifre edilemediğinden net olarak nelerden bahsettikleri bilinmiyor, üstüne dillerine dair yazılı kaynaklarının olmayışı da baltalıyor tabii ki bu durumu.
• Not 3: Thor'un hayatını araştırırken kendisine ait olduğunu düşündüğüm birkaç sözüne de denk geldim, çok hoşuma gittiğinden onları da buraya eklemek istiyorum:
📌 "One can’t buy a ticket to paradise. You have to find it within yourself.
(Cennete bilet satın alınamaz. Onu kendi içinde bulmalısın.)
📌 "Borders? I have never seen one. But I have heard they exist in the minds of some people."
(Sınır mı? Ben bir tane görmedim. Ama bazı insanların zihinlerinde bunların var olduğunu duydum.)
📌 "In fighting nature, man can win every battle except the last."
(Doğayla mücadelede insan, sonuncusu hariç her savaşı kazanabilir.)
📌 "We are living in a time where we think everything is technology, everything is pressing buttons, everything is economy, and we are loosing sight in reality."
(Her şeyin teknoloji olduğunu, her şeyin düğmelere basıldığını, her şeyin ekonomi olduğunu zannettiğimiz bir dönemde yaşıyoruz ve gerçekleri gözden kaçırıyoruz.)
Web yapım aşamasındadır.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
En iyi deneyim için mobil uygulamamızı indir.
Hayallerinin o inişli çıkışlı yollarına ömürlerini serebilen insanlara her daim derinden bir saygı duymuşumdur. Hedeflerine ulaşmak için sergiledikleri o taştan inat ve azimleriyle, o doğuştan yüreklerinde yaktıkları tutku ve inançlarıyla verdikleri mücadeleleri o kadar etkileyici ki...
Bu hayattaki en büyük…devamı
İnsanın ansızın mazisinden tozlu bir anısıyla burun buruna gelmesi ne tuhaf bir his, değil mi? Belki bu anıların varlığını bile unutmuşuz, aklımızın kıyısında köşesinde en ufak yeri dahi kalmamış gibidir sanki... Ama halbuki zihnimizin en ücra köşesindeki o ardiye dolaplarının…devamıİnsanın ansızın mazisinden tozlu bir anısıyla burun buruna gelmesi ne tuhaf bir his, değil mi? Belki bu anıların varlığını bile unutmuşuz, aklımızın kıyısında köşesinde en ufak yeri dahi kalmamış gibidir sanki... Ama halbuki zihnimizin en ücra köşesindeki o ardiye dolaplarının birinden hiç beklemediğimiz bir anda yuvarlanıp da gelip kucağımıza düştüğünde anlarız, o anıların aslında hep en başından beri orada durmakta olduğunu... Hele bir de o rengarenk, cıvıl cıvıl dünyadan kopup gelen çocukluk anılarıysa bunlar... Tarifi zor mu zor, garip bir his... Sanki, sanki aniden çocuk hâlin kapının kenarından başını uzatmış da gözlerini sana dikmiş gibi... sanki yıllar yılı gittikçe flulaşmış çocukluğunu yeniden keşfetmişsin gibi...
İşte ben de biraz önce ansızın tam olarak bu hissin içine düştüm. Aynı böyle tesadüfen karşıma çıkan çocukluğum getirip ellerime bıraktı bu animeyi. Hatırladım. O Dvd'yi kendi kendime çalıştırabilmenin sevincini, cd donmasın diye kolonyayla özene özene temizleyişimi, parmak izi olmasın diye kardeşime bile dokundurtmayışımı... Böyle sürüsüyle ufak tefek detaylar üşüştü zihnime. Çocukken ne çok izlerdim, hem de deli gibi, sabahtan akşama, tekrar tekrar, bıkmadan usanmadan... Tüm o kıyafet giyen hayvanların, o garip garip yaratıkların gizli, sırlı, minicik, büyülü dünyaları o kadar mest ederdi ki beni, durmadan izleyesim gelirdi.
İzler de izler, üzerine hayaller kurar, sonra da gider kuşu, böceği daha yakından dikizlerdim, benden sakladıkları hangi sırları, nasıl dünyaları var acaba diye 🐝👀
Öyle işte yani bu sefer tavsiye incelemesi yerine bir duygu durum paylaşımı yapmış oldum. Belki bu yazım sizlerin de çocukluğunuzla hasbihâl etmenize vesile olur. Kim bilir bir yerlerden bıcır bıcır çıkagelir, bir kucak dolusu anıyla oturur karşınıza, siz de ona bir iki şeker, çikolata verip saçlarını okşarsınız, fena mı olur 🍫🍬💖
Not: Bu arada izlediğim ilk anime Re Mizeraburu: Shōjo Kozetto sanıyordum, halbuki ondan çok daha önce izlediğim bu anime varmış, bugün de bir aydınlanma yaşadık çok şükür 😂
Bu animasyonun tam olarak çözemediğim garip bir çekiciliği var. Herkese hitap edebileceğini sanmıyorum, alegorik anlatımlı yanı ağır basıyor ve açıkçası ilk başta ne anlattığı belli değilmiş gibi, ne izlediğimi çözmem de biraz zamanımı aldı 😅
İtiraf etmeliyim, filmde anlam aramak…devamıBu animasyonun tam olarak çözemediğim garip bir çekiciliği var. Herkese hitap edebileceğini sanmıyorum, alegorik anlatımlı yanı ağır basıyor ve açıkçası ilk başta ne anlattığı belli değilmiş gibi, ne izlediğimi çözmem de biraz zamanımı aldı 😅
İtiraf etmeliyim, filmde anlam aramak ara ara samanlıkta iğne aramak gibi hissettirse de ben bu histen keyif aldım, üzerine düşündükçe pek çok detay buldum ve sanıyorum bulduklarımı da fevkalâde sevdim.
Üç bölümü de ayrı ayrı beğendim ama bölümleri sıralayacak olursam bendeki beğeni dizilimi 1>3>2 yönünde olur. İkinci bölümün mideye azıcıkın garezli bir tarafı var gibiydi, çok hoşlaşamadım o yüzden 😂
Felsefik ve psikolojik olağanüstü çıkarımlarıma geçmeden önce not düşmeliyim ki stop-motion zaten fazlasıyla emek isteyen bir teknik olduğundan bu tarz içerikler ayrı bir hoşuma gidiyor ama bundan bağımsız gerçekten güzel bir çekim ortaya çıkarıldığını düşünüyorum; ışıklandırmalara ve müzik uyumuna mest oldum, baştan sona şu 👀 şekil izledim.
Şimdi geleyim derunî, fevkalâde çıkarımlarıma ahahajjsjs
Evet, evet, buradan sonrası mayınlı bölge. Spoiler bitim noktasına kaçınız ⚠️
.
.
.
.
.
.
.
Öncelikle üç bölümde de ortak bir kapitalizm eleştirisi ön plana çıkıyor ama benim çıkardığım genel bir düşünce, daha doğrusu bir soru var: Hayattan en çok istediğimiz şey aslında en çok ihtiyaç duyduğumuz şey midir? Ben üç bölümün de bu soruya yönelik bir eleştirisi olduğunu hissettim.
Hikayeler geçmiş, günümüz ve gelecek şeklinde sıralanmış. İlk hikaye kıyafetlerden anlaşıldığı üzere eski bir dönemde geçiyor, ikincisi teknolojik aletleriyle günümüzü çağrıştırıyor, üçüncüsü ise her taraftan suların yükseldiği kıyamet sonrası minvalinde bir dönemi sunuyor. Her bölümün başlangıcında gösterilen saatler de bunu doğrular nitelikte. Hatırlarsanız ilki 12'yi gösteren kurmalı antika duvar saatiydi, ikincisi sabah 6'yı gösteren dijital saat, üçüncüsü ise sanırım öğleden sonraki bir zaman dilimini gösteren güneş saatiydi. Bu saatlerin detayından çıkarılabilecek bir mânâ varsa muhtemelen o iğneyi samanlıkta kaybetmişim, bulamadım, ola ki siz bulursanız ve yoruma ekleyebilirseniz çok sevinirim efenim. :)
Ayrıca bu saatlerin yanında şiirsel cümleler de mevcuttu:
I) "And heard within, a lie is spun"
(Duyulur içten içe bir yalan örülür)
II) "Then lost is truth that can't be won"
(Kazanılamayan gerçek kaybedilir)
III) "Listen again and seek the sun"
(Tekrar dinle ve güneşi ara)
Bu farklı zamanlarda gerçekleşen hikayeler aynı ev üzerinden birbirine bağlanıyor. ilk hikayede yanan evi ikinci hikayedeki müteahhit fare onarıyor ve sonunda kemirilerek harap edilen evi son hikayedeki kedi eski ihtişamına kavuşturmak istiyor.
Şimdi daha detaylı bakacak olursam ilk bölüm çekirdek aileye odaklanan bir noktada, ikinci bölüm bireyin yalnızlığına, üçüncü bölümse dostluk kavramına...
📍 Tabii tek bulduğum iğne bunlar değildi, dahası da var. Sırayla gidelim, ilk bölümde bulduğum bir diğer iğne: Açgözlülük.
Sahne mütevazı bir evde kendilerine gözlerden uzak, sıcacık bir yuva kurmuş dört kişilik ailenin misafirperverliğiyle başlıyor. Gelen misafirlerse eleştirilerle dolu, adeta zehirli sivri dillere sahipler.
Zengin, agresif ve negatif misafirler ile fakir, sıcakkanlı ve nazik ev sahipleri arasındaki çatışmanın soğuk rüzgârları evin içerisinde esmeye başladığında anlıyoruz ki evin en çok iki küçük çocuğunu titretecek o rüzgârlar...
Gecenin sonunda onuru kırılan baba, kaybettiği saygınlığı daha büyük, lüks bir evle kazanabileceğine inanmış hâlde savrulmaya başlıyor. Para ve maddiyat araç olması gerekirken bir amaca dönüşüyor. Bu maddi olarak kendini kanıtlama amacı da en sonunda adam ve karısının tükenişi oluyor. Bu açıdan birer eşyaya dönüşmeleri metaforunu sevdim, eşyanın kölesi olmayı hissettiren güzel bir detaydı.
Aynı zamanda bu metafor, maddiyatla mutluluk arayışında insanın ne kadar kolay sömürülebildiğini ve bu arayışın hayatta gerçekten önemli olan şeyleri ne kadar hızla yozlaştırabildiğini de gösteren bir mesaja sahipti, bu açıdan güzel olduğu kadar etkileyici bir detaydı da...
Ve olan iki küçük çocuğa oldu, üçüncü şahısların dilleriyle çatlayan yuvaları anne ve babanın lükse açgözlüce hipnoz olmalarıyla tamamen yıkıldı. Maddi arzularının esiri olan aile, gizemli ve ürkütücü mimarın teklifini kabul etmeleriyle sömürüye açık hâle geldi ve asıl önemli olan aile bağlarını ve çocuklarını öncelemeyi ihmal etmeye başladılar. Sonuç, ebeveynlerin ilgisizlikleriyle aynı evin içinde kaybolan çocuklar oldu.
Bodrum katında eski evlerini bulmaları, çocukların geçmişe olan özlemleriydi çünkü özellikle Mabel'in gözünde o eski ev, içerisindekilerle, sahip olduklarıyla fazlasıyla yeterliydi ve baba parça parça geçmişlerini, nesillerdir ellerinde olan değer verdikleri, sevdikleri her şeyi şöminede yakmaya başlamasıyla çocuklar labirentte gibi yollarını iyice kaybettiler.
Bodrum ve çatı, ikisi de kuytu, köşe... ve fazlalıkların depolandığı alanlar ama ufak da olsa aralarında farklılıklar var gibi. Mesela bodrum evin en alt tabakası, fakirlikle bağdaştırabiliriz. Çatı katıysa en üst katman. Yükselişi, zenginliği çağrıştırabilir.
Ayrıca bodrum katı geçmişleriydi, çatı katıysa bana geleceği hissettirdi. Geçmişleri yıkılıp, yakılıp kaybolduğunda gelecekleri de sağlamlığını yitirdi, merdivenler kayboldu, yönler karıştı, çocuklar nereye gideceklerini şaşırdı...
Böylece ilk hikayede, içten içe duyulan dışarıdan onaylanma arzusunun yol açtığı zenginlik ve sosyal statü arayışının yalanıyla örülen yanılsamalar, yalnızlığı doğurdu; ebeveynlerinin hatalı başarı hedefleri iki küçük çocuğun muhtemel bir trajediyle karda mahsur kalmalarına neden oldu ve hikaye ardında şöyle bir soru bırakarak noktalandı: Bu kadar değer verdiğin bunca şey yansaydı geriye ne kalırdı?
📍 İkinci hikayeye geçersek burada bulduğum da insanın içini kemiren türden bir iğneydi: Özgüvensizlik
Bu kısımda yenilediği evin satışı habersiz misafirler tarafından kesintiye uğrayan bir farenin hikayesi işlenmiş ve burada da belirgin mesaj, hayattaki yanlış önceliklerin ne kadar çabuk acı verici bir son getirebileceği yönünde... Hikaye ilerledikçe faremizin sosyal iletişim ve bilişsel becerilerinde oluşan gerileme göze batıyor, hatta en sonunda en ilkel denilebilecek bir formuna dönüşüyor.
Bütün yatırımını, her şeyini bu eve harcayan faremizin evi yüksek bir kârla satma gayesi, uğradığı kafkavari böcek istilasıyla ulaşılması imkansız bir hâl aldığında sadece maddi arzularını ve hırslarını tüketmekle kalmıyor, telefondakinin sevgili gibi konuşarak rahatsız ettiği dişçisi olmasından anladığımız üzere yaşadığı derin yalnızlık ve mali çaresizlik kendine dair her şeyi, tüm benliğini de tüketiyor.
Bu açıdan bölüm sonuna dair iki farklı okuma yapabiliriz: İlki Kafka'nın dönüşümü gibi bir son olarak bakabiliriz, diğeri ise faremizin boğuştuğu kötü mali durumunun içinden çıkamayışından ötürü sosyal ve ekonomik kaygılarla git gide akıl sağlığını kaybederek böceklerin eve gerçekte nasıl zarar verdiğine dair bir halüsinasyon gördüğünü düşünebiliriz.
Kısacası bu bölümün odaklandığı nokta "İnsani bağlar ve iletişim gibi en temel ihtiyaçlarımızı göz ardı ederek kapitalist bir hedefe benliğimiz pahasına ulaşsak bile bundan keyif alabilecek ne kalır ki elimizde?" sorusu oluyor.
Ayrıca ilk bölümde yanlış hedefler aile bağlarını, insani bağları zedeleyerek yanlızlığı doğurmuştu; bu bölümde ise bu bağlardan mahrum kalarak yalnızlaşan bireyin akıl sağlığını yitirişini gördük. Maddi arzularla içten içe örülen yalanımız bu bölümde bir sis gibi zihnimize yayılmaya başladı ve bizi kazanılamamış bir kayıpla yüzleştirdi. Peki, nedir bu kazanamadan kaybettiğimiz gerçek? Buna benim cevabım, yüzleşmekten kaçındığımız mevcut duruma ve kendi benliğimize dair kazanamadığımız farkındalığımızı kaybetmek gerçeği olabilir.
İyi, hoş da özgüvensizliği bunların neresinde buldun derseniz de unutmadan onu da ekleyeyim hemen. Kendi öz benliğine dair farkındalığının azlığı, evi düşük bütçeyle yenilemek için pek çok şeyde kolaya kaçışı, dişçisini ve eve bakmaya gelenleri rahatsız eden tavırları ve evi satmak uğruna o garip çifte dair sezgilerini görmezden gelişi gibi detaylar genel olarak bana faremizin özgüveninin zayıf olduğunu hissettirdi, tıpkı böceklerin evi kemirişi gibi bu duygunun da farenin içini kemirdiğini düşünüyorum.
📍 Gelelim üçüncü hikayenin iğnesine: Gelecek kaygısı...
(Yine düşük çenemle 5000 karakter sınırını aştığımdan devamı yorumda :)
.
.
.
.
.
.
.
⚠️spoiler bitti⚠️
Film, genel itibariyle bir evin sevginin olmadığı bir yere dönüştüğünde sadece bir tuğla yığını olduğunun ve maddi hedefler yerine insani ilişkilere öncelik vermenin önemini vurguluyor.
Daha doğrusu ilk ikisi, güvensizlikten dolayı lükse ve maddiyata yatırım yapmanın uyarıcı hikayeleriyken sonuncusuysa bu korkulardan kurtulmanın ve sevdiklerimizi evimiz olarak kabul etmenin kuvvetli vurgusunu yapıyor.
Velhasılıkelam ele aldığı bu mesajlarla bana kendini layıkıyla sevdiren ama tuhaf, enteresan ve cazip bir film olarak hafızamda yerini aldığını söyleyebilirim.
8/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆☆
İzlediğim paralel evren temalı filmler içerisinde en kafa karıştırıcı olanıyla karşılaştım. Aslında filmi izleyeli birkaç gün oldu ve birkaç gündür zihnimi bu film meşgul ediyor. (Gönderi paylaşasım hiç yoktu ama filmi yorumlarsam belki zihnim bir rahata erer dedim ahahhssjdk)
Film…devamıİzlediğim paralel evren temalı filmler içerisinde en kafa karıştırıcı olanıyla karşılaştım. Aslında filmi izleyeli birkaç gün oldu ve birkaç gündür zihnimi bu film meşgul ediyor. (Gönderi paylaşasım hiç yoktu ama filmi yorumlarsam belki zihnim bir rahata erer dedim ahahhssjdk)
Film sanki katman katman örülmüş, hiçbir sahne ve diyalog boşuna eklenmemiş gibi... Filme yüzeysel baktığımızda sorunlu bir gencin hayatını izliyoruz, sonrasında paralel evren, zamanda yolculuk görüyoruz ama alt metinlerinde ise kader, özgür irade, Tanrı faktörü, neden-sonuç ilişkileri, determinizm, nihilizm, Kuantum Fiziği, Kelebek Etkisi, toplumsal yozlaşma, bireysel farklılıklar, gençlik kaygıları, bilinçaltı ve korkular, yaşam ve duygular gibi çok çeşitli konulara dair derin düşüncelere dalabiliyoruz.
Şimdi tüm bunlara dalıp bol detaylı notlar düşmek istiyorum buraya. Evet evet... bu bir spoiler uyarısı, hatta upuzuunn bir spoiler ahhshs ⚠️
.
.
.
.
.
Öncelikle filmin ana konusunu bir netleştirelim. Filmde yer alan kurgusal bir kitabımız mevcut: Roberta Sparrow karakterinin "The Philosophy of Time Travel" kitabı. Bu kitabın 1, 2 ,4, 6, 7, 9, 10 ve 12. bölümleri işleniyor. Bu bölümler üzerinden filmde işlenen sırayla ilerleyeceğim.
📌53:18} -Bölüm 1: Teğet Evren-
"Dördüncü boyutun dokusunun bozulduğu olaylar inanılmaz derecede nadirdir.
Bir Teğet Evren oluşursa, son derece istikrarsız olacak ve yaşamı birkaç haftadan fazla sürdüremeyecek.
Sonunda kendi üzerine çökecek ve Birincil Evren içinde tüm varoluşu yok edebilecek bir kara delik oluşturacak."
Bu, filmin üzerine kurulduğu temel sorun. Yani anlıyoruz ki Donnie'nin odasına uçak motoru düşmesiyle bir teğet evren oluşmuş. Kitap alıntısında da bahsedildiği üzere bu teğet evrende dengesizlik söz konusu olacak ve bu sorun çözülmediği takdirde birincil evreni(yani dünyayı) yok edecek bir kara deliğe dönüşecek bir teğet evren var elimizde. Dolayısıyla da bu kaza anından itibaren yaşanan tüm olaylar teğet evrenimizde gerçekleşmekte.
Peki, neden bu teğet evrenin yok olmasına 28 gün 6 saat 42 dakika 12 saniye diye net bir süre var? Yönetmen ayın döngüsü olan 27 gün 7 saat 43 dakika 11 saniye sayılarına bir ekleyip bir çıkararak bu süreyi elde etmiş.
📌59:39} -Bölüm 2: Su ve Metal-
"Su ve Metal, zaman yolculuğunun kilit unsurlarıdır.
Su, teğet girdabındaki evrenler arasında geçit olarak kullanılan zaman kapılarının (portallarının) inşası için bariyer unsurudur."
Bu kısımdan da anlaşıldığı üzere zaman yolculuğu için su ve metale ihtiyacımız var. Evrenler arasında geçiş için portal (yani kapı) açabilmek için de su lazımmış. Filmin sonralarına doğru da anlaşılan metal olarak bir adet uçak motorumuzu ve su olarak da fırtınayı kullanıyormuşuz.
📌1:05:00} -Bölüm 7: Manipüle Edilmiş Canlı-
"Manipüle Edilmiş Canlılar, kendilerini Oblivion'dan (unutulmaktan, yok olmaktan) kurtarmak için her şeyi yapacaktır."
Yani bu Manipüle Canlı dediklerimiz kendi varlığını idame ettirmek için her şeyi yapacakmış. Bu durumda Teğet Evren'deki Donnie, Frank ve Gretchen haricindeki diğer her bir kişiyi Manipüle Edilmiş Canlı sayabiliriz.
📌1:12:22} -Bölüm 4: Yapay Olgu ve Yaşam-
"Bir Teğet Evren oluştuğunda, girdaba en yakın yerde yaşayanlar kendilerini tehlikeli yeni bir dünyanın merkez üssünde bulacaklar.
Yapay olgular, bir teğet evrenin oluştuğunun ilk işaretini sağlar.
Bir yapay olgu ortaya çıkarsa, canlılar onu büyük bir ilgi ve merakla geri alacaktır. Yapay olgular metallerden oluşurlar, tıpkı eski bir Maya Uygarlığı'ndan bir ok başı veya Orta Çağ Avrupa'sından bir metal kılıç gibi."
Anlaşılan o ki Donnie'mizin başına geldiği şekliyle buradaki yapay olgumuz uçak motoru olmuş oldu ve bu da bir teğet evren oluştuğunun ilk kanıtıymış.
📌1:15:32} -Bölüm 6: Canlı Alıcı-
"Canlı Alıcı, yapay olguyu birincil evrene geri yolculuğu için pozisyona yönlendirmek üzere seçilir.
Alıcının nasıl ve neden seçileceğini kimse bilmiyor.
Canlı Alıcı genellikle dördüncü boyut güçleri ile kutsanmıştır. Bunlar arasında artan güç, telekinezi, zihin kontrolü, ateş ve su yaratma yeteneği bulunur.
Canlı Alıcı, teğet evrende geçirdiği süre boyunca genellikle korkunç rüyalar, vizyonlar ve işitsel halüsinasyonlar tarafından eziyet görür."
Yani Donnie, teğet evrendeki uçak motorunu birincil evrene (yani dünyaya) yönlendirmek üzere "Canlı Alıcı" seçilmiş. Peki, neden bir başkası değil de Donnie seçilmiş? Bunun bir cevabı yok çünkü Canlı Alıcı'nın nasıl ve neden seçildiğini bilmiyoruz ama benim cevabım şu yönde ki belki de sadece, teğet evren oluştuğunda yapay olgunun yani uçak motorunun en yakınında olan kişi olduğu içindir.
Şimdi gelelim bir de Donnie'nin kutsandığı dördüncü boyut güçlerine... Öncelikle ne demek bu dördüncü boyut, ona bakalım. Bizim algıladığımız dünya üç boyutlu: En, boy ve derinlik. Bunlara bir de zaman ekleyince oluyor size dördüncü boyut. Filme göre bu boyut da insana daha doğrusu Canlı Alıcı'ya birtakım üstün güçler kazandırıyormuş.
Artan güç> Donnie'nin okulun su borusunu baltayla patlatabilmesi ve bronz heykele baltayı saplayabilmesi.
Telekinezi> Uçak motorunu portala gönderebilmesi
Zihin Kontrolü> Beyin yıkamak anlamına gelen bir ifade olduğunu düşünürsek Manipüle Edilmişler'den bahsedilmesinin sebebi sanıyorum bu yetenek olsa gerek...
Ateş yaratma> Donnie'nin Jim Cunningham'ın evini yakması.
Su yaratma> Donnie'nin okulu su bastırırken su yaratma gücü. (Hatırlarsanız tek bir borudan çıkan aşırı derecede su vardı.)
Bir de Donnie'nin bir takım rüya ve halüsinasyonlarla işkence gördüğünden bahsediliyor ki bu da dev tavşan tarafından taciz ediliyor oluşunu açıklıyor ahhajsjsjk
📌1:27:35} -Bölüm 10: Manipüle Edilmiş Ölü-
Bu bölümde bize sadece başlık gösteriliyor, açıklama metni yok. Filmin sonlarında anladığımıza göre Manipüle Edilmiş Ölü olarak da Frank ve Gretchen varmış elimizde. Frank yani 1.70'lik tavşanımız nereden baktığımıza göre dost, rehber veya düşman olarak nitelendirilebiliyor gibi... Donnie'yi Gretchen'ın ölümüne götürecek zincirleme olaylara yönlendirmesiyle düşman, uçak motorunun altında ezilmekten kurtarması gibi yardımlarıyla dost, Donnie'nin portalı açmasına yol göstermesi yönünden rehber olarak görebiliriz Frank'i. Bu Frank mevzusunda bir de paradoksumuz var elimizde ki sinema sahnesinde Frank'in gözünden anladığımız üzere ölümünden sonra zaman yolculuğu ve Donnie'ye musallat oluşu başlamış. Donnie, Frank'i öldürmese Frank'in zaman yolculuğu başlamamış olacak; Frank, Donnie'yi yönlendirmese de Frank ölmemiş olacak.
📌1:46:28} -Bölüm 9: Güvence Tuzağı-
"Manipüle Edilmiş Ölü, bir güvence tuzağı kuracaktır. Canlı Alıcı, tüm insanlığın kaderini güvence altına almalıdır."
Buradaki güvence tuzağımız sanıyorum ki yaşlı kadının sürekli gidip geldiği posta kutusu... Sonuçta Donnie kadına mektup yollamasaydı araba ani dönüşle Gretchen'ı ezmemiş olacaktı.
Canlı Alıcı'mız Donnie teğet evrendeki dengesizliği çözüp teğet evrenin kara deliğe dönüşmesini engellemesi ve sonuç olarak da birincil evreni (dünyayı) kurtararak tüm insanlığın kaderini güvenceye alması gerekiyormuş. Adeta bir süper kahramansın be Donnie hahjsjdjdk
Peki, bu noktada bir sorumuz da mevcut: Donnie sonda, birincil evrene geri uyandığında ölmek zorunda mıydı? Bence değildi. O zaman neden ölmeyi seçti? Buna bir cevap bulmayı da size bırakıyorum 🙃
📌2:03:01} -Bölüm 12: Rüyalar-
"Manipüle Edilenler, teğet evrene yolculuklarından uyandıklarında, genellikle rüyalarındaki deneyimin peşini bırakmazlar.
Birçoğu hatırlamayacak.
Yolculuğu hatırlayanlar, çoğu kez, zihinlerinde gömülü olan pişmanlık dolu eylemlerden dolayı derin bir vicdan azabına kapılırlar."
Yani sonda Jim Cunningham'ın ağlaması, Frank'in gözüne dokunması, Gretchen'ın el sallaması vb. olaylar da yolculuklarını bir rüya gibi hatırladıklarını ve bazılarının da vicdan azabı yaşadıklarını gösteriyor.
___________________________
Şimdi olay yeterince netleştiğine göre asıl konuşmak istediğim çıkarımlara gelebiliriz. Öncelikle kader konusu üzerinden gidelim 👇🏻
🗝 Çıkarım 1: Kaderini kabul et.
🎬📍1:12:42} Fizik Öğretmeni Dr. Kenneth Monnitoff ile olan konuşmada Donnie, "Her canlı önceden belirlenmiş bir yolu takip eder. Eğer yolu görebilirsen geleceğini de görebilirsin. Bir nevi zaman yolculuğu." dediğinde kaderin izlenecek belirli bir yol olması üzerinde duruyor. Öğretmenin cevabı ise "Kendinle çelişiyorsun." demek oluyor ve şöyle devam ediyor: "Eğer geleceğimizi görebilecek olsaydık, kaderimiz kendisini açığa çıkarsaydı o zaman kaderimize ihanet etme fırsatına sahip olurduk. Bu seçme hakkının bile olması, daha önce bildiğimiz kader tanımını yok etmeye yeter."
Donnie de sinirlenmiş bir hâlde "Eğer Tanrı'nın yolunda yolculuk etmezsen olmaz." diyor ve sanırım burada asıl karşı çıktığı nokta her şeyi kontrol edebilen bir Tanrı olması düşüncesi. Burada film determinist düşünce (özgür iradenin tamamen bir yanılsama olması) üzerinde duruyor gibi, film boyunca Donnie'nin kaderine boyun eğmesi söz konusu. Ayrıca Donnie, göğüsten çıkan sıvı bir mızrak biçiminde insanların kaderlerindeki yolları görebilme yeteneğine de sahip.
Genel anlamda iradeyi irdelemek uzun bir uğraş olacağından biz filmdeki boyutuna bakalım... Donnie film boyunca kendi seçtiği mi yoksa başkalarının yönlendirdiği mi yollardan gitti? Ya da şöyle sorayım: Filmin sonunda portalı açmayı kendi mi seçti yoksa film boyunca başkaları mı Donnie'yi buna yönlendirdi?
Benim buna cevabım her ikisi de. Yani teğet evrende Donnie'nin çevresindeki herkes onu bir miktar etkiliyor, yönlendiriyordu. Bu yönlendirmelerin peşinden gittiğinde de bir nevi Donnie o eylemleri yapmayı seçmiş oluyordu. Bana kalırsa gerçek hayatta da aynı şey söz konusu... Tercihlerimiz salt kendi kararlarımız olmaktan çok öteler gibi...
...(Devamı yorumda)
Üff amma konuşasım varmış ahahajsjdj
.
.
.
.
.
⚠️Spoiler bitti⚠️
Bana kalırsa filmin güzelliği sıradışılığında saklı, ilgi çeken bir yanı var. Konuyu anlatış biçimi de fazlasıyla kendine has. Her bir köşesinden ayrı bir mânâ çıkarılabiliyor oluşu film üzerine uzun uzun düşünmeye itiyor insanı.
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
Sanıyorum ki mafya konulu filmler arasından konu işlenişi itibariyle beni en çok içine çeken film bu oldu. Oyunculuklar ve kamera çekimleri fevkalade hoştu ama bundan ziyade filmdeki hem biyolojik hem de manevi olarak baba figürünün işlenişi ilgimi çekti. Yaşlı mafya…devamıSanıyorum ki mafya konulu filmler arasından konu işlenişi itibariyle beni en çok içine çeken film bu oldu. Oyunculuklar ve kamera çekimleri fevkalade hoştu ama bundan ziyade filmdeki hem biyolojik hem de manevi olarak baba figürünün işlenişi ilgimi çekti. Yaşlı mafya babasının içine düştüğü ikilem ve son sözleri de benim açımdan oldukça etkileyiciydi. Bir de filmde işlenen ve asıl üzerine yoğunlaştığım düşünce; evladının kendine benzemesinden korkma, onu daha iyi bir insan olarak yetiştirebilme kaygısı oldu, dikkat çekici bir alt metindi.
Bu durum üzerinden sizlerle fikir alışverişi yapmak istiyorum. Bilmiyorum siz de yaşadınız mı bu durumu... Hani çok sevdiğiniz birinin (aileniz, arkadaşınız, eşiniz, dostunuz, evladınız olur, kim olduğu hiç fark etmez) göz göre göre yanlışa gittiğini fark edersiniz ama ne söyleseniz fayda vermez, o kişi o yolda inatçıdır. O yolun zararla sonuçlanacağı barizdir ama elinizden de hiçbir şey gelmez bir türlü... Muazzam bir çaresizlik...
Sevdiğiniz o kişiyi o yanlıştan nasıl kurtarabilirsiniz? Bir şey yapmamak demek o kişiye en büyük haksızlık olmaz mı? Elinden tutmamanın, o kişiden vazgeçmenin gönlünüzde mümkünatı bile yoktur ama ne yapmalı da nasıl elinden tutmalı? Bir türlü çözemezsiniz...
Film bana bunları çağrıştırdı. Belki de şu sıralar hayatımda bu durumu yaşadığım için midir bilmem, film bir tık daha etkileyeci gelmiş olabilir bana.
Ama cidden size şunu soruyorum: Bir insanı bunaltmadan, sıkmadan, ters tepmeyecek şekilde o kişiye manevi anlamda nasıl yardım eli uzatabilirsiniz?
Bir de olaya dini açıdan bakabiliriz ki bir insan bir günaha batmışsa İslam'ın emrettiği gayede yapmamız gereken o kişiyi yargılamak, kınamak, yok saymak, kötülemek değil; o kişinin çıkış yolu bulmasına destek olmak, yardım eli uzatmak asıl amacımız olmalı.
Geçen gün İnstagram'da görmüştüm şu sözü, İmam Şafii'ye aitmiş...
"Hatadan nefret et ama hataya düşenden nefret etme. Bütün kalbinle günaha öfkelen ama günahkâra acı, ona merhamet göster. Sözü eleştir ama sözü söyleyene saygı göster. Görevimiz hastalığı tedavi etmektir, hastayı yok etmek değil."
Ne kadar doğru değil mi? Ama uygulaması da bir o kadar zor...
Hastayı yok etmek... Çoğu zaman belki farkında bile olmadan öfkemize, nefsimize yenilip yaptığımız bu değil mi? Hata yapanı anında gözümüzde infaz ediyoruz, hem de savunma yapmasına bile mahal vermeden... Halbuki yargılamak bile haddimiz değilken cezasını çoktan kesmiş olabiliyoruz.
Halbuki Peygamber'imizin (Sallallâhu aleyhi ve sellem) hayatına baktığımızda bir kişiyi bile ne eliyle ne diliyle incitmediğini bilmemize rağmen... Herkese muazzam bir saygı, nezaket ve merhametle yaklaştığını görmemize rağmen... Kuran'ın da Hz. Muhammed (s.a.s) için "üsvetün hasenetül" (Ahzâb 33/21) yani bizim için Allah'ın rasulünde pek güzel bir örnek olduğunu demesine rağmen...
Bütün bunları hayatıma ne kadar uygulayabildiğimi, Peygamber'imizin (s.a.s) bu güzel ahlâkını ne kadar örnek alabildiğimi uzun uzun düşünüyorum. Gerçekten karşımdaki bir kişiyi yargılamadan anlamaya çalışıyor muyum? Yoksa kestirip atıyor, kolaya kaçıyor, öfkeleniyor ve o kişiye destek değil de köstek mi oluyorum?
Bence hepimizin üzerine düşünmesi gereken bir nokta: Birinin ağzından çıkan bir kelimeden eleştiriye başladık mı karakterinden saydırarak çıkıyor oluşumuz normal mi? İnsanlara yahut kendimize bu kadar kolay kabalaşabiliyor oluşumuz doğal mı? Bu kadar hızlı öfkeleniyor oluşumuz sağlıklı mı? Bizi bu kadar tetikleyen asıl ne? Karşımızdakinde kendimizden bir parça mı görüyoruz ki buna mıdır bütün tepkilerimiz...
Zira farkına vardığım bir durum var ki kimde en çok neyi eleştiriyorsak algıda seçicilik misali o eleştirdiğimiz şeye sahip olduğumuzu ve dolaylı yoldan aslında kendimizi eleştirdiğimizi düşünmeye başladım. Belki de bazı insanların görevi bizlere ayna olmaktır ha, ne dersiniz?
Not: "Bu filmden de dine nasıl bağladın yahu 🤦🏻♀️" diye sormamanız rica olunur lütfen zira bir Müslüman olarak her şey gözümde İslam'dır benim 🌸
Not 2: Herkese hayırlı cumalar 🌻🌙
Not 3: Buraya kadar okuyan zarafet ve nezaket timsali kıymetli mi kıymetli insan, bilmeni isterim... iyi ki varsın 💙🌼
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆
Hayal kurmayı sever misiniz? Peki, hiç bunun da bir hastalığı olabileceğini düşünmüş müydünüz?
"Gündüz Düşü" yani bir nevi ayakta uyuma hâlinin bir de aşırıya kaçmış "Maladaptive Daydreaming" boyutu varmış ki bu da "Uyumsuz Hayal Kurmak" demekmiş. Anlaşılan o ki hemen…devamıHayal kurmayı sever misiniz? Peki, hiç bunun da bir hastalığı olabileceğini düşünmüş müydünüz?
"Gündüz Düşü" yani bir nevi ayakta uyuma hâlinin bir de aşırıya kaçmış "Maladaptive Daydreaming" boyutu varmış ki bu da "Uyumsuz Hayal Kurmak" demekmiş. Anlaşılan o ki hemen hemen her şeyde olduğu gibi burada da azı karar çoğu zarar noktasına varıyoruz.
Dozu kaçmadığı müddetçe hayal kurmak, insanın önüne muazzam dünyalar seren fevkalâde bir şey... İyi ama neden hayal kurarız ya da kurmaya ihtiyaç duyarız?
Belki sadece insana iyi geldiği için... Ya da ileriye gitme gücü bulmak için... Bir işe girişmeden önce zihinde bir ufak prova için... Veyahut keşfetme ihtiyacı için... Bir şeyler üretme sancısı için... Belki de gerçeklerden kaçma bahanesi için... Benliğimizi yaralara karşı savunmak için...
Bazen hayat istediğimiz yönde akmadığında savrulup da kalakaldığımız yerlerde çaresizliğimizden kaçmak için hayallere sığınırız. Artık mümkünlüğünü yitirdiğini düşündüklerimizi vazgeçemeyip hayalimizde yaşatmaya devam ederiz.
Ya da fazla zorlamaya gerek yoktur, sadece hayalperestizdir ahahshsjsj 💫👁👄👁💫
Ben inanıyorum ki her insan kendince bir anlam arayışındadır. Herkes bu dünyadaki yerine dair bir mânâ bulmak ister. Dolayısıyla geçmişinde de bu yönde dikkat çekici hikayeler biriktirmek ister.
Şayet ki kişi bu yönde biriktirebileceği kıymetli hikayeler yaşayamamışsa bu açığını kapatmak gayesiyle hayallere başvurabilir. Yani hayaller de bir nevi kendine veya dünyaya dair anlam arayışı olabilir. İnsan kendi değerini bir anlama bağlamak isteyebilir.
İsteyebilir istemesine de tabii her arayan aradığını bulsaydı bu dünyada ne dert ne de tasa kalır mıydı? Gerçi her isteyen istediğini alsaydı bu da başlı başına ayrı bir dert olmaz mıydı?
Peki bu anlam arayışının sonu nereye varmalı? Hadi bulduk diyelim, bulduğumuz anlam bulmamız gereken anlam olacak mı? Peki ya bu buluş bizi neye dönüştürür dersiniz? Ya dönüştürmezse asıl o zaman bir anlamı kalır mı, buna ne dersiniz?
Bu filmin zihnime üşüştürdüğü zibilyon tane soruyu es geçerekten ve "Raftaki konusu ne alaka" da diyerekten asıl konusunu minicik izah etmek istiyorum :)
Film fantastik etiketi barındırıyor lakin bu karakterin iç dünyasına yönelik bir etiket. Şöyle ki filmimizin başrolünde içine kapanık, birazcık da özgüvensiz ve hayalperest mi hayalperest bir abimiz var. Öyle ki damarlarında kan yerine hayal akıyor desek yeridir😂 Neyseciğime işte bu abimiz şartlar gereği bir nevi hapsolduğu sıradan hayatına bulduğu her fırsatta anında bir hayal sıkıştırıyor. Ta ki iş yerinde başı belaya girene kadar... Mecbur kaldığı yolculukla hayallerinin ötesinde bir macereya atılmış oluyor. Yüzeysel, spoilersız konu bu şekilde ama gelelim asıl konuşmak istediğim derin konusuna...
⚠️Buradan sonrasına bir tutam spoiler katacağımdan dilerseniz spoiler bitim noktasına kaçabilirsiniz, benden söylemesi⚠️
.
.
.
.
Filmin dikkatimi çeken pek çok detayı var ama ilk önce Walter'ın iş çevresi tarafından hor görülüşüyle başlamak istiyorum. Bana kalırsa bu dünyada canlı, cansız her şeyin anlatacak bir hikayesi vardır ve her bir hikaye en sıradanından en sıradışı olanına kadar hepsi tamamıyla nevi şahsına münhasırdır, eşsiz ve paha biçilemezdir.
Dolayısıyla hiçbir hikaye değersiz, önemsiz görülmemeli, her ne kadar absürt olsalar bile... Ve kimse kimsenin hâlini yargılamamalı zira hayatının sadece birkaç dakikalık bir kesitine şahit olduğumuz birinin ne neleri nasıl aştığına, nelerden vazgeçtiğine ne de korkularına, düşlerine, düşüşlerine şahidiz lakin ne de güzel bilgimiz olmadan hemencecik yorumumuz oluveriyor, değil mi? (Bu noktada Ted sana müthiş gıcık oldum, bilesin🧔🏻🤛🏻)
Walter karakterine yüzseyler baktığımızda biraz özgüvensiz imajı çizse de bunun altında aslında her şeyi ince eleyip sık dokuyuşunun yattığını görüyoruz. Her bir riski o kadar tartıp biçip düşünüyor ki en sonunda harakete geçmeye mecali kalmamış gibi bir hâle geliyor, gerçi bu durumda tekdüze hayatının payı da mevcut tabii.
Ayrıca içine attığı her derdiyle, bastırdığı her duygusuyla kafasının içinde ayrı bir dünya yaratıyor. Duygularını ifade etmiyor. Belki anlaşılmayacağına inandığından, belki kimseye dert olmak istemediğinden, belki de sadece anlatmaya gerek görmediğinden... Sonuç olarak elinde nur topu gibi iletişim eksikliği kalıyor. Yaptığı fedakarlıkların, üstlendiği sorumlulukların sancılarını tek başına çekiyor. Hayalleri bir bir ellerinden kaydığından sıradanlaşan hayatına daha da batıyor ve geriye elinde olmak istediğiyle olduğu arasında koskoca bir boşluk kalıyor. Bu boşluğu da hayalinde bambaşka bir dünya yaratmasıyla doldurmaya didiniyor ve sanki bu boşa didinişleriyle içindeki yarayı daha da dağlıyor çünkü olabileceklerden, olmasını istediklerinden ne kadar koptuğunu iliklerinde hissediyor.
Tüm bunların ötesinde atladığı bir detaysa bir ufak icraat meselesi... Walter hayalet kedi gibi dolandığı hâlde değer ve ilgi görmeyi bekliyor ama hiçbir şey olmuyor zira ortada mevcut şartları değiştirebilecek bir eylemi yok. Bunu da hoşlandığı kadın Cheryl ile yüz yüze konuşamayıp arkadaşlık sitesinden ilgisini belli etmeye çalışmasından anlayabiliyoruz, ayrıca profiline ekleyebileceği kayda değer, anlatacak bir şeyinin olmamasından da... Sonunda hem Cheryl'in ilgisi hem de kayıp 25. poz için yolculuğa çıkmasıyla da anlıyoruz ki Cheryl'in köpeğini patlamadan kurtardığı hayali ile patlamaya hazır bir yanardağa yetişmeye çalıştığı gerçeği arasında bir fark yok. Velhasılıkelam hayal ettiklerimizden daha fazlasını yaşamak bir küçük adım meselesi, bir ufak icraat...
Bu icraat meselesini ayrıca iki temelde ele almak istiyorum:
İlk temele gelelim, sizce bu gerçeklikten kopuşta sadece kendi payımız mı var?Bence daha fazlası teknoloji, sosyal medya ve günümüz şehir hayatının insanı ne denli monotonluğa hapsedebileceği üzerinden ilerletebiliriz bu temeli. İhtiyacımız olmayan şeyleri almak zorundaymışız gibi, sanki kaliteli yaşamak için çantalar dolusu paramız olmak zorundaymış gibi saatlerimizi, günlerimizi harcıyoruz ve hayatın pahalılığından yakınıyoruz. Haftanın her gününe ayrı bir kıyafet, her saatine ayrı bir kahve, son model araba, telefon, havuzlu villa... bunların hayalini kuruyorsak, istediğiniz hayat buysa şayet o hayat hep pahalıydı zaten. Bunlar olabilirse ne âlâ, buna sözüm yok ama olmuyorsa da bunlar mutluluğumuzu çalmamalı. "Walter gibi kendinizi kapitalist düzene kurban edip hayallerinizden, kendinizden vazgeçmemelisiniz" mesajı da veriyor film. Kendini şirketin bodrum katına sıkıştırıp hayatı başkalarının fotoğraflarından deneyimlemeye değer mi kazanacağınız para?
Bir de karşıt okuması yapılabilir bunun ki Walter'ın aynı zamanda işini tutkuyla da yaptığı söylenebilir. Elinden binlerce fotoğrafın negatifi geçmiş ve Sean O'Connell'in ifadesiyle çektiği fotoğrafların hayal ettiği gibi hayat bulması için en çok çalışan kişi olması Walter'ın işini özenle, layıkıyla önemseyerek yaptığını gösteriyor ama sorun şu ki hayatın tamamen işinden ibaret olduğunda ihtiyacın olan heyecan ve öngörülemezlik hayal dünyana kalıyor. Sonuçta her birimizin her gün başımızı o yastıktan kaldırabilmesinin bir nedeni de o yeni günün neler getireceğine yönelik heyecanımızdır, değil mi? Bu açıya örnek, Sean'ın kar leoparının fotoğrafını çekmeyip o anın içinde bulunmayı seçtiği sahneyi sevdim, güzel mesajları vardı.
İkinci temelse hani bazen düşünüyoruz ya... Mesela daha çok param olsaydı sorunlarım çözülürdü, daha iyi bir ailem olsaydı çok daha iyi yerlerde olabilirdim, o yanımda olsaydı, bu destek olsaydı daha başarılı olurdum, dış görünüşüm daha güzel olsaydı hiç derdim kalmazdı, daha zayıf olsaydım, daha kaslı, daha uzun, daha kilolu, daha zeki, daha yetenekli, daha, daha, daha...Sonsuz daha...
Fark etmediğimizse ya da belki fark etmez istemediğimiz, mesela o fazla kilolarımızdan kurtulsak aniden sihirli değnek değmiş misali insanlarla iletişimimiz düzelmeyecekti, insanlar bizi daha çok sevmeyecek, başarımız artmayacak, sırf daha zayıfız diye kariyerimiz tavan yapmayacaktı. Yani hani o sırf bahane ettiklerimiz ortadan kalktığında da sorunlar yine ortada kalacaktı. O zaman çözüm neydi? Mutluluğu arar arar da neden bulamazdık ki... Aslında hata belki aramaktı, ne dersiniz?
Doğan Cüceloğlu bu konuyu gayet güzel açıklamış: "Mutluluk aramakla bulunacak bir şey değildir, onu inşa etmek gerekir."
Yani ne demek istiyor bu cümle, bakalım. Tüm o dahalarımız olduğunda, geçse dediklerimiz geçtiğinde, bitse dediklerimiz bittiğinde, tüm o sınavlar, borçlar, işler bittiğinde, belki de emekli olduğumuzda ve hatta çocuklar büyüdüğünde bir bakacağız ki hiç de beklediğimiz o değişiklikler beklediğimiz gibi olmamış ve boşuna beklediğimizle kalmışız.
O hâlde beklememek icraata geçmek gerek zira mutluluk mevcut şartlardan ziyade o şartlara bakış açısıyla alakalı bir durum... O mutlu olan tüm insanlar hiç sorunları, dertleri olmadığı için değil şikayet bağımlılıklarından, bahanelerinden sıyrıldıkları için mutlular. Bu bakış açısını kazanmak ve her şerdeki hayrı, her olaydaki şükrü görmeye çalışmak ciddi mânâda işin özü. Tıpkı Walter'ın kovulması yıllardır ertelediği Dünya turu hayaline bir kapı açması gibi...
.
.
.
.
.
⚠️Spoiler Bitim Noktası⚠️
Film herkesin içinde az çok olan bir yanı tatlı, çılgın, komik, hoş ve sıcakkanlı bir üslupla aktarıyor. Herkesi hayal kurmanın ötesine o hayalleri yaşamaya davet ediyor ve bazen de hayatın akışının spontaneliği hayallerinizden bile daha heyecan verici olabilir, diyor. Hayatın yeterince kenarından kıyısından dolandın, sıyrıl durağan tekdüzeliğinden, artık içine atla, daha da bekleme, izleme, harekete geç ve yaşa, anı biriktir, diyor. Böylece bizlere tam bir motivasyon dolu harekete geç filmi sunuyor ✨
Son olarak bu filmin hatrına uzun zamandır ertelediğiniz bir hayaliniz için harekete geçmeye var mısınız 🐣
Buraya kendi hayallerimden birini not düşüyor ve uzun zamandır ertelediğim yüzmeyi sonunda öğrenmek için bu yaz bir adım atmaya karar veriyorum, hadi bismillah 🏊🏻♀️
Ee, hadi ama sıra sizde 👀
10/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐
Hiç derinden inandığınız bir gerçeğin bir an gelip de ansızın gerçekliğini sorgularken buldunuz mu kendinizi?
Daha önce bu durumu tecrübe ettiyseniz şayet o izahı zor, sanki insanı temelden sarsan hisse aşinasınız, demektir.
Tam da "Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir."…devamıHiç derinden inandığınız bir gerçeğin bir an gelip de ansızın gerçekliğini sorgularken buldunuz mu kendinizi?
Daha önce bu durumu tecrübe ettiyseniz şayet o izahı zor, sanki insanı temelden sarsan hisse aşinasınız, demektir.
Tam da "Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir." sözünü sonuna kadar hissettiren bir durum gibi, değil mi?
Bir de aklımı kurcalayan şu husus var ki gerçeği bilir miyiz yoksa gerçeğe inanır mıyız? Ya da şöyle sorayım... Bildiğimiz için mi inanırız yoksa inandığımız için mi biliriz?
Yani bir gerçek sırf biz öyle inandığımız için sadece bizim gerçekliğimiz olabilir mi? Kendi inşamız illüzyonumuzla asıl olan gerçek ne denli ayırt edilebilir? Peki ya görebildiğimiz yalnızca, manzaraya anahtar deliğinden bakmaksa... Kapıyı açıp da resmin bütününü görebilmek için ne yapmalı?
Durum böyleyse 'gerçek' de kişiden kişiye değişebilecek bir olguya dönüşüyor sanki. İnsanların kendi anahtar deliklerinden aynı gerçeğin farklı parçalarını görmeleri gibi... Tıpkı filmde Martin, Janet, Molly ve Martin'in siyahi yardımcısının inandıkları gerçeklerin kendilerince sağlam temelleri olmasına rağmen hepsinin de gerçeklerinin birbirinden farklı olması gibi...
Sanıyorum ki bir gerçeği olabildiğince gerçeğe yakın görebilmek için dahil olan tüm denklemleri çok yönlü görmeye çalışmak gerek... Yani o manzaraya çıkan tüm anahtar deliklerinden öte pencere açılarının her birini tek tek dolanmak gerek...
Bilmek ve inanmak kavramlarına tekrar dönersem; bilmek somut inanmak soyut gibi dursa da birbirininden bağımsız duramayan, birbirinde var olan iki kavram olduklarını düşünmekteyim.
Bir de bilmenin derinliğine inersek insan ömrü boyunca pekçok şeyden haberdar olabilir ama bunların ne kadarını esas manasıyla bilir'i düşünebiliriz.
Buradan da insanı bilmek boyutuna kayalım... Bir insanın aslını bilip tanımanın mümkünlüğünü düşündüğümüzde pek de olumlu bir cevap bulamıyoruz sanki zira sürüsüyle değişken denklem söz konusu. Sonuçta insan çok kolay kanabilen, kandırılabilen bir varlık. İlla birilerinin birilerini kandırması da gerekmiyor. Sorgusuz sualsiz, kayıtsız şartsız herhangi bir şeye inanmak istememiz yetiyor da artıyor bile ve bunun gerçekliğine, doğruluğuna kendimizi ikna etmek uğruna adeta kendimizle savaşa girişiyoruz.
Her ne kadar kendimizi, düşüncelerimizi geliştirsek, tecrübelerimize tecrübe katsak, kurnazlıkta sınır tanımasak da kandırılma ihtimalimiz yine olacak çünkü insanız ve gücümüzün, bilgimizin bir sınırı var; kontrolümüz dışında akan bir hayat, koskoca bir dünya var. Ve o dünyada yaşayan birbirinin hem aynısı gibi hem de dağlar kadar farklısı milyonlarca insan var...
Bu şartlar altında adalet kavramına da gelirsek ne kadar adaletli olabileceğimizi de sorgulayabiliriz zira bazı durumlarda kimin masum, kimin suçlu, neyin doğru, neyin yanlış olduğunun kararı o kadar da kolay verilemiyor ve bazen kararlarımızın bedeli kendi başarısızlığımız yalnız kendi vicdanımızda kilitli kalıyor. Düşünsenize belki de ne kadar çoktur, masum olduğu hâlde suçsuzluğu ispatlanamadığından hapis yatanlar ve suçu kanıtlanamadığından bir türlü hapse atılamayanlar...
Hani derler ya insanlar ikiye ayrılır, iyiler ve kötüler diye... Bazen bunun bu kadar keskin bir ayrım olamayacağını düşünürüm zira benim gözümde kimse tamamen iyi veya tamamen kötü değildir. Herkesin içinde takva, iyilik ve günah, kötülük potansiyeli vardır. Bu iyi ve kötü arasındaki fark ise bir ufak niyet ve gayret meselesi... İnsana dair göz önünde tutulmaya değer yegane şey samimi niyet ve yanlışını düzeltme, kendini geliştirme gayreti olmalı diye düşünüyorum.
Tüm bunların içerisinde en çok üzücü olan kısım ise tüm bu gayretini inatla kötülüğe harcayan insanlara hiçbir yardımımızın dokunamaması çünkü yardım talep edilmediği, istenmediği takdirde yardım, ne yardım edilene ne de yardım edene hiçbir fayda etmiyor ve bazı insanlar inatla "Hayır, ben bu batağa batıcam!" diyor ne yazık ki...
Velhasılıkelam filmin uzun uzadıya anlattığım gerçek, bilmek, inanmak, adalet, masumiyet, suç ve psikoloji kavramları üzerine düşündürmesini sevdim. Oyunculuklara da bayıldım, herkesin inanarak rolünü oynadığı her sahnede hissediliyordu. Özellikle Edward Norton resmen tüm yeteneklerini döktürmüş ve sanıyorum ki kendisi bu rolüyle ünlenmiş. Mahkeme ve katil kim konularını sevenler bu filmi de izleyebilir. Keyifli seyirleerrr 🔎🎬
10/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐
Keşke... Hayatınızda ne kadar 'keşke'niz oldu, hiç saydınız mı?
.
.
.
Düşündü mü ne çok keşke buluyoruz, değil mi? Gerçi hoş, düşünmesek bile buluyoruz zihnimizin bir köşesinde usul usul kemirip duran keşkeleri...
Bazen düşünürüz ya keşke orada onu söylemeseydim…devamıKeşke... Hayatınızda ne kadar 'keşke'niz oldu, hiç saydınız mı?
.
.
.
Düşündü mü ne çok keşke buluyoruz, değil mi? Gerçi hoş, düşünmesek bile buluyoruz zihnimizin bir köşesinde usul usul kemirip duran keşkeleri...
Bazen düşünürüz ya keşke orada onu söylemeseydim diye...Keşke orada sussaydım, keşke orada konuşsaydım...Keşke şunu yapsaydım...Keşke bunu yapmasaydım... Keşke şu olsaydı...Keşke bu olmasaydı...
Keşke o an gitmeye cesaret edebilseydim diye mesela durmadan tekrarlarız ya aynı cümleleri bazen. Peki ya gidip de keşke kalmaya cesaret edebilseydim de der miydik?
Bu konuda uzun zamandır hayatıma dahil ettiğim bir özdeyiş var. Dal dal budaklanan olasılıklar yumağında boğulmaya başlanan her vakit insana iyi gelen hayat mottolarından...
"Olmuş olan olabilecek olanların en iyisidir."
Ya da en hayırlısıdır da denilebilir.
İnsanı rahatlatan bir yanı var bu cümlenin çünkü insana şunları fark ettiriyor:
1- Bazen bazı şeyler tamamen kontrolümüz dışındadır ve bana öyle geliyor ki kontrol edemediğimiz veya değiştiremeyeceğimiz şeyler için endişelenmek, aynı şeyin acısını iki defa yaşamak gibi... Bazen sadece akışına bırakmalı... (Mazoşist değilsek zorumuz ne kendimizle, tek seferlik acı neyimize yetmiyorsa 🙄) (Yok yok, ben tek seferde anlayamam acıyı, aşırı düşünüp tekrar tekrar yaşayınca geliyor kafası ahahahjs)
2- Her zaman yaşanma ihtimali olan bir başka seçeneğin daha iyi olabileceğini düşünürüz, taa ki o ihtimali yaşayana kadar...
3- Hayattan çoğu zaman istediğimizi değil de ihtiyacımız olanı alıyoruz, farkında olmasak ve hatta hoşumuza gitmese bile...
4- Gelelim bu cümlenin en güzel yanına... Her nereye, hangi ihtimale savrulursanız savrulun yakanızdan tutup sizi şu ana, şu saniyeye, kendinize geri getirebilmesi... Yani bazen yapılması gereken tek şey kabullenip yola devam edebilmektir.
5- Ve bu cümlede şöyle bir sihir de saklanır: En olumsuz durumu bile tutup evirip çevirip olumluya çevirebilme sırrı... Zira hayat veya gerçek nereden baktığınıza göre değişir. Bu pencerenin manzarasını beğenmedin mi, başka pencereye de mi geçemiyorsun, ee en azından camlarını sil bari...(Aa öyle deme ama sarı bezin büyüsü bir başkadır😂)
Bundan sonrası Spoiler içerir, demedi demeyin spoiler bitim noktasına kaçın⚠️
.
.
.
.
.
.
.
.
Sevdiğimiz insanlar için her zaman en iyisini isteriz ama bazen bunu yaparken en büyük zararı sevdiklerimize bizzat biz veririz. Nasıl mı? Sevdiğimiz insan adına kararlar alıp seçim hakkını elinden alarak, neye ihtiyacı olduğunu kendisinden çok daha iyi bildiğimizi sanarak... Tıpkı Evelyn'in Joy'un sesini duymaması, ne istediğini anlamaya vakit ayırmaması ama sürekli ne yapması gerektiğini de söyleyip durması gibi... Neyse ki sonunda Evelyn, canı yansa bile kalma veya gitme kararını kızına bırakma, kendi kararını vermesine izin verme noktasına geliyor ama bunu yaparken de bir yandan kendi babasının yaptığını Joy'a yapmayarak gitmesini istemediğini ve her zaman her şartta kızının yanında olmak istediğini söyleyebiliyor. Hem gitmesine izin verip hem de gitmesine izin vermemek gibi...
Bu noktaya kadar Evelyn'in bir nevi kendi babasının bir başka kopyasına dönüşmüş olduğunu görüyoruz. Evelyn'in kendisi de takdir edilmeyen, kabullenilmeyen, gurur duyulmayan bir çocukken kızının da kendisi gibi olmasını istemediği hâlde takdir etmeyen, gurur duymayan, kabullenmeyen bir ebeveyne dönüşüyor. Bu da hayat koşuşturmacası içinde eleştirdiğimiz, şikâyetçi olduğumuz durumları başkalarına yaşatma noktasına çok kolay geçebildiğimizi gösteriyor.
Bu kınadığına dönüşme kısır döngüsünün kırılma noktasının ise ilk önce kendini kabul etme olduğunu görüyoruz filmde. Kim olduğunu, ne olduğunu, tüm seçimlerini ve sonuçlarını, duygularını, sevinçlerini, acılarını, hayal kırıklıklarını, iyi kilerini teker teker kabullenme...
Bu kabullenme noktasında Evelyn'in omuzlarından büyük bir yükün kalktığını da görüyoruz. Babasının düşündüğü, kocasının vergi memuruna söylediği, kızının yaptığı, kafaya taktığı her şeyin sorumluluğunu almayı bırakıyor ve alması gereken yegane sorumluğu görüyor: Kendi düşüncelerinin ve duygularının sorumluluğu... Çünkü geri kalan her şey önemsiz ve aynı zamanda da ziyadesiyle önemli... Yaşadığı her anın kıymetini ve önemini böylece anlıyor Evelyn.
Filmde Evelyn ve Joy yani anne kız üzerinden yürütülen anlamsızlık ve mânâ çatışması bu noktada çözülüyor ya da iç içe geçiyor demek daha doğru oluyor. Zira Joy'un yarattığı kara deliğimsi bagetle anlattığı her şeyin anlamsız ve önemsiz oluşunu yani kocaman bir hiçlik düşüncesini, Evelyn tam mânâsıyla kızının baktığı yerden bakarak onu ve düşüncelerini anlayıp bir nevi o hiçliği üzerine giymesiyle kendini de anlamlandırınca üçüncü göz metaforuyla da artık her şeyi çok farklı bir yerden görür oluyor ve hâliyle de o devasa her yere ve her evrene yayılan hiçliği her şeye dönüştürmeyi başarıyor. Anlamsızlığın ve düzensizliğin içerisinde bile anlam, kaosun içinde bir düzen buluyor. Daireyle işaretlenmiş kağıt sahnesinde de zihin çatlamasının ötesine geçiyor, iki seçenek haricinde bir üçüncü seçeneğe, dengeye ulaşıyor.
Ve olay koca bir paradoksa dönüşüyor: Hiçbir şey aslında her şeydir ve her şey aslında hiçbir şey... Bu beyaz ve siyahı dengeleyip griyi bulmaktan ziyade beyazın içindeki siyahı ve siyahın içindeki beyazı görmek gibi. Sonuçta her şey zıddıyla kaimdir, değil mi?
Burada aklıma başka bir hayat mottosu daha geliyor: "Mutsuzluğunu sev, mutluluğundan iğren. Her şey birbirine karışır. Tüm kazanımlar birer kayıp, tüm kayıplar birer kazanım hâline gelir."
Bu söze bayılıyorum çünkü hayata dair derin bir anlamı var gözümde. Bilmiyorum, sizin de hayatınızda böyle anlar olmuş mudur? Hani o anın içindeyken, yaşarken en berbat şey başımıza gelmiş gibi hissederiz ya ve sanki hep de böyle berbat gidecekmiş gibi... Ama sonra bir an gelir, gelmez gibi durur ama gelir, o anın içinden çıkıp da görürüz o anı... iyi ki o an, bir başka şekil değil, tam da olması gerektiği gibi olmuş ve o anı yaşamışız, deriz. Tıpkı Evelyn'in en berbat hâli gibi duran versiyonunun aslında en mükemmel versiyonu olması gibi...
Evelyn'in döngüyü kırdığı ikinci halkaysa kocasıyla, babasıyla, kızıyla ve vergi memuru Deirdre ile sağlıklı bir iletişim kurmayı başarması. Temelde insanın anlamadığı şeyi hor görmesi gibi Evelyn de kocasını, kızını ve Deirdre'yı doğru anlamadığı gibi aynı zamanda da kendinden aşağı görerek sürekli onlara karşı her evrende kırıcı davrandığını anlıyor. Hayatındaki her şeyi mahvedip batırdıklarını düşünürken aslında hayatını anlamlandırdıklarını fark ediyor.
Bu da denkleme nezaket, anlayış, ilgi ve empati katıldığında sorunların çok daha kolay çözüldüğünü gösteriyor. Genel olarak bakıldığında Evelyn'in çevresinde görünürde hiçbir şey değişmezken; kocası, babası, kızı, çamaşırhanesi, vergi fişleri, Deirdre hiçbiri değişmezken aslında her şey değişmiş oluyor çünkü temelden Evelyn değişiyor, seçimlerinin değerini ve önemini anlıyor.
Ayrıca Evelyn'in tüm paralel evrenlerinde, kendisinin en berbat versiyonundan en gelişmiş versiyonuna kadar ortak olan bir nokta; kendini diğerlerinden üstün gördüğü bir bencilliği var ve yaşadığı bütün değişimlerin merkezinde bu yönde bir arınma da söz konusu. Evelyn, filmin başında kocası için "Bazen ben olmasam nasıl hayatta kalacak diye merak ediyorum." demesi ve sonda rakunlu aşçı Chad'e "Hiçbirimiz tek başımıza işe yaramayız. Yalnız olmaman güzel bir şey." demesinde bunu görebiliyoruz. Bu da her şey birbiri, bir diğeri için vardır, felsefesine çıkıyor. Yani bir bakıma Waymond'ın simgelediği felsefe.
Evelyn, başta ailesinin ve kendisinin hayatının daha kolay ve basit olması için didinip her gün kendi içinde yeni bir savaş verirken ve bunların hiçbirinin kocasının umrunda olmadığını sanarken aslında kocasının da Evelyn'den farklı kendi yöntemiyle bir savaş verdiğini fark ediyor. Bütün bunlar da Evelyn'i daha kolay ve basit bir hayat için bu kadar didinmesinin önemsizliğine ve mânâsızlığına çıkarıyor zira basitliğin doğası bu kadar harcanacak efordan çok uzakta dingin bir noktada saklanıyor. Kısacası filmin başında basitliğin içerisinde kaos yaşarken sonundaysa kaosun içerisinde basitliği yaşarken buluyor Evelyn kendisini.
Film bize her sahnesiyle hangi anın neye dönüşeceğini bilemeyeceğimizi söylüyor. Bazı şeyleri anlamlandırmak için doğru zamanının gelmesi ve yaşamak gerekiyor.
Ve ben filmde en çok Evelyn ve Joy'un iki kayayken Evelyn'in o ana bile bir mânâ katabildiği, olması gerekeni umursamayıp, sınırların dışına çıkıp gönlünden geçeni yaşadığı sahneyi sevdim. Joy'un "Burada hiçbir şey yapman gerekmez, sadece öylece durmak gerekir." dediği noktada bile Evelyn'in öylece durmama seçeneğinin de var olduğunu göstermesi, hiçbir şey yapamazken bile her şeyi yapabilecek güce sahip olmayı hissettirmesi, öylece durmaktan öte var olabilmesi etkileyiciydi.
.
.
.
.
.
.
.
.
⚠️Vay be ne güzel kaçtın shshfjfjk ve tebrikler spoiler yemedin 👏🏻
Bu filmi -nasıl tarif etseemm🤔- beğendim desem değil, sevdim desem değil, filme bayıldım desem değil... ben... bu filme... galiba... aşık oldum (Amaann ben de ayran gönüllü mü neyim, her önüme gelen filme aşık oluyorum ahahahsksj👁👄👁)
Film adı gibi gerçekten de her şeyi içerisinde barındırıyor, ortaya saçtığı sürüsüyle detaylardan, pek çok filmi çağrıştıran sahnelerinden yaşattığı duygulara kadar... İlk 20 dakikası film hep böyle mi gidecek ya hayal kırıklığını yaşıyorsunuz, sonra ayy ayy noluyo noluyo diyorsunuz ve nereye bağlanacak diye meraklanıyorsunuz, sonrası aile bağları, anne-kız ilişkisi, seçimlerin önemi, sorumluluklar, paralel evren, zihin sıçraması, bilinç bağlaması, kaos, nihilizm, atlama, sıçrama, hoplama rampası, zihin çatırdaması, kung fu, savaş, dövüş, barış, sevgi diyerekten filmin hızına da yetişmeye çalışırken yaşanan çıtlak çatlak zihin pörçüklenmesi 😂
Ve filmin bana hissettirdiği bir düşünceyi daha paylaşarak noktalıyorum bu yazıyı...
Hayatta bir şeylere başlamak için tamamen hazır ve iyileşmiş olmak zorunda değilsin, erteleme... 🍃
100/10
🌟🌟🌟🌟🌟🌟🌟🌟🌟🌟🌌
Sevgili Raf ahalisi duyduk duymadık demeyin... Ben bir halt yedim de haber vereyim dedim 😂
.
.
.
Youtube'da sesli kitap videoları paylaşmaya başladım. Sevabına profilimdeki linkten bir tık aboneliğinizi ve beğenilerinizi rica edebilir miyim 😊
Ayrıca yorumlarınızı da esirgemeyiniz,…devamıSevgili Raf ahalisi duyduk duymadık demeyin... Ben bir halt yedim de haber vereyim dedim 😂
.
.
.
Youtube'da sesli kitap videoları paylaşmaya başladım. Sevabına profilimdeki linkten bir tık aboneliğinizi ve beğenilerinizi rica edebilir miyim 😊
Ayrıca yorumlarınızı da esirgemeyiniz, lütfen. Fikirleriniz benim için önemli. Teşekkürler şimdiden... 🌼
Oldukça gizemli ve belki de büyülü denilebilecek bir konuya değinmek istiyorum. Sizin için aşkın tanımı nedir? Şöyle bir dakikalığına durup bunu düşünmenizi istiyorum.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Düşündünüz mü? Aklınızda bambaşka birçok yanıt sıraladınız belki…devamıOldukça gizemli ve belki de büyülü denilebilecek bir konuya değinmek istiyorum. Sizin için aşkın tanımı nedir? Şöyle bir dakikalığına durup bunu düşünmenizi istiyorum.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Düşündünüz mü? Aklınızda bambaşka birçok yanıt sıraladınız belki bu soruya. Bir minicik kelime ama ne anlamlar sığdırıyor bünyesine, değil mi?
Benim de aklımda bir tanım var elbet ama belki de bu tanım akla en son gelecek şeylerden biridir. Ne mi? Söylüyorum...
Bana kalırsa aşk tehlikedir. Neden mi? Çünkü ben aşk deyince fedakârlık görüyorum. Peki, neyi mi feda ediyoruz? Kendimizi elbet... Aşkın bendeki anlamı şudur ki kendinden vazgeçip bir başkasında yeniden kendini bulabilme, yokluğun içinde tekrar varolabilme sancısıdır. (Üff, bu da fazla mı romantik oldu ne ahahahhsjssjjk)
Ne yapayım, belki fazla romantik, belki fazla antika, belki fazla saçma ama bu da benim bakış açım...
Sanıyorum, aşkı fazlasıyla yoğun bir duygu olarak gördüğüm için böyle bakıyorum ve belki de benim algıladığım aşk kavramı bu dünyadan göçeli çok oldu, bilemem...
Neden "tehlike" ifadesini seçtiğim noktasına gelirsek ben inanıyorum ki aşk hiçbir kula karşı duyulmamalı çünkü böyle bir vazgeçiş, bir nevi ölüp de dirilme gibi ya da daha doğrusu ölmek garanti de dirilebilmek meçhul gibi... Yok olup da öylece kalma tehlikesi...
Şimdi... Tekrar başa sarıp aynı soruya geri geliyorum. Neden aşkın tanımını sordum, çünkü bazı kavramların yüzeyselleştirildiğine inanıyorum ve hatta anlamlarının da karıştırıldığına...
Ee, ne anlatıyor bu, demeye başladıysanız artık filme geliyorum hemen. Filme yüzeysel bakılırsa klasik bir hikaye gibi görülebilir belki ama ben bu filmde sıradan bir hikayeden çok daha fazlasını gördüm.
Bir şeyin ne kadar çok detayı, derini görülebilirse bir o kadar da anlam kazandığına inandığımdandır belki, ben bu filmi çok sevdim. Oyunculukları, karakterleri, hikayeyi, içerdiği mesajları, filmin her bir detayını ayrı ayrı çok sevdim.
Peki, ne gibi detaylar bunlar? En başta filmin ismi mesela, oldukça anlamlı: The mirror has two faces... Bunu iki açıdan yorumlayabilirim. Birinci açı: Aynanın bir yüzü sırlıdır, yansıtmaz; diğer yüzü ise görünenden sadece kendi payına düştüğü kadarını yansıtır, yansıtır ama gerçeğin ne kadarını? Bir bakıma iki yüz de tam değildir aslında. Aynanın bir yüzüne bakan sadece görebildiği kadarıyla yetinir, diğer yüzüne bakansa görmek için gözlerden fazlasına gereksinir. Bu noktada Gregory'nin derste duyduğu kadarıyla yetinip bundan vardığı sonucun, aslında Rose'un anlattığından uzak bir anlam olması bu açıyla bağdaşıyor.
İkinci açı ise aynanın karşısına birini koyalım ve bu bir kişiyi ikiymiş gibi düşünelim, aynaya bakan ve aynadan yansıyan... Aynaya bakan sadece yansıdığı kadarını görebiliyor, aynadan yansıyan ise daha da fazlasını yansıtabilmek, fark ettirebilmek için didiniyor. Şimdi, ayırdığımız ikiyi toplayıp tekrar bir edelim. Bakan da sen yasıyan da sen... Sanki bilinç ile bilinçaltının kıvranışı gibi bir şey... Ne çok şey var, daha insanın kendisinin bile kendinde keşfedemediği, belki de kendisine itiraf edemediği... Bu açıysa Rose'un kendi içindeki değişimiyle bağdaşıyor.
Bu açılara artı bir bonus daha eklersem -bir madalyonun iki yüzü gibi düşünelim- bir yüzü aşk, diğer yüzü sevgi olsun, ne fark var peki aralarında? Aşk nadirdir, özeldir, sebepsizdir, kısa ömürlü ama etkisi ömürlüktür; sevgi ise karşılıklı emek ve zaman özverisiyle inşa edilendir. Genel bir benzetmedir, aşk tıpkı bir sarmaşık gibidir derler. Nasıl ki zehirli bir sarmaşık dolandığı ağacı istila edip içten içe çürütürse imkansız bir aşk da yüreğine dolanıp insanı soldurur. Fakat sevgi, tam tersi insanı iyileştirir, yüreği yeşertir. Gelelim kilit noktaya, Rose'un sorusuna: "Aşk, bu kadar kısa ömürlü ve acı vericiyse neden insanlar âşık olmak ister?" Rose, öğrencilerin mantıklı cevaplarını fazla entelektüel buluyor ve basit bir dille cevap veriyor: "Bunu istememizin sebebi aşk devam ettikçe kendimizi olağanüstü iyi hissetmemizdir." Demek ki insanın yaşadığını hissetmesi için sadece nefes aldığını bilmesi yetmiyor. İnsan içinde kalp diye boş bir yük taşımadığını da bilmek istiyor.
Bir başka detay, filmde geçen şu ikiz asal sayılar konusu... Bize ilginç bir metafor sunuyor. Bu asal sayıların yalnızca kendilerine bölünebilir olmasının onları özel kılması gibi insan da yalnızca kendisi olabildiğinde özeldir. Sayı basamakları arttıkça bu özel sayıları bulmak zorlaşır, tıpkı el âlemin dilinde bölüne bölüne aynı rutinler içinde boğulup birbirinin aynısına dönüşen insanlar arasında nevi şahsına münhasır kalanları bulmanın zorluğu gibi... Peki, gelelim şimdi şu ikiz asal varsayımına, 3 ve 5, 5 ve 7, 11 ve 13 gibi sayı çiftlerini ayıran aralarında bir sayı olmasıysa insanların gereksiz sıfatlarla birbirlerini ötekileştirmesini düşündürüyor ama bu sayıların aynı zamanda 1'e de bölünebilmesi, isterlerse herkesin ortak bir noktada buluşabileceğini çağrıştırıyor.
Bir detay daha... Gregory ve Rose üzerinden de bir yorum yaparsak aralarındaki aşk aslında sıradanlıktan çok uzak. Toplumun dayattığı kalıpları bir kenara itip insanın insandan inanılmaz ölçüde uzaklaştığı bir çağda birbirlerini gerçekten görebilmelerinin, aralarında oluşturdukları empati ve saygıya dayalı o sevgi temelinin insanı etkileyen bir yanı var, uzun açıklamalar gerektiren yargılayıcı ithamlardan çok uzaklar ve birbirlerini oldukları gibi kabul ediyorlar, birbirlerine kattıkları bir değer, birbirlerinde geliştirdikleri olumlu değişimler var.
Filmde Rose, kardeşi ve annesinin iletişimi, Gregory'nin ilişki üzerine yürüttüğü fikirleri gibi üzerine düşünülebilecek daha pek çok psikolojik detay da var.
Son olarak "Bu filme bu puan mı reva görüldü cidden!" diye İmdb puanına isyan ederek duyguları önemseyen, derinini görebilmeyi seven, ruhunda da bir miktar romantizm bulabilen herkese bu filmi tavsiye ederim. Keyifli seyirler... 🍿🌼
9/10
⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐⭐☆