Raf Yorumu: kimmiş bu kalli? (@kalli)

Spoiler içeriyor "Amazonda kanat çırpan bir kelebek, Amerika'da kasırgaya neden olabilir." Hayatımızda yaptığımız herhangi bir seçimin sadece kendimizi değil, çevremizi, hatta hiç tanımadığımız insanların bile hayatlarını ne ölçüde etkilediğini, etkileyeceğini hiç düşündünüz mü? Mesela kazandığınız o üniversiteyi, o bölümü tercih etmeseydiniz kaç…devamı"Amazonda kanat çırpan bir kelebek, Amerika'da kasırgaya neden olabilir." Hayatımızda yaptığımız herhangi bir seçimin sadece kendimizi değil, çevremizi, hatta hiç tanımadığımız insanların bile hayatlarını ne ölçüde etkilediğini, etkileyeceğini hiç düşündünüz mü? Mesela kazandığınız o üniversiteyi, o bölümü tercih etmeseydiniz kaç kişinin hayatı değişirdi? Düşünün; sizden oluşan açığa başkası başvuracak. Veyahut başvurup kabul edildiğiniz o işe hiç başvurmasaydınız, kimlerin hayatı değişirdi? Birilerinin ressam olma hayallerini sanat okulu engellemeseydi, birilerinin futbolcu olma hayaline babası ket vurmasaydı... Neyse, tehlikeli sularda yüzmeye başladım. İşte böyle böyle hayatımıza dair birçok örnek verebiliriz aslında. “O sokaktan hiç geçmeseydim, o otobüse binmeseydim, o otobüsü kaçırmasaydım…” Hayat, milyarlarca ihtimalle ve milyarlarca alternatifle dolu. Biz de seçimlerimizin sonucunu –iyi ya da kötü– hem kendimizi hem başkalarını etkileyerek yaşıyoruz. Tam burada ilgimi çeken çoklu evren teorisine girmek isterdim ama filmin konusu bu değil, o yüzden girip gereksiz uzatmak istemiyorum. Bu soruları siz hiç düşünmediyseniz bile, yönetmen ya da senarist düşünmüş. Ortaya da Kelebek Etkisi filmi çıkmış. Filmin konusundan kısaca bahsetmek istiyorum. Evan, geçmişindeki korkunç hatıralarla mücadele etmeye çalışan genç bir adamdır. Bir gün, anılarına gidip onları değiştirebildiğini fark eder. Fakat her değiştirdiği anı, geleceğini –yani bugününü– büyük ölçüde değiştirecektir. Evan her geçmişe gidip bir şeyleri düzeltmeye çalıştığında “Tamam, bu sefer oldu” derken, daha kötüsü geldi. Değişen her anı ve yapılan her eylem bence gerilimi ve dramayı daha da artırdı. Çünkü hep yanlış eylemlerde bulundu. Yapmaması gerekeni yaptı. Birileri öldü, birileri hasta oldu, birileri sakat kaldı… Film her ihtimali göstermeye çalışmış, her seçeneğin olası geleceğini anlatmış. Kimlerin neler yaşayacağını, kimlerin ne ölçüde etkileneceğini gözler önüne sermiş. Kelebek Etkisi’nin akıl dolu bir senaryoya sahip olduğunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim. Kafanızı karıştıracak bir şey yok; ama yine de çok zekice örülmüş bir kurgu. İşten çıktıktan sonra izledim filmi. Biraz baş ağrısı, biraz da gelmekte olan bir gribin ön fragmanı eşliğinde... Buna rağmen film beni yormadı. Her sahnesi olmasa da birçok sahnesini hayranlıkla izledim. Gelelim final sahnesine. Daha doğrusu, finallerine. Evet, finalleri diyorum çünkü filmin dört farklı finali varmış. Tabii hepsini aynı anda izleyemiyorsunuz; hangi platformdaysanız, o versiyon yer alıyor. Diğer finallere ise biraz araştırmayla ulaşabiliyorsunuz. Bu noktada spoiler uyarısı veriyorum. İzlemeyenler bu kısımdan sonra okumasa daha iyi olur. “Spoiler umurumda değil” diyenler buyursun. !!! SPOİLER !!! – FİNAL SAHNELERİ Benim izlediğim finalde, Evan doğum kasetlerini izleyerek annesinin karnına dönüyor ve kordonunu kopararak hiç var olmadığı bir gelecek yaratıyor. Yani her şeyi bitiriyor, hiç yaşanmamış gibi… O olmayınca herkesin hayatı daha mutlu oluyor. Oldukça dramatik bir sondu. Evan anne karnına döndüğünde “Hayır, hayır. Buna hiç gerek yok. Her şeyi başka bir şekilde de güzel yapabilirsin.” demiştim kendi kendime. Olmuş. Yani film yapımcıları da bunu düşünmüş olacaklar ki, Evan’ın var olduğu ve her şeyin iyiye gittiği finaller de yazmışlar. Filmin ikinci finalinde ise –söylenene göre bu orijinal finalmiş– Evan, Kelly’ye gidip ondan nefret ettiğini, onu öldürmek istediğini söylüyor. Evan’dan korkan Kelly, ailesi boşandığında annesinde kalmayı seçiyor. Onu yalnız bırakmak istemeyen kardeşi Tom da annesini seçiyor. Böylece ikisi de normal bir hayat sürüyorlar. Kelly çocuk pornosu çekmek zorunda kalmıyor, sapık babasının istismarına uğramıyor. Tom ise sağlıklı bir anneyle büyüdüğü için belaya bulaşmayan, iyi bir çocuk oluyor. Peki Evan neden Kelly’e böyle bir şey söyledi? Çünkü Kelly onu çok seviyor. Onunla çok iyi anlaşıyor. Eğer annesiyle giderse Evan’ı bir daha göremeyeceğini düşünüp babasında kalmayı seçiyor. Sevgisi uğruna sapık babasına katlanmayı göze alıyor. Evan ise Kelly’i daha çok sevdiği için, onun ileride iyi bir hayat yaşaması adına daha çocukken ondan vazgeçip kendisinden nefret ettiriyor. Ve düşündüğü gibi de oluyor. Aslında her son, her ihtimal Kelly’nin hayatına dokunuyor. Evan’ın ana karakter olduğu, onun gözünden anlatılan anıları, değişen gelecekleri izliyoruz ama bence asıl karakter Kelly. Asıl izlediğimiz, onun alternatif gelecekleri. Evan da elbette etkileniyor seçimlerden, fakat en büyük bedeli Kelly ödüyor. Yaşadığımız hayat, sonsuz olasılıklardan sadece biri. Ve film, o olasılıkların ne kadar vurucu olabileceğini bir kez daha hatırlattı… Bu filmde kanat çırpan kelebekler, zihnimde fırtınalar kopardı.