Raf Yorumu: Samet Erdem (@aerdemws)

aerdemws 3 years ago

Selamlar. Gönderiye geçmeden önce birkaç şey söylemek istiyorum. Öncelikle, Raf platformunda ilk senemi geride bıraktım ve burada tanıştığım çok güzel insanlar oldu. Önerilerim, analizlerim üzerine birçok kişiyle konuştuk, tartıştık ve bir sürü bilmediğim yeni içerikler keşfettim. Bugüne kadar bu güzel…devamıSelamlar. Gönderiye geçmeden önce birkaç şey söylemek istiyorum. Öncelikle, Raf platformunda ilk senemi geride bıraktım ve burada tanıştığım çok güzel insanlar oldu. Önerilerim, analizlerim üzerine birçok kişiyle konuştuk, tartıştık ve bir sürü bilmediğim yeni içerikler keşfettim. Bugüne kadar bu güzel katkılar için bu güzel insanlara çok teşekkür ederim ve minnetlerimi sunarım... Raf’a ios için uzun zamandır güncelleme bekliyorduk ve sonunda attığım tüm mesajlar dikkate alındı, geri dönüş yapıldı ve yardımcı olundu. Bunun için de yetkili olan ve benimle iletişime geçen kişilere de ayrıca teşekkür ederim. Gönderiye geçmeden önce de eklemek istediğim son bir şey var. Yahu bana sürekli şu filmi nasıl izlemezsin, bunu nasıl beğenmezsin, onu nasıl tanımazsın gibi yakınmalarla geliniyor. Sevgili dostlar ben şu anda bir sinema öğrencisiyim ve kendimi geliştirebilmek için her kavramdan faydalanmaya çalışıyorum. Beğenmek zorunda değilim ya da izlemek zorunda değilim klişesine girmeden şunu söylemek istiyorum; ben sinema alanında kendimi daha çok ikinci dünya sinemasına ait hissediyorum ve fransız yeni dalga akım ve türevi menşeili görsel içerikler daha çok ilgimi çekiyor. Olayın özü bu. Yani tüm mafya filmlerinin her sahnesini analiz etmek gibi bir ‘görevim’ yok. Bu filmi ikinci kez izlemek uzun zamandır aklımdaydı fakat ben uzun bir zamandır sinemadan uzak kalmak zorunda kaldım. Film izlemekten biraz tadım kaçıyor gibi hissediyordum çünkü aşırı yüklenme gereksiz zorlayıcı gibi... Film bayağı dolu ve üzerine konuşulacak çok materyali var. İlk önce filmin adından gidelim. Vavien. Yani filmde de bahsedildiği üzere merdivenden yukarı çıktığımız zaman aşağıdaki ışığı, yukarıdaki anahtar ile kapatabilmek. Celal de zaten bir elektrikçi. Lakin vekilin bu ışık sorununu Celal çözemiyor. Hatta karısıyla bu yüzden kavga bile ediyorlar. Buraya sonra değineceğim. Bu metaforun çok iyi kullandığını farkettim. Celal iyi bir aile babası veya iyi bir koca değil. Gözünün önündeki güzelliği göremeyecek kadar kör bir adam. Tabii köy yerinde yaşamak, kısıtlı imkanlar, belli bir yere hapsolma ve buralardan kaçma düşünceleriyle yaşayan alt kültürün iyi bir tiplemesi. Ahlat Ağacı filminde de bu tiplemeden ufak da olsa bir gönderme vardı. Hatta iyi bir repliği de vardı; “İnsanlar neden en yakınındaki hayatı yaşamak zorunda?” Bu repliği verme sebebim aslında, Vavien filmindeki Celal karakterinin de aynı felsefeyi benimseniş olmasından kaynaklı. Bu duruma iyi bir söylentiyle de filmde bir kılıf bulabiliyoruz. Yani bahsedilen Samsun’daki Lise işi... Celal ve abisi böyle bir iş var numarasıyla pavyona gidiyorlar. Celal’in abisi sıradan bir adam. Bekar, yalanla işi olmayan ve en önemlisi Celal’in vicdanını temsil etmesi. Yani abi Cemal birkaç defa şaka yoluyla Celal’i korkutuyor. Ben bu sahnenin artık birkaç defadan fazla olduğunu farkedince ve en sonunda Celal’in yalanlarını abisine anlatması ve abisinin Celal’i dövmesi sonucu bir vicdan kavramı nitelediğini anladım. Celal sürekli pavyona daha önce birlikte olduğu kadını görmeye gidiyor. Yani karısını öldürmeye filmin başından beri, hatta ilk sahnesindeki otomatik kapı ile bir kaza süsü vererek planladığını anlamamız çok zor olmuyor. Bildiğin adam bir hayat kadınına aşık oluyor, bu kadın için karısının Almanya’dan gelen ve gizlediği parayı çalıyor vs. İyi de Celal, bunları yaparken aşağıdaki ışığı açık unuttun ve yukarıdaki ışık hiç yanmıyor? Kapı metaforu da bu Vavien metaforunu destekliyor aslında. Celal kapının sürekli hızlı kapanmasının peşinde. Görsel olarak bunu düşündüğümüzde karısının ölümüne kaza süsü vermek. Ama bir de görsel olmayan ama aslında filmin alt metnini su üstüne çıkaran bir metafor var. Celal’in geçmişe ait olan hatıraları hızlı bir şekilde sonlandırıp atmak, silmek istemesi. Peki öyle kolay mı? Bu soruya cevabı veren ilk olarak bir abi var. İkinci olarak pavyondaki kadının yavuklusu ve son olarak en önemlisi karısının ona bağlılığı... Abisinin onu dövdüğünü söylemiştim. E kadının yavuklusu tehdit etti, evine kadar geldi. Ya karısı? Karısı, Celal’in onu aşağıya attığını zaten çözüyor. Ama ilginç olanı kadının yalnız kalmaktan korkması ve Celal’in onu boşamaktan çekinmesi... Yahu adam zaten seni aldatmış, paranı çalmış, tehdit etmiş... Sen neden hala onu istediğini söylüyorsun ki? Burada işte kadına hak verdim. Çünkü kadın filmin başından beri adım atan taraftaydı. Kör olan ise Celal’di. Filmdeki piknik, kadının huzurevi için vekille yakın olması gibi kavramlar kadının iyi yürekli bir insan olduğuna vurgu yapıyor. Hatta vekilin kadın yükseklikten düştükten sonra bile “Hiç kötü düşünmezdi...” repliği kadının iyi bir insan olduğuna vurgu yapıyor. Hani bir insan öldüğünde onun için iyi şeyler söyleyen karakterli olan bol klişeli filmler vardır ya işte bu klişeyi gerçekten iyi vurgulayan ve gerçekten boş bir replik olmadığını anladıktan sonra kadının haklı olduğunu anladım. Uzun lafın kısası Celal karısının parasını vicdanen yediremiyor. Yani abisi dövdükten sonra demek istiyorum😂 Yine de çaldığı paranın yarısını karısına geri vermek durumunda kalıyor. Gelin görünki karısı bu parayı istemiyor. Şaşırmadık. Çünkü karısı orada sadece Celal’i istediğini söylüyor. Evet 75bin euroyu değil, Celal’i... Celal’in de bu sahneden sonra kör olan gözlerindeki perde birden kalkıyor. Her şey mutlu sona evriliyor. Açık söylemek gerekirse uzun bir süredir mutlu sonla biten bir film izlememiştim. Hatta bu filmden bile böyle bir beklentim yoktu. Ama filmi izledikçe böyle bir beklentiye ister istemez girmek durumunda kalıyorsunuz çünkü dramaturjik olarak ucu açık bitirilecek bir film izlemiyoruz. Filmin amacından tepmemesi için bu sona mecburen kabullenmek durumundayız. Vavien bağlantısı ise vekilin evinde çözüme ulaşıyor. Yukarı çıktıktan sonra aşağıdaki ışıkları da kapatabiliyor vekil. Celal başta yapamadığı vavien bağlantısını rahat bir vicdanla -yani abisiyle😂- eve kuruyor. Yani aslında Celal yukarıdaki lambayı açsa bile aşağıdaki lambayı kapatamıyor. Yani geçmişini silemiyor. E Celal sürekli merdivenden aşağıya mı inecek? Hayır yukarıdaki ışığı aşağıdaki ışıkla birleştirecek. Geçmişiyle geleceğini... Vavien...