Raf Yorumu: Yunus (@agnosthesia)

Herkese Merhabalar, Mutlu bayramlar. Bir önceki gönderimde yazmanın önemi ve değerinden konuşurken Aristoteles'e değinmiştik. @maviplus arkadaşımız "duyguların arınması"ndan bahsederken konunun kesinlikle Aristo'ya gelmesi gerekiyordu. Ve bu noktada bazı terimlerle izahata giriştik. @mysticaldimples arkadaşımızında isteği üzerine bu terimler çerçevesinde bir kaç…devamıHerkese Merhabalar, Mutlu bayramlar. Bir önceki gönderimde yazmanın önemi ve değerinden konuşurken Aristoteles'e değinmiştik. @maviplus arkadaşımız "duyguların arınması"ndan bahsederken konunun kesinlikle Aristo'ya gelmesi gerekiyordu. Ve bu noktada bazı terimlerle izahata giriştik. @mysticaldimples arkadaşımızında isteği üzerine bu terimler çerçevesinde bir kaç gönderi hazırlamaya karar verdim. Odak noktamız Aristoteles ve onun Poetika kitabıdır. Bu gönderide Aristonun önemine ve eseri olan Poetika'ya kısa bir giriş yapıp, sonraki gönderilerde Mimesis Katarsis Üç Farklı Yansıtma Kuramı Tragedya gibi terim, konu ve kuramlara değineceğiz. --------------- !!! Şunu belirtmem gerekiyor ki bir film, dizi, yada kitap incelemesi yaparken bile Aristo'nun sanata bakış açısını bilmek çok önemli. Çünkü bazı önemli noktalarda bir çok önemli eser ve yapıt özelinde sanat ve edebiyata Aristo'nun açıkladığı sistem dahilinde baktığımızı yada sanat ve edebiyatın bu sistemle bize yansıtıldığını fark etmiyoruz. Hal böyleyken Aristo'yu bilmek sadece felsefi açıdan değil hem sanat hemde edebiyat açısından da çok önemlidir. --------------- Bizden 2371 sene önce dünyaya gelen bir filozof neden bu kadar önemlidir ? ✓ Hem Doğu hem de Batı felsefesi onun düşünceleri üstüne yeni çalışmalar üretmiştir. ✓ Hayatını felsefeye adayan Aristo fizikten politikaya, biyolojiden sosyolojiye kadar birçok konuyu geniş çapta ele almıştır ve bu konularda ciddi fikirler öne sürmüştür. ✓ Ayrıca kendinden önceki bütün felsefi çalışmaları ele alıp eklemeler yaparak çok önemli ilerlemeler göstermiştir. ✓ Özellikle felsefe çalışmaları kendinden önce ve sonra gelmiş birçok filizoftan daha geniş olduğu için felsefe adına söylenen birçok şey onun çalışmalarına temas etmektedir. !!! Aristo'yu batı ve İslam felsefecileri içinde en önemli filozof yapan şey mantık ve akıl yürütmeleri üstüne yaptığı detaylı incelemelerdir. Onu asıl önemli kılan şey ise ***akıl yürütme ve mantıklı düşünme sürecini yazılı bir sistem olarak ifade etmesidir.*** Aristo çalışmalarıyla diğer düşünürlerin bilim insanlarının ve filozoflarının üzerine eklemeler yapabileceği sağlam temeller belirlemiştir. Bu konudaki çalışmaları, o kadar düzenli ve tutarlı şekilde ortaya koymuştur ki sanki günümüzde yazılan bilimsel bir makaleden faydalanır gibi onun düşüncelerinden faydalanmak mümkün olmuştur. Kısacası; >>> Dünyaya düşüncelerden bir sistem kurmayı ve bu sistemi anlaşılır bir şekilde açıklamayı öğretmiştir. <<< Poetika' ya kısa bir giriş yapalım. ✓ Peotika, Aristoteles ‘in sanat üzerine kaleme aldığı baş yapıtıdır. Özellikle şiir üstüne düşüncelerini dile getirerek, şiiri tüm edebiyat türlerini kapsayacak şekilde ele alır. ✓ Ona göre bütün sanatlar birer taklittir. Şiir de bir sanat eseridir. Bu nedenle şiirin de bir taklit sanatı olduğunu ifade etmektedir. ✓ Aristoteles’e göre şiir sanatını ortaya çıkaran iki doğal neden vardır; birincisi taklit etme, ikincisi taklitten hoşlanmadır. ✓ Taklit insanların bilme, öğrenme arzularından kaynaklanır. Bu nedenle insan doğası gereği devamlı olarak bir şeylerle benzerlik kurmaya, taklit etmeye çalışarak bilme, öğrenme arzusunu gidermeye çalışmaktadır. ✓ İnsan, taklit ederek doğada ilk bilgilerini elde etmiş olur. Bu bilgileri elde etmiş olma arzusu ona büyük bir haz verir. Ona göre sanat yapıtları karşısındaki yaşantılarımız bunu kanıtlamaktadır. ✓ Sanatın amacı; nesnelerin dış görünüşünü değil, iç anlamını göstermektir. Aslında sanatın biçimi gerçeğin taklididir. Fakat bu taklit, taklit edilen nesnenin birebir kopyası olmak durumunda değildir. Aristoteles’e göre bir taklit gerçekte var olan bir nesnenin taklidi olmak durumunda da değildir. Onun için anlatılan bir olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi önemli değildir. Çünkü ona göre bu tarihçilerin işidir. Aristoteles’e göre her bilgi ve her sanat bir taklit etmedir. Aristoteles’in şiir sanatı üzerine düşüncelerini incelediğimiz Poetika adlı eserinde ele alınan konulardan en önemlisi, sanatın bir taklit olduğudur. Bu taklit sanatından kastı, insana ait bir eylem olduğu fikridir. Kaynak: youtube.com/@entelgraf dusunbil.com/Aristotelesin Şiir Sanatı Üzerine Wikipedia/Aristoteles Wikipedia/Poetika