(@) - Raf

Yemin ederim öyle bir yordu ki film beni anlatamam. Vücudumdaki her bir zerre ağrıdı. Keanu Reeves, ben izlerken yamuldum, sen nası çektin bunu? "Ben, Helen'in kocasıyım Yüksek Şura. Köpeğimin kanını sormaya geldim. (...) Ben sizin kancık kellenizi, ödlek bedeninizden ayırmaya…devamı

eiivitsi 1 year ago

Kör Baykuş

Sadık Hidayet

60 Gönderi

Bir gün odamdaki ölüyü öldüreceğim ve mavi gündüz sefalarından belli belirsiz görünen mezarının üstünde, o zamana barışacağımı umduğum gölgeme, seni yeniden, bir de orijinal dilinde okuyacağım. Her ne kadar okurken feci bir bunaltı, bulantı, bir ölüm ağırlığı (umulur ki Yahudilerden…devamıBir gün odamdaki ölüyü öldüreceğim ve mavi gündüz sefalarından belli belirsiz görünen mezarının üstünde, o zamana barışacağımı umduğum gölgeme, seni yeniden, bir de orijinal dilinde okuyacağım. Her ne kadar okurken feci bir bunaltı, bulantı, bir ölüm ağırlığı (umulur ki Yahudilerden daha az hissetmiş olayım bunu), hafif bir ümitsizlik ve hakkıyla var olamama kaygısı (bu biraz kitaptan bağımsız, şahsi...tıpkı diğer duygularım gibi tabii) başta olmak üzere sâir olumsuz duyguları iliklerime kadar hissettirerek boğsa da fazlasıyla etkilendim. Eğer tercümesi, edebi açıdan bana bu kadar etkileyici geldiyse, Farsçasını düşünemiyorum bile... -ki dipnotlardan anladığım kadarıyla Farsçadan değil, Almancadan çevrilmiş bi' de eser... Gerçi şimdi bir düşününce, belki de maharet Sadık Hidayet'te değil Behçet Necatigil'dedir, bilemedim. : Uygun bir ruh hâlinde okumaya başladığımı düşünmüştüm ama kitabın o boğucu havasıyla benim ruh hâli birleşince ortaya o kadar garabet, o kadar habis bir şey çıktı ki... Zaman zaman, kitaptan bağımsız bazı hissettiğim duyguları okurken kitaba yansıttığım için elime tiksinerek aldığım da oldu. Kâh nefret ederek kâh bayılarak, günde bir iki satır okuya okuya aşağı yukarı 1 ayda falan bitirdim sanırım (bir de bi' ara kitaba başlayıp sonra okumayışıma sinirlenip yeniden başladım). 🥲 Allah ömür verirse, bir dahaki sefere hiç değilse günde en az 2 satır olmak suretiyle daha kısa bir sürede yeniden ve yeniden okumayı düşünüyorum inşallah. "Ne kadar gülünç ve korkunçtu yüz çizgilerim! Sanki içimde gizli ve tekin olmayan bütün hayalleri; gülünç korkunç inanılmaz bütün çehreleri böylece apaçık görüyordum. Tanıyor, biliyor, hissediyordum da, gene de gülünç geliyordu bana bu haller, bu çarpıtılmış yüzler; evet hepsi de bendeydiler, benim malımdılar. Korkunç, cinayetli ve güldürücü maskeler, parmak ucuyla bir dokunma yetiyor, hemen yer değiştiriyorlardı. Kur'an okuyan ihtiyarın, kasabın, karımın maskelerini kendi yüzümde görüyordum. Sanki benim maskemin birer yansımasıydılar. Hepsi içimdeydi ya, hiçbiri benim değildi gerçekte. Benim mayam ve yüz ifadem, esrarlı bir içgüdüden, ataların günaha girmelerinden, sevişmeleri ve ümitsizliklerinden oluşmamış mıydı? Ben ki bu kalıtım yükünün gözeticisiydim, delice ve gülünç bir his yüzünden, yüzümdeki bu ifadeleri ister istemez sürdürmüyor muydum? Yüzüm belki ancak ölümle bu ayartılışlardan kurtulur, acaba o zaman kendi doğal haline kavuşur muydu?"

eiivitsi 1 year ago

Kara Sinek

S.S. Rajamouli

3 Gönderi

Hayır, Hint şarkısı eşliğinde dans eden sinekler gerçek değil ve sana zarar veremez. "Aşkım eğer ben karasinek olsaydım beni yine de sever miydin? 👉🏼👈🏼" sorusu, fazlasıyla ciddiye alınarak üzerine 2 saatlik bir film çekilmiş. Senarist, maşukunun gönlünü eylemek için biraz…devamı

eiivitsi 1 year ago

Nereye Gidiyoruz Baba?

Jean-Louis Fournier

7 Gönderi

Ağlayıp rahatlama düşüncesiyle okumaya başladığım ancak ne ağlatan (1-2 damla yaş süzüldü gerçi ama ben canım çıkana kadar ağlarım sanıyordum) ne de rahatlatan, sadece içimdeki huzursuzluğu daha da artıran bir etkileyici kitap. Sanki kalbim bir mengeneye yerleştirilmiş ve her bir…devamıAğlayıp rahatlama düşüncesiyle okumaya başladığım ancak ne ağlatan (1-2 damla yaş süzüldü gerçi ama ben canım çıkana kadar ağlarım sanıyordum) ne de rahatlatan, sadece içimdeki huzursuzluğu daha da artıran bir etkileyici kitap. Sanki kalbim bir mengeneye yerleştirilmiş ve her bir kelime vücut bulup, sanki bu acı olayların müsebbibi benmişim de benden intikam almak istiyormuş gibi, acımasızca kalbimi sıkıştırmak için sıraya dizilmişler... (kalp sıkışıklığını kitaba üzüntüden sanıp kalp krizi geçirsem ne gülerdim ama... ha kalkınca krizi de kitaba yorardım, orası ayrı mevzu tabii.) Çocuklarının engelinden dolayı hissettiği bütün suçluluğu, özlemi, pişmanlığı, sevgiyi, üzüntüyü, sitemi, kıskançlığı... kara mizah ile sırtlayan (veya mizahı bir kalkan yapıp bu duyguları savuşturan -ki yazar, şöyle diyor bir yerde "Haklıydı, hiç komik değildi. Bunun, nefes almamın tek yolu olduğunu anlamamıştı.") ve bu kara mizahtan dolayı, koca yürekli diyecekken bizi bi' duraklatan, ama yine de -her baba gibi olmasa da çoğu baba gibi- koca yürekli diyebileceğimiz bir babanın düşüncelerini okuyoruz. İlk oğlunun ölümüne kadar güldüğüm yerler oldu, üzüldüğüm bayağı bir yer oldu. Ama oğullarının ve kendinin öldükten sonra yeniden birleştiklerini düşlediği kısımdaki "Birbirimizi tanıyacak mıyız?" sorusu kalbimi paramparça etti nedense. Gelmesini dört gözle beklediğin, gözünden sakındığın, sevmeye kıyamadığın, dünyadaki en değer verdiğin şeyle, asla iki 'normal' insan gibi birbirinizi tanıyamayacak olma ihtimalinin ağırlığı çöktü üstüme. Asla onunla ilgili hayallerini, onunla beraber yapmayı düşlediğin planları anlayamayacak. Seni gördüğünde belki tanıyacak, ısrarla "baba, nereye gidiyoruz?" diye soracak ama kim olduğunu, onun için nelere katlandığını/katlanacağını, babanın gerçekten ne anlama geldiğini bilemeyecek. Senin, onun için deli gibi istediğin; normal çocukluktan, ergenlikteki çekilmezlikten, almasını tasvip etmeyeceğin yanlış kararlardan ve yaptığında gururdan ve sevinçten dört köşe olacağın şeylerden bihaber olarak yaşayacak ve bunu umursamayacak bile. Hiç tanışmadan avcunun içi gibi bildiğin ve gerekirse canını bile verebileceğin biri... Velhasıl, ihtimali yüreğimi parçalayan, gerçekten çok zor bir durum. Engelli çocuğu olan çoğu ebeveynin, çocuklarının, onlardan önce ölmesini dilediğini duymuştum. Bu, sevginin bambaşka bir boyutu benim gözümde. Okurken sık sık, acaba böyle bir durumda, bütün bunları hissederken bu tarz şakalar yapabilir miydim, diye de düşündüm. Şakayı içinden düşünmeye düşünürsün, insanoğlu sonuçta, her şeyi düşünebilir (Allah'ın olmadığını düşünenler bile var!!! 😡). Ama bu şakaları dile getirmek... Veya böyle bir durumda eşimin bu mizah anlayışını çekebilir miydim mesela? Gerçi, son sayfalara doğru, baştaki gülüşüm yüzümde solduğu için cevabı biraz tahmin edebiliyorum galiba. Bu arada benim inceleme, baştan sona, adamın, insanların engelli bireylerle alakalı nefret ettiği hangi düşünce ve his varsa onu barındırıyor gibi oldu. :)))

eiivitsi 1 year ago

Kambur

Şule Gürbüz

24 Gönderi

Bu dünyayı sırtında kambur gibi taşıyan, kendisi de bu dünyaya kambur olan bir adamın düşüncelerinde anlamlı (belki de Kambur, deli olduğu için bu kadar anlamlıdır), kendimizden bir şeyler bulabileceğimiz ve belki bulduğumuz şeyden rahatsızlık duyarak pek de memnun olmayacağımız ufak…devamıBu dünyayı sırtında kambur gibi taşıyan, kendisi de bu dünyaya kambur olan bir adamın düşüncelerinde anlamlı (belki de Kambur, deli olduğu için bu kadar anlamlıdır), kendimizden bir şeyler bulabileceğimiz ve belki bulduğumuz şeyden rahatsızlık duyarak pek de memnun olmayacağımız ufak bir geziye çıkıyoruz. Kendisi henüz 18 yaşındayken kaleme aldığı bu eserle, eşşek kadar insanların (benim yani) elinden tutup böyle bir geziye çıkaran Şule Gürbüz'e ne denebilir ki? Yazarın yaşını öğrenince daha da etkileyici oldu kitap benim için. Yazarı tanımam, etmem, ilk defa da bu kitabını okudum amma ecnebilerin "built different" dedikleri türden bir insan gibi hissettirdi bana. (Belki de ben 18'imde fazlasıyla gamsız bi' tip olduğum için abartıyorumdur, diyeceğim ama yok ya, sanmam.) Kitapta bazen bir cümleyi, içimde buruk bir hisle okurken, bir sonraki cümlenin saçmalığına hazırlıksız yakalanıp güldüğüm yerler de oldu. Bayağı sevdim, yeniden okurum diye düşünüyorum. Hatta yeniden okumak için şimdiden sabırsızlanıyorum. Bi' de şarkının sözlerinin Kambur'la pek alakası olmasa da kitapta bir Zakkum - Hipokondriyak havası vardı bence. Kitapta en çok sevdiğim iki kısmı da ekleyeyim şüle: "Yaptığım benzer işler rastlantı ya da dalgınlıktır – başka değil. Her sabah üzümlü kek yediğimi sanırım, ve birine söyleyebilseydim, böyle derdim: 'Ben her sabah üzümlü kek yerim; o kadar.' Karşımdakinin özelliğime, şaşmazlığıma... hayreti, hoşuma gider. Bu nedenle birisiyle yaşamak korkunçtur. Geldiğinde, üzümlü kek yemediğimi anlamasın diye, her sabah yemeye başlarım. Etken taraf ben olduğum için, o da yemeye başlar. Oysa iki üç gün sonra, zeytin peynir burnunda tüter, ve dördüncü gün beni terk eder. 'Oh' derim, benim de içim bayılmıştır. O kendi evinde, ben kendi evimde, birbirimizden habersiz, zeytin yemeye, avucumuza tuz döküp yalamaya başlarız." "Çünkü insana doğumundan ölümüne dek bir müzik eşlik eder. Kimi insanların, hareketli ve neşeli; kimilerinin ise durgun ve ara sıra coşkun oluşu, kafalarındaki müziğe ister istemez uymak zorunda oluşlarındandır. Dengesiz bir yaşamda suç, o kimsenin müziğindedir – ne yapsın; tabii, bir yaptığı öbürüne uymaz. İşte bu uyuma uyumsuzluk denmesidir, kötü olan. Müzikte bir dakika, yaşamın bir yılına denk gelir. Kalın mi notası, palet olarak uzun süre çalınırsa, insanın o yıllarda hiçbir şey yapamadan çakılıp kalması, işten bile değildir. Solo kısımlara geçildiğindeyse, insana bir hareket gelir; kimilerine bir kez, kimilerine ise durmadan – ya da hiç. Cenazede bu müziği dinleyen, o insanın ağrılarını, kıpırdayamazlığını, nedensiz heyecan ve coşkularını anlayabilir; hiçbir şeyi gereksiz bulmaz. Nasıl yaşadığı ancak bu şekilde öğrenilebilir. Neden uzun ya da kısa yaşadığı da; müzik bittiğinde her şey biter çünkü. Nasıl öldüğümüz finalinde belli olur; sancılar ağır ağır tekrarlanarak mı, hiç biteceği yokken noktalanarak mı – en kötüsü bitip bitmediği belli olmadan mı... İşte burada ne konuşma yapılır ne başka bir şey. Üst kata çalacak olan kimseler çıkar; alt katta dinleyiciler bulunur. Müzik bittiğinde, kalabalık sessizce dağılır. Yorgundur... herkes yorgundur bunca sözden sonra."

eiivitsi 1 year ago

Güneşin Çekirdeği

Johanna Sinisalo

3 Gönderi

Bilmiyorum, belki de insanlık tüm prangalarından Urfa'da bir sıra gecesinde vecd ile şöyle bol acılı bir çiğköfte yerken kurtulacak.

eiivitsi 1 year ago

Elvis

Baz Luhrmann

31 Gönderi

Spoiler içeriyor Şu şov bizınıs'ta, büyük hayaller ve umutlarla köyünü terk edip koşa koşa plak çıkarmaya büyük şehirlere giden herhangi bir insan evladı, hiç sömürülmeden, istismar edilmeden mutlu mesut yaşayabilmiş midir acaba? Herhangi birinin aileden yana yüzü gülmüş müdür? Ünün ve yeteneğin…devamıŞu şov bizınıs'ta, büyük hayaller ve umutlarla köyünü terk edip koşa koşa plak çıkarmaya büyük şehirlere giden herhangi bir insan evladı, hiç sömürülmeden, istismar edilmeden mutlu mesut yaşayabilmiş midir acaba? Herhangi birinin aileden yana yüzü gülmüş müdür? Ünün ve yeteneğin getirdiği gereğinden fazla sevgi ve nefretle ve bu birdenbire gelen ün, para, nefret ve sevgi bermuda şeytan dörtgeni sonucu oluşan anlam kaybıyla uyuşturucu-alkol batağına düşmeden, eşine ettiği sadakat yeminini bozmadan, ruhen ve bedenen tükenmeden başa çıkabilen var mıdır? Altından diş fırçası, pembe Cadillaclarıyla ve kendi tercihleriyle şaşaalı bir hayat yaşayan Elvis'e, dümdük bir memuriyet hayatı için pazar günü hiç çalışmadığı bir sınava girecek olan bir insanın, bu kadar üzülmesi enayilik değil midir? Filmde beni en çok üzen şey, Elvis'in, menajerini ailesinden biri, bir baba olarak gördüğü vurgusu oldu. Çünkü ne olursa olsun Elvis, asla kopamıyor menajerinden. Bu durum bana, aileyle kurulan ve kolay kolay da kopmayan o bağı anımsattı. Daha küçükken, henüz lise çağlarında tanıştığı menajeri, Elvis'e sürekli yalan söylüyor, sürekli kendi çıkarı için çalışıyor, Elvis'e özgürce, kendi tarzıyla bir şeyler yapmasına izin vermiyor ama Elvis, ondan kopamıyor bir türlü. Elvis'in kötülüğünü düşündüğünü, daha doğrusu, menajerin, Elvis'e n'olursa olsun, kendi çıkarları için çalıştığını düşünmüyor. Menajer, muazzam bir manipülatör çünkü. Ne yaparsa yapsın Elvis ve ailesi için yapıyor güya. Elvis başkaldırdığında nereden, nasıl vuracağını ve onu nasıl kontrol altına alacağını iyi biliyor. Tam sonunda kurtuldu, gözünden perdeler kalktı derken hiç beklemediği bir darbe daha yemesi, artık gözünü açmasının da bir işe yaramaması ve menajerine söylediği her şeyi yutup tekrar o adamla çalışmak zorunda kalması... Bu adam dertten kederden ölmesin de n'apsın a dostlar, sorarım sizlere? Film iyiydi, hoştu, sıkıcı değildi ama çok uzun geldi bana. Yani izle izle bitmedi. Artık bir yerden sonra kardeşim, "Bu adam ne zaman ölecek ya? 🤠" diye nazar değdirmek suretiyle dağ gibi herifi yıktı ve birkaç dakika sonra son konserini izleyebildik. Elvis Presley'i, o ikonik beyaz kostümü ve 1-2 şarkısı dışında pek bilmem ama son konserini izlemek, gencecik yaşında o yorgunluğu ve yıpranmayı yüzünde görmek cidden üzdü beni. Açıkçası normalde bu tarz filmler izledikten sonra o sanatçının şarkılarını dinlemeye giderim koşa koşa ama bu sefer gidip zenci gospel'ları falan dinleyesim geldi. Kilise sahnesi falan çok hoştu. Zencilerin böyle kendilerine özgü İslami ilahileri veya salavat-zikir çekişleri falan var mıdır acaba? Gerçi olsa bile, böyle dans ede ede, konser havasında olur mu hiç o işler bizim mahallede? Bilemedim. Filmi izlerken, başarılı ve dünyaya damgasını vurmuş insanları gördüğümde ara sıra gelen, "bu dünyada bir şeyler başarmış, adını tüm dünyaya duyurmuş, kendi alanında rekorlar kırmış bir insan olmak nasıl bir duygudur acaba? Öldükten sonra ardından 'Bu dünyadan, şu şu gelip geçti be, ne adamdı/kadındı' diye bahsedileceğini bilmek; yaptığın işle veya tarzınla insanların hayatlarını değiştirebilmek; 'şu konu dendi miydi de x kişisi gelir akla abi' diye ardından konuşturmak falan nasıl bir his acaba, hiç dadıracak mısın bana bunu Rabbim (hayırlısıyla tabii)? Yani mesela memuriyette falan 'eiivitsi de nası Solitaire oynuyor öyle be? Helal olsun valla' falan diyecek mi hiç çalışma arkadaşlarım arkamdan, ben haram kazancımı çatır çutur yerken??? (Nasip etme Allah'ım)" perileri uğradı. Biraz hasbihal ettik, haddimi bilip oturduğum yerde oturmam gerektiğini falan söylediler. Biraz kırıcı oldu tabii ama olaysız dağıldık. Bu saatten sonra perileri kafes dövüşüne davet edecek değilim ya? Kostümlere ve kıyafetlere bayıldım bu arada. Gerçeğe uygun olup olmadığını bilmiyorum (ama bu kadar basit bir konuda bile başarısız olunsaydı IMBD puanı bu kadar yüksek olmazdı herhal?), genel olarak tarzına bayıldım adamın. 60 yaşıma gelince Elvis'in giydiği kostümlerinden birini, kemerinden pelerinine kadar diktirip, torunum Esedullah Yavuz'un sünnet düğününde şıkır şıkır olma planlarım var inşallah. (Eğer o zamana kadar geleceğe göndermek için insan dondurma projeleri çıkmazsa tabii. Eğer öyle bir durum olursa müsait olamayabilirim.) Son olarak da... yüce Allah'ım, sen bu sosyopatları, psikopatları, narsistleri birbirlerine denk düşür; iyi kötü kendi hâlinde yaşayıp giden biz zavallı kullarından uzak eyle. Amin.

eiivitsi 1 year ago

8 Mil

Curtis Hanson

39 Gönderi

Yaklaşık 8-9 yıldır falan izlemeyi düşündüğüm bir filmdi. Ara sıra filmdeki atışmaları veya ünlü Lose Yourself şarkısını açıp dinlesem de nedense izleyesim gelmedi hiç. Sonunda izledim ve bi' yük kalktı üstümden. Filmin sonlarına doğru filmi, Rabbit ve Papa Doc'ın atışması…devamı

eiivitsi 1 year ago

Ben Sana Mecburum

Attila İlhan

14 Gönderi

1-2 sene önce okumaya başlayıp, içindeki bazı şiirleri anlamadığım için sinirlenip yarım bırakmıştım. Bu sene yeniden okuyunca "NEYİ ANLAMADIN YURDAGÜL??" isyanı yaşadım kendime. Yani tabii, yine cehaletimden dolayı anlamadığım dizeler oldu, olmadı değil ama yarım bırakacak kadar da değil be…devamı

eiivitsi 1 year ago

Ekrandaki Dehşet

David Cronenberg

4 Gönderi

Spoiler içeriyor Ne konusuna ne fragmanına ne de hakkındaki yorumlara bakmadan, ne akla hizmet sabahın dördünde izlemeye başladım acaba bu filmi? Basit, ve yapım yılından dolayı da eğlenceli bir film bekliyordum ama bilinçaltına iyi bi' sübliminal yiyerek kapattım günü büyük ihtimalle. Kendi…devamıNe konusuna ne fragmanına ne de hakkındaki yorumlara bakmadan, ne akla hizmet sabahın dördünde izlemeye başladım acaba bu filmi? Basit, ve yapım yılından dolayı da eğlenceli bir film bekliyordum ama bilinçaltına iyi bi' sübliminal yiyerek kapattım günü büyük ihtimalle. Kendi televizyon kanalında yetişkin içerikleri yayınlayan Max isimli bir adam, kanalı için o dönem çekilen filmlerden daha farklı, daha gerçekçi(!) içerikler ararken bir gün Videodrome isimli işkence içerikli bir kasede denk gelir ve tam da aradığı şeyi bulduğunu düşünür. Max, Videodrome isimli bu korsan yayını izledikten sonra bu videonun arkasındaki kişileri merak edip bu işin peşine düşer. Bu arada bu kaset, sıradan çinko kasetler gibi değildir; izleyen insanın beyninde bir tümöre sebep olur. Beynine sinyali yiyip nur topu gibi bir tümöre sahip olduktan sonra yavaş yavaş gerçeklik algısını kaybetmeye başlayan Max'in, bu işin arkasındaki insanlarla ve gerçekle hayalin birbirine girmesiyle kendine ve dış dünyaya olan güvensizliğiyle yaşadığı mücadeleye, onunla birlikte muallakta kalarak "ne anlatıyosun be abla, gözünü seviyim be abi" diyerek şahit oluyoruz. Medya manipülasyonun, pornografi bağımlılığının (herhangi bir bağımlılık için de geçerli olabilir gerçi) insanı gerçeklikten ne denli koparabileceğinin, oturup ekran karşısına geçildiğinde hayatla bağı nasıl kopardığımızın farklı bir açıdan, güzel bir yüzleştirmesi olmuş bence film. 80'lerde çekilmesine rağmen bazı fikirler ve sahneler o kadar günümüzü anlatıyordu ki yönetmenin ön görüsünü, ara sıra içimden "Senn, kahin misin?" diye sorarak izledim. Hele bir yerde, Brian O'blivion isimli karakterin "İnsanlar bir süre sonra kendi isimlerini kullanmayacaklar, herkesin özel bir ismi olacak" minvalindeki sözleri, izlerken "Oha, abi noluyo? 😮" diye triplere soktu beni. Eh, insan ufak şeylerden böylesine etkilenmeyi bilecek işte... 80'lerde televizyona ve o dönemki teknolojiye böylesine tepkili olan sayın Cronenberg, artık neredeyse bir uzvumuz hâline gelen akıllı telefonlar ve kendimizi sürekli uyuşturduğumuz ve etkisi altından çıkamadığımız sosyal medyayla, günümüzde bu tarz bir film çekse, geleceğe dair bize neler anlatırdı onu merak ediyorum. Filmde, Videodrome'un arkasındaki kişilerin (aslında direkt Videodrome diyebiliriz) motivasyonu, git gide sertleşen bu dünyaya ayak uydurabilmeleri için artık yumuşamaya başlayan Amerikalıları, "kendilerine getirmek". Çünkü insanlar, artık iyiyi veya kötüyü ayırt edebilecek kadar bilinçli veya akıllı değiller; onları yönetecek daha üstün bir akla ihtiyaç var. Bu tutum bana The Century of the Self belgeselini hatırlattı. 1920'lerin başında, Freud'un yeğeni Edward Bernays, amcasının kuramından faydalanarak, reklamlar yoluyla insanların hislerine ve arzularına hitap edip, ürünlerle insanlar arasında duygusal bir bağ kurarak ürünleri pazarlıyor. Böylece insanların, manipülasyon yoluyla irrasyonel bir şekilde hareket edebileceklerini kavrıyor Bernays. Bu şekilde bir reklam üzerinden bile kolayca manipüle edilebilen bir insanın, vereceği herhangi bir karara güvenilebilir mi? Veya oy kullanıp ülkenin geleceğini belirlemesine izin verilebilecek kadar rasyonel bir varlık olduğuna güvenilebilir mi? Bernays için bu soruların cevabı olumsuz tabii ki. Bu yüzden Videodrome, maruz kalındığında oluşturduğu halüsinasyonlarla insanların en gizli arzularına hitap edip onlara istedikleri şeyleri verirken bir yandan da aslında zihinleri ele geçirerek karar mekanizmalarıyla oynamasıyla bana Bernays'ı hatırlattı. Geçmişte sadece televizyon reklamları üzerinden maruz kaldığımız bu duruma, şu an 7/24 her yerden maruz kalıyoruz. Markalar, sosyal medya ünlülerine, bize "influence" etmeleri için ödeme yapıyor. Belki filmdeki gibi açık açık porno içerikleri verilmiyor kullandığımız platformlarda ama çıkan reklamlar hep kadın bedeni üzerinden, bel altına vurularak pazarlanıyor. İnsan da hâliyle oturup bir düşünüyor, ne yaşıyoruz abi biz, diye... Ve filmde, tümörle yaşanan gerçeklikten kopuş olayını da, farkına vararak veya varmayarak bu sayede her gün yaşıyoruz aslında. Bizim tümörümüz de sosyal medya, "influencer"lar, telefonun ekranını açsak ağzımızdan içeri sokulan reklamlar... Sürekli düzeltmelerle veya filtrelerle çekilip kendini sanki mükemmel bir cilde sahipmiş gibi gösteren ünlüler; ölse, vücudundaki plastiklerden dolayı bi' 400 sene sonra anca toprak olabilecek insanların, sanki vücutları Allah vergisiymiş gibi beden olumlama yapmaları; yaşamadığı hayatı yaşıyormuş gibi gösteren insanların, hiç dertleri yokmuşçasına sürekli "mutluluklarını" paylaşmaları... ve sürekli sürekli bu mükemmel hayatlara, mükemmel bedenlere, mükemmel yüzlere, zenginliklere, Kemal Sunal'ın pişen tavuğa camın arkasından bakıp hayali ekmeğini bandırması gibi, telefonumuzun camından bakıp iç geçiren zavallı bizler... İnsan bedeniyle, hayatla, insanî ilişkilerle, geçimle, ülkeyle, dünyayla ilgili gerçeklik algımızı kaybettiren şeyler bunlar. Gerçeklik algısını kaybedip, ulaşılması zor bir hayal peşinde koşmamıza sebebiyet verebilecek şeyler. Koşarken belki de her atacağımız adımda ardımızda kendimizden bir şeyler bırakıp oluşturulan bu yapay gerçeklik duvarına toslayıp, hissettiğimiz yabancılıkla bizi ortada bırakacak şeyler. O yüzden artık teknolojinin bize vurduğu bu prangaları bir kenara atıp kendi kararlarımızla harekete geçmeye başlamalı ve özgürleşmeliyiz, di' mi? Max Videodrome'un kontrolü altındayken, babasını öldüren bu kasede (varlığa?) düşman olan Bianca O'blivion isimli kişiyi öldürmekle görevlendiriliyor ve Bianca, Max'e Videodrome'un gerçek yüzünü göstererek onu bu kontrolden kurtarıyor. Ve ona Videodrome'un ortadan kalkması gerektiğini söylüyor. Max de Videodrome'dan intikam almak için yola çıkıyor. Şimdiii... burada da aklıma Darian Leader'ın "El" kitabında özgürlükle alakalı yazdığı şeyler geldi: "Özerklik edimi aslında bir vantrilokluk edimidir. (...) Özgür olma ve kendi seçimlerimizi yapma mecburiyeti, dışarıdan gelen, bize özgür olma emri veren bir buyruklar ağıyla çerçevelenir." Max de tam burada bahsedildiği gibi, dışarıdan bir müdahale ve emirle "özgürlüğüne" kavuşur. Yani aslında Max'in yuları, Videodrome'dan Bianca'ya geçer. "Gerçekten tamamen özgür olabilir miyiz? Kendi isteklerimizin, kararlarımızın, arzularımızın bize ait olduğunu iddia edebilir miyiz?" sorularıyla baş başa bırakıyor bizi yönetmen. Max gerçekten özgürlüğüne kavuşmuş mudur, bütün bunlar yaşanmış mıdır, yoksa her şey Max'in beyninde yaşanan halüsinasyonlardan mı ibarettir, bunları bilemiyoruz. Ama yani, gerçeklik dediğin nedir ki? Brian O'blivion'un da söylediği gibi "After all, there is nothing real outside our perception of reality, is there?" Bir de filmde, Max'in vücudunda açılan yarık ve vücudunda yarık açılan her aklı başında insanın yapacağı gibi, açılan yarığın içine yerleştirdiği silahın elleriyle bir bütün hâline gelmesiyle, aslında teknolojinin getirdiği bir evrime de şahit oluyoruz. Şahit olduğumuz bir diğer evrim örneği de bizim görmediğimiz ve bir üst bilişe geçeceğinden de emin olmadığımız ama Max'in intihar ettikten sonra dönüşeceği vadedilen varlık. Ve bu örnekler üzerine, filmin sloganı hâline gelmiş "Long live the new flesh!" cümlesiyle bu evrim iyice gözümüze sokuluyor. Yine burada El kitabındaki "İddia edilen o ki, ısırığın topografyasını değiştiren çatal bıçak takımı kullanımının başlamasıyla ağzın yapısı nasıl değişmişse, en nihayetinde ellerimiz de farklı bir yapıya bürünecek." cümlesi geldi. Evet, teknolojiyle birlikte değişiyoruz, evrimleşiyoruz ama ben, bu değişimin, böyle bir üst bilişe geçiş veya üst düzey yeteneklere sahip olma olarak gerçekleşeceğini sanmıyorum. Büyük ihtimalle git gide daha hantal, daha kambur olacağız ve ellerimizi ve belki de vücudumuzun bazı bölgelerini bugünkünden daha kısıtlı bir şekilde kullanabileceğiz. Yani eğer bir evrim yaşanacaksa bu, cyber-punk türü filmlerdeki gibi değil de Idiocracy filmindeki gibi bir şey olur herhalde. Genel olarak beğendim filmi. İyi ki 80'lerde çıkmış ve bu görsel efektlerle sunulmuş bizlere. İnternette de çok güzel, farklı bakış açılarıyla yazılmış analizler ve yorumlar var, eğer filmi izlediyseniz bakın derim. Günümüzdeki artırılmış gerçeklik gözlüklerini anımsatan halüsinasyon kaydedici alet fikrine de bayıldım bu arada, mükemmel bir fikir bence. İnşallah bir gün rüya kaydeden versiyonu çıkar.